Poliflw

Woensdagavond 27 januari kwam de Leeuwarder gemeenteraad digitaal bijeen voor de eerste besluitvormende raadsvergadering van 2021. Op de volle agenda stonden onder meer twee moties waartoe GroenLinks (mede) het initiatief nam. Ook werd door GroenLinks een amendement ingediend om de reconstructie van de Prof. mr. P.S. Gerbrandyweg fietsvriendelijker uit te voeren. Het slotstuk van de avond was een interpellatie waarbij de kwestie van de ‘boodschappenaffaire’ aan de orde kwam. Lees hieronder meer over het verloop van de avond en onze inbreng.

Motie: nota dierenwelzijn

“De beschaving van de samenleving valt af te meten aan de wijze waarop ze omgaat met dieren”. Petra Vlutters opende haar bijdrage over dit onderwerp met dit citaat van Mahatma Gandhi. Onze gemeente doet al van alles dat raakt aan het dierenwelzijn, maar haar beleid en ambities zijn niet terug te vinden in een compacte nota en bovendien zijn er altijd punten ter verbetering. Een nota dierenwelzijn naast een nota groen integreert het dier- en natuurinclusief denken in alle beleidsterreinen en komt het welzijn van dieren en mensen ten goede. Daarom heeft GroenLinks samen met de Partij voor de Dieren, D66 en Gemeentebelangen een motie ingediend om een nota dierenwelzijn op te stellen. Deze motie kon rekenen op een ruime meerderheid. Later dit jaar zal het college een nota dierenwelzijn ter vaststelling aan de raad voorleggen. 

 

Motie: evenementenbeleid en duurzaamheid

Eind vorig jaar stelde de gemeenteraad al nieuw evenementenbeleid vast, maar daarin ontbreekt vooralsnog een paragraaf duurzaamheid. Evenementen zijn belangrijk voor onze gemeente, maar enorme afvalbergen met wegwerpplastics na sommige evenementen moeten wat GroenLinks betreft echt verleden tijd zijn. Reden genoeg voor Andries Bergsma om een motie in te dienen om alsnog een paragraaf duurzaamheid aan het evenementenbeleid toe te voegen. Een ruime meerderheid van de raad deelt onze mening en stemde in met deze motie.

 

Reconstructie Prof. mr. P.S. Gerbrandyweg 

Ook nam de gemeenteraad een besluit over het laatste onderdeel van het Vrij Baan-programma: de reconstructie van de Prof. mr. P.S. Gerbrandyweg. Belangrijk doel van deze aanpassing is het faciliteren van de doorstroming op het autoverkeer. Met de aanpassing is een investering van €4,7 mln gemoeid. GroenLinks is van mening dat doorstroming niet ten koste mag gaan van de verkeersveiligheid en de fietsvriendelijkheid. De Fietsersbond gaf tijdens de inspraakronde aan dat het schrappen van de rotonde Goudenregenstraat – Gerbrandyweg tot een gevaarlijker en minder aantrekkelijke oversteek leidt. Op dit punt werd door GroenLinks een amendement ingediend. Helaas was er onvoldoende steun voor het amendement. Alles overwegende stemde GroenLinks daarom tegen het voorstel van het college.

 

Interpellatie boodschappenaffaire

Het slotstuk van de avond was een interpellatie over de zogenaamde ‘boodschappenaffaire’. Recent waren er meerdere gemeenten in het nieuws waarbij inwoners grote bedragen van een bijstandsuitkering moeten terugbetalen omdat familie of vrienden hun giften hadden geschonken. In Leeuwarden zijn op dit punt nog geen gevallen bekend, maar wel is er bij bijstandsgerechtigden onduidelijkheid over wat er nu wel en niet mag. Dit was de aanleiding om een interpellatie aan te vragen. De komende tijd zullen wij ons buigen over de beantwoording van het college en over twee weken, op woensdagavond 10 februari, heeft de raad een Open Podium over de uitvoering van de Participatiewet. Wordt vervolgd dus!

