Poliflw

Na de coronacrisis moet het kabinet het herstel van de economie op gang helpen brengen. Daarbij kan het best gekozen worden voor herstelmaatregelen die economie en werkgelegenheid op de korte termijn bevorderen en tegelijkertijd bijdragen aan een duurzame economie op de langere termijn. Dat concludeert de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in zijn advies ‘Groen uit de crisis’ dat op 10 juli 2020 is aangeboden aan de ministers en staatsecretarissen van BZK, EZK, IenW en LNV.

Het kabinet kan tal van maatregelen nemen om het herstel van de economie in Nederland te ondersteunen. Er zullen keuzes moeten worden gemaakt die ook gevolgen hebben voor de Nederlandse economie op de lange termijn. De duurzaamheidsdoelen die het kabinet voor de toekomstige economie heeft gesteld, kunnen helpen om herstelprogramma’s te kiezen die niet alleen bijdragen aan snel herstel, maar die ook toekomstige generaties zullen helpen.

Versnellen en pauzeren van beleid

De coronacrisis veranderde razendsnel ons gedrag en onze gewoontes. De manier waarop we naar de samenleving kijken veranderde mee. Of dit blijvende veranderingen zijn is nog onzeker, maar de raad vindt dat het kabinet met het herstelbeleid moet inspelen op veranderingen als daarmee een extra impuls kan worden gegeven aan de transitie naar een meer duurzame economie. Soms moet bestaand beleid worden uitgebreid of sneller uitgevoerd. Maar soms moet juist een pas op de plaats worden gemaakt, omdat na de coronacrisis onduidelijk is of de ‘vertrouwde koers van voorheen’ op dit moment nog de beste is. Zo beveelt de raad aan om pas op de plaats te maken met de aanleg van nieuwe wegen, nu er kansen lijken te zijn voor een andere manier van werken en verplaatsen. De raad pleit er voor om het beheer en onderhoud van bestaande infrastructuur juist te versnellen.

Beoordelingskader voor groene herstelmaatregelen

De Rli vindt dat de duurzaamheidsopgaven op dit moment nog onvoldoende worden meegewogen in de politieke afweging die over het herstelbeleid wordt gemaakt. De raad presenteert daarom een eenvoudig toepasbaar beoordelingskader dat beleidsmakers en politieke partijen kan helpen bij het ontwerpen van groen herstelbeleid, het opstellen van op groen herstel gerichte verkiezingsprogramma’s en bij de opstelling van het volgende regeerakkoord.

Mogelijke groene herstelmaatregelen

In zijn advies doet de Rli concrete suggesties voor maatregelen voor groen herstel. Het gaat onder andere om de versnelde isolatie van de bestaande woningvoorraad, versnelling van de nieuwbouw van woningen, het aanleggen van een toekomstbestendige energie-infrastructuur, de verduurzaming van het landelijk gebied, en de bevordering van emissieloze mobiliteit op land, in de lucht en op water.

Sluit aan bij wat mensen belangrijk vinden in hun leefomgeving

Klimaatverandering vormt op dit moment de grootste bedreiging voor de toekomst. Voortvarende uitvoering van het klimaatakkoord en de transitie naar een CO2-vrije economie zal dan ook onverkort prioriteit moeten krijgen in het overheidsbeleid. Maar een gezonde, veilige, vitale, toegankelijke en duurzame leefomgeving voor onze inwoners vergt actie op nog veel méér terreinen. Bij het maken van beleid op al deze terreinen is maatschappelijk draagvlak cruciaal. Omdat de meeste mensen veel waarde aan hun eigen leefomgeving hechten vindt de raad het van groot belang dat het beleid om ‘groen’ uit de crisis te komen aansluit bij wat er bij hen leeft.

Ga naar advies op de website van Rli: Groen uit de crisis

Download advies: Groen uit de crisis (pdf, 995 Kb)

De tweede ronde aan overheidssteun zou voor grote bedrijven een lening moeten zijn die ze in goede tijden weer terug moeten betalen. Dat voorstel deed GroenLinks-leider Jesse Klaver in het televisieprogramma Buitenhof. Voor MKB-bedrijven (met minder dan 250 werknemers) zou de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) wel een gift moeten blijven.

Jesse Klaver: “Bedrijven als booking.com hebben de afgelopen jaren miljardenwinsten gemaakt dat is overgemaakt naar de bankrekening van hun aandeelhouders. Nu de economie stilvalt vragen ze steun van de overheid en draait de samenleving voor de kosten op. We moeten banen redden, maar dit keer spreken we wel meteen af wie de rekening betaalt. Niet de belastingbetaler, niet het familiebedrijf, maar de aandeelhouder moet de kosten van de steun aan multinationals dragen.”

