Poliflw

Subsidie isolatiemaatregelen eigen woning

De gemeente Heusden gaat nu ook de isolatie van particuliere woningen subsidiëren. Een logische vervolgstap op eerdere maatregelen die al in het vorig jaar vastgestelde Waterplan werden aangekondigd. Onderdeel van dat plan was namelijk een stimuleringsmaatregel waarbij inwoners o.a. een subsidie kunnen krijgen op het afkoppelen van hemelwater van het riool. Dat alles in het kader van het klimaatbeleid, waarbij regenwater zoveel mogelijk ter plekke moet worden opgevangen en zo weinig mogelijk gemengd moet worden met afvalwater. Die stimuleringsmaatregel is inmiddels omgezet in een concrete subsidieregeling en inwoners kunnen die subsidie inmiddels ook al aanvragen. Voor meer informatie verwijs ik u graag naar de website van de gemeente Heusden (zoek naar “stimuleringsbijdrage”).

De subsidiemaatregelen in het waterplan waren voor de fractie Gemeentebelangen reden om bij de begrotingsbehandeling november vorig jaar een motie in te dienen waarin het college gevraagd werd om te onderzoeken of het ook mogelijk en wenselijk is om de inwoners van onze gemeente te helpen bij het isoleren van hun woningen. Ik heb die motie toen zelf ingediend en die motie werd door de overgrote meerderheid van de raad aangenomen (alleen de VVD stemde toen tegen). Enkele weken terug kwam het college met een nieuwe subsidieregeling voor het isoleren van de eigen woning. De regeling levert een (bescheiden) bijdrage aan het streven naar een energieneutrale gemeente, een doelstelling die volgens het kabinet in 2050 gerealiseerd moet zijn.

Het subsidiebedrag dat verstrekt wordt is afhankelijk van het aantal maatregelen dat getroffen wordt. Die maatregelen kunnen betrekking hebben op het aanbrengen van vloerisolatie, het aanbrengen van dakisolatie, het aanbrengen van gevelisolatie en het aanbrengen c.q. verbeteren van de glasisolatie. Waarbij de te nemen maatregelen wel aan bepaalde kwaliteitseisen moeten voldoen. Als één van die maatregelen genomen wordt, dan is het subsidiebedrag 15% van de totale kosten, bij uitvoering van twee maatregelen wordt dat 17,5% en bij drie of meer maatregelen krijgt men zelfs 20% subsidie. Dat alles met een minimum bedrag van 75 euro en een maximum bedrag van 500 euro per aanvraag. Voor de totale regeling is 50 duizend euro uitgetrokken; dus als u plannen hebt, wees er op tijd bij want wie het eerst komt, het eerst maalt. Op de website van de gemeente Heusden kunt u voor meer informatie terecht.

De subsidieregeling geldt vooralsnog voor alleen dit kalenderjaar 2019; eind dit jaar zal de regeling geëvalueerd worden en dan wordt besloten over een eventuele voortzetting van de regeling voor volgend jaar.

Drunen, vrijdag 10 mei 2019

Kees Musters

Zonnevelden in Heusden: hoeveel en waar?

Vorige week schreef ik over de Ambitiekaart Energie Heusden; ontwikkelingen gaan snel want in de afgelopen week kwam het college met de ontwerp-Visie Zonnevelden. Afgelopen woensdag werd daarover in een informatiebijeenkomst uitvoerig gesproken door diverse betrokkenen. Het moet kennelijk allemaal wel erg snel gaan; het college zet er vaart in want de definitieve visie moet op 14 mei al door de gemeenteraad worden vastgesteld.

Doelstelling van het kabinetsbeleid is om in 2050 energieneutraal te zijn. Als we dat in Heusden willen bereiken dan moeten we o.a. 800 TeraJoules aan energie hier ter plaatse duurzaam opwekken, zo is in de al genoemde Ambitiekaart Energie berekend. Dat kunnen we bereiken door de plaatsing van 20 windturbines of 200 ha. aan zonnevelden.

