Poliflw

‘Trouw zweren aan de koning’ betekent in Nederland gelukkig niet dat je ook voor de monarchie moet zijn. Je hebt na het afleggen van deze eed nog steeds de vrijheid van meningsuiting om openlijk te pleiten voor een republiek.

Trouw zweren aan de koning en de grondwet

Een ambtenaar, bestuurder of volksvertegenwoordiger zweert dat hij trouw is aan de koning en de grondwet, en dat hij alle overige wetten van ons land zal eerbiedigen.

Een belangrijk onderdeel van onze democratie is namelijk dat iedereen zich neerlegt bij de huidige staatsinrichting. Het is bijvoorbeeld niet de bedoeling dat je als ambtenaar wetten en regels negeert omdat je vindt dat die zouden moeten worden afgeschaft.

Je mag republikein zijn, ook als ambtenaar

Dat neemt niet weg dat het iedereen vrijstaat om na te denken over de toekomst van Nederland. Iedere Nederlander mag dus een mening hebben over het invoeren van een republiek. Ook het stemgedrag bij een verkiezing of een referendum is vrij.

Soms wordt om een eed of belofte aan de koning gevraagd, terwijl dit niet verplicht is. Bijvoorbeeld tijdens de inhuldiging van Willem-Alexander. Toen besloten 16 Kamerleden deze eed niet af te leggen.

Wat vindt het Republikeins Genootschap?

De plaats en rol van de koning is in de grondwet geregeld, trouw zweren aan de grondwet is dus voldoende.

Wanneer je expliciet trouw moet zweren aan de koning is dat meer dan alleen trouw zweren aan de grondwet, anders zou het immers niet nodig worden geacht en ook niet zo de gemoederen beroeren bij weigering.

Daarmee is dat gedeelte van de eed niet anders op te vatten dan een extra bevestiging van trouw aan de monarchie of ook trouw aan de persoon van de koning. Beide keuren wij als Republikeins Genootschap sterk af.

Dit artikel maakt onderdeel uit van een verzameling veelgestelde vragen over republiek, monarchie en democratie. We staan altijd open voor feedback. Neem daarvoor contact met ons op.

De Nederlandse verafgoding van de familie van Oranje Nassau, terwijl de Koning sinds 1848 slechts gedoogd wordt.

De Republikeinen - De Nederlandse aanbidding van het Koninklijk huis

De Nederlandse aanbidding van het Koninklijk huis, alsof ze door God gezonden zijn.

Arjen Lubach (2015), Youp van't Hek (2017), Maarten van Rosem (2016)

Elk jaar kiezen de leden van het RG een Republikein van het Jaar.

Dat was in 2017 Youp van’t Hek – iemand die “misstappen van de Oranjes en de hypocrisie van het Koningshuis als instituut als geen ander naar voren brengt.”

Historicus Gerard Aalders werd tweede op grond van zijn boeken over de Oranjes. Dat trouwens met maar één stem verschil. Dit jaar publiceerde hij zijn veelbesproken biografie over koningin Wilhelmina (door het boek te kopen via deze link, steun je het RG).

Kamervoorzitter Khadija Arib eindigde bij de stemming als derde; zij werd geprezen omdat zij het verzoek van de Raad van State naast zich neerlegde om de koning op de hoogte te houden van de onderhandelingen voor een nieuw kabinet.

Persoonlijk heb ik op Khadija Arib gestemd.  Als voorzitter van de Tweede Kamer heeft zij er op een elegante manier voor gezorgd dat de Koning niet opnieuw een rol in de formatie zou spelen. Een cruciale actie in de ontwikkeling van ons staatsrecht.

– Hans Maessen, Voorzitter Republikeins Genootschap

In de jaren ervoor kozen we Joanna van der Hoek (2014), Arjen Lubach (2015) en Maarten van Rossem (2016). Zij kwamen elk hun prijs persoonlijk in ontvangst nemen.

Binnenkort gaan we weer stemmen!

Iedereen is van harte welkom om mee te denken over geschikte kandidaten (maar alleen leden van het RG vormen een eindoordeel).

Wie denk je dat in 2018 Republikein van het Jaar moet worden?

Sugggesties zijn van harte welkom!

Laat je suggestie achter op onze Facebook, Twitter, in de comments hieronder of via de mail. Vertel ook vooral waarom je vindt dat deze persoon de titel verdient.