Poliflw

In de raadsvergadering van 6 februari had de Raad de mogelijkheid besluiten te nemen m.b.t. voorkeuren/intenties voor toekomstige huisvesting van St. Ursula, en om die voorkeuren ruim te formuleren. Definitieve besluitvorming vindt namelijk later plaats, en dat op basis van wat Ronduit Open hoopt: gedegen onderzoek en onderbouwde cijfers. Want die cijfers zijn nu nog verre van compleet! Trouwens niet alleen cijfers, maar ook informatie over wat te doen met leegkomende gebouwen, gronden etc. ontbreekt in het raadsvoorstel. De kosten van de toekomstige huisvesting van St Ursula waren danwel niet direct onderwerp van de beraadslagingen, maar op de achtergrond speelt het wel mee! Want elke euro die de Raad uitgeeft, merkt de burger direct of indirect in zijn beurs!

Wat de beslispunten betreft, steunt Ronduit Open het besluit om te komen tot een uni-locatie voor St. Ursula. Ronduit Open vindt ook dat de huidige twee gebouwen op dit moment niet geschikt zijn om als toekomstbestendige, duurzame huisvesting voor St Ursula aan te merken. Er moet iets gebeuren, daar is Ronduit Open het mee eens.

En dan komen wij bij een ander beslispunt. Het college kiest voor nieuwbouw. Maar zover zijn wij nog niet! Ver-/nieuwbouw (verbouwen in combinatie met nieuwbouw) van de locatie Horn is voor ons ook een reële mogelijkheid. Daar hebben wij een aantal argumenten voor…zo wordt ver-/nieuwbouw ook in het rapport van het door het college ingeschakelde bureau aangegeven als een goede mogelijkheid. Wij vinden dat ver-/nieuwbouw ons als gemeente veel tijd en geld kan besparen. De locatie Horn kent al de bestemming maatschappelijk/onderwijs en er kan dus snel aan de slag gegaan worden. Een eerste indicatie van de kosten toont dat ver-/nieuwbouw substantieel goedkoper is. Ver-/nieuwbouw is duurzamer dan nieuwbouw. Je hebt namelijk minder grondstoffen nodig, er zijn minder vervoersbewegingen nodig en is daarmee minder schadelijk voor het milieu. Ver-/nieuwbouw doe je in eerste instantie voor een periode van 25-30 jaar, en dat geeft de mogelijkheid om t.z.t. in te spelen op leerlingenaantallen (want de prognoses van de leerlingen over een dergelijke lange periode zijn niet bekend/ongewis), je kunt inspelen/rekening houden met de veranderende onderwijsvisie. In een periode van 25 jaar veranderen de vormen van onderwijs en het onderwijs zal zich in die periode verder ontwikkelen en vernieuwen. Ver-/nieuwbouw heeft de ruimte en biedt de flexibiliteit om op veranderingen ook wat betreft het gebouw/de ruimtes met de tijd mee te gaan. Ook de huidige gebouwen van St. Ursula zijn in de afgelopen 25 jaar aangepast/verbouwd, en dat zal voor een toekomstige locatie ook nodig zijn! Voor de duidelijkheid Ronduit Open zegt niet dat het ver-/nieuwbouw moet worden. Ronduit Open vindt dat deze optie niet zonder goede onderbouwing/argumenten weggestreept kan worden. Het raadsvoorstel welk gepresenteerd wordt is wat ons betreft in een bepaalde richting opgesteld, is te sturend. Het duwt deze raad in de richting van nieuwbouw in Heythuysen. Wij willen een goede en met argumenten onderbouwde en op een financiële solide berekening gebaseerd besluit kunnen maken. De VO-raad (Voortgezet Onderwijs) heeft een afwegingskader opgesteld om tot een keuze voor nieuwbouw of renovatie te komen opgesteld, daar is nog helemaal niet naar gekeken. Het Rijk zegt in haar documenten (oa wetsvoorstel onderwijshuisvesting) gesteld dat renovatie/ver-nieuwbouw een gelijkwaardig alternatief is voor nieuwbouw. Ook dit wordt helemaal niet benoemd in het raadsvoorstel!

Tenslotte het beslispunt m.b.t. de locatie-keuze. Het college wil de school vestigen in Horn of Heythuysen. Waarom daar? Waarom is er geen goed onderzoek gedaan naar de meest geschikte, toekomstgerichte locatie. Waarom zou de school niet elders (in Leudal), dan in Horn of Heythuysen gelegen kunnen zijn. Alles heeft zijn voor- en nadelen, zet die eens op een rijtje en kom met een afwegingskader. Nogmaals met dit voorstel wordt de raad in een bepaalde richting gestuurd, en daar kan en wil Ronduit Open niet in meegaan. Ronduit Open heeft samen met Lijst Linssen een motie ingediend die er voor pleit dat de wethouder in gesprek gaat met SOML over een financiële bijdrage van het schoolbestuur aan de nieuwe huisvesting van St Ursula. Ronduit Open vindt dat gezien de financiële situatie (reserve/eigen vermogen) van SOML van hen een redelijke bijdrage in de kosten gevraagd en verwacht kan en mag worden. Daarbij komt dat een nieuwe huisvesting (nieuwbouw of ver-/nieuwbouw) hen substantieel een goedkopere exploitatie zal geven. En een gedeelte van dat voordeel, hoeft niet helemaal naar de reserve van SOML te vloeien, maar mag ook ingezet en bijgedragen worden in de kosten van de nieuwe huisvesting.

Mart Janssen, Ronduit Open.

Het college van Leudal blokkeert de realisatie van