Klaver gaat daarom het kabinet vragen de tweede ronde van de NOW zo in te richten dat voor bedrijven met meer dan 250 werknemers het overgemaakte bedrag een lening wordt, die geleidelijk moet worden terugbetaald als het bedrijf weer winst gaat maken. Dat gaat om de 3000 grootste ondernemingen van ons land.In het Kamerdebat afgelopen week bleek al dat een Kamermeerderheid wil dat bedrijven die staatssteun ontvangen dat geld besteden aan salarissen, en het niet gebruiken om bonussen of dividend uit te keren. Volgens GroenLinks gaat dat niet ver genoeg.

Klaver: “Bij de vorige crisis is de rekening betaald door burgers. De ontslagen in de zorg van de afgelopen jaren zijn daar een gevolg van geweest. No way dat we dat weer laten gebeuren. Het systeem waarin steenrijke aandeelhouders goed genoeg zijn om de winsten van bedrijven op te strijken, maar in crisistijd weigeren een cent bij te leggen, heeft zijn langste tijd gehad.”

Naast het vormen van een lening moet volgens Klaver ook snel werk worden gemaakt van het onmogelijk maken van belastingontwijking – waardoor veel bedrijven de afgelopen jaren niet of amper belasting hebben betaald. Ook een hogere winstbelasting en een hogere belasting op grote vermogens zijn nodig om te voorkomen dat de rekening van de economische crisis die gaat komen opnieuw bij burgers terecht komt.

Klaver: “De aanpak van deze hele coronacrisis staat in het teken van solidariteit. Diezelfde solidariteit mogen we verwachten van de grote bedrijven zodra zij weer miljoenenomzet gaan draaien. Rechts zei altijd dat we niet zonder grote bedrijven kunnen. In deze crisis wordt voorgoed duidelijk dat het andersom is: de grote bedrijven kunnen niet zonder de samenleving.”

Teken de petitie: Geen gratis geld voor grote bedrijven.

 

Bron: groenlinks.nl

De derde partij in Lochem. Wie had dat gedacht? Op 21 maart ontstond een nieuwe situatie in politiek Lochem. De zittende coalitie had haar meerderheid verloren en wij stegen van 3 naar 4 zetels. Na een vlotte formatie kwam er een coalitie van GB, VVD en GroenLinks, met het coalitieakkoord “Dichtbij, duurzaam, doen!” Op 15 mei werden wethouders Bert Groot Wesseldijk, Eric-Jan De Haan en ondergetekende (Henk van Zeijts) geïnstalleerd. En dan ben je ineens wethouder… impressies van de eerste (iets minder dan) “100 dagen”.

Betrokken medewerkers

Op donderdagochtend 17 mei was er ontvangst van de wethouders in de hal van het gemeentehuis. Sebastiaan van ’t Erve hees ons meteen op het podium om de medewerkers toe te spreken. De eerste dagen was er kennismaking met de afdelingen en de medewerkers. Wat mij opvalt is de enorme betrokkenheid van de gemeente Lochem – er is hart voor de zaak. Wat ook opvalt is de krappe ambtelijke capaciteit op veel onderwerpen. Bijvoorbeeld voor klimaat & energie is op dit moment maar 1 fulltime-eenheid beschikbaar, en voor landschap & biodiversiteit geldt hetzelfde. Dat is heel weinig, terwijl er veel moet gebeuren de komende vier jaar.

De wording van het team B&W

Een nieuw College van Burgemeester & Wethouders is natuurlijk even wennen. Hoe zit iedereen in elkaar? Op 20 en 21 juni had het college een ‘heisessie’ met een trainer, in De Lutte. Met daarbij ook gemeentesecretaris Renger Starke, als belangrijkste adviseur van B&W. Aan de orde kwamen: persoonlijke drijfveren, functioneren als team, besturingsstijl en speerpunten voor het collegeakkoord. Bij de besturingsstijl is het belangrijk dat de rollen helder zijn: de gemeenteraadsleden stellen kaders en zijn volksvertegenwoordiger (oren en ogen), en B&W geeft richting aan de uitvoering en is opdrachtgever voor de ambtelijke organisatie. Het hele college omarmt Dichtbij (samenwerking met inwoners), Duurzaam (circulaire economie, schone energie, groene omgeving) en Doen (van het papier af). De wethouders staan voor de gezamenlijke ambities, ongeacht de politieke kleuren.

Hoe ziet de week eruit?

Vaste prik is dat maandagochtend de wethouders overleggen met de afdelingen op het gemeentehuis. Ik heb dan drie portefeuille-overleggen: zorg/welzijn & jeugd/onderwijs; milieu; zorgloket. We bespreken lopende zaken, concept-raadsvoorstellen en ingediende moties. Aan het begin van de middag is er een extra B&W-vergadering, als er ’s avonds politieke avond is (eens per twee weken). Daarna is het rennen om nog ontbrekende antwoorden op moties te verzamelen. Dinsdag is de vaste B&W-dag. Dan nemen we de tijd om dilemma’s te bespreken die we de voorgaande week zijn tegengekomen. We bespreken memo’s, beantwoording van vragen en raadsvoorstellen voor de gemeenteraad – die via een ingewikkeld systeem genaamd “Lex” op de B&W-tafel komen. En we bespreken actuele onderwerpen die beleidsmedewerkers toelichten. De tweede helft van de dinsdagmiddag is voor gezamenlijke bezoeken. Woensdag en donderdag zijn dan over voor allerlei interne en externe overleggen en die zitten daarmee altijd goed vol. Vrijdag leent zich voor benen-op-tafel-gesprekken en leeswerk (wat doorloopt in het weekend).