Maar plaatsing van windturbines stuit nogal op maatschappelijke weerstand. Uit de Kadernotitie uit 2009 bleek al dat de mogelijkheden in Heusden zeer beperkt zijn. Alleen op de grote bedrijventerreinen en langs de A59 zouden volgens die notitie turbines geplaatst kunnen worden. Op grond van provinciaal beleid gaat men ervan uit dat er per locatie minimaal drie turbines zouden moeten komen en op basis daarvan gaat men er nu van uit dat er in Heusden maximaal 6 turbines geplaatst kunnen worden. Veel aannames en nog geen vaststaand beleid, maar dat zijn op dit moment de uitgangspunten. Met die 6 turbines zou dan 240 TeraJoules aan energie opgewekt kunnen worden zodat er voor zonnepanelen nog een opgave ligt van 560 TeraJoules en dat betekent weer dat er een oppervlakte van ca. 140 hectare nodig is om al die panelen te kunnen plaatsen.

Die benodigde oppervlakte kunnen we vinden zowel in de bebouwde kom als in het buitengebied. De voorkeur gaat volgens de zgn. zonneladder (zie afbeelding) natuurlijk uit naar bestaand bebouwd gebied zoals plaatsing op daken. De hoeveelheid panelen op daken is echter erg moeilijk in te schatten omdat je daarbij afhankelijk bent van de eigenaars van die daken. Op grond van ontwikkelingen tot nu toe schat men in dat er met gebouwgebonden panelen ca. 20 TeraJoule opgewekt zou kunnen worden, dat komt overeen met 5 hectare oppervlakte. Maar er zijn niet alleen daken, ook op andere terreinen kunnen mogelijk panelen geplaatst worden zoals parkeerterreinen, braakliggende kavels of combinatie met geluidsschermen e.d. De inschatting is dat ook op deze wijze nog eens 20 TeraJoule aan energie opgewekt zou kunnen worden, dus weer 5 hectare minder aan oppervlakte nodig. Niettemin blijft er dan nog een behoefte van 130 hectare over en die ruimte zal dus in het buitengebied gevonden moeten worden. Omdat aan al deze berekeningen nogal wat onzekere aannames ten grondslag liggen gaat het college in de nu voorliggende Visie ervan uit dat men voorlopig de helft van die 130 hectare wil uitgeven en dan het beleid eerst wil evalueren en zo nodig bijstellen.

Waar moeten die zonnevelden (vooralsnog dus 65 hectare) in de komende jaren dan komen? De gemeente wil initiatieven vanuit de maatschappij zorgvuldig beoordelen en stelt in de Visie een aantal randvoorwaarden. Op de eerste plaats moet de lokale bevolking ook mee profiteren van de opbrengst van de zonnepanelen. De verwachting is dat een zonneveld dan ook kan rekenen op meer maatschappelijk draagvlak. Op de tweede plaats moet er een landschappelijk inpassingsplan worden opgesteld. Voor dat plan staan in de visie diverse richtlijnen opgesomd. En dan zijn er nog een aantal algemene voorwaarden waaraan initiatiefnemers moeten voldoen zoals een positief advies van de beheerder van het elektriciteitsnetwerk, de effecten op de leefomgeving moeten onderzocht worden en er moet ook een dialoog met de directe omgeving plaats vinden.

In bepaalde gebieden gelden nog strengere voorwaarden. In het Natuur Netwerk Brabant mogen zonnevelden in principe niet geplaatst worden tenzij zo’n veld gebruikt wordt als tussenstap voor natuurrealisatie en ook in de Baardwijkse Overlaat en de schootsvelden rondom de Vesting Heusden kan alleen een zonneveld komen onder strikte voorwaarden. De al bestaande kwaliteiten in deze cultuurhistorische gebieden moeten verstrekt worden en er vindt een extra toetsing plaats door de commissie Ruimtelijke Kwaliteit. De mogelijkheden in deze gebieden lijken op het eerste gezicht minimaal, maar je weet nooit met welke creatieve oplossingen een initiatiefnemer komt.

De ontwerp Visie Zonnevelden Heusden ligt nu voor ter besluitvorming; op korte termijn zal er ook wel een soortgelijke visie komen op windturbines; immers de nu geldende Kadernotitie op dit punt dateert alweer uit 2009 en sinds die tijd hebben de ontwikkelingen niet stil gestaan.

