De gemeente West Maas en Waal vindt dat openheid tegenover de inwoners hoog in het vaandel zou moeten staan. Dat wordt keer op keer door het college en de raad uitgedragen. In de praktijk blijkt echter dat de mooie woorden van het college loze kreten zijn. Dit bleek nadat de SP enkele maanden geleden een rapport had opgevraagd over het functioneren van de Vraagwijzer. Volgens het antwoord van de wethouder rustte er geheimhouding op het rapport en konden alleen de raadsleden dit inzien.
Volgens de wet mag het college namelijk onder bepaalde voorwaarden geheimhouding opleggen aan rapporten, informatienota’s, brieven, et cetera. Hiervoor gelden een aantal criteria die onder andere met privacy, financiële en bedrijfsgegevens te maken hebben. Ook schrijft de Gemeentewet voor dat deze geheimhouding op een stuk, bekrachtigd moet worden in de eerstvolgende raadsvergadering nadat het stuk aan de raad is voorgelegd.
In West Maas en Waal gelden echter andere regels. Want in 2012 heeft de toenmalige raad afgesproken de geheimhouding vast te leggen door middel van een gentleman ’s agreement. Daarbij is afgesproken dat de bekrachtiging van een geheim stuk door de raad niet nodig is. Dat zou anders te veel rompslomp voor de ambtenaren opleveren en tot regeldruk leiden. Dit zou in de ogen van een buitenstaander een goede oplossing zijn, ware het niet dat deze handelswijze gebruikt kan worden om stukken te verdoezelen. Want soms komt het de gemeente niet uit dat inwoners op de hoogte zijn, dus is het makkelijker om geheimhouding op te leggen!
De SP vindt dat er met het opleggen van geheimhouding zeer zorgvuldig en spaarzaam omgegaan moet worden. Openbaarheid van bestuur is een groot goed en de inwoners hebben er recht op om te weten wat er zich in de gemeente afspeelt. Doordat de gemeente te pas en te onpas geheimhouding oplegt op stukken en zich niet houdt aan de regels die in de wet staan, creëert ze willekeur.
Maar het is nog veel schadelijker dat de gemeente zich hiermee boven de wet stelt. Zelfs nádat de SP fractie de raad er op gewezen heeft door een motie in te dienen, gaat ze toch halsstarrig door op de ingeslagen foute weg. De voltallige gemeenteraad minus de SP weigerde de motie te aanvaarden. Sterker nog, diverse fractieleden van FD en VVD wilden voorkomen dat de motie ten overstaan van de pers en toehoorders voorgelezen werd door fractievoorzitter Willeke van Ooijen. Dat geeft te denken, als een door de inwoners gekozen gemeenteraad een raadslid probeert de mond te snoeren. Wij vragen ons af waarom dit onderwerp taboe is, of heeft het soms te maken met de welbekende arrogantie van de coalitie: wij bepalen wat de burgers mogen weten of niet!
Met het wegstemmen van de motie speelt de raad met vuur, want alle in het verleden niet bekrachtigde “geheime stukken” zijn voor de wet openbaar. Dat houdt in dat inwoners ze door middel van een zogenaamd WOB verzoek op kunnen vragen. Door het afwijzen van de motie, plaatst de raad de gemeente in een hachelijke situatie, want er zijn genoeg zaken te bedenken waarover de inwoners meer zouden willen weten. De goede verstaander die het voorgaande gelezen heeft, heeft waarschijnlijk maar een half woord nodig om te weten wat hem te doen staat………….
Namens de SP West Maas en Waal,
Gert Jan Joosen, gemeenteraadslid
Willeke van Ooijen, fractievoorzitter
