Hieronder de spreektekst van fractievoorzitter Dick Gutlich tijdens de Algemene Beschouwingen van de Begroting 2018
Voorzitter, deze begrotingsbehandeling is op zichzelf al een historisch moment. Wij behandelen de laatste begroting van de gemeente Noordwijk oude stijl. Wij volgen als D66 de beleidslijn van het college om nu kort voor de fusie met Noordwijkerhout wat terughoudend om te gaan met nieuw beleid. Ook ondersteunen wij de reservering van middelen om inhoud te geven aan de Economische agenda voor de Duin- en Bollenstreek en het ramen van een werkbudget voor onze gemeenschappelijke prioriteit Duurzaamheid.
Het is plezierig dat ook de begroting voor 2018 sluit met een positief saldo. Dat is tevens een goed begin voor de nieuwe gemeente Noordwijk. Het is tevens plezierig dat de lokale lasten voor de Noordwijkse inwoners niet omhoog hoeven om de begroting sluitend te krijgen.
Onlangs is de formatie van een nieuw kabinet afgerond met als basis een nieuw regeerakkoord.
Vraag 1: Kunt u al een schets geven van de financiële gevolgen van het nieuwe regeerakkoord voor de gemeente Noordwijk?
Bestuur en Organisatie
De voorbereiding van de fusie tussen Noordwijk en Noordwijkerhout zal in 2018, zowel ambtelijk als bestuurlijk veel tijd en energie gaan vergen. Wij kijken uit naar de vorming van een nieuwe, laagdrempelige en herkenbare organisatie met de kenmerken proactief, modern en dienstbaar. Wij zijn benieuwd naar de besturingsfilosofie en structuur die hiervoor ontwikkeld gaat worden. Ook nemen wij graag kennis van ontwikkelingen bij gemeenten elders in den lande die voor ons een aansprekende voorbeeldfunctie kunnen vervullen.
Dienstverlening
De dienstverlening in Noordwijk blijkt uit de laatste onderzoeken redelijk goed. Voor D66 een welkom gegeven, echter wij benadrukken dat gekeken moet blijven worden naar wat nog extra aandacht vraagt.
Afgelopen jaar is de ‘Verbeter de buurt app’ in Noordwijk in gebruik genomen. Een prima vorm om Noordwijk samen met inwoners mooi en goed onderhouden te houden.
Vraag 2: Wanneer kunnen we de evaluatie van deze manier van dienstverlening tegemoet zien om vanuit daar te kijken wat nog beter kan en wat bijvoorbeeld de gebruikersaantallen zijn?
Verder zijn we blij met de verbeteringen die we zien in het gebruik van de nieuwe website. In vergelijking tot de oude is het een overzichtelijke site die een bezoeker over het algemeen sneller naar het gezochte onderwerp stuurt. Op een aantal technische aspecten zullen wij nadere schriftelijke vragen stellen.
Sociaal Domein
De onlangs nieuw opgetuigde brede welzijnsorganisatie Stichting Welzijn Noordwijk zal in 2018 haar waarde moeten gaan bewijzen. Uit de berichtgeving rond het nieuwe regeerakkoord leiden wij af dat de discussie over de eigen bijdrage bij hulp in het huishouden nu landelijk wordt beslecht met een beperkt en uniform tarief. Dit zal ongewenste drempels wegnemen, de vraag naar ondersteuning doen toenemen en het gemeentelijk budget zwaarder belasten.
Vraag 3: Deelt het college deze verwachting?
Een initiatief om een vervoersdienst aan te bieden voor de bereikbaarheid van voorzieningen in Noordwijk en Noordwijkerhout juichen wij zeer toe.
De coalitiekoers 2014 -2018 kent als doelstelling om de Voedselbank overbodig te maken, door het lokale armoedebeleid aan te scherpen.
Vraag 4: Voorziet het college dat deze doelstelling behaald gaat worden en zijn hiertoe nog extra inspanningen te verwachten? Het alleen volgen van de ontwikkelingen kan onvoldoende blijken.