Externe overleggen: dichtbij en buiten de gemeente

Ik heb al een aantal maatschappelijke clubs mogen ontmoeten, onder meer bibliotheek, schouwburg, Muzehof, LochemEnergie, SWL, ‘t Onderholt en het Staring College. Ook individuele inwoners weten de weg te vinden. Waar ik me vooraf niet zo bewust van was, zijn de vele overleggen buiten de gemeente. Voor veel taken werken we samen met andere gemeenten. Zo zit ik in de overleggen rond Jeugd/WMO, PlusOV, Energietransitie, Circulus-Berkel (afval), Veilig Thuis, GGD, en Maatschappelijke Opvang & Beschermd Wonen. En ik ben formeel lid van het algemeen bestuur van Het Plein, maar deze samenwerking met Zutphen eindigt dit jaar. We halen werk en inkomen weer dichterbij. Per 1 januari kunnen inwoners van de gemeente Lochem voor alle vragen rond werk, inkomen en zorg terecht bij één loket (in Lochem en Gorssel): ‘t Baken.

Ambities

 “ ‘t Baken biedt nieuw perspectief en ondersteuning voor iedereen in de Lochemse samenleving met een vraag over zorg, jeugd, werk en inkomen. Iedereen die bij ‘t Baken komt voelt zich gehoord, ziet nieuwe mogelijkheden en heeft meer grip op zijn situatie.” Een mooie missie, maar zover zijn we nog niet. We werken met de medewerkers aan een omslag van systeem- naar mensgericht: aandacht en tijd, keuzevrijheid, regie bij de cliënt, en speelruimte voor de professional.

Voor duurzaamheid streven we naar een energieneutraal Lochem in 2030. We kunnen als plattelandsgemeente koploper zijn, op onderwerpen zoals laadinfrastructuur en elektrische (deel)mobiliteit, zon op agrarische daken en samenwerking tussen bedrijven aan het kanaal (de Groene Fabriek). Op 27 augustus is er een energieatelier in het gemeentehuis: welke acties kunnen we het komende jaar al uitvoeren? En waar moeten we eerst nog verkennen (zoals gasvrije wijken en windenergie)?

En dan de ‘levende kant’ van duurzaamheid: landschap en biodiversiteit. De meeste invloed hebben we op het gemeentelijk groenbeheer. Het coalitieakkoord heeft al gezorgd voor extra geld voor laanbomen, zodat die ouder mogen worden. We gaan door met ecologisch bermbeheer. Maar er kan nog zoveel meer, ook bij particulieren. De komende maanden maken we daarvoor een plan, met inbreng van GroenLinksers. En ondertussen hopen we dat dit gortdroge weer nu eens ophoudt… niet gezond voor de biodiversiteit.

Is dat nu leuk, om wethouder te zijn?

Nog nooit waren er zoveel GroenLinks-wethouders in het land: 107 stuks. Die zullen dat niet met tegenzin doen. Tot nu toe bevalt het mij goed: de breedte van onderwerpen is interessant, de vele contacten maken het leuk en het gesprek met de gemeenteraad is boeiend. Ik vind het belangrijk dat zowel coalitie- als oppositiepartijen aan hun trekken komen, want dat is goed voor de kwaliteit van de besluiten. De sfeer in het College van B&W is open en ontspannen, discussies gaan op basis van inhoud. En ik praat regelmatig bij met de (steun)fractie, wat belangrijk is voor het GroenLinks-gevoel.

Het wethouderschap is geen negen-tot-vijf baan. Daar staan leuke uitnodigingen tegenover. Bijvoorbeeld van de buurgemeenten Bronckhorst (Manana, Manana) en Oost-Gelre (Zwarte Cross). Verder mocht ik certificaten Praktische Ondersteuner uitreiken aan medewerkers in de huishoudelijke zorg. En waren er uitnodigingen voor openingen (Electric Road Show, museum STAAL), schoolvoorstelling (over jonge mantelzorgers), culturele evenementen (Tuin der Lusten, foto-expositie Stadshuus), 60-jarige huwelijken (al twee als 3e loco!) ... Ik heb niet zoveel met ceremoniële functies, maar het is best leuk en wordt gewaardeerd.

Maar het mooiste van het wethouderschap is natuurlijk dat je echt iets kunt betekenen voor de inwoners. En stappen kunt zetten om de gemeente socialer en groener te maken.

Heb jij een idee of wil je meedoen? Meld je bij de GroenLinks-fractie of neem (na de vakantie) met mij contact op via mail, Facebook of Twitter.

Henk van Zeijts

Wethouder Zorg, Jeugd, Cultuur, Duurzaamheid

GroenLinks Lochem