U heeft ze vast al voorbij zien komen, de vacatures voor medewerkers bij de GGD voor bron- en contactonderzoek om het huidige virus te bestrijden. Het betreft een tijdelijk contract voor 6 maanden. Mocht het onverhoopt nodig zijn, dan kan het verlengd worden. Er worden enige eisen qua opleiding gevraagd, dus het salaris behoort niet tot het laagste (tot € 17, = bruto/uur).

Deze week sprak ik twee alleenstaande HBO opgeleide vrouwen in de bijstand die langdurig werkloos zijn. Ze dachten ondanks hun middelbare leeftijd, misschien nog enige kans te maken op deze vacature. Je zag duidelijk een kleine opleving op hun gezichten. ‘Het is beter dan onbetaald werk en je zet jezelf weer in je kracht’, zeiden ze beiden. Het salaris is niet onaardig, dus werd er driftig gerekend aan de inkomsten. De grote onzekerheid bij solliciteren vanuit de bijstand is namelijk altijd dat je er door in de financiële problemen komt. Je kunt immers, zelfs met allerlei regelingen, nu al nauwelijks het hoofd boven water houden.

De vrouwen rekenen uit dat er met deze baan afhankelijk van het aantal uren maar liefst tussen de 200 en 580 euro netto per maand meer binnenkomt dan de bijstand. Dat is over 6 maanden 1200 tot 3.500 euro meer!  Maar dan….komt de huurtoeslag om de hoek kijken. Ook de voorliggende maanden worden dan meeberekend. Een berekening op toeslagen.nl  geeft aan dat er met het nieuwe inkomen totaal tot 852 euro minder huurtoeslag binnen komt. Op zich geen ramp, behalve dat je er rekening mee moet houden dat de aanslag voor terugbetaling volgend jaar op de deurmat valt. De ontheffing van de gemeentelijke belastingen gaat  volgend jaar natuurlijk ook niet door, ongeveer 400 euro. Ook de jaarlijkse premie van 250 euro die ze van de gemeente ontvangen omdat ze nu nuttig onbetaald werk verrichten is er voorlopig niet meer bij.  En helaas …. ook de bijdrage die je ontvangt wanneer je langdurig in een armoedepositie verkeert van 400 euro per jaar wordt de komende 3 jaar niet meer uitgekeerd. Dat betekent bij deze tijdelijke baan de komende jaren in totaal tot 3.000 minder inkomsten. Dat betekent of financiële achteruitgang die je je niet kunt permitteren of er blijft in het gunstigste geval nog een klein beetje over maar dan moet er geen naheffing van de inkomstenbelasting op de proppen komen. Een van de vrouwen heeft daar eerder een nare ervaring mee gehad. Daarnaast vragen ze zich af of ze indien deze baan stopt en geen ander enigszins geschikt werk kunnen vinden wel weer in aanmerking komen voor een uitkering. De onzekerheden nemen intussen de vreugde over….

Terwijl de bijstandsuitkeringen de laatste jaren stelselmatig gekort zijn, met alle gezondheids- en maatschappelijke gevolgen van dien, is tijdelijk werken vanuit de bijstand financieel nog steeds te onzeker. Dit in tegenstelling tot de partner van bv de tandarts, die er met deze baan in ieder geval flink op vooruit gaat.

En de twee vrouwen in de bijstand?….. Ze solliciteren niet of met enige terughoudendheid.  

Het huidige Covid virus krijgt de verdiende aandacht. Maar deze chronische bijstandskwestie woekert al decennia voort .                                                                                                                                        

Welke minister of wethouder in Nederland komt met een goed vaccin tegen deze bijstandsperikelen? Het zou zo mooi zijn indien mensen in de bijstand bij het aannemen van tijdelijk werk begeleid worden om duidelijk zicht te krijgen in hun nieuwe financiële situatie. Nog mooier is het om ze gewoon hun inkomenstoeslag toe te kennen indien men toch weer opnieuw in de bijstand belandt of dat de huurtoeslag pas vanaf de maand van aanvaarden van werk in mindering wordt gebracht. Ook zouden de mensen in de bijstand er baat bij hebben indien extra bijverdienen in de bijstand een normaal gegeven wordt. En helemaal wanneer er een fatsoenlijk basisinkomen zou zijn. Hoe dan ook, deze vacature leent zich goed voor een project om geschikte mensen in de (langdurige) bijstand voorrang te geven bij de GGD en er daarbij voor te zorgen dat ze financieel gezond blijven. Dat is dubbele gezondheidswinst. Daar hebben we allemaal baat bij.

