Poliflw

De Blijverslening is een gemeentelijke lening bedoeld om mensen te helpen om hun woning levensloopbestendig te maken. Het college stelt nu voor om de inkomensgrens te verwijderen in de hoop dat daardoor meer mensen gebruik gaan maken van de lening. Volgens GroenLinks schiet de lening daarmee haar doel voorbij. Het levensloopbestendig maken van een woning is alleen een probleem voor mensen die daarvoor het geld niet op de bank hebben staan – voor die mensen moeten we de fondsen veilig stellen. Door de inkomensgrens geheel los te laten gebeurt dat niet.

De Blijverslening is een lening van max 20.000 euro die voorheen beschikbaar was voor mensen (a) van boven de 18 met (b) een inkomen van niet hoger dan 45.000 euro, die (c) 'kredietwaardig zijn om een maandelijks lening- en rentelasten te betalen' en die (d) eigenaar en bewoner zijn van een woonhuis. Deze lening diende om deze mensen in staat te stellen om hun woonhuis levensloopbestendig te maken.

Met het nieuwe voorstel verdwijnt de inkomensgrens van 45.000 euro en zou deze lening ook kunnen worden verstrekt om mensen met hogere inkomens te helpen hun woning levensloopbestendig te maken. GroenLinks-burgerraadslid Itaï van de Wal: “De vraag is dan of je dan ook mensen helpt die het anders niet hadden gedaan. Dat lijkt me nou juist de bedoeling.” Volgens hem ging de lening – met inkomensgrens – er van uit dat mensen hun woning niet levensloopbestendig maakten omdat ze het anders simpelweg niet zouden kunnen betalen, of omdat het anders een te grote aanslag op hun financiën zou zijn, of zou voelen als zodanig.

Volgens het college zou de Blijverslening met name dienen om meer huizen in het Bredase huizenbestand levensloopbestendig te maken. In de voorgaande jaren werd er echter weinig aanspraak gemaakt op de Blijverslening. Zonder inkomensgrens zou er meer aanloop moeten zijn. Dat is voor het college reden genoeg om de inkomensgrens te verwijderen. Ook zegt het college dat ze veel meer in gaat zetten op het onder de aandacht brengen van de lening. Volgens Itaï is juist die extra inzet op het marketen van de lening reden om de inkomensgrens te behouden, in ieder geval tot de effecten van extra inzet op marketing alleen duidelijk zijn: “De inkomensgrens verzekert tenslotte dat de beperkte middelen die de leningen mogelijk maken exclusief worden verstrekt aan mensen die ze nodig hebben.”

Samen met de SP stemde GroenLinks tegen het raadsvoorstel van het college over de Blijverslening. Verder stemde GroenLinks in met de ruimere voorwaarden voor de Starterslening, een gemeentelijke lening die starters bijstaat bij de aankoop van hun starterswoning, en met het raadsvoorstel om de Verzilverlening, een gemeentelijke lening die AOW-gerechtigden bijstaat bij het levensloopbestendig maken van hun huis, op te richten.

Het coalitieakkoord wil de introductie van een Tegenprestatie in de Bijstand van maar liefst 20 uur. Wethouder Adank legde in 2019 een uiterst kil en kaal voorstel aan de raad voor. De coalitie zag zich dan ook gedwongen om het zelf te amenderen (en de oppositie buiten spel te zetten). GroenLinks is van mening dat het coalitieamendement lang niet alle problemen oplost en het plan nog steeds flink tekortkomt aan financiering.

In beeldvormende sessies, met onder meer vertegenwoordigers van de gemeente Rotterdam, werd duidelijk dat er nogal wat schortte aan de plannen van de wethouder. Wat GroenLinks betreft is het plan niet voldoende doordacht: mensen in de bijstand zijn er door overvallen, organisaties waarvan verwacht wordt dat ze “tegenpresteerders” opnemen, zijn niet tevoren ingelicht. Verder wordt er voor scholing en opleiding helemaal geen bedrag gereserveerd. Wij vinden dat je zo niet kunt omgaan met mensen.

