“De kabinetsreactie op de voorstellen voor het Klimaatakkoord schiet tekort en lijkt onvoldoende om de klimaatdoelen te halen.” Dat zegt GroenLinks-klimaatwoordvoerder Tom van der Lee in een reactie. Belangrijkste kritiekpunt is dat op veel punten concrete maatregelen ontbreken.
Van der Lee: “Wat nodig is, zijn concrete plannen die voor iedereen duidelijk zijn. De industrie, burgers, het MKB, gemeentes en provincies; iedereen moet weten waar ze aan toe zijn. Maar zolang wensdenken overheerst en de ‘hoe-vraag’ nog niet duidelijk wordt beantwoord, ontbreekt de noodzakelijk regie voor een succesvolle energietransitie. In deze kabinetsreactie wordt te veel gereageerd op individuele voorstellen, die via de klimaattafels naar boven zijn gekomen. Dat is niet genoeg. Het kabinet moet niet mee- of tegenblazen in het orkest, maar leiderschap tonen en er als dirigent voor gaan staan.”
Daarnaast hekelt Van der Lee de politieke taboes die de coalitie legt op rekeningrijden en forse reductie van de veestapel.
Van der Lee: “Het gebrek aan politieke moed en creativiteit bij het kabinet maakt dat wat nu voorligt onvoldoende lijkt te zijn om het doel van 49% minder CO2-uitstoot in 2030 te bereiken. Om maar te zwijgen over het doel ook een uitvoerbaar reductiescenario voor 55% achter de hand te hebben.” Dit laatste doel werd, volgens het PBL, al onvoldoende uitgewerkt in het voorstel voor het Klimaatakkoord. Deze kabinetsreactie legt volgens Van der Lee een aantal kaders op, die dit nog moeilijker realiseerbaar maakt.
Van der Lee is wel positief over het feit dat het kabinet duidelijk maakt dat de industrie moet gaan betalen voor haar eigen verduurzaming. Zo blijft de CO2-mimimum prijs voor de elektriciteitssector overeind.
Van der Lee: “De logica en noodzaak om de industrie mee te laten betalen, wordt nu voor het eerste door dit kabinet als beginsel onderkend. Dit brengt ons een eerste stapje verder richting het ideaal waar GroenLinks al sinds haar oprichting voor staat: een rechtvaardige transitie naar een duurzame economie waarin de lusten en lasten eerlijk verdeeld worden. Het is echt een trendbreuk dat het kabinet nu ook pleit voor een additionele CO2-heffing voor de hele industrie, al is het alleen nog als stok achter de deur en ontbreekt concrete invulling van deze maatregel nog.”
Ondanks deze positieve noot vindt Van der Lee het wel teleurstellend dat elk inzicht in een lasten en lustenverdeling ontbreekt en pas in beeld lijkt te komen na totstandkoming van een eindakkoord.
Van der Lee: “Hoe burgers hun huis moeten verduurzamen blijft in de lucht hangen. Het is een gotspe dat zonder enige uitleg gesteld wordt dat gebouwgebonden financiering ‘niet fiscaal kan worden ingepast’.”
Ook over het stimuleren van elektrisch rijden en de opwekking van duurzame energie is nog veel onduidelijk. Van der Lee: “Er moet een duidelijke visie zijn op hoe er genoeg duurzame energie wordt opgewekt en hoe die energie terecht komt waar dat nodig is. Ook wordt er in de plannen van het Klimaatakkoord veel teveel aanspraak gemaakt op biomassa, zoveel is er niet beschikbaar en het ontbreekt aan een keuze waar die verantwoord kan worden ingezet.”