Petra Vlutters

 

Afgelopen maandag, 4 november, werd de begroting voor 2020 besproken in de gemeenteraad. Namens PAL GroenLinks gaf fractievoorzitter Evert Stellingwerf de volgende reactie: Het zijn bijzondere en roerige tijden. Protesterende boeren. Kinderen en leraren die in staking gaan.

Het zwaar gepolariseerde debat over Zwarte Piet. Cijfers en feiten worden overstemd door nepnieuws en extreme uitingen bepalen vaker het debat dan oplossingsgerichte stemmen. Polarisatie is niet wat de inwoners van Leeuwarden nodig hebben en wat zij van ons verwachten. Bij de voorbereiding van deze begrotingsvergadering riep één van onze fractieleden: “De stress moet uit de samenleving!” Voor PAL GroenLinks geeft deze uitspraak richting aan onze politiek voor 2020.

Bestaanszekerheid Wat hebben de Leeuwarders naar onze mening van ons nodig? In de eerste plaats moet de overheid bestaanszekerheid bieden. Samen met de Rijksoverheid moeten wij ervoor zorgen dat de basisvoorzieningen betaalbaar blijven en dat inwoners met schulden niet in een negatieve spiraal terecht komen. Hierover twee vragen aan het college:

Wij zullen het komende jaar nadrukkelijk kijken naar de uitvoering van de motie preventieve aanpak schulden. We vinden het echt belangrijk dat de overheid onderdeel is van de oplossing en niet het probleem. In de Tweede Kamer is gesproken over een fonds om problematische schulden op te kopen, met als doel mensen lucht te geven en agressieve incassobureaus de pas af te snijden. Wij willen weten hoe concreet dit is en of het college iets dergelijks ziet als oplossing voor Leeuwarden Het bereik van de collectieve zorgverzekering voor minima is nu 38% (volgens de armoedemonitor 2017). PAL GroenLinks wil dat ook inwoners met een kleine portemonnee goed verzekerd blijven. Hoe zorgen we ervoor dat de gemeentepolis aantrekkelijker wordt en betaalbaar blijft?

De mens centraal en niet het systeem Ook 2020 zal in het teken staan van de doorontwikkeling van het sociaal domein. Wij willen voor ogen houden dat de mens centraal staat en niet het systeem. Ook bij het vervolg op de digitale agenda houden we dit uitgangspunt scherp in de gaten. Data moet de mens dienen en geen middel zijn waarmee mensen worden geanalyseerd, in hokjes worden gestopt en bestraft.

Veiligheid Op het gebied van veiligheid willen we het hebben over bewapening van de BOA’s. In de Begroting staat triomfantelijk dat we hier voor lobbyen in Den Haag. Voor de fractie van PAL GroenLinks is het zeer de vraag of dit wel een goed idee is. Met geweldsmiddelen lok je geweld uit en de BOA’s zijn niet, zoals de politie, getraind om hier mee om te gaan. We horen dan ook geluiden dat de politie hier zelf ook niet op zit te wachten. Kan de portefeuillehouder hier op in gaan en ons informeren over de Leeuwarder insteek?

Woonproblematiek De bijeenkomst in de Vlietzone heeft indruk gemaakt op onze fractie. Wij vinden het heel triest dat mensen zoveel overlast ervaren, dat ze zich niet veilig voelen in eigen wijk en daarom gaan verhuizen. Vandaag zullen we niet te diep ingaan op de Vlietzone, dat doen we op een ander moment. We willen het bredere plaatje bekijken, want dat wat er speelt in de Vlietzone, kan ook in andere wijken ontstaan.

