Poliflw

De gemeente Horst aan de Maas wil in 2025 de gezondste gemeente van Europa zijn. Een erg goed streven. Wie wil er immers niet in een gemeente leven met de gezondste woon- en leefomgeving en waar gezondheid van mens, dier en milieu uitgangspunt bij alle burgers en bedrijven, en ook de gemeente is? Waar gezonde werkomstandigheden gelden, en waar gezonde, CAO-conforme betalingen worden verricht.

Thijs Lenssen ziet dat allerlei bedrijven en organisaties in Horst aan de Maas zich achter dit streven plaatsen en dat er erg veel initiatieven worden ontplooid. "Maar", aldus Lenssen, SP-raadslid, "er is op z'n minst nog één onderwerp waar nog geen gezonde ontwikkeling in Horst aan de Maas te zien is: bij de Intensieve Veehouderij (IV). Op diverse plaatsen in onze gemeente zien we dat het woon- , leef-, en werkklimaat in de omgeving van IV bedrijven behoorlijk vergald wordt en dat successen nog niet geboekt zijn".

Vraag: Maar er is vorig jaar toch een nieuw Bestemmingsplan Buitengebied vastgesteld. Is dat toen niet goed geregeld?

Thijs Lenssen: "Toen in 2017 een nieuw bestemmingsplan voor het buitengebied vastgesteld moest worden, zou er ook een onderdeel voor de IV in komen. In de aanloop er naartoe zijn er enkele avonden geweest voor belanghebbenden. Toen is besloten om de laatste toegezegde avond over IV niet door te laten gaan en is het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied vastgesteld zonder het onderwerp IV aan te pakken. Een gemiste kans. In 2018 is de verwachte discussieavond over IV er niet gekomen. Zoals het college nu voorstelt, gaan we in 2019 eerst weer praten en in 2020 komen dan pas de aanpassingen. Terwijl op landelijk en provinciaal niveau al het besef is gekomen dat het anders moet met de IV, gaan we in Horst aan de Maas maar weer praten en duurt het nog op zijn vroegst 2 jaar vóór er een verbetering komt, tenminste als het besef ook in daden wordt omgezet".

Vraag: Wat moet er volgens jou dan wél gebeuren?

Thijs Lenssen: "Wat de SP betreft gaan we in 2019 komen tot een afronding van het proces en een duidelijk verbetering realiseren van de woon- en leefomgeving van omwonenden rondom IV- bedrijven".

Om 2019 goed te starten biedt Thijs Lenssen alvast een overzicht van maatregelen die wat de SP betreft moeten worden genomen:

Handhaving van geur- en stankoverlast blijft speerpunt voor Handhaving. Nu gaan we dit wel uitvoeren, waarbij de gemeente niet reactief maar proactief gaat handelen. In de omgeving van IV bedrijven wordt voldaan aan de eisen die gelden voor stank- en geuroverlast. Bij constatering van een overtreding van stank- en geuroverlast krijgt de ondernemer nog maximaal een jaar om de situatie in orde te maken, en niet langer. Nu zijn er voorbeelden van 12 jaar. Lukt dit niet, dan wordt het bedrijf stilgelegd. Bij elke vergunning krijgt de ondernemer een resultaatverplichting. Hij moet aantonen dat er geen sprake van overschrijding van milieunormen is. Dit is voor omwonenden via de gemeente in te zien. Binnen een termijn van 2 jaar worden de geurnormen in onze gemeente scherper gemaakt. De gemeente Leudal heeft al laten zien hoe dit kan. Voor de mestverwerking geldt dat Horst aan de Maas aantoonbaar niet meer mest verwerkt dan in onze gemeente wordt geproduceerd. Het aantal dieren zal in de gemeente Horst aan de Maas niet meer groeien, en op termijn zelfs afnemen. De gemeente Horst aan de Maas ondersteunt initiatieven van bedrijven die kiezen voor kwaliteit bij IV (lijkt een tegenstelling) boven aantallen en mogelijk overlast.

Thijs Lenssen: "Met deze opsomming wil de SP voor het nieuwe jaar een positieve bijdrage leveren aan het debat rondom de IV, met als doel om een betere leef- en woonomgeving voor omwonenden te geven.  Alleen op deze manier kan de kans op de gezondste gemeente van Europa in 2025 serieus worden genomen".

Op zaterdag 27 oktober 2018 trok de Voedselkaravaan met meer dan honderd deelnemers door Noord-Limburg en Zuid-Oost Brabant. Filmer Wiek Lenssen maakte er een kort filmverslag over.

De Voedselkaravaan Noord-Limburg/Zuid-Oost Brabant was een initiatief van Voedsel Anders, een landelijk opererende club van ‘actieve burgers‘ die voor een ander systeem van voedsel en landbouw pleit. Een systeem met eerlijke prijzen voor de producent, minder macht voor de grote agrochemische bedrijven en rechtvaardige handel. Voedsel Anders vroeg de SP-werkgroep Land- en Tuinbouw Noord-Limburg om de organisatie van die Voedselkaravaan op zich te nemen. Het initiatief is bedoeld om consumenten, boeren en overheden met elkaar in contact te brengen en handvatten te bieden voor verduurzaming van de voedselketen.

Het filmverslag van Wiek Lenssen kunt u hieronder bekijken.

