Poliflw

De Baarnsche Courant (BC) meldt in de editie van 4 november 2019 dat er verontwaardiging en verwarring is ontstaan rond de planvorming van Made by Holland. Wat is het geval. Vorige week ontstond reuring naar aanleiding van een brief van Gedeputeerde Staten van Utrecht (GS). Daarin laat het provinciebestuur weten dat het overeenkomstig de regelgeving inzake oude provinciale bosgebieden niet is toegestaan buiten het terrein van de voormalige marechausseekazerne (Alexanderkwartier) woningen te bouwen. De Baarnse gemeenteraad was eerder dit jaar in grote meerderheid die mening al toegedaan. Zo werd in april in een motie onder andere deze regel vastgelegd: ‘Woningbouw op het Alexanderkwartier vindt uitsluitend plaats op basis van ‘rood voor rood’ met inachtneming van provinciaal beleid’.

De BC schrijft over het woningbouwplan: ‘Menigeen denkt dat MeyerBergman een flink deel van het bos er bij trekt. Dat is niet waar. In de tender stond steeds dat ruim 6 hectare bebouwd moest kunnen worden. Het Marechausseeterrein is ongeveer de helft.’ Het is goed te weten dat het bidbook waarmee de MeyerBergman Erfgoed Groep in 2016 de tender instapte uitsluitend bedoeld was voor besloten kring. Wethouder Jansma mag als lid van de beoordelingscommissie met de inhoud bekend zijn geweest, de Baarnse gemeenteraad kende het bidbook niet. Eerst in april 2019 kwam het boekwerk in handen van de raad.

Bij de presentatie van de gunning van het paleis en zijn landgoed aan Made by Holland meldde de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ronald Plasterk, in een brief aan de Tweede Kamer ondermeer dat er óp het terrein van de voormalige Marechausseekazerne woningen gebouwd zouden worden. Ook bij de eerste presentatie van de plannen van Made by Holland sprak mevrouw Maya Meijer van de MeyerBergman Erfgoed Groep over de bouw van 65 woningen op het betreffende terrein. Nooit kwam naar buiten dat er sprake zou zijn van een veel omvangrijker plangebied. Eerst bij de behandeling van het Ruimtelijk Kader Landgoed Paleis Soestdijk kwam aan het licht dat er een kleine honderd woningen bedacht waren voor een veel groter gebied.

Made by Holland wil dus meer of beter gezegd teveel. Dit geldt ook voor wat men voorheeft met de Parade t.o. het paleis. Daar is o.a. de nieuwbouw van een hotel met 120 kamers gepland. Terecht heeft de gemeenteraad ook bedenkingen geuit tegen zo’n omvangrijk hotel aan de rand van het fraaie en ook kwetsbare Baarnse Bos. Bij het publiek maken van de plannen in 2017 meldde Made by Holland nog dat er een hotelvoorziening zou worden ondergebracht in de daar reeds aanwezige bebouwing én op de eerste verdieping van het paleis. Opvallend genoeg meldt het bidbook nog dat een nieuwbouwhotel bij het paleis uitgesloten moet worden geacht, ‘want dat biedt geen uitzicht op een gezonde exploitatie’.

Eerlijk gezegd, kan ik de ‘verontwaardiging en verwarring’ die blijkbaar is ontstaan in kringen van Made by Holland niet zo goed plaatsen. Men wil gewoonweg teveel. Eerder vergeleek ik de paleiseigenaar met Rupsje Nooitgenoeg. Die vergelijking staat wat mij betreft nog als een huis.