Liberalisering heeft de woningmarkt geen goed gedaan. Door maatregelen als de verhuurdersheffing en passend toewijzen kunnen steeds minder mensen terecht in de sociale huur en rukt de particuliere verhuur op. Dit is vooral aan de orde in wijken met veel goedkope particuliere woningen, zoals in de Vlietzone en Achter de Hoven, maar ookin  een buurt als de Anjen in Bilgaard, waar meer dan de helft van de woningen in eigendom is van huisjesmelkers.

Met het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing waren er voorheen mogelijkheden om dit soort wijken op te knappen, ook wijken met veel woningen in particulier bezit. Nu kunnen we als gemeente niet zo makkelijk meer het investeringsniveau opbrengen, dat een wijk als de Vlietzone wel heel erg nodig heeft. We willen daarom dat de wethouder zich gaat roeren in Den Haag, bij de VNG en in G40-verband, met de afschaffing van de verhuurdersheffing als eerste prioriteit. Op dit punt overwegen een motie in te dienen.

Fietsstad 2022 We zijn blij met de forse investeringen in fietsers en de voortvarende uitvoering van de PAL GroenLinks-motie snelfietsroutes uit 2015. Tijdens de jaarrekening hebben we wel gevraagd om meer zichtbaar resultaat. Bij de fietsroutes uit de Begroting van 2018 en 2019 is de schep nog steeds niet in de grond. Wat gaat de wethouder doen om deze projecten in uitvoering te brengen?

We zouden het ook een goed idee vinden om bij de plannen voor groot wegonderhoud en riolering het moment aan te grijpen om de inrichting voor fietsers te verbeteren en wellicht ook groener te maken. Elk jaar pakken we diverse straten aan en wat is er nu slimmer en goedkoper dan het combineren van werk met werk? We horen graag in hoeverre dit al verankerd is in de werkwijze en overwegen op dit punt een motie in te dienen.

Financieel: vooruitkijken naar de Midterm Review Financieel gezien blijft het lastig om te anticiperen op de Haagse ontwikkelingen. We zijn als Leeuwarden zeker nog niet uit de zorgen, maar zien wel dat het college tijdig bijstuurt. En gelukkig komen er ook positievere berichten binnen.

De fractie van PAL GroenLinks kan instemmen met het voorgestelde bezuinigingspakket van €2 miljoen. Ook al zitten er maatregelen bij die ons pijn doen. We snappen dat dit nodig is en ook hoe het college tot dit pakket is gekomen.

De Midterm review (MTR) wordt in 2020 een belangrijk ijkmoment voor deze collegeperiode. PAL GroenLinks wil de MTR nadrukkelijk gebruiken om te zien waar we staan als Leeuwarden. De wereld om ons heen is de afgelopen twee jaar niet stil blijven staan. Grote keuzes zijn noodzakelijk om Leeuwarden te verduurzamen, voorzieningen in stand te houden en onze financiën op orde te hebben.

We sluiten tijdens de MTR niks uit, maar geven wel richting vanuit onze politieke idealen:

PAL GroenLinks wil inwoners met een kleine portemonnee ontzien en ruimte houden voor duurzaamheidsinvesteringen. Het collegeprogramma doet hierover de nodige uitspraken en geeft daarmee de richting aan voor de MTR; Ten tweede de omvang van de opgave. De omvang van de opgave wordt bepaald door de laatste financiële inzichten en die zijn met de septembercirculaire weer iets rooskleuriger. We zouden daarom graag zien dat het college ook varianten voorlegt die uitgaan van een kleiner bedrag; Ten derde zouden we het investeringsprogramma scherp tegen het licht willen houden. Is het verantwoord om in de komende jaren €9,5 miljoen te investeren in de stadsring en €4 miljoen in werkplekken op het gemeentehuis? In het kader van de MTR willen wij een scherpe onderbouwing voor alle investeringen groter dan €1 miljoen. Waar het een optie is om investeringen niet te doen of uit te stellen, willen we dat weten. Graag met nadruk een reactie van het college op dit punt; Ten vierde wil PAL GroenLinks kijken naar de inkomstenkant van de Begroting. Veel van onze leges en heffingen zijn niet kostendekkend (structurele ruimte van €4,5 mln). We willen weten welke meeropbrengsten er mogelijk zijn, waar we staan ten opzichte van andere gemeenten en welke effecten verhogingen kunnen hebben, zodat we bij de we in de MTR een brede afweging kunnen maken; Tot slot moet wat ons betreft de kramp van bezuinigingen er niet toe leiden, dat we niet meer nadenken over de toekomst. In 2020 moet de agenda voor LF2028 verder uitkristalliseren en zijn we ook bezig met de Omgevingsvisie. LF2028 gaat voor ons over een Leeuwarden dat op een vernieuwende wijze omgaat met maatschappelijke vraagstukken aanpakt en aantrekkelijk blijft voor jong talent, innovatieve bedrijven én toeristen. Als we economisch, cultureel en sociaal willen (blijven) profiteren van LF2018, dan moeten we ons goed realiseren dat we moeten blijven investeren in talentontwikkeling, cultuurtoerisme en evenementen, met de daarvoor benodigde infrastructuur.

