Poliflw

VVD Raadslid Pijnacker was opgevallen dat er in een nieuwsbrief werd gemeld dat het IKC van 350 naar 275 leerlingen gaat. Een onderwerp waar meermaals over is gedebatteerd en waar hoge kosten aan zijn verbonden, deze wijziging dan te moeten lezen in een nieuwsbrief riep vragen op. Raadslid Pijnacker; " wat zijn hier de consequenties van? Wat betekent dit voor de bouw en kosten? Waarom lezen we dit in een nieuwsbrief en informeert de wethouder ons en belanghebbenden niet over? Wethouder van Trigt gaf aan dat de daling in leerlingen toch wel harder is gegaan dan verwacht. Er wordt een nieuwe berekening gemaakt in de kosten en het gebouw zal kleiner worden dan aanvankelijk bedacht. Zodra de plannen concreet zijn zal de Raad hier verder over worden geïnformeerd. 

Dinsdag 17 september werd door onze koning een optimistische troonrede uitgesproken. Het kon allemaal niet op en Nederland stond er heel goed voor. Er was veel ruimte voor investeringen en nu zou écht iedereen hier financieel van gaan profiteren. 

Nog geen maand later kantelde dit beeld compleet. De hoeveelheid stikstof in de bodem van natuurgebieden zorgde ineens voor een crisis. Vervuiling in grond (PFAS), waar niemand eerder over had gehoord, werd óók verondersteld een enorm probleem te zijn. Het effect hiervan is bekend, want een groot deel van bouwend en transporterend Nederland werd op slot gegooid. 

Daarnaast bleek er veel ontevredenheid en onbegrip in meerdere sectoren van de maatschappij over o.a. de werkdruk en de hoogte van het salaris. Zoals bij de leraren, de politie en werknemers in de zorg. De boeren maken zich ernstig zorgen over het voortbestaan van hun bedrijven. En de problemen bij de belastingdienst blijken nog weer groter dan gedacht. Veel commotie over diverse thema’s, met soms zelfs intimiderende acties tot gevolg.

Zo snel kan het dus veranderen. De genoemde problematiek en anderzijds de wijze waarop dit allemaal tot uitdrukking komt, is grotendeels toe te wijzen aan verkeerde beleidskeuzes. Aan opportunistisch handelen, mismanagement op het hoogste niveau en gebrekkige communicatie. Aan te ver doorgevoerde en onwerkbare compromissen. Aan de waan van de dag en aan de angst (of juist de gretigheid) voor de uitslagen van te frequente opiniepeilingen. 

De problemen zijn enorm en de grote vragen op dit moment zijn: hoe krijgen we de geest weer terug in de fles en wie heeft voldoende autoriteit, vermogen en middelen om oplossingen te realiseren en daarmee de rust te doen terugkeren?

Ook in de gemeente Lisse was er sprake van een snelle kanteling van het beeld en de feitelijke situatie. Bij de begroting van 2019 werd nog uitgegaan van een verwacht negatief resultaat van €735.000. Uit de eerste tussentijdse rapportage bleek dit bedrag inmiddels te zijn opgelopen tot bijna 3,4 miljoen euro negatief. Viel zomaar uit de hoge hoed. Grote urgentie tot ingrijpen dus!

Deels wordt deze verslechtering toegeschreven aan moeilijk beïnvloedbare oorzaken van buitenaf. Zoals de tekorten op de rijksbudgetten voor jeugdzorg. Maar ook door bijvoorbeeld de rijks uitspraak dat vanaf 2022 geen precariorechten meer geheven mogen worden over de kabels onder de grond van nutsbedrijven. Dan heb je het meteen over grote structurele bedragen.

Maar ook hier geldt dat huidige en voormalige colleges en gemeenteraden medeverantwoordelijk kunnen worden geacht voor de ontstane tekorten. Door keuzes voor enorme investeringen bijvoorbeeld. Als gevolg hiervan hebben we een pracht aan voorzieningen in het dorp, maar wel met hoge structurele lasten. Willen we dat allemaal in stand houden, en zo ja hoe gaan we dat dan betalen? Wij zeggen: keuzes maken en zorgen dat de lasten structureel omlaaggaan.

Gelukkig zijn er bij de vaststelling van de meerjarenbegroting 2020-2024 de eerste keuzes gemaakt. Soms ingrijpend en niet altijd de keuzes die wij voorstaan, maar toch. Het ziet ernaar uit dat we er de komende jaren weer bovenop komen, maar dat vraagt wel een ijzeren discipline. En dan is het te hopen dat er niet al te veel nieuwe financiële tegenvallers op ons afkomen.

