Statement van D66 bij de Kadernota 2020-2023, op 9 juli uitgesproken door Tyas Bijlholt

Dank u voorzitter.

Mijn verhaal dat ik vertelde in 2018 bij de begroting schreef ik in de trein naar Brussel. Deze keer houd ik het dicht bij huis, namelijk in het Beekdal. Ik ben opgegroeid tegenover het Randebroekerpark. Een plek van rust en ontspanning voor mij in Amersfoort. Een mooi stukje in Amersfoort en wat zijn wij als D66 blij met het project van Elisabeth Groen. Bewoners de mogelijkheid te geven om een groene long in Amersfoort te realiseren.

Een besluit wat van ons als politiek vraagt om lef, durf en moed. Iets wat voor D66 van groot belang is voor het maken van keuzes. Want wandelend in het park denk ik na over de komende jaren. Wat staat er ons te verwachten en waar willen we met deze kadernota richting aangegeven? Dit is het moment om ons ideaal met elkaar te bespreken in deze politieke arena. Een belangrijk moment in ons democratie.

Deze Kadernota spat van ambities. Voor D66 zijn een aantal onderdelen essentieel en is ons uitgangspunt een inclusieve stad zijn, waar iedereen zich thuis voelt en met een gemeentebestuur die haar huishoudboekje op orde heeft. Dat betekent keuzes maken.

Het woningtekort is een probleem in Amersfoort. En ook D66 vindt het een verplichting om dat aan te pakken. Dat betekent zeker nieuwe woningen bouwen, maar ook goed nadenken over hoe onze stad er over 30 jaar uit ziet. Toekomst gericht nadenken. Wat zijn de behoeftes van mensen en hoe kunnen we daarop inspelen? Voor D66 is het van belang dat er voldoende aandacht wordt besteed aan doorstromen om zo echt een passend aanbod te creëren voor bewoners. Maar dat er gebouwd moet worden, snappen wij zeker ook. We zijn blij dat de Kadernota geld vrijmaakt voor de uitvoering van het Deltaplan Wonen en voor ‘Langs Eem en Spoor’. Maar ook de discussie ‘Vathorst Bovenduist’ zullen we aangaan, hier in de Raad met elkaar en met het College. We moeten wel realiseren dat Bovenduist het woningprobleem niet oplost. We moeten echt de hoogte in en inzitten op inbreiding. De Hoogbouwvisie had van D66 ook wat ambitieuzer mogen zijn. En ja, ik weet dat niet alle Amersfoorters staan te springen om meer hoogbouw, maar het algemeen belang is voor D66 leidend. We verwachten dan ook volgend jaar de eerste resultaten te kunnen zien van de Hoogbouwvisie. Daarnaast zijn we erg blij met de 20% middenhuur en -koop. Want zoals collega Sanders altijd zegt: ‘Dat is de smeerolie van de woningmarkt.’.

En ja, een stad waar wordt gewoond, moet ook worden geleefd. En jaar, dat betekent een goed voorzieningen niveau. De ambitie uit het coalitieakkoord voor cultuur en sport zijn voor ons leidend en we verwachten daarop ook concrete voorstellen. Want als fractie hebben wij wel een idee waar dat naar toe kan. U denkt vast, daar komt D66 weer met een nieuw festival! Dat snap ik, maar het college kijkt al naar de mogelijkheden voor een Amersfoorts Bevrijdingsfestival volgend jaar. Nee, wij als fractie zien de noodzaak de culture instellingen te verstevigen en de vele initiatieven te faciliteren in bijvoorbeeld de amateurkunst als een belangrijk onderdeel van ons leefbare stad. Dit is ook een goede toevoeging voor de werkgelegenheid; het trekt van alles aan. Wel moeten we blijven realiseren dat we een aantrekkelijke stad/regio zijn. Dat betekent ook niet alle kantoren transformeren naar woningen en blijvend nadenken over de economie van morgen. De circulaire economie, waar het college extra geld voor uit geeft, past in het gedachtegoed van D66.

En ja, voorzitter, dat we keuzes moeten maken, is begrijpelijk. Dat moet ook in het sociaal domein. Voor D66 is van groot belang dat we zorg op maat moeten realiseren, maar dat dit financieel wel haalbaar is. En dat betekent geen grote structurele extra opdrachten in het sociaal domein. De reserves naderen het einde. We staan dus ook niet erg te springen als fractie voor de vele moties en amendementen bij het sociaal domein. Wel hebben we zelf een voorstel voor incidenteel amendement over dementerende ouderen met andere culture achtergrond. Want net als in Australië en Canada waar Nederlandse ouderen terug vallen in hun moedertaal, gebeurt dit ook in Nederland met bijvoorbeeld Turkse, Marokkaanse of Molukse ouderen. We hopen dat deze pilot een aanzet kan geven voor innovatieve oplossingen bij zorginstellingen. Want ook hier is het uitgangspunt voor D66 dat iedereen er bij hoort ongeacht wat bijvoorbeeld je moedertaal is.

Voorzitter, als sociaal liberaal wil ik graag ook kort wat vertellen of duurzaamheid, want ja, dat levert de nodige discussie op hier in de raad. We hebben als gemeentebestuur grote ambities. Ambities met een noodzaak en waar veel vragen van de bewoners. Mijn fractie zal er dan ook blijven letten dat deze opgaven samen met de stad worden gemaakt. En ja, een voorbeeldfunctie hebben we wel als gemeente. Daarom is een nieuw stadhuis dat energie-neutraal is de enige optie voor D66. En ja, dat is een betaalbare optie.

Over de financiën zullen we het in algemene zin na de zomer uitgebreid bespreken. Want hoe gaan we de financiële structurele tekorten na 2020 dekken? We kunnen aan verschillende knoppen draaien, voor D66 zijn er geen taboes. We zien daarom ook graag een procesvoorstel voor na het reces. Om dit in de Raad te kunnen spreken, en ja, daar hoor een discussie van de ijkpunten ook bij. Wij danken de auditcommissie voor haar heldere advies.

Voorzitter, ik rond af, ik begon met een wandeling in het Beekdal, een mooi stukje natuur met mooie bomen en planten. Al miste ik wel wat planten, wat te denken van bijvoorbeeld de wietplant. De mogelijkheid voor het wietexperiment is door het college afgewezen. Als D66 blijven we dit onderwerp ter discussie stellen en ga we er van uit dat met deze burgemeester er uiteindelijk in 2020 zeven coffeeshops zijn.

Ik wil eindigen met een citaat van de Romeinse filosoof Seneca.

‘Niet omdat de dingen moeilijk zijn durven wij niet, maar omdat wij niet durven zijn de dingen moeilijk.’

Op 9 juli zijn alle moties die ingediend zijn bij de Kadernota besproken. Op 16 juli is hierover gestemd. Zowel onze motie over cultuurspecifieke zorg, als onze motie over toegankelijkheid zijn aangenomen. Ook zijn wij blij met de aangenomen motie voor een groener en kindvriendelijker Neptunusplein en een motie om bij de begroting 2020 eerst een ijkpuntendiscussie te voeren.