De coalitiepartijen zagen dat inmiddels ook. Met een vooraf onderhands beklonken amendement van de drie coalitiepartijen en de twee gedoogpartijen, dat het oorspronkelijke plan stevig wijzigde werd de PvdA binnenboord gehouden, en de eigen wethouder en de oppositie buiten spel gezet. Zelfs met de wijzigingen (vrijstellingen voor mantelzorgers, vrijstellingen voor mensen die al structureel vrijwilligerswerk doen, maximaal 20 uur ipv 20 uur) kent het plan grote haken en ogen. Vooral is er veel te weinig (geen) geld voor de investering in activeringscoaches en het degelijk uitvoeren van het plan in het geheel.

5 juli was de laatste debatraad in 2018 voor het zomerreces. Een belangrijk bespreekpunt waren de financiële jaarstukken. In het kader daarvan nam GroenLinks initiatief voor twee moties. De ene spreekt zich uit over meer en gemakkelijker inzicht voor de raad in de financiële ontwikkelingen en het doelbereik. De andere motie ging over het veilig stellen van door het Rijk verstrekte middelen voor kinderen die opgroeien in een armoedesituatie. Voor beide moties wisten wij raadsbrede steun te verwerven.

Financieel dashboard en meer onderzoek doelbereik en doeltreffendheid

GroenLinks vindt het erg belangrijk dat er raadsbreed een gevoel is voor de gemeentelijke stand van zaken op het gebied van doelbereik, doelmatigheid, risico’s, de vulling van de spaarpot, en of wat eruit gaat in verhouding staat met wat er binnenkomt. Dat moet niet het exclusieve terrein zijn van een groepje ingevoerden in een werkgroep. Een dashboard zoals gepresenteerd door de rekenkamer bij de jaarstukken 2017 kan daar enorm bij helpen. Belangrijk is ook om met zijn allen gedeeld inzicht hebben in de meerjarige ontwikkelingen. Het gaat er als het ware om dat je ziet hoe het met het héle hondje gaat, wat je niet ziet als je alleen focust op het puntje van zijn staart: het verschil tussen alleen de twee laatste jaren.

GroenLinks is blij dat we in Breda een pro-actieve rekenkamer hebben, die met een voorzet voor een dashboard inspeelt op deze twee punten: meerjarigheid, en breed toegankelijk maken, zodat het geen issue blijft voor slechts beperkt aantal specialisten. Het college kan in overleg met de auditcommissie van de raad de komende tijd een visuele weergave prima verder uitwerken.

Naast een dashboard op hoofdlijnen, zou je in lijn met het advies van de accountant op het punt van de doeltreffendheid en doelmatigheid ook steekproefsgewijs wat dieper moeten graven, om met elkaar het goede gesprek te voeren of we nog wel goed bezig zijn. Loop ieder jaar bijvoorbeeld bij toerbeurt een van de beleidsprogramma’s wat diepgaander af. GroenLinks zou graag zien dat de auditcommissie van de raad op afzienbare termijn hiervoor een voorstel uitwerkt, en daarbij het eerdere werk op dit punt betrekt. Omdat het belangrijk is dat het momentum dat er nu in de raad is niet overwaait, is GroenLinks dan ook erg blij dat we alle fracties achter een motie hierover hebben kunnen krijgen.

Navolgbaarheid geld voor kinderen in armoedesituatie (Klijnsmagelden) GroenLinks vindt het erg vervelend dat in de jaarstukken 2017 nergens het geld te volgen is dat we vanuit het rijk speciaal hebben gekregen om onze kinderen en jongeren die in een armoedesituatie moeten opgroeien een zetje in de rug te geven. Dit betreft in Breda helaas zo’n 7 tot 10 procent van de kinderen, duizenden kinderen en jongeren, meer dan zes basisscholen vol! Juist door het geld in deze jongeren in te zetten, kunnen ze op langere termijn zélf misschien ontsnappen aan de armoedesituatie. Omdat wij willen voorkomen dat dit geld voor de toekomst van deze kinderen stilletjes wegsijpelt naar andere bestedingen, zijn we erg verheugd om alle andere fracties achter de motie Klijnsmagelden voor kinderen in Breda te hebben gekregen.