Woningbouwcorporatie Acantus heeft de twijfelachtige eer deze week genomineerd te zijn voor de Schimmelschandpaal 2018. Uit onderzoek van de SP en vele meldingen van huurders blijkt Acantus veel huizen met schimmel te verhuren en de bereidwilligheid om daar tegen op te treden is laag. Het is triest dat via deze harde nominatie huurders hun stem moeten verheffen. Mijn oproep: laat dit huurdersoffensief een keerpunt aankondigen.
Na de nominatie ging de schimmelbeerput verder op. Tientallen huurders deden een schimmelmelding, honderden stemden al op Acantus als grootste smeerpoets van het land en heel veel mensen reageerden via mail, telefoon en sociale-media op de nominatie. De talloze anekdotes zijn repeterend. Mensen hebben een klacht, worden niet serieus genomen en raken nog verder vervreemd van hun verhuurder. Tocht, vocht, achterstallig onderhoud en schimmel zijn geen unieke uitzonderingen maar de harde dagelijks realiteit achter veel voordeuren in deze regio. Mensen worden letterlijk ziek van hun eigen huis. Dat hebben we niet langer te pikken.
Huurders hebben alles al te horen gekregen van ‘minder lang douchen’ tot ‘likje verf erover’. Iedereen snapt dat goed ventileren noodzakelijk is, maar als je kinderen iedere nacht in een schimmelslaapkamer slapen, als de astmapufjes en allergieremmers niet aan te slepen zijn, dan worden zelfs de meest moedige moeders moedeloos. Alle losse verhalen zijn om woedend van te worden, maar nu mensen zien dat ze niet alleen staan, dat ze niet gek zijn, ontstaat ook iets dat hoopvol stemt. Huurders hebben door dat één vinger makkelijk te breken is, maar dat ze samen een onverwoestbare vuist kunnen maken.
Het afgelopen jaren bezocht ik een groot aantal huurders in Pekela. Ze lieten mij hun thuis zien. Geen willekeurige stapel stenen maar hun tweede huid. Waar ze ooit trots op waren als veilige omgeving voor hun kinderen. Waar ze lief en leed deelden. Waar ze een groot deel van hun inkomen maandelijks aan kwijt zijn. De trots is vervangen door schaamte. Logeerpartijtjes zijn er niet meer bij. Verjaardagen worden overgeslagen. De denigrerende reacties, als die er al kwamen, van de verhuurder hebben hun trots geknakt. Zij hebben nu alle moed verzameld en komen, gesteund door de SP, in actie.
Het afgelopen jaar ontmoette ik ook de mensen van Acantus. De directie, de managers, de buurtconciërges, woonconsulenten en medewerkers op het hoofdkantoor. Geen van hen wil dat hun huurders ziek worden in hun eigen huis. Ze willen vooruitgang in de volkshuisvesting. Ze balen er ontzettend van dat als ze op een verjaardagsfeest vertellen of langs het voetbalveld zeggen dat ze bij Acantus werken er weinig waardering volgt. Niemand van hen koos om hier te gaan werken voor een dienstbaarheid aan de markt boven een bondgenootschap met mensen in een sociaal huurhuis.
Nederland kende een lange traditie van trotse volkshuisvesting. Nu is er een decennialange tendens van bezuinigen op huurders en corporaties door de ‘alles-naar-de-markt’ politiek van achtereenvolgende kabinetten. Het pakte voor iedereen slecht uit. Naast schimmel in de huizen zit er schimmel in het systeem. Dus is het tijd voor een andere koers. Met trotste huurders die zeggenschap opeisen en krijgen, met trotste werknemers die huurders verder helpen in plaats van de klappen opvangen van falende politieke keuzes en met corporaties die mooie huizen bouwen en verbeteren zonder ziekmakende schimmels.
Het hoeft dus allemaal niet moeilijk te zijn. De winst van Acantus kan worden ingezet om alle achterstallige ellende op te lossen. De staat moet stoppen met het steeds zwaarder belasten van woningcorporaties. De politiek moet snel met een landelijk actieplan komt voor goede woningen voor iedereen en stoppen met het tegen elkaar uitspelen van huurders, eigenaren en woningzoekenden. Als Acantus niet langer bekend wil staan als schimmelkampioen maar als de volkshuisvester van de vooruitgang dan kiezen ze voor de frontlinie van die verandering.