Mede als gevolg van grote thema’s die landelijk spelen staat Lisse ook voor (nieuwe) grote opgaven. De invoering van de omgevingswet en de uitwerking van een omgevingsvisie die hieraan voorafgaat. De energietransitie en de consequenties van het klimaatakkoord. Hoe houden we het betaalbaar en hoe krijgen we voldoende draagvlak? Hoe gaan we Lisse en de streek verder verduurzamen? En hoe betrekken we op een adequate wijze onze inwoners bij deze onderwerpen? 

Daarnaast thema’s als mobiliteit en bereikbaarheid van Lisse. Komt de Duinpolderweg er wel of niet en in welke vorm? Hoe ontwikkelt het openbaar vervoer zich? Met welke oplossingen kunnen we (al dan niet met hulp en inzet van Keukenhof) Lisse bereikbaarder en daarmee leefbaarder houden? Hoe realiseren we voldoende nieuwe woningen voor doelgroepen als starters, alleenstaanden en middeninkomens?

Grote onderwerpen, waarvoor wij ons ook het komende jaar op constructieve wijze en met veel energie zullen inspannen. Dank voor het vertrouwen dat u ons hiervoor heeft gegeven.

Wij wensen u voor het nieuwe jaar een goede gezondheid en een leefbaar en levendig Lisse toe!

De raad is te lief

Onder meer bij de behandeling van de kadernota signaleren wij een herhaald patroon in de reacties van de andere fracties. Bij hen is er de neiging te veel op de stoel van de wethouders te gaan zitten. 

Dit komt wellicht omdat 3/4e deel van de raadsleden in de coalitie zit en wat moeite heeft met hun eigen rol in het duaal bestel waarin de raad verkeert. De raad vinden wij daarom te lief voor het college en de ambtelijke organisatie.

Onze fractievoorzitter heeft in de raadsvergadering bij de collega raadsleden benadrukt dat de raad belangrijke rechten heeft. Zoals het vaststellen van kaders en het budgetrecht, van motie en van amendement. Hij deed de oproep deze rechten beter te gebruiken.

De situatie is nu te vaak dat andere fracties wel voorzichtig wat blaffen, maar als het tot besluitvorming komt niet doorbijten. Daarbij wordt zijns inziens te weinig aan de invloed van de raad en te veel aan de uitgangspunten of voorstellen van de wethouders gedacht. De raad mag wel wat assertiever worden!

Hij hoopt de andere fracties tot nadenken te hebben opgeroepen, met hopelijk als gevolg meer dualisme en meer inhoudelijk debat. Het zal de uiteindelijke besluitvorming alleen maar ten goede komen.

Het fenomeen expertteam is nieuw in de Lissese politiek. Er zijn drie expertteams en deze zijn geboren uit een bepaalde behoefte.

Raadsleden krijgen vaak heel veel stukken aangeleverd vanuit gemeenschappelijke regelingen om daar goedkeuring aan te geven danwel een zienswijze over te formuleren. Denk bv aan de begrotingen die elk jaar terugkomen. Gezien het grote aantal gemeenschappelijke regelingen is het voor raadsleden haast ondoenlijk om van elke regeling van alle inn’s en outs zodanig op de hoogte te zijn dat er ook een gefundeerd oordeel over de voorgelegde materie gegeven kan worden.

Er zijn nu Expertteams die zich verdiepen in deze regelingen. Vooralsnog is gekozen voor 3 gemeenschappelijke regelingen, tw. de ISD, de KDB/Maregroep en HLTsamen. Van deze laatste mag ik de voorzitter zijn. Het team bestaat uit 4 leden vanuit diverse partijen.

Het expertteam monitort de gemeenschappelijke regeling op kwaliteit, kosten en kwetsbaarheid; laat zich uitgebreid informeren en vormt zich een beeld van hetgeen er allemaal gebeurt binnen (in ons geval) de HLTsamen. Het team deelt haar bevindingen met Raads- en commissieleden. Vervolgens kunnen deze Raads- en commissieleden dit in hun fracties bespreken en er zo nodig een eigen politiek gekleurd sausje overheen doen. Voordeel is dat raadsleden beter geïnformeerd zijn; minder aan de oppervlakte blijven van de materie. Dit alles moet helpen om tijdig te kunnen (bij)sturen op de diverse gemeenschappelijke regelingen.