Global Goals Wat helpt bij een perspectief voor de lange termijn is dat je een gezamenlijk toetsingskader hebt. Sinds het hijsen van de vlag op 25 september 2019 is Leeuwarden officieel Global Goals-gemeente, maar wat er mee gebeurt blijft nog een beetje vaag. Gelukkig gaan studenten van de RUG/Campus Fryslân monitoren wat we hieraan doen als Leeuwarden. Wij zouden het een goed idee vinden om de Global Goals en de resultaten die worden behaald elk jaar nadrukkelijk terug te laten komen in onze beleidsstukken en de P&C-cyclus. We overwegen op dit punt een motie in te dienen en horen graag een reactie van het college hierop.

Tot slot Het is noodzakelijk om de economie en de samenleving verder te vergroenen en het welzijn van onze inwoners vraagt het komende jaar stevige keuzes. Laten wij als raad niet de polarisatie in de samenleving versterken, maar samen zoeken naar de beste oplossingen voor onze inwoners en de keuzes maken die nodig zijn.

 

De fracties van PvdA en VVD hebben samen een motie onderzoek toepassing Social Impact Bond ingediend in de gemeenteraad van 13 februari. PAL GroenLinks is niet direct enthousiast over Social Impact Bond, wel nieuwsgierig, maar ook kritisch. Wat houdt Social Impact Bond (SIB) nu eigenlijk in?

Social impact Bond (SIB) In algemene zin kan een SIB worden beschreven als een samenwerkingsverband tussen publieke en private partijen waarbij financiers investeren in de aanpak van een sociaal probleem, in plaats van de overheid. De overheid betaalt vervolgens de financiers terug op basis van de gerealiseerde besparingen waardoor de financiers een financieel rendement kunnen halen. De overheid betaalt pas terug nadat er resultaten zijn behaald, waardoor de risico’s voor de overheid minimaal zijn en worden verschoven naar de financiers en mogelijk uitvoerende dienstverleners. (Bron: www.twynstragudde.nl )

PAL GroenLinks inbreng tijdens de raadsvergadering van 13 februari 2019 In de motie van de PvdA en VVD wordt gevraagd naar een onderzoek m.b.t. een Social Impact Bond. PAL GroenLinks houdt van een experiment, want waarom zouden we altijd alles op dezelfde manier willen blijven doen? Misschien kan het op een andere manier wel beter. PAL GroenLinks is zelf bijvoorbeeld erg voor het basisinkomen: op een andere manier naar de sociale zekerheid kijken kan zo maar eens positieve resultaten opleveren.

Laaghangend fruit Maar het gaat hier over SIB’s. De fractie van PAL GroenLinks zou een stuk enthousiaster zijn als het onderzoek versterkt zou zijn door een pilot te starten met een ‘moeilijkere groep’: bijvoorbeeld ‘werkzoekende 55-plussers helpen aan een baan’. SIB’s moeten gericht zijn op het financieren van diensten, die er anders niet geweest waren. Daar liggen de uitdagingen in het sociale domein. PAL GroenLinks wil niet dat investeerders het laaghangende fruit komen plukken en de gemeente laat zitten met de moeilijke opgaves. We hopen dat de pilot zich hier ook op richt.

