Poliflw

Afgelopen dinsdag werd in de gemeenteraad de begroting 2020 besproken. Dinsdag 12 november wordt dit vervolgd. Lees hieronder de inbreng van GroenLinks fractieleider Sjaak Kruis tijdens deze gemeenteraadsvergadering. 

“Ga niet met de bijl het koraalrif te lijf” Die waarschuwing van MDF – directeur Rik Bovenberg vorige week is bij mij blijven hangen. En: de bibliotheek als ontmoetingsplaats waar rijk en arm, jong en oud, gelauwerd en beperkt elkaar treft. De inclusieve stad is voor ons een belangrijke thema: de stad waar kwetsbare mensen voldoende steun krijgen om zelfstandig gaande te blijven. En krachtige mensen met hen één samenleving vormen. Deze begroting maakt spannend of dat nog lukt.

GroenLinks stelde daarom bij de behandeling van de kadernota voor om een deel van het jaarresultaat 2018 niet toe te voegen aan het weerstandsvermogen maar te benutten om in 2020 minder te hoeven bezuinigen. Het is goed dat dat nu gebeurt. We hadden moeite dat er weer extra ambtenaren gevraagd werden. In de begroting zien we een taakstelling op de bedrijfsvoering. We bepleitten al langer de invoering van toeristenbelasting. In deze begroting gebeurt dat. We maakten ons grote zorgen over het bezuinigen op maatschappelijke instellingen. We zijn er nog niet, maar het college doet in ieder geval een lofwaardige poging om ze in 2020 nog te ontzien. Daarover zijn we tevreden.

Het college bracht op ons verzoek de gevolgen van niet indexeren van subsidies voor de gesubsidieerde instellingen in beeld. Het bewijst dat onze zorgen terecht zijn. De overheid verwacht veel van de samenleving. Maatschappelijke instellingen zijn daarin cruciaal. Om de samenleving bij elkaar te houden moeten zij hun werk goed kunnen doen. In de risico-paragraaf stelt het college vast dat daarin eigenlijk de ondergrens bereikt is. Daarom stellen wij voor de inflatiecorrectie in 2020 toch te handhaven. En via de volgende kadernota te bezien of de financiële situatie dan mogelijk maakt minder of helemaal niet te bezuinigen. Dat is ons belangrijkste wijzigingsvoorstel.

Het college heeft (prima actie) aan bewoners gevraagd om input voor de bezuinigingen, maar luistert daar nog al selectief naar. Acquisitie en promotie wordt vaak genoemd als iets om op te bezuinigen. Er gaat daarin veel geld om: meer dan €2,5 mln. Ook in de voorbesprekingen met de raad kwam die optie regelmatig naar voren. Maar het gebeurt niet, eerder het tegengestelde. Wij stellen voor dat ook economische promotie en acquisitie hun fair share leveren aan de bezuinigingen.

Onder de noemer “klein, maar voor de samenleving groot” zijn we (mede-)indiener van voorstellen om de motiemarkt en mensen maken de buurt gewoon structureel te verankeren in de begroting. Het geld is er en deze initiatieven zijn buitengewoon succesvol. Ze helpen de stad echt verder. En we steunen de PvdA in hun motie voor een actie-onderzoek met als doel tot een gefundeerd innovatieve benadering van het sociaal domein te komen.

Wat de stad niet verder helpt is een “koersdocument”, waarin een groei naar 100.000 inwoners nodig wordt geacht. Hebben we niets van het verleden geleerd? Gaan we weer alsdan redeneringen houden over wat er kan als ooit …..? Zet nu toch in op een stevige stad, die staat als een huis. Voor de ca. 80.000 inwoners die we hebben. Menig stad functioneert bij zo’n aantal inwoners prima. “Zorg goed voor de stad en voor elkaar”, waren de wijze laatste bestuurlijke woorden van Eberhard van der Laan.  Dat vraagt in deze stad een stevig sociaal fundament, een trotse samenleving, scherpte in het profiel en het benutten van de kwaliteiten. We hebben dat benoemd: “Hoofdstad van de nieuwe natuur, kuststad en logistieke hotspot”. Laten we daarmee aan het werk gaan. Dan komt de groei vanzelf wel.