Gelet op de motie van april 2019 en het belang dat GS hecht aan het oude bosgebied langs de Amsterdamsestraatweg zal Made by Holland dus een aantal stappen terug moeten doen. Als men daar niet toe bereid is dan rest er wat mij betreft maar één conclusie: de Rijksoverheid koopt het paleis en landgoed terug van de Meyer Bergman Erfgoed Groep. Het Rijk krijgt dan de schone taak om in samenspraak met belanghebbende partijen, inclusief de Baarnse gemeenteraad, op zoek te gaan naar een partner die bereid en in staat is het paleis en het landgoed op een voor de natuur verantwoorde wijze te beheren. Te denken valt aan een organisatie als Natuurmonumenten. Dat de rijksoverheid hiervoor in de buidel moet tasten is niet meer dan logisch. Gelet op alle woorden die er in Den Haag worden gesproken over het nationale belang van het paleis en landgoed mag dat geen probleem zijn. Daarbij komt dat de monumentale en beschermde gebouwen tegenover het paleis losgekoppeld kunnen worden van de voormalige koninklijke woning om als kostendragers te worden ingezet. Scheelt bovendien een boel geldverslindende veranderingen aan de Amsterdamsestraatweg die het oversteken van voetgangers zouden moeten vergemakkelijken. Als kers op de taart kan het terrein van de voormalige marechausseekazerne overeenkomstig de uitdrukkelijke wens van de voormalige eigenaresse van het landgoed, H.K.H. Prinses Wilhelmina der Nederlanden, later onderschreven door haar dochter koningin Juliana, worden teruggegeven aan de natuur…

Bijschrift: Bovenstaande bijdrage is in de vorm van een ingezonden brief op 4 november gestuurd naar de redactie van de Baarnsche Courant. Die is niet overgegaan tot plaatsing daarvan, maar heeft een aantal fragmenten uit de brief verwerkt in een analyse in de krant van 6 november.

Voorstanders van de bouw van woningen op en rond het terrein van de voormalige marechausseekazerne bij Paleis Soestdijk, het Alexanderkwartier, herkennen zich niet in de ophef die is ontstaan nu Gedeputeerde Staten (GS) van Utrecht hebben laten weten dat natuurbelangen zich verzetten tegen die aantasting van het daar aanwezige oude bosgebied.  Dit in een Statenbrief van jl. 29 oktober opgenomen standpunt sluit aan bij  wat de gemeenteraad eerder dit jaar vastlegde in een motie:

‘Woningbouw op het Alexanderkwartier vindt uitsluitend plaats op basis van ‘rood voor rood’ met inachtneming van provinciaal beleid’.

Dat over de waarde van oude bosgebieden verschillend kan worden gedacht bewijzen uitspraken als deze:

“Ik ken dat stukje bos en zoveel stelt het niet voor.”

Ook al in het licht van het grote belang dat zowel oud-koningin Wilhelmina als haar dochter, de latere koningin Juliana, hechtten aan de staat van hun landgoed, is dit een simpel denkbeeld. Zo laat Wilhelmina, die in september 1949 het betreffende perceel, kadastraal bekend onder nummer ‘BAA01 D 618’,  in erfpacht geeft aan de Staat der Nederlanden om er een kazerne en woningen voor de paleiswacht op te bouwen, in de erfpachtovereenkomst ondermeer opnemen dat d

e ‘Boterberg’

ongewijzigd intact moet blijven en dat het terrein bij het eindigen van het erfpachtrecht zoveel mogelijk in de oorspronkelijke toestand moet worden opgeleverd. Ook de wegverhardingen en straatverlichting moeten worden verwijderd van het perceel. Met andere woorden, het was de wens van Hare Koninklijke Hoogheid dat de in erfpacht uitgegeven grond na gebruik terug gegeven zou worden aan de natuur. Als koningin Juliana in 1986 akkoord gaat met het toevoegen van een extra stukje grond aan de noordzijde van het marechausseeterrein laat zij in een notariële akte vastleggen dat de bepalingen die haar moeder in 1949 verordonneerde onverminderd van kracht moeten blijven.

Ik wil maar zeggen, beide Koninklijke Hoogheden gingen zorgvuldig om met het landgoed Paleis Soestdijk. Gelet op dat wat Made by Holland voorstaat op het betreffende deel van de buitenplaats is de vraag gerechtvaardigd of de twee oud-koninginnen er blij mee zouden zijn geweest. Ik denk zomaar van niet…

Mocht u belangstelling hebben beide genoemde notariële aktes in te zien laat dit dan weten.