De eerste start is geweest met de begrotingen. Het is nog een zoektocht wat de beste werkwijze is, via welke route de bevindingen het beste bij de Raadsleden gebracht kunnen worden en hoever het expertteam moet gaan. Maar ik durf wel te zeggen dat, na onze eerste ervaringen, de expertteams zeker een meerwaarde gaan hebben om de raad goed geïnformeerd te houden.

Het gaat om de bouw van een nieuwe sporthal en een nieuwe verenigingsaccommodatie voor FC Lisse. Beide gebouwen worden gekoppeld door een gezamenlijk te gebruiken verbindingsdeel. Juridisch is er sprake van gescheiden eigendom. Door het bouwplan gezamenlijk uit te voeren worden besparingen gerealiseerd. Grote investeringen worden gedaan door FC Lisse en er is sprake van veel zelfwerkzaamheid door de vereniging. FC Lisse vangt daar tegenover een forse financiële bijdrage van 750.000 euro van de gemeente en de gemeente staat garant voor een lening van 1.450.000 euro (!).

Opportunistisch bekeken is er vertrouwen in de toekomst en vertrouwen in de vereniging. Risico’s die er zijn worden geacht stuk voor stuk weg te vallen of worden kleiner. Verondersteld wordt dat FC Lisse een gezonde vereniging blijft, met voldoende vrijwilligers en een kwalitatief goed bestuur. De gemeente heeft slechts de rol van toezichthouder.

Echter kritisch bekeken - en dit is de rol van onze oppositiepartij - ziet het er anders uit. De optelsom van risico’s is erg groot. Dit blijkt onder meer uit het beoordelingsrapport van het onafhankelijk bureau OFS-Sport. De risico’s lijken in combinatie op een kaartenhuis, met volop kansen op instorten. Hoe dan ook is de gemeente altijd de partij die met negatieve gevolgen van verkeerde beslissingen geconfronteerd zal worden. Bij niet kunnen voldoen van aflossingsverplichtingen door FC Lisse zal de gemeente moeten aanvullen.

Risico’s zitten bijvoorbeeld in de garantstelling voor een lening van 1.450.000 euro. Daarnaast risico op (deels) niet verkrijgen van btw-terugbetaling. Of de vereniging in staat is (tijdig) via een obligatielening 300.000 euro op te halen bij haar leden. En daarnaast risico door aanvullend benodigd geld voor een door FC Lisse gewenste tribune.

Verder duurzaamheidsmaatregelen die volgens afspraak alsnog door FC Lisse gerealiseerd moeten worden. Het deel van de terreininrichting dat door FC Lisse verzorgd gaat worden en waarvoor geen financiële middelen zijn gereserveerd.

Verder het risico op de kwaliteit en ambitie van toekomstige bestuurders van FC Lisse. En lukt het voldoende vrijwilligers voor afgesproken onderhoudstaken en voor de kantine te behouden. Daarnaast het spanningsveld tussen enerzijds de verenigingsactiviteiten en anderzijds de ambitie met het eerste elftal met betaalde spelers en bonussen.

En niet in het laatst het risico op de bouwkosten. Het is niet uitgesloten dat deze (fors) gaan tegenvallen, waarbij FC Lisse al heeft aangegeven dat de polsstok financieel niet langer is. De wethouder sluit niet uit voor aanvullende middelen voor de accommodatie van FC Lisse te komen aankloppen bij de raad.

Kortom voor onze fractie te veel onzekerheden en te veel wensdenken dat het allemaal wel goed zal gaan. Voldoende redenen om tegen het raadsvoorstel te stemmen.

Voor de gemeenteraad is de rekenkamercommissie een belangrijk instrument. Zij doen op verzoek van de raad onderzoek naar doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het gevoerde beleid en het beheer van de gemeente. Vanuit de raad worden jaarlijks twee onderzoeksthema’s aangereikt. Na verloop van tijd komt de rekenkamercommissie met haar onderzoeksresultaten en een aantal aanbevelingen. 

Lisse had tot 1 januari een rekenkamercommissie samen met de gemeenten Hillegom en Noordwijkerhout. Door de fusie bestaat laatstgenoemde gemeente niet meer en moet een nieuwe rekenkamercommissie worden opgetuigd.