Drunen, vrijdag 29 maart 2019

Duurzaamheid in Heusden: ambitiekaart energie

Vorige week heb ik al de nodige aandacht besteed aan de duurzaamheidsagenda en met name het daaraan gekoppelde uitvoeringsprogramma voor 2019. Belangrijk onderdeel van het klimaatbeleid in het algemeen is uiteraard ook het energiebeleid. De regering heeft als ambitie gesteld dat Nederland in 2050 energieneutraal moet zijn. Dat betekent dat er voor de gemeenten in Nederland een geweldige opdracht ligt. Niet alleen voor de gemeenten overigens, maar natuurlijk ook voor andere overheidsinstanties, voor het bedrijfsleven, voor maatschappelijke organisaties, kortom voor de gehele samenleving.

Toegespitst op onze gemeente Heusden: in samenwerking met de stichting Energiek Heusden, Werkplaats De Gruyter, met betrokken ondernemers, organisaties en inwoners is er een zgn. Ambitiekaart Energie opgesteld. Daarmee wil men duiden hoe we in Heusden tot een energieneutrale gemeente in 2050 zouden moeten komen. Daarbij is het onvermijdelijk dat er met bepaalde aannames gewerkt wordt. Maar dat is niet erg; immers de ambitiekaart geeft alleen richting en kan voortdurend bijgesteld worden.

Er is uitgerekend dat het in Heusden gaat om een totaal energieverbruik van ruim 4.000 TeraJoule ter waarde van 110 miljoen euro op jaarbasis. Het gaat dan om elektriciteitsverbruik (200 miljoen Kwh), aardgas (75 miljoen m3) en autobrandstof (30 miljoen liter). Om dat terug te brengen naar nul, zijn er verschillende oplossingsrichtingen in de ambitiekaart genoemd. Op de eerste plaats natuurlijk energiebesparing, vervolgens het gebruik van nieuwe warmte, innovatie, duurzame opwekking in de gemeente en tenslotte ook duurzame opwekking van elders. Vijf oplossingsrichtingen die elk 20% aan de doelstelling moeten bijdragen, zo is nu verondersteld en dat zou betekenen dat elke oplossingsrichting ca. 800 TeraJoule zou moeten opleveren.

Een besparing van 20% op elektriciteit, aardgas en autobrandstof zal nog geen eenvoudige opgave worden. Denk bijvoorbeeld maar aan de isolatie van woningen, maar ook aan het energieverbruik in alle bedrijven. Je hebt te maken met talloze woningeigenaren, marktpartijen, instellingen e.d. en die moeten allemaal met de neus dezelfde kant op.

Bij nieuwe warmte moet gedacht worden aan nieuwe warmtebronnen zoals geothermie, maar ook warmtewinning uit grond- en oppervlaktewater, riolering, warmte-koude-opslag. Ook restwarmte van glastuinbouw en industrie kan benut worden, hoewel verwacht wordt dat dit op termijn minder mogelijkheden zal bieden, omdat ook die bedrijven straks minder energie mogen gebruiken.

Bij innovatie kan gedacht worden aan verbetering van productieprocessen waardoor minder energie nodig is, maar ook gebruik van nieuwe brandstoffen zoals waterstof en biogas.

Bij duurzame opwekking van energie gaat het vooral om wind- en zonne-energie. Wind en zon zijn beide zijn in voldoende mate beschikbaar, maar is het maatschappelijk haalbaar om die ook optimaal te benutten. Als je die 20%- doelstelling, dus die 800 TeraJoule, wil behalen, dan heb je daar 20 windmolens van 200 meter hoog voor nodig. Of 200 hectare zonnevelden. Of een combinatie van beide: bijvoorbeeld 10 windmolens en 100 ha. zonnevelden. In de huidige maatschappelijke discussie hoor je steeds vaker dat men wel voor windenergie is, maar liever niet in de eigen buurt.

Bij duurzame opwekking van energie elders gaat het om opwekking van energie bijvoorbeeld op zee; dat ligt iets minder gevoelig, maar ook daar is discussie over.

In 2050 moet Nederland energieneutraal zijn; we hebben dus nog even de tijd en niet alles hoeft morgen gerealiseerd te zijn. Maar op de handen gaan zitten en maar lekker afwachten wat anderen doen is zeker geen alternatief. De komende jaren zal er dus zeker actie op dit gebied ondernomen gaan worden; in de duurzaamheidsagenda en het bijbehorende uitvoeringsprogramma worden de eerste aanzetten daartoe al genomen.

Drunen, vrijdag 22 maart 2019