Eén van de kerntaken van de overheid? Zorgen voor veiligheid en openbare orde. Hoe zit het daarmee in Kampen? Politieman Jan Kraan kan het weten. Hij is geen hardliner, maar een man van dialoog.
Hij is een veel en graag geziene gast. Vijftien jaar lang was hij voorzitter van de IJsselmuider Oranje Vereniging, hij is ouderling in zijn kerk en hij was 16 jaar lang wijkagent in de gemeente Kampen. Hij fluit tussen de nachtdiensten en de bedrijven door ook menig voetbalwedstrijd bij IJVV of VV Wilsum. “En als ik onverhoopt niet kan, bel ik Gerrit-Jan Veldoen”, lacht hij. “Onze wethouder neemt het fluitje dan graag over.”
Kraan is nu leidinggevende bij de politiediensten van Oost Nederland, onder andere van het team arrestantentaken in Zwolle en Deventer en bij de parketpolitie, de mannen die de beveiliging rondom rechtszittingen verzorgen. Bij grote incidenten is hij officier van dienst, een rol waarin hij de directe aansturing namens de politie verzorgt op de momenten dat het er om spant.
De IJsselmuidenaar staat op de kandidatenlijst van de ChristenUnie in Kampen. Als lijstduwer, benadrukt hij, niet omdat hij in de Raad wil. “Ik sta er op, omdat ik het gedachtegoed van de ChristenUnie een warm hart toe draag en de partij zo kan helpen”, zegt hij. Hij spreekt liever over veiligheid, één van de belangrijkste taken van de (lokale) overheid.
Hij heeft al veel van Nederland gezien, van het westen des lands in zijn eerste jaren, tot het oosten van het land als leidinggevende. Is Kampen veilig? “Ik denk dat we het heel goed doen”, zegt hij vanuit zijn woonboerderij aan de Dorpsweg. “Ik ben als politieman al ruim elf jaar weg uit Kampen. Ik zie dat er goed contact is met de jeugd en dat vind ik ontzettend belangrijk.”
Dat is wel anders geweest, weet hij. “We hebben een tijdje terug weer Oud & Nieuw gevierd. Toen ik in Kampen begon als agent, begon het in oktober al met melkbusschieten en allerlei gedoe. Als Kampen vroeger in het journaal was, dan was het tijdens Oud & Nieuw. Nu is het een prachtig feest door de manier waarop we dat bijvoorbeeld samen met de mensen in Brunnepe hebben opgelost. Natuurlijk is er altijd wel wat schade en zijn er opruimkosten, maar het is nihil in vergelijk met jaren geleden.”
Meer met elkaar in gesprekHet tekent zijn visie op de openbare orde. We moeten meer met elkaar in gesprek. “De mensen willen graag melkbusschieten. In plaats van verbieden en strijden met elkaar, probeer je het feest te faciliteren. Je wijst een plek aan waar gestookt mag worden, je gedoogt een beetje, maakt duidelijke afspraken en je laat de mensen zelf aan het woord. Dan zie je dat het in goede banen te leiden is. We hebben een burgemeester die dit ook goed begrijpt. Overal waar je dit doet, ook als je met elkaar nadenkt over de speeltuin in de wijk of de lantaarnpaal op de hoek, merk je dat mensen zich gehoord voelen en verantwoordelijkheid gaan nemen.”
Hij herinnert zich een situatie uit zijn eigen tijd in Kampen. “Ik zocht de jongeren op, bijvoorbeeld een groep in de Koekoek. Ik stapte uit en gaf ze een hand. Dat hadden ze nog nooit meegemaakt. Maar het is kennen en gekend zijn. Ze zorgden op straat voor wat overlast, dus ik vroeg: wat willen jullie? Eigenlijk een plek waar we samen kunnen zijn, was het antwoord. Die kregen ze. Zo’n half open container, op een plek waar ze met de auto bij konden zodat ze muziek konden luisteren. Op een gegeven moment kun je lezen en schrijven met zo’n groep.” Eén van de succesfactoren voor dergelijke oplossingen is de manier waarop de wijkagenten in Kampen samenwerken met de wijkcoördinator, vindt hij. “Dat leidt vaak tot dit soort mooie dingen"
“Aandacht is zo belangrijk. Daarmee los je het probleem niet altijd op, maar de scherpe kantjes gaan er wel vanaf.”Hulp verlenenDat contact met mensen is er nu veel meer, en dat doet hem deugd. “Ik vind het waardevol om als politieagent verbindingen te leggen. Weet je, dat is één van de belangrijkste taken van de politie, om ‘hulpverlening te bieden aan hen die dat behoeven’. We zijn veel aan het bemiddelen. Een buurman met teveel lawaai, verwarde personen, ja steeds meer verwarde personen, maar ook in het verkeer, op straat. In een wereld waarin mensen steeds minder van elkaar kunnen hebben. Aandacht is zo belangrijk. Daarmee los je het probleem niet altijd op, maar de scherpe kantjes gaan er wel vanaf.”
Aandacht voor elkaar, dat is wat hij onlangs zag gebeuren toen hij tijdens de jaarwisseling zelf de wijk in liep met één van zijn drie dochters. Alle culturen schudden elkaar de hand. “Eerder hadden bewoners een ontmoetingsdag georganiseerd, waarbij je letterlijk elkaars culturen kon proeven - iedereen had iets te eten mee. Nu is er respect en interesse. Dat is nu prachtig!”
Zijn dag is goed als hij dat soort dingen ziet. Of erbij kan helpen. “Ik wilde altijd al politieman worden. Mijn dag is goed als mensen tevreden zijn, als ik iemand heb kunnen helpen. Als iemand kan uithuilen, zijn verhaal kwijt kan. Soms is het groot, soms is het klein.”