In de besluitenlijst van het College van B&W van 18 september jl. staat vermeld, dat er door de provincie Noord Brabant, de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij en Brabantse steden in de periode van 28 oktober tot 3 november een ondernemersreis naar de provincie Jiangsu in China georganiseerd wordt. Namens de gemeente Oosterhout zullen de burgemeester en wethouder van der Helm, als wethouder economische zaken, afreizen.
Al vele jaren is er in China sprake van een steeds verder verslechterende situatie op het gebied van mensenrechten. Amnesty International geeft hier het volgende over aan (https://www.amnesty.nl/landen/china):
Het recht op vrije meningsuiting, demonstratie en vereniging en de persvrijheid zijn in China zeer strikt aan banden gelegd; Op basis van allerlei wetten kunnen critici van de regering op basis van vage criteria op elk ogenblik worden vastgezet/veroordeeld worden tot lange gevangenisstraffen;’ Het Chinese internet wordt afgeschermd door de Great Firewall: het meest verfijnde en omvangrijke censuur- en surveillancesysteem ter wereld; China past massaal de doodstraf toe na oneerlijke processen; Marteling van gevangenen tijdens verhoor en detentie komt in China veelvuldig voor; China is topexporteur van marteltuig;China onderdrukt verder massaal minderheden zoals de Tibetanen en de islamitische Oeigoeren. Meer dan een miljoen mensen die behoren tot een minderheid (vooral Oeigoeren) zijn inmiddels opgesloten in kampen en worden daar onderworpen aan politieke indoctrinatie en hebben geen toegang tot juridische bijstand. Door de Chinese regering worden deze kampen als “heropvoedingskampen” betiteld. Mensenrechtenorganisaties spreken echter van concentratiekampen.
Volgens een in juni uitgekomen rapport van het China Tribunal (https://chinatribunal.com/china-tribunal-final-judgement-and-report-17th-june-2019/), dat op 24 september jl. gepresenteerd is aan de Verenigde Naties worden er in deze kampen Oeigoeren vermoord om hun organen door te verkopen.
Recent zijn ook videobeelden (https://www.youtube.com/watch?v=gGYoeJ5U7cQ) verschenen waarin te zien is dat leden van de Oeigoerse minderheid geblinddoekt, kaalgeschoren en vastgebonden naar een dergelijk kamp worden gebracht.
De Raad van de gemeente Oosterhout leest bij aanvang van iedere vergadering een brief voor van Amnesty International tegen onderdrukking van de mensrechten. Ook China is hierbij aan de orde geweest.
Naar aanleiding van het bovenstaande heeft GroenLinks de volgende vraag:
Bent u het met GroenLinks dat de bovengenoemde feiten over de mensenrechten in China voldoende reden zijn voor de gemeente Oosterhout om niet aan deze handelsmissie deel te nemen?
Voor het geval dat het antwoord op de eerste vraag nee is, volgen hieronder een twaalftal vragen waarin de invulling van de handelsmissie en de te behalen doelen centraal staan.
Zullen er naast economische onderwerpen ook andere onderwerpen besproken gaan worden tijdens deze handelsmissie? Om welke onderwerpen gaat het dan?
Bent u bereid om tijdens deze handelsmissie zelf de zeer slechte mensenrechtensituatie in China ter sprake te brengen en dan in het bijzonder de behandeling van minderheden zoals de Tibetanen en de Oeigoeren?
Bent u bereid om in overleg te gaan met de organisatoren en andere deelnemers van deze handelsmissie om de zeer slechte mensenrechtensituatie in China en dan in het bijzonder de behandeling van minderheden zoals de Tibetanen en Oeigoeren gezamenlijk onder de aandacht te brengen bij de verschillende Chinese gesprekspartners?
Bent u bereid om in uw verslag van deze handelsmissie concreet aan te geven op welke manier en op welk moment aan bovenstaande onderwerpen aandacht is geschonken en wat de reacties van de Chinese gesprekspartners hierop waren?
Bent u bereid om in overleg te gaan met de organisatoren en andere deelnemers van deze handelsmissie om in het verslag van deze handelsmissie concreet aan te geven op welke manier en op welk moment aan bovenstaande onderwerpen aandacht is geschonken en wat de reacties van de Chinese gesprekspartners hierop waren?
De gemeente Oosterhout heeft in het verleden al vaker deelgenomen aan handelsmissies richting China:
Wat zijn de concrete doelstellingen, die het college voor Oosterhout wil bereiken met deelname aan deze handelsmissie?
Aan welke handelsmissies richting China heeft de gemeente Oosterhout tot nu toe allemaal deelgenomen?
Tot welke concrete resultaten hebben de eerdere handelsmissies waaraan de gemeente Oosterhout heeft deelgenomen geleid?
Zijn er evaluaties beschikbaar van alle voorgaande handelsmissies richting China waaraan de gemeente Oosterhout heeft deelgenomen? En zo ja, kunnen deze evaluaties dan beschikbaar gesteld worden aan de gemeenteraad?
Welke bedrijven uit de gemeente Oosterhout nemen deel aan de huidige handelsmissie richting China?
Welke kosten zijn er voor de gemeente Oosterhout verbonden aan de huidige handelsmissie richting China?
In het jaarverslag 2018 van de AIVD (hoofdstuk spionage https://www.aivd.nl/onderwerpen/jaarverslagen/jaarverslag-2018/spionage) wordt China als land expliciet genoemd. De AIVD geeft aan dat de grootste dreiging op het gebied van economische spionage van China afkomstig is:
“China zet hierbij een breed scala aan (heimelijke) middelen in die het verdienvermogen van Nederlandse bedrijven ondermijnen en die op termijn kunnen resulteren in economische en politieke afhankelijkheden. Een van deze middelen is (digitale) economische spionage.”
“We zien daarnaast dat er staten zijn, waaronder China, die via onderwijs- en kennisinstellingen proberen meningen en publicaties te beïnvloeden over hun eigen land.”
“Landen waarvan wij zien dat zij bereid zijn om hun geëmigreerde (ex-)landgenoten te beïnvloeden en onder druk te zetten, zijn onder andere China, Iran, Rusland, en Turkije.”
Volgen alle deelnemers vanuit de gemeente Oosterhout de adviezen op uit de AIVD-brochure “Op reis naar het buitenland – Veiligheidsrisico’s onderweg”? (https://www.aivd.nl/onderwerpen/spionage/documenten/publicaties/2017/12/20/op-reis-naar-het-buitenland) Deze brochure gaat speciaal over het voorkomen van digitale spionage.