D66 stelt vast dat op het gebied van de WMO, de Jeugdhulp en de Participatie veel in gang is gezet wat heeft geleid tot een aantal goede resultaten. De intergemeentelijke samenwerking binnen de Bollen5 en de ISD als zeer goed functionerende uitvoeringsorganisatie hebben daar aan bijgedragen. Ook de Maregroep met het Servicepunt Werk vervullen hierbij een cruciale rol.
Het college heeft voor zichzelf de ambitie om het zorgaanbod beter bij de vraag de laten aansluiten. In dat verband wijst D66 op het “Arnhemse model” , zoals beschreven in de NRC van 20 oktober 2017. De gemeente Arnhem heeft een soort piepsysteem ontwikkeld, dat afgaat zodra iemand bij meerdere instanties de rekening niet betaalt. Een hulpverlener neemt dan gelijk contact met diegene met de vraag of de gemeente kan helpen.
Vraag 5: Is het college bereid om te onderzoeken of dit “Arnhemse model” ook in Noordwijk kan worden ingevoerd?
Binnen Bollen5 verband is onderzoek gedaan naar de verschillende toegangen binnen het Sociaal Domein met blijkbaar de conclusie dat de bestaande dienstverlening (MEE, Kwadraad, Sociaal Wijkteam, Welzijn, ISD en het Lokaal Loket) zoveel mogelijk geïntegreerd moet worden en laagdrempelig moet worden gemaakt. Het voornemen is om deze uitkomst in 2018 te implementeren. Graag bespreken wij in commissieverband dit onderzoeksrapport.
In dit verband benadrukken wij opnieuw het belang van de wijkverpleegkundige in het wijkteam en daartoe dienen wij een motie in.
Op het vlak van de WMO dient zich nog een nu reeds bekende tegenvaller aan van € 900.000,– die niet in de voorliggende begroting is verwerkt.
Vraag 6: Waarom is dit bedrag nu niet meegenomen?
Zowel in Noordwijkerhout als bij ons in Noordwijk is de vraag naar noodbedden voor kortdurende opvang groot. Een stuurgroep met alle direct betrokken zorgorganisaties onder leiding van de heer Van der Lugt is bezig om ook met name voor dit steeds schrijnender wordende probleem te zoeken naar gewenste oplossingen. Het is duidelijk een behoefte vanuit de zorg en daar ligt dan ook het initiatief. Dat neemt niet weg dat de gemeente hierbij faciliterend kan zijn.
Vraag 7: Is het college op enige wijze bij dit initiatief betrokken?
Ondernemen
D66 is verheugd dat de Economische Agenda nu zover is dat daar definitief over besloten kan gaan worden mits de provincie in het kader van de herindelingsprocedure groen licht geeft. Wij zijn zeer tevreden met de toewijzing van de speerpunten Space Tech Campus en De gezonde en energieke regio. Daar is reeds dit jaar op geanticipeerd met het jaar van de Sport en met de onlangs door het college gemaakte keus om 2018 het jaar van de Ruimtevaart te maken.
Voortvloeiend uit het Actieprogramma Economie 2014 – 2018 is in opdracht van het college een Retail manager ingeschakeld om de Noordwijkse winkelgebieden een nieuwe impuls te geven.
Vraag 8: Graag zien wij een rapportage van de Retail manager tegemoet waarin verslag wordt gedaan van zijn bevindingen en resultaten.
Om de beleving van het winkelgebied Kerkstraat e.o. te verbeteren zijn bij de vorige begrotingsbehandeling twee moties aangenomen om de verfoeide betonnen palen te verwijderen. Het college heeft onlangs een plan opgesteld om de helft van de palen te verwijderen.
Vraag 9: Kunt u ons een update geven van de stand van zaken rondom de uitvoering van de twee bedoelde moties?
Een ander belangrijk aspect bij de verbetering van de belevingskwaliteit van dit winkelgebied is een aanpassing van de verkeersafwikkeling. Het winkelgebied moet een betere en logische aansluiting krijgen op de historische kern en het Jeroensplein moet een aantrekkelijke en levendige plek worden in plaats van een veredeld parkeerterrein.
Vraag 10: Maakt het college inmiddels vorderingen met de planvorming op deze punten?
Samen met de fractie van Puur Noordwijk dienen wij een motie Centrumvisie Noordwijk Binnen in waarin wij het college vragen om ons uiterlijk medio 2018 concrete voorstellen voor te leggen.