Vermarkten van de zorg In de fractie van PAL GroenLinks en in haar achterban laait de discussies op als het gaat over ‘het vermarkten van de zorg’. Met deze motie moet de gemeente Leeuwarden winst gaan uitkeren aan de investeerders.

In de motie wordt gesproken van sociale investeerders die het rendement weer terug in het sociaal domein stoppen. Maar er komt een moment dat de investeerder zich terug trekt: hoe gaat de gemeente dat financieren? Bovendien gaan de indieners van de motie uit van besparingen. Investeerders gaan uit van rendement. Daar zit een behoorlijke wereld tussen. Wij hopen dat het onderzoek, de pilot onze zorgen weg kan nemen.

De toekomst van het sociaal domein Graag zou PAL GroenLinks dat het onderzoek zich niet alleen richt op de SIB’s en HIB ‘s maar ook op de toekomst van het sociaal domein? Valt er een beeld te schetsen van het sociaal domein met SIB’s en HIB’s. Blijft alles hetzelfde of moet het hele domein over de kop? Hoe gaan overheden in bijvoorbeeld Engeland en andere landen hier mee om. Er zijn vast voorbeelden van te vinden.

Het gaat om een flink bedrag voor het onderzoek (€30.000). Laat dat onderzoek dan ook grondig zijn. PAL GroenLinks kijkt uit naar de resultaten van het onderzoek.

Het welzijn van de burger voorop Voor PAL GroenLinks geldt dat het welzijn van de burger altijd voorop staat en niet dat de bezuiniging leidend moet zijn. We nemen hier natuurlijk wel verantwoordelijkheid. Door anders te denken en te doen, is het zeker mogelijk om met minder beschikbare middelen dezelfde, soms betere zorg en ondersteuning te geven.

Het Sociaal Domein ( WMO, Participatiewet en Jeugdzorg) in Leeuwarden heeft per jaar een tekort van 14 miljoen euro. Per 1 januari 2015 zijn vanuit het rijk naar de gemeenten de taken op het Sociaal Domein overgeheveld met daarbij een fikse korting. Daar bovenop komt nog dat de gemeente Leeuwarden een centrumgemeente is binnen Friesland en daardoor veel zorgvragers aantrekt. Dit aangevuld met het feit dat Leeuwarden er financieel vanuit het rijk bij inschieten omdat de landelijke verdeelsleutel ongunstig uitpakt. Er zijn meerdere gemeenten in ons land die dit hebben en er wordt landelijk inmiddels hard aan de bel getrokken, maar ondertussen zullen we in Leeuwarden wel actie moeten nemen.

Uitgangspunten PAL GroenLinks PAL GroenLinks ziet een koersdocument waarin de instellingen gevraagd worden om te veranderen. Daar is lef voor nodig. En ook vertrouwen. PAL GroenLinks is een partij die uitgaat van vertrouwen in mensen, in instellingen en in de expertise uit het werkveld. Als gemeente moeten we durven loslaten waar het kan en regie nemen waar dat gevraagd wordt.

WMO De Wet Maatschappelijke Ondersteuning valt onder de verantwoordelijkheid van wethouder Herwil Van Gelder van PAL GroenLinks en hij spreekt over het ‘vernieuwen’ van de WMO. Daarmee bedoelt hij dat ontschotting plaats moet gaan vinden tussen de nulde, eerste en tweede lijnszorg. Er komt een zgn Alliantie waarin alle werkvelden in voldoende mate vertegenwoordigd moeten zijn. Voor een vooraf bepaald bedrag (lumpsum) is deze Alliantie verantwoordelijk voor goede zorg voor alle inwoners. ‘Doen wat nodig is’ wordt de nieuwe mantra en niet ‘krijgen waar recht op is’. In Littenseradiel werkten ze daar al langer mee. Samenwerking van de deelnemers binnen de Alliantie is van groot belang. Er ontstaan kortere lijntjes, men versterkt elkaar. Een goed verloop van de vorming van zo’n Alliantie is tevens van groot belang. PAL GroenLinks stelt een duidelijke regie voor van de gemeente, zodat er ook kansen zijn voor kleine aanbieders en alle nodige expertise vertegenwoordigd is.

