Poliflw

Een motie van GroenLinks-Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren waarin zij het parlement oproept steun uit te spreken voor Minister Wiebes om Shell en ExxonMobil aan de bestaande contracten en wetten te houden is vandaag  verworpen.

De coalitiepartijen stemden tegen. Dat geeft Shell en ExxonMobil dus ruimte voor een betere deal over lagere gaswinning, schade en versterking.  

Van Tongeren: Ik wil dat Wiebes zijn rug recht houdt als Shell en ExxonMobil onder hun verplichtingen proberen uit te komen. Shell en ExxonMobil hebben jarenlang goed verdiend aan Gronings gas en nu er schade is moeten zij hun verantwoordelijkheid nemen. De coalitie steunt mijn voorstel niet en dat betekent dat de belastingbetaler en de Groningers gaan opdraaien voor de kosten.

Half februari was het eindelijk zover: minister Wiebes zegde, na vragen van Liesbeth van Tongeren, toe om schaliegas te schrappen uit de plannen. Hij gaf aan dat er definitief geen plaats meer is voor schaliegas in Nederland.

Schaliegas wordt gewonnen uit gesteente. Bij de winning van het gas worden onder grote druk water, chemicaliën en zandkorrels in de grond gespoten. Steen in de grond explodeert waardoor er scheuren ontstaan (fracking). Daardoor kan het gas uit het gesteente naar boven worden gehaald. Dit proces kan leiden tot vervuiling van het grondwater, aardbevingen en het lekken van broeikasgassen. Het geeft bovendien enorme overlast. Dat Nederland nu definitief ‘Nee’ zegt is winst voor alle Nederlanders en voor de natuur.

Van Tongeren: ‘Ik ben ongelofelijk blij dat er na acht jaar campagne voeren een streep is gezet door schaliegas. Gas is echt achterhaald, we moeten naar duurzame oplossingen voor energie.’

Dankzij de inzet van duizenden vrijwilligers actiegroepen en honderden gemeentes uit bijna alle provincies is schaliegas definitief van tafel. Het was een campagne van de lange adem, maar met groot succes.

In 2010 stelde Van Tongeren de eerste schriftelijke vragen over schaliegas en in 2011 hield de Tweede Kamer op haar initiatief de eerste hoorzitting over schaliegas. Het onderwerp was toen in Nederland nog vrijwel onbekend. Liesbeth van Tongeren: ‘Ik weet nog dat ik werd aangesproken door Willem Jan Atsma die mij vertelde dat er bij zijn huis naar schaliegas werd geboord. Ik geloofde hem eerst niet, ik dacht dat zoiets alleen in de Verenigde Staten gebeurde, maar hij bleek gelijk te hebben.’ Later ging de Tweede Kamer mede op initiatief van Van Tongeren op werkbezoek naar de Verenigde Staten om met eigen ogen te zien wat de winning van schaliegas kon betekenen. Zelf bezocht ze ook de anti-schaliegas protestbeweging in Balcombe in het Verenigd Koninkrijk.

Niet alleen in de Tweede Kamer groeide het verzet, maar ook buiten het parlement ontstond er een groot burgerverzet tegen schaliegas. Zo werd Schaliegasvrij Nederland opgericht, een coalitie van buurtgroepen en milieuorganisaties. Op initiatief van GroenLinks begonnen gemeenten zich ook te roeren en verklaarden zichzelf met moties schaliegasvrij. In november 2013 verklaarde de honderdste gemeente zichzelf schaliegasvrij en dat werden er al snel meer dan tweehonderd. Maar ook provincies, waterschappen en zelfs bierbrouwers spraken zich uit tegen schaliegas. Voortdurend werd er druk gezet op het ministerie van Economische Zaken.

Van alle kanten werd schaliegas als probleem geïdentificeerd. En met succes. In 2012 kwam er een voorlopige stop op schaliegas, drie keer werd deze stop verlengd. Duidelijk was dat er weinig draagvlak was voor schaliegaswinning, zowel binnen als buiten de Tweede Kamer. Toch werd de mogelijkheid om het gas in de toekomst te winnen niet helemaal uitgesloten. In het regeerakkoord van Rutte-III staat dat er geen nieuwe vergunningen mogen worden afgegeven voor gaswinning onder land, inclusief schaliegas. Het laatste puzzelstukje was de structuurvisie Ondergrond, waarin voor schaliegaswinning ruimte werd gereserveerd. Maar na het voorstel van Liesbeth van Tongeren is ook dit losse eindje opgelost en kan Nederland schaliegasvrij worden verklaard. Op 27 maart is een motie van Van Tongeren aangenomen waarin definitief verankerd is dat er in Nederland geen ruimte meer is voor schaliegas. 

Van Tongeren: ‘Na zo’n lange strijd dit succes behalen voelt als een kroon op mijn werk. Dit geeft ook echt aan hoeveel je in de oppositie samen met bewoners met slim handelen en een lange adem kunt bereiken’.

Meer doen voor het klimaat? Sluit je aan bij onze beweging of kom naar de speciale Meetup over klimaat met Jesse Klaver.

Minister Wiebes heeft onlangs, in antwoord op een vraag van GroenLinks-Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren, uitgesproken dat er in Nederland geen toekomst is voor schaliegas.

De Raad van State heeft echter uitgesproken dat de minister van Economische Zaken en Klimaat nieuwe besluiten moet nemen over het opsporen van schaliegas in Noord-Brabant en de Noordoostpolder. Van Tongeren heeft daarom een motie ingediend om definitief uit te spreken dat de Tweede Kamer een verbod op schaliegas wil. Volgende week dinsdag wordt er gestemd over de motie die naar alle waarschijnlijkheid aangenomen gaat worden.

Het bedrijf Cuadrilla had in 2014 gevraagd om een verlenging van de vergunning om schaliegas op te sporen in Noord-Brabant en de Noordoostpolder. De toenmalige minister van Economische Zaken wees die verlenging in 2015 af. Vandaag oordeelt de Raad van State dat de minister zijn besluit over moet doen en opnieuw moet beslissen over de verlenging. Om te voorkomen dat er op deze manier toch weer een vergunning komt voor het opsporen van schaliegas heeft Van Tongeren een voorstel ingediend waarin staat dat er in Nederland geen schaliegas gewonnen mag worden.

Van Tongeren:‘Het is misschien vreemd om een voorstel te doen over iets waar de minister zich al over heeft uitgesproken, maar ik wil koste wat het kost voorkomen dat er via een gekke omweg toch weer naar schaliegas geboord mag worden. Daarom moet de Tweede Kamer zich uitspreken. De toekomst is groen, niet fossiel.’