Helaas kiezen Noordwijk en Teylingen voor een eigen of andere vorm van rekenkamercommissie. Wij vinden het een gemiste kans dat dit moment niet is aangegrepen om de rekenkamercommissie niet op zijn minst met Teylingen uit te breiden. Maar ondanks dat de ambtelijke organisatie al is samengegaan voor de drie HLT-gemeenten is de bereidheid er (nog) niet bij Teylingen.

Een nieuwe rekenkamercommissie dus ten behoeve van Lisse en Hillegom. Om de werkzaamheden goed te kunnen blijven uitvoeren en het budget op peil te houden is de gemeenteraad akkoord gegaan met een verhoging van de bijdrage per inwoner. 

Ook met de verhoging van ambtelijke ondersteuning van tien naar achttien uur per week. Onze fractie vindt deze verhoging tot bijna het dubbele fors. Maar aan de andere kant zijn wij voor een goed en voldoende toegeruste rekenkamercommissie. Wij geven ze daarom het voordeel van de twijfel en vertrouwen erop dat dit de professionaliteit en de effectiviteit van de rekenkamercommissie ten goede zal komen.

Wij vragen ons af of het nieuwe college beschikt over voldoende daadkracht en of 2019 een jaar van stilstand dreigt te worden. Dit omdat de begroting inhoudelijk voornamelijk is gevuld met voornemens, plannen en uit te voeren onderzoeken. Wat het college in 2019 echt gaat doen komt in de begroting onvoldoende naar voren.

Ook in de commissievergadering blijft het college lang hangen in vage beantwoording en wordt benadrukt dat 2019 een overgangsjaar gaat worden. Pas tegen het einde van de behandeling in de commissie benadrukt wethouder Van der Laan dat het college wel degelijk actief is met nieuw beleid en met een adequate uitvoering van knelpunten en oplossingen van vraagstukken. Vervolgens geven zij en haar collega Langeveld enkele voorbeelden, bijvoorbeeld over verbeteringen in de sturing van de jeugdzorg en het koppelen van gezondheidspreventie hieraan. Ook in haar reactie op de algemene beschouwingen van de zes fracties wordt het college gelukkig wat concreter.

Gaat het college in 2019 dan toch de gewenste daadkracht tonen? Zij krijgen het hele jaar om dit te bewijzen. In ieder geval ligt er voor het college een grote uitdaging in de verbetering van de communicatie naar de gemeenteraad hierover.

Voor onze inhoudelijke algemene beschouwing op de begroting verwijzen wij naar bijgaande pdf: Algemene Beschouwingen begroting 2019

Voor onze inbreng op een drietal onderwerpen uit de begroting verwijzen wij naar separate berichten in deze nieuwsbrief. 

Het college heeft ondanks een toezegging eerder dit jaar verzuimd in de begroting 2019 concrete doelstellingen te benoemen. Als gevolg hiervan kan er bij de behandeling van de jaarrekening 2019 opnieuw niet worden vastgesteld of doelen zijn behaald, en zo nee, waarom niet. De VVD-fractie heeft hier haar teleurstelling over uitgesproken.

Als reden van deze omissie geeft het college aan moeite te hebben thema’s hiervoor aan te wijzen. Als voorbeelden zijn door onze fractie vervolgens onderwerpen genoemd als het terugdringen van laaggeletterdheid (met hoeveel?), meer mensen doorgeleiden naar werk (welke doelgroepen, hoeveel?), besparingen in de jeugdzorg (hoe en hoeveel?), verduurzamen van bedrijventerreinen (wat en wanneer?), aanleg van extra laadpalen (hoeveel en wanneer?) en het innemen van meer strategische posities (welke en wanneer?). En dit is maar een greep uit de mogelijkheden.

Onze oproep in een motie de begroting vanaf 2020 meer meetbaar (SMART) aan te bieden heeft het helaas niet gehaald. Uiteindelijk is het resultaat wel dat het college samen met een vertegenwoordiging van raadsleden gaat kijken naar de mogelijkheden tot een beter meetbare benadering. Via een omweg bereiken we hopelijk alsnog het beoogde doel.

Om Gemeenschappelijke Regelingen vanuit de raad goed en intensief te kunnen volgen zijn er recentelijk vier expertteams aangesteld. Dit voor de regelingen van Holland Rijnland, de Maregroep, de ISD en de werkorganisatie HLT Samen. Vanuit de VVD zullen Wim Slootbeek, Cobi van der Wiel en Rob van den Broek deelnemen in de expertteams.