Bij de bedrijfsbezoeken die wij als D66 afleggen horen wij regelmatig dat het lastig is om de weg te vinden binnen de gemeentelijke organisatie. Naar wij hebben begrepen is er binnen de gemeentelijke organisatie wel een bedrijfscontactfunctionaris aangewezen, maar de contactgegevens van deze persoon zijn voor derden niet gemakkelijk vindbaar en herkenbaar.
Vraag 11: Bent u bereid om de vindbaarheid en herkenbaarheid van de Noordwijkse bedrijfscontactfunctionaris op de website en anderszins op korte termijn te verbeteren?
Ruimte en Wonen
Onlangs is de Omgevingsvisie Noordwijk 2030 door deze raad vastgesteld. Bij motie van D66 is vastgelegd dat het college op korte termijn gaat beproeven hoe het toetsen aan dit nieuwe instrument verloopt en uitwerkt.
Vraag 12: Heeft het college inmiddels een plan van aanpak voor deze beproevingen voor ogen?
Ten aanzien van de ontwikkeling van de woningbouwlocatie Bronsgeest staan in de coalitiekoers heldere ambities. Echter de tijd gaat dringen, het huidige college heeft nog ruim een jaar te gaan. Wij zijn enthousiast over het getoonde stedenbouwkundige plan van de heer Bart Akkerhuis, maar we hebben geen idee of het college nu dezelfde koers vaart of iets met bomen en bossen wenst, of daar nog over nadenkt.
Wij hebben uiteraard geen zicht op de werkzaamheden achter de schermen, maar tijdens de laatste presentatieavond over Bronsgeest kregen wij niet de indruk dat er veel voortgang wordt geboekt.
Vraag 13: Kan het college ons een concrete planning overleggen met betrekking tot de nemen stappen t/m het einde van deze raadsperiode?
Tijdens de Dag van het Huren op 7 oktober jl. zagen wij op de infomarkt van de Noordwijkse Woningstichting een aantrekkelijk plan voor de realisatie van 34 – en later mogelijk 66 -semipermanente woningen in de sociale sfeer voor jongeren en starters op de locatie Herenweg. Een woningsegment waar in Noordwijk nijpend tekort aan bestaat.
De betreffende grond is in eigendom van de NWS, en de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij (GOM) heeft naar wij begrepen hebben medewerking toegezegd aan de onttrekking van deze grond aan het bollenareaal voor een periode van 10 jaar. Het is perceel is daarna overigens bestemd voor de bouw van zgn. Greenportwoningen. Het wachten is nu – aldus de NWS – op “de gemeente”.
Vraag 14: Kunt u aangeven wat uw houding is ten opzichte van dit initiatief, welke belemmeringen u ziet en op welke termijn wij dit plan ter besluitvorming mogen verwachten?
Om het belang van het voorgelegde plan te onderstrepen dienen wij bij deze samen met de fractie van het CDA een motie in getiteld “Starterswoningen Herenweg”.
De leegstand op De Grent lijkt steeds groter te worden. Het wordt een rotte kies in ons toeristisch product. De raad heeft inmiddels tweemaal budget beschikbaar gesteld om hier een ontwikkeling op gang te brengen.
Vraag 15: Kan het college ons informeren over de voortgang op dit dossier?
Onderwijs en Jeugd
Jeugd is voor D66 een belangrijk onderwerp. In algemene zin kunnen we stellen dat in Noordwijk er veel te doen is voor de jeugd op het gebied van sport en verenigingen. Ook voor de minder draagkrachtigen zijn de voorzieningen gelukkig goed bereikbaar.
De nota Jeugd 2014-2017 loopt op zijn einde. Dit roept minstens drie vragen op:
· welke resultaten zijn bereikt;
· waar moeten we nog aan werken en
· wanneer mogen we de nieuwe nota Jeugd verwachten?
Vrije tijd
Naar verwachting zal eind dit jaar een eerste verrekening gaan plaatsvinden met Heijmans voor de gronden die zijn betrokken bij het plan Duinenveld. Daarmee komen middelen vrij om een aanvang te maken met voorbereiding van de waterspeeltuin die al jaren is voorzien in het plan Centraal Park. Wij verzoeken het college om in een breed participatietraject met onze inwoners een ontwerp voor de waterspeeltuin voor te bereiden en medio 2018 te presenteren.