De indicatiestelling wordt weer bij de gemeente neergelegd. Dit kostte voorheen 20% van de tijd van Amaryllis. Dat betekent dat de tijd ook echt naar zorg gaat in plaats van naar bureaucratie. Vrijwilligers zijn belangrijk. Er mag natuurlijk geen sprake zijn van verdringing. PAL GroenLinks zet in op extra beloning van de vrijwilligers en op voldoende ondersteuning van de organisaties. Door op tijd de juiste zorg in te schakelen, blijft de burger geholpen met minder geld.

Kwetsbare groepen PAL GroenLinks heeft oog voor alle kwetsbare groepen. ‘Multi problem’ gezinnen en personen, statushouders, uitgeprocedeerde asielzoekers, arbeidsgehandicapten en daklozen, krijgen allemaal de nodige aandacht en zorg. Hiertoe zal PAL GroenLinks een drietal moties indienen die juist voor deze groepen beter, aanvullender of completer beleid pleiten.

Participatiewet Omdat het college de komende jaren ook op de uitkeringen wil besparen, wordt iedere uitkeringsgerechtigde opnieuw ‘gescreend’. Voor PAL GroenLinks is ook hier van belang dat het vertrouwen in de burger voorop staat. Wij gaan er van uit dat verplichting tot niets leidt, maar dat er vanuit vertrouwen samen met mensen gekeken dient te worden wat de beste weg naar werk of participatie is. De cliënt houdt daarbij zoveel mogelijk de regie over zijn/haar eigen plan. Keuzevrijheid is daarbij van belang. De gemeente moet er voor zorgen dat er voldoende en divers aanbod is. PAL GroenLinks is van mening dat mensen zich in het gesprek veilig moeten voelen en open kunnen zeggen waar ze tegen aan lopen in hun leven en bij het zoeken naar werk. Wij gaan ervan uit dat mensen graag wat van hun leven willen maken en zelf het beste weten wat goed voor hen is. Indien nodig kan een goede begeleiding daarbij helpen.

De gemeente gaat pas besparen op de bijstand vanaf 1100 mensen die volledig de bijstand verlaten. Maar wanneer andere gemeenten dat ook doen, zal de landelijke kraan voor de bijdrage aan uitkeringen ook weer wat dichter gaan. Een hele klus dus waar zowel onze burgers als de gemeente goed uit moeten zien te komen.

Armoedeval PAL GroenLinks vindt de armoedeval een groot probleem. Daar moet de overheid nu echt iets aan gaan doen. Het besteedbaar inkomen van mensen met de laagste inkomens moet omhoog. Dat is goed voor de gehele maatschappij.

PAL GroenLinks staat voor doeltreffende en onconventionele werkwijzen waaronder bijverdienen in de bijstand, belonen van vrijwilligerswerk en in de toekomst iets dergelijks als een basisinkomen.

Jeugdzorg In de paragraaf jeugd wordt ook uitgegaan van het vroegtijdig signaleren om later duurdere zorg te voorkomen. Daarom krijgt de school daarin een grotere rol. Immers daar zijn de kinderen de hele dag. Opgelet moet wel worden de komende tijd hoe dit ingevuld gaat worden. En wanneer je de hulpverlening dichter bij de school brengt, halen zij dan niet nog meer hulpvragen op, die vervolgens weer tot meer kosten leiden? Nu mag geld wat PAL GroenLinks betreft, niet leidend zijn, want voorop staan de mensen. Maar de gemeenteraad heeft wel een verantwoordelijkheid over hoe, waar en hoeveel geld er wordt uitgegeven. Hier ligt dus een uitdaging!