Bij Gemeenschappelijke Regelingen wordt in een samenwerkingsverband met meerdere gemeenten voor beleidsmatige- en uitvoeringstaken samengewerkt. Bijvoorbeeld voor de uitvoeringstaken van de sociale dienst (ISD), voor de veiligheidsregio en voor Holland Rijnland. De kosten voor Gemeenschappelijke Regelingen worden door de deelnemende gemeenten gedragen en de regelingen hebben een eigen dagelijks en algemeen bestuur.

Door raadsleden wordt over het algemeen het volgen van deze regelingen en het behouden van grip hierop als moeilijk en ingewikkeld ervaren. Op voordracht van de VVD zijn er voor de genoemde vier regelingen expertteams ingevoerd, waarbij ieder team uit vier raads- of commissieleden bestaat. De teams maken onderling afspraken over de beoogde werkwijze voor de komende jaren, te bereiken doelen, op welke wijze ze geïnformeerd willen worden, welke bijdragen zij verwachten vanuit de ambtelijke organisatie en op welke wijze de afstemming met de verantwoordelijk wethouder plaatsvindt. Wanneer in de commissie of de raad onderwerpen van de betreffende regeling aan de orde komen, wordt van de leden van het expertteam verwacht dat zij goed geïnformeerd zijn en in staat te zijn een advies te geven, bijvoorbeeld over het indienen van zienswijzen op een beleidsplan of begroting.

De afgelopen vier jaar werden positieve ervaringen opgedaan met een dergelijke werkwijze voor Holland Rijnland, zijnde een samenwerkingsverband van veertien gemeenten in de regio’s Duin- en Bollenstreek, de Rijnstreek en de Leidse regio. Dit is nu uitgebreid met drie andere regelingen, met het voornemen bij succesvolle aanpak het aantal te volgen regelingen te vergroten.

Een veelgehoorde kreet. Ook in de gemeente Lisse is participatie een hot item. Maar wat gebeurt er dan op dit gebied in en hoe wordt die burger er dan bij betrokken.

De gemeenteraad van Lisse onderkent de nut en noodzaak van burgerparticipatie. Top down regels opleggen heeft nog nooit gezorgd voor veel draagvlak.Derhalve is er, onder voorzitterschap van onze Burgemeester, een werkgroep opgericht die bestaat uit Raadsleden. In deze werkgroep is gebrainstormt over dit onderwerp. Hoe moeten we die participatie nu vormgeven en hoe betrekken we de Lisser op de meest ultieme wijze bij bepaalde onderwerpen.

Er ligt in Lisse reeds een omgevingsvisie 2030 waarin door burgers aangegeven is welke onderwerpen zij nu belangrijk vinden om aan te pakken. En vanuit deze visie is een aantal van die onderwerpen geprioriteerd waarmee raadsleden in de werkgroep aan de slag zijn gegaan. De VVD neemt deel aan de deelwerkgroep “grijze pakken, nette jurken”. Uit de omgevingsvisie kwam sterk naar voren dat jongeren zich niet altijd gehoord voelen en zich ook niet serieus genomen voelen.Daar zijn we mee aan de slag gegaan. Vele jongeren, uit alle regionen (de Greef, sport, kerk etc.) zijn benaderd en er ligt nu, ter goedkeuring van de Raad, een mooie startnotitie.

Kort samengevat stelt deze startnotitie dat we samen met de jongeren tussen 13 en 23, tijdens een jeugdtop, een aantal onderwerpen prioriteren die zij belangrijk vinden. Vervolgens worden denktanks geformeerd o.l.v. een Raadslid (ambassadeur). De in de denktank uitgewerkte plannen zullen worden gepresenteerd tijdens een jongerenconferentie aan een zo breed mogelijk publiek en aan de pers.Uiteindelijk worden de plannen gepresenteerd in de Raadscommissie en volgt er besluitvorming in de Raad. Dit alles uiteraard, binnen een aantal vastgestelde kaders.Belangrijk onderdeel van de doelstelling is jongeren in contact te brengen met politiek en hen te enthousiasmeren mee  te doen.

In de deelwerkgroep hebben we gekozen voor een ambitieus tijdpad. In juni 2019 moet besluitvorming in de Raad plaatsvinden.

Vanuit de VVD omarmen we burgerparticipatie en hebben we hoge verwachtingen van bovenstaand onderwerp. We zullen U via deze nieuwsbrief op de hoogte houden.