Voorzitter,
Aan de orde is het vaststellen van de Raadsagenda 2018-2022. GroenLinks doet hier niet aan mee en ik zal proberen uit te leggen waarom. Steeds vaker gaan er stemmen op dat de gemeenteraad vooral als collectief moet worden versterkt en dat zij meer als eenheid moet opereren tegenover het college. Er wordt vaak bepleit dat aan de termen oppositie en coalitie maar een einde moet komen omdat dit de positie van de gemeenteraad ten opzichte van het college zou verzwakken. Noch in de Grondwet als de Gemeentewet komen de termen oppositie en coalitie voor. In deze visie bestuurt een college de gemeente op grond van een, aan een raadsprogramma ontleent, collegeprogramma en is er dus geen ruimte meer voor politiek gekissebis omdat het college opereert namens alle partijen.
Op zich zou dit wel werkbaar kunnen zijn, maar dan moeten we wel besluiten om de gemeente als partijpolitiek stelsel op te heffen en over te gaan naar een bestuursmodel zoals gebruikelijk is in het bedrijfsleven met een soort van bestuur en een raad van toezicht. De partijpolitieke dimensie is compleet verdwenen en er hoeft bij verkiezingen eigenlijk enkel nog een aanwijzing van toezichthouders gedaan te worden. GroenLinks vindt dat het in het lokale bestuur juist wel gaat om politieke strijd en niet om institutionele strijd, om te presteren op basis van idealen en oplossingen en niet op basis van procedures, om de blik op de inwoner en niet op elkaar.
Juist die partijpolitieke dimensie moet scherper worden benadrukt en dat was ook uitdrukkelijk de bedoeling van het dualisme. Kiezers moeten weten waarom ze bij de verkiezingen op de ene of de andere politieke groepering hun stem moeten gaan uitbrengen en om dat te kunnen weten moeten de politieke partijen in raad en college zich politiek profileren. Worden alle verschillen van opvattingen weggemasseerd in bijvoorbeeld raadsbrede raadsprogramma’s dan is dat politieke profiel helemaal zoekgeraakt en heeft de kiezer geen enkel houvast meer, waardoor het politieke stelsel wordt opgeblazen. Dus hoe meer er in naam van het dualisme wordt gecollectiveerd, des te groter wordt de schade voor het politieke stelsel op het lokale niveau. Uiteraard staan er in deze Raadsagenda ook punten waar GroenLinks zich prima in kan vinden, er staan punten in waarbij bij de uitwerking moet blijken of wij die gaan steunen en punten die te algemeen zijn verwoord om te kunnen inschatten of wij er voor of tegen zijn. Ook niet geheel onlogisch bij een programma waarin wordt gepoogd iedereen aan boord te houden.
Dan het betrekken van de inwoners. Bij aanvang werd gezegd dat het de uitdrukkelijk wens is de inwoners bij het proces van het komen tot een Raadsagenda te betrekken en ook bij de inhoud. GroenLinks heeft hierbij aangegeven met nadruk aandacht te vragen voor de groepen in de samenleving die bij dit soort raadplegingen slecht tot niet vertegenwoordigd zijn. Vaak is betreft dit ook juist onze achterban. We moeten concluderen dat het betrekken van de inwoners (nog) niet is gelukt. In het besluit staat nu aangegeven de inwoners vooral bij de uitvoering te willen betrekken. We vinden het ook jammer dat de inwoners maar heel kort in de gelegenheid zijn geweest om op eigen initiatief kennis te nemen van de Raadsagenda. Hij is nu amper 7 dagen beschikbaar en juist als je gezamenlijk de ambitie uitspreekt om de inwoners te gaan betrekken vinden wij dit een gemiste kans.
Voorzitter ter afsluiting: Het zou, gezien hetgeen ik zojuist heb gezegd, heel vreemd zijn om akkoord te gaan met het voorliggend voorstel. Dat gaan we dus ook niet doen. Dat wil niet zeggen dat we tegen alle voorstellen zijn en dat we ook tegen alle uitvoering zullen gaan stemmen. Wij beoordelen de voorstellen apart zodra ze op de agenda staan. En wees gerust, goede voorstellen krijgen onze steun en slechte niet.
Christiaan Kwint
Namens de GroenLinks fractie
Heerhugowaard