Oplevertermijn Controleerbare harde maatregelen in het koersdocument zijn nodig, volgens de auditcommissie van de gemeente. De kosten van de Jeugdzorg rijzen de pan uit, en die overschrijdingen zie je van te voren niet aankomen. Daarom denkt PAL GroenLinks dat werken met een ‘oplevertermijn’ in de tweede lijnszorg nodig is om de kosten te kunnen beheersen. Een oplevertermijn zou je ook ‘werkafspraken’ kunnen noemen. Een kind komt bijvoorbeeld via de huisarts in een psychiatrisch traject. Door expertise aan het begin van dit traject te plaatsten, kan het meteen geholpen worden. Ook kan men dan aangeven hoe lang dit gaat duren (hoeveel sessies). Een oplevertermijn werkt in feite als een belbundel: je koopt in voor 300 belminuten per maand, als na een poosje blijkt dat je aan 200 minuten genoeg hebt, dan kun je het contract naar beneden aanpassen. Controleerbaar en inzichtelijk. Een ander belangrijk aspect van het koersdocument Jeugd is het expertteam dat vanuit de gemeente de beschikkingen tegen het licht houdt. Dit expertise-team gaat aan de hand van het koersdocument kijken naar wat er in het werkveld gebeurd. En dan met name welke keuzes het werkveld maakt. Dit team zou dan een PoH (Praktijk ondersteunende Hulpverlener) in kunnen schakelen die een huisarts gaat helpen met doorverwijzen. Een huisarts heeft maar 10 minuten om iemand door te verwijzen naar de tweede lijn, een PoH kan daar een uur voor uittrekken. Deze PoH heeft contacten met wijkteams en scholen, etc. Hiervan wordt verwacht winst te behalen.

Op 18 juli wordt door de gemeenteraad de koers voor het sociale domein vast gesteld. De verdere invulling komt na de zomer in beeld.

In de Leeuwarder Couranten van zowel 6 april, 2 mei als van 6 juni 2018 worden de gang van zaken rond de vertrekvergoedingen van twee directeuren van Caparis beschreven.  De acht aandeelhoudende gemeenten hebben in 2016 de leiding van Caparis dringend verzocht om zich conform de Wet Normering Topinkomens (WNT) te gedragen en dit te verantwoorden in het jaarverslag. Dit is beide niet gebeurd (Leeuwarder Courant 2 mei 2018). PAL GroenLinks heeft met verbazing dit gelezen en heeft het college schriftelijke vragen gesteld.

Caparis is een naamloze vennootschap en valt volgens de huidige bestuurder, de heer Bonnema, niet onder de Wet normering topinkomens (WNT), de wet die salarissen en gouden handdrukken in de (semi)publieke sector begrenst. Daarom zou de 401.000 euro ontslagvergoeding die het bedrijf aan twee directieleden betaalde, in orde zijn.

Een overzicht van het ministerie van Binnenlandse Zaken, laat echter tientallen bv’s en nv’s zien die wel onder de WNT vallen, aldus de Leeuwarder Courant van 6 juni.

Empatec NV, valt volgens de eigen directie wel onder de WNT. Hierbij wordt verwezen naar het criterium dat het is aangesteld door Friese gemeenten om een wettelijke taak uit te voeren; de Wet sociale werkvoorziening.

De schriftelijke vragen:

1. Caparis valt als NV niet onder de Wet normering topinkomens. Dat terwijl het als gemeenschappelijke regeling van acht gemeenten, als een semi-overheidsinstelling kan worden gezien. Andere SW-bedrijven hanteren als NV andere normen en structuren waardoor ze wel onder deze norm vallen. Waarom is daar binnen onze gemeenschappelijke regeling niet voor gekozen?

2. In welke opzet zou Caparis wel onder de WNT vallen en zijn andere vormen van governance ook overwogen na de invoering van de WNT in 2013? De acht aandeelhoudende gemeenten hebben in 2016 de leiding van Caparis dringend verzocht om zich conform de WNT te gedragen en dit te verantwoorden in het jaarverslag. Dit is beide niet gebeurd (Leeuwarder Courant 2 mei 2018). Daarop is er in de gemeente Smallingerland een raadsbrede motie aangenomen waarmee het gemeentebestuur opgedragen wordt ervoor te zorgen dat bij Caparis de WNT ‘van toepassing wordt’.

3. Is het college op de hoogte van deze motie? En zo ja, ondersteunt u de strekking van deze motie? Op welke wijze wordt hier in de aandeelhoudersvergadering mee omgegaan?

4. Welke mogelijkheden ziet het college om het beloningsbeleid bij Caparis en bij andere verbonden partijen in de toekomst aan te passen?