In Horst aan de Maas en de regio Noord-Limburg zijn veel koeien, varkens en kippen. Deze produceren mest. Het grootste deel is afkomstig van varkens. Onze gemeente telt in totaal 246.000 varkens, Noord-Limburg 1.3 miljoen. Die varkens produceren ongeveer 4 miljoen ton mest. Deze mest wordt gebruikt voor het bemesten van het land. Het grote deel dat overblijft, wordt verwerkt. Over juist deze mestverwerking en de hoeveelheden in onze gemeente maakt de SP zich grote zorgen. Thijs Lenssen: "Wordt Horst aan de Maas niet het mestputje van Noord-Limburg?"

Thijs Lenssen vertelt dat men landelijk en provinciaal tot het inzicht is gekomen dat het anders moet met de intensieve veehouderij en dus ook met de mestverwerking: minder dieren, duurzamer uitgevoerd en minder overlastgevend. "Nu Horst aan de Maas nog!", voegt Lenssen daar aan toe.

"Het College wil vooralsnog geen grenzen stellen aan de omvang van de mestverwerking en laat uitbreiding van mestverwerking op het platteland gewoon toe. Kijkend naar de aantasting van de verkeersveiligheid, de overlast door onder andere stank en de grootte van de bedrijven is dat niet wenselijk", aldus de SP-woordvoerder.

Wat wil de SP dan wel?

Lenssen: "Wij willen dat er in de regio bindende afspraken worden gemaakt zodat de mesthoeveelheden zo goed mogelijk over de regio worden verdeeld en Horst aan de Maas niet het mestputje van de regio wordt. Op dit moment wordt mest al op redelijk grote schaal verwerkt door Ashorst, wordt er door het Nieuw Gemengd Bedrijf een grote mestverwerkingsinstallatie gebouwd, zijn er plannen voor mestverwerking door RMS (zie hier een eerder artikel over dit bedrijf) voor 600.000 ton per jaar (!) aan de Horsterweg in Grubbenvorst en wil Willemsen in America diens mestverwerkingsinstallatie aanmerkelijk uitbreiden".

Thijs Lenssen vindt dat grootschalige mestverwerking (meer dan 25.000 ton per jaar) alleen maar plaats mag vinden op agrarische industrieterreinen. Bedrijven die nu willen groeien en die gelegen zijn op het platteland moeten, deels met steun van de overheid, worden verplaatst. "Als wij de ‘Groenste Regio’ willen worden, hoort hier ook beleid met betrekking tot mestverwerking bij", aldus Lenssen.

Eind 2017 is het nieuwe Bestemmingsplan Buitengebied vastgesteld. Daaraan voorafgaand heeft de gemeenteraad een aantal inspraakavonden georganiseerd, waarbij onderwerpen die met het plan te maken hebben aan bod kwamen. Eén van die inspraakavonden ging over de Intensieve Veehouderij (IV). Deze avond werd afgesloten met de toezegging dat het onderwerp "Intensieve Veehouderij" nog één keer aan de orde zou komen, waarbij dan ingezoomd zou worden op de gezondheidseffecten van de IV op de omwonenden. Die inspraakavond is er echter niet gekomen. Zeer tegen de wens van de SP in, stelt Thijs Lenssen, SP-raadslid in Horst aan de Maas. "Wij kregen de toezegging dat deze avond zo snel mogelijk zou gaan plaatsvinden, maar tot nu toe is die uitgebleven".

In het Bestemmingsplan Buitengebied worden naast spelregels over de ruimtelijke inrichting van het buitengebied ook afspraken vastgelegd die gelden voor alle gebruikers van het buitengebied. Bijvoorbeeld als men in het buitengebied een huis wil bouwen, een bedrijf wil vestigen of uitbreiden. "Bij het opstellen ervan is het belangrijk alle belangen zoveel mogelijk mee te nemen", zo stelt SP-woordvoerder Lenssen.

Thijs Lenssen: "Het einde van 2018 nadert en wat blijkt: er komt dit jaar geen inspraakavond over de IV in relatie tot het Bestemmingsplan Buitengebied. Er is geen tijd voor in de raadsagenda, zo stelt de gemeentelijke organisatie. Wat een onzin! Niet tijd maar prioriteit is waar het over moet gaan en over het inlossen van verwachtingen!

"Juist nu ook het kabinet zelf inziet dat het met de landbouw  - en dus ook met de Intensieve Veehouderij - fundamenteel anders moet en er nieuwe rapporten zijn verschenen over de relatie IV en gezondheid, is zo'n avond extra urgent. We weten bijvoorbeeld dat luchtwassers bij IV-bedrijven niet doen wat ze zouden moeten doen. Juist daarom is het van groot belang hier met elkaar over van gedachten te wisselen en indien nodig de plannen bij te stellen. Het uitstellen van de raadsavond is een grote gemiste kans! Zo'n avond zou een unieke kans zijn geweest om aan het streven naar de Gezondste Regio 2025 een extra maar ook noodzakelijk element toe te voegen: een nette inpassing van de IV in het buitengebied", aldus Lenssen.

Maar er is hoop volgens Lenssen. Misschien gaat B&W en/of de gemeenteraad ons verrassen met het besluit de inspraakavond op korte termijn tóch te organiseren. "Of worden kritische burgers toch niet serieus genomen door het gemeentebestuur?", vraagt hij zich af...