Gisteravond, 10 april 2019, debatteerde de raad over de plannen die de MeyerBergman Erfgoed Groep voor ogen staan voor het paleis en landgoed Soestdijk. De plannen wijken sterk af van de oorspronkelijke presentatie die maakte dat de ontwikkelaar in 2017 als winnende partij Paleis Soestdijk in handen kreeg. Met de BOP zetten alle fracties vraagtekens bij het voornemen van de ontwikkelaar op het terrein van de voormalige marechausseekazerne 35 extra woningen te bouwen. Ook het later door de ontwikkelaar bedachte 120 kamers tellende hotel op de Parade grenzend het Baarnse Bos ontmoette de nodige kritiek. Daarbij komt dat op veel vragen aangaande de consequenties dat het totaalplan heeft voor o.a. de natuurwaarden van de buitenplaats en zijn omgeving, de mobiliteit en aanpassing van de Amsterdamsestraatweg de antwoorden ontbreken. Tel daar nog bij op dat de BOP aansluit bij de wens van Natuurmonumenten, het Utrechts Landschap en de Federatie Natuur en Milieu Utrecht eerst een nieuwe gebiedsvisie op te stellen, waarin al de relevante aspecten van de planvorming ten opzichte van de natuurwaarden van het gebied worden meegenomen, alvorens verdere stappen te zetten in het proces. Alles bij elkaar genomen zorgde het voor veel debatstof en leverde ook de nodige reacties op van verontruste insprekers. Dat Made by Holland voor Paleis Soestdijk een rol als dé landingsplek voor de Nederlandse industrie en innovatie voorziet, beschouwt de BOP als waardevol. Laat daar geen misverstand over bestaan. Onze bezwaren tegen de planvorming hebben uitsluitend van doen met de aantasting van de ruimtelijke kwaliteit van het landgoed, inclusief de natuurwaarden, én de vele grootschalige evenementen die men van plan is in de open lucht voor en achter het paleis te organiseren.

Het standpunt van de BOP is even helder als duidelijk. Op basis van het ruimtelijke kader dat nu voorligt voor buitenplaats Soestdijk verklaren wij ons tegen het raadsvoorstel. De mededeling van verantwoordelijk wethouder Jansma (VVD) dat als het ruimtelijk kader volgende week geen raadsmeerderheid achter zich krijgt hij dan opnieuw met de MeyerBergman Erfgoed Groep in overleg treedt teneinde komende november ‘gewoon met twee bestemmingsplannen terug te komen bij de raad’, beschouwt de BOP als een onverstandige zet in het schaakspel. Het is dan ook te hopen dat de raad volgende week meegaat met de wens van de BOP het college te verzoeken een nieuw en wel deugdelijk Ruimtelijk Kader Landgoed Soestdijk op te stellen met in het achterhoofd de zwaarwegende tegenargumenten en zorgen die zijn gedeeld door insprekers en de diverse raadsfracties.

De verleiding is groot om alvast te preluderen op de situatie die ontstaat als de raad dit niet weet af te dwingen van het college, maar politiek gezien is dat niet zo handig. Het is van belang voor de toekomst van het paleis en het landgoed – inclusief zijn omgeving! – dat het college en de ontwikkelaar de geuite bezwaren serieus nemen en niet horende doof zullen zijn. Alleen dan kunnen er wat de BOP betreft stappen worden gezet die leiden tot de invulling van het paleis en landgoed waarmee Made by Holland in 2016 de gunning in de wacht sleepte…

Kees Koudstaal,

Radio Utrecht (11/04/’19):

http://bopbaarn.nl/bopbaarn.nl/wp-content/uploads/2019/04/RadioM_rtvutrecht-kopie.mp3

http://bopbaarn.nl/bopbaarn.nl/wp-content/uploads/2019/04/RadioM_rtvutrecht-kopie.ogg

Tijdens de informatieavond van 3 april jl. is er veel gewisseld over de plannen die

voor heeft met Paleis en landgoed Soestdijk. Een aantal insprekers uitte hun zorgen over de consequenties die de uitvoering van de plannen met zich mee gaat brengen voor de natuurwaarden van het gebied, de geluids- en verkeersoverlast, de mobiliteit in het algemeen en het parkeren van de vele te verwachten voertuigen in het bijzonder. Veel van die zorgen worden door de BOP gedeeld. Het