Sjaak Kruis constateert dat er in de huidige gemeenteraad steeds minder naar breed gedragen compromissen wordt gezocht. Een blog over omgaan met tegenstrijdige belangen.

Op een in de NRC van 12 januari 2019 gekochte pagina verwijt Cees Okkerse van de Stichting “Lelystad Airport moet door” de “milieulobby” alsnog de in de 80-er jaren spelende vertraging van de spoorlijn, die uiteindelijk niet door, maar om de Oostvaardersplassen heen werd aangelegd. Hij is er met terugwerkende kracht nog verbolgen over. Hij trekt een parallel met de gang van zaken rond Lelystad Airport. “Laat je leiden door de feiten”, adviseert hij premier Mark Rutte, en: “een betrouwbare overheid is niet een voorrecht van de tegenstanders.” Een goed advies, hoewel het voor mij heel anders uitwerkt dan voor Okkerse c.s.

Op 1 januari 1980 kwam ik naar Lelystad. Ik ging werken bij de toenmalige Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP). De gemeente Lelystad was net ingesteld. Het credo in dit gebied was voor velen “God schiep hemel en aarde, en de RIJP Flevoland”. Er was nog geen volwaardige democratische structuur. Er was letterlijk ruimte zat. Functies en mensen zaten elkaar nauwelijks tot niet in de weg.

Inmiddels is Lelystad 52 jaar oud. Het gemeentelijke grondgebied wordt volledig benut. De relaties met de omgeving worden steeds groter. We maken onderdeel uit van het noordelijk deel van de randstad. Er kan nog steeds veel, maar de stad en haar omgeving zijn in veel opzichten steeds “gewoner” aan het worden. En dat betekent dat er vaker conflicterende belangen zijn. Een voorbeeld is de relatie tussen natuur/landschap en de ontwikkeling van grootschalige economische activiteiten, zoals Lelystad Airport. Voor de start- en landingsbaan is een ecologische verbindingszone onderbroken. De afrit vanaf de snelweg scheert langs De Burchtkamp, een klein vogelgebiedje waarvan de vraag is of het kan blijven functioneren. Er blijft twijfel over de gevolgen van de luchtvaart voor de vogels in en rond de Oostvaardersplassen.

“Lelystad krijgt niets cadeau”, citeerde de Stentor rond de jaarwisseling burgemeester Ina Adema. Dat duidt er wat mij betreft vooral op dat we in deze stad nog om moeten leren gaan met strijdige belangen. Dat we wegen moeten vinden om met elkaar tot compromissen te komen over ontwikkelingen, waarbij we ook simpelweg rekening houden met elkaar. In de gemeenteraad hoor ik tegenwoordig nogal eens een collega over de inbreng van een ander zeggen: “Daar gáát het nu niet om.” Dat moge dat raadslid vinden. Als er voor de ander wel een verband is heb je daar samen, als het enigszins kan, rekening mee te houden.

In lange processen, zoals Lelystad Airport, kom je niet verder op basis van louter beloften en opvattingen uit het verleden. De wereld verandert snel. Toen eerdere besluiten werden genomen was de ernst van de klimaatproblematiek bijvoorbeeld nog minder helder. En als besluiten op onjuiste gronden, of vanwege actuele kennis, moeten worden herzien, dan hoort dat bij het proces. Dat gaat niet over populistische stemmingmakerij of moedwillige vertraging. Dat gaat over de feiten. En dan is het beter ten halve te keren dan ten hele te dwalen.

De kracht van goede democratische besluitvorming zit in het rekening houden met minderheden en steeds weer opnieuw de vraag beantwoorden of het te nemen besluit ook na langere tijd nog steeds verstandig is. Zo functioneert een betrouwbare overheid.

Juist dat maakt dat politici niet moeten streven naar besluiten op basis van een meerderheid van 50% plus één, maar op het maximaliseren van draagvlak. Dat gebeurt in de Lelystadse gemeenteraad nu steeds minder vaak. En daar maak ik mij zorgen over.