Hiertoe dienen wij de motie Noordwijkse Waterspeeltuin in.
D66 is trots op de voorzieningen die in Noordwijk aanwezig zijn. Sporthoofdstad van Europa word je immers niet iedere dag.
Voorzitter, wat niet iedereen zal begrijpen is waarom het college zo graag de Noordwijkse sportvoorzieningen extern wil “vermarkten” en daar nu opnieuw € 50.000,– voor vraagt. Het incidentele budget lijkt daarmee een structurele kostenpost te worden.
Vraag 16: Kan het college toelichten welk resultaat zij in 2018 verwacht te boeken met dit budget.
Duurzaamheid
In de afgelopen jaren heeft D66 zich hard gemaakt voor het onderwerp Duurzaamheid. In de coalitiekoers zijn forse ambities neergelegd: Noordwijk moet in 2030 energieneutraal zijn.
Tot op heden hebben wij bij elke begrotingsbehandeling ons ongenoegen uitgesproken over het gebrek aan voortgang op voorstellen van het college rondom duurzaamheid. Wij hebben getracht het college te motiveren met het verstrekken van een ludieke groene bril en het indienen van een motie van aanmoediging, die ook door deze raad is aangenomen.
Al jaren worden ons en onze inwoners laadpalen voor elektrische auto’s beloofd.
Vraag 17: Kan de wethouder ons inmiddels melden wanneer zij de eerste oplaadpaal gaat onthullen?
Bij de begrotingsbehandeling vorig jaar is onze motie Groene Daken aangenomen. Groene daken zorgen voor een afname van fijnstof en hemelwater, dragen bij aan een betere isolatie en zien er bovendien aantrekkelijk uit.
Vraag 18: Graag vernemen wij van het college hoe ver zij is gevorderd met de uitvoering van deze motie.
Voorzitter, ook de lokale overheden hebben een belangrijke taak om de klimaatdoelstellingen van Parijs te gaan halen. Dat wordt voor Nederland een enorme opgave. Wij kunnen een belangrijke stap zetten door nieuwe woningen en bedrijfsgebouwen voortaan op duurzame wijze te verwarmen. Hiervoor dienen wij de motie Noordwijk Aardgasloos in.
Natuur
Het valt ons op dat de verdere vormgeving van het Nationale Park De Hollandse Duinen en de opzet van een natuurbelevingscentrum in de begroting voor 2018 geen aandacht krijgen.
Vraag 19: Is het mogelijk dat wij voor deze twee onderwerpen nog in 2018 een startnotitie krijgen voorgelegd?
Openbare ruimte en bereikbaarheid
In het Noordwijkse wegbeheer zijn de afgelopen periode goede stappen gezet (zoals de renovatie van de Oude Zeeweg), en het thema parkeren is momenteel ook duidelijk zichtbaar goed belegd. Minder gerust zijn wij over de Noordwijkse inbreng bij regionale bereikbaarheidsvraagstukken.
De bereikbaarheid van Noordwijk vanuit de Randstad is een urgent thema, dat de vitaliteit van onze plaats de komende jaren in sterke mate zal bepalen. Zo urgent, dat we er in de Omgevingsvisie een hele ster aan wijden. Als we het initiatief bij de provincie laten zal er weinig gebeuren. Dat wijst de ervaring uit. Dan wordt er niet door ons gedacht, maar voor ons gedacht.
Onlangs heeft de heer Joop Evers, inwoner van de gemeente Noordwijk, hier voorstellen tot verbetering van het regionaal openbaar vervoer gepresenteerd, die de bereikbaarheidsambitie een stuk dichterbij brengen.
Vraag 20: Bent u bereid om voor de uitwerking van deze voorstellen ambtelijke capaciteit te reserveren en om het uitvoeringsprogramma van de Omgevingsvisie daarop aan te passen?
Tot zover onze eerste termijn.
De moties Aardgasloos, Waterspeeltuin en Centrumvisie zijn aangenomen. Onze moties Starterswoningen en Wijkverpleegkundige worden vooralsnog aangehouden.