Ruimtelijk Kader voor de duurzame ontwikkeling van Landgoed Paleis Soestdijk

belooft in dezen veel onderzoeken. Het is te raden hoe die antwoorden eruit gaan zien…

Ten opzichte van het eerder ingediende plan doet zich een aantal veranderingen voor dat verregaande consequenties heeft voor het Landgoed Soestdijk en het Baarnse Bos. Zo meldt het Ruimtelijk Kader dat er achter de intendantswoning aan de Amsterdamsestraatweg – let wel buiten de voor Baarn vastgestelde rode contouren – een 4-sterren hotel met 120 hotelkamers wordt opgetrokken in de vorm van een nieuw te bouwen cluster van drie gebouwen. In het oorspronkelijke plan was sprake van een bescheidener hotelfunctie die ondergebracht zou worden in de bestaande historische opstallen en op de bovenverdieping van het paleis. Dat plan heeft men dus laten varen. Het feit dat in het zeer summiere financiële overzicht van het Ruimtelijk Kader nog steeds melding wordt gemaakt van dit oorspronkelijke plan is op z’n zachtst gezegd opmerkelijk te noemen… Wat de opstelling van de BOP betreft hoeft de ontwikkelaar zich geen illusies te maken: net als de bouw van circa 35 extra woningen op het voormalige marechausseeterrein is het optrekken van een hotel op de Parade voor ons onbespreekbaar. Hierbij zij opgemerkt dat de eerder geplande 65 woningen uitsluitend dienden als kostendragers voor de renovatie/restauratie van het paleis en het landgoed en niet als verdienmodel voor een projectontwikkelaar.

In 2017 was de BOP tevreden met de gunning van het landgoed door het Rijk aan de

Ten opzichte van de andere ingediende plannen voor Soestdijk had hun opzet de minste voeten in de aarde voor het landgoed en zijn omgeving. Nu het kleinschalige karakter van het oorspronkelijke plan is losgelaten en aanzienlijk is opgeschaald dringt bij ons de vraag op of het Rijk geen Rupsje Nooitgenoeg op het bordje van Baarn heeft gelegd.

De bedachte plek voor het 4 sterren hotel

De BOP is tegen de bouw van 35 extra woningen op het terrein van de voormalige marechausseekazerne en ook het nieuw te bouwen hotel is voor ons onbespreekbaar. Daarbij komt dat er momenteel nog teveel vragen open staan aangaande de consequenties van de nieuwe planvorming voor de natuurwaarden van het gebied. Hoeveel bomen moeten er worden gekapt in de boskernen en bosgroeiplaatsen? Kan er een veilige oversteek worden gecreëerd op de Amsterdamsestraatweg en wie gaat dat betalen? Zullen de aanpassingen van de Amsterdamsestraatweg geen sluipverkeer veroorzaken in de Baarnse woonkernen? Hoe wordt de te verwachten grote stroom auto’s bij evenementen verwerkt? Vraagt de planvorming niet teveel grote evenementen met alle geluids- en lichthinder van dien voor omwonenden en voor dieren en vogels? In dit verband delen wij de wens van Natuurmonumenten, het Utrechts Landschap en de federatie Natuur en Milieu Utrecht een nieuwe gebiedsvisie op te stellen, waarin al de relevante aspecten van de planvorming ten opzichte van de natuurwaarden van het gebied worden meegenomen.

En dan nog dit. Het staat de BOP nog helder voor de geest wat een heisa er nog niet zo lang geleden ontstond rond de wens van de heer Insinger een theehuis te bouwen op zijn aan het landgoed Soestdijk grenzende buitenplaats Pijnenburg. Ondanks het feit dat wij begrip kenden voor zijn zoektocht naar kostendragers verklaarden wij ons gelet op de te verwachten aantasting van de natuurwaarden ter plaatse tegen zijn plan. Als de meerderheid van de raad akkoord gaat met het plan van Made by Holland zoals dit nu voorligt dan vragen wij ons met de heer Insinger af of er, gelet op het in de Grondwet vastgelegde gelijkheidsbeginsel,  niet op gelijke voet moet worden omgegaan met zijn aanvragen voor kostendragers.

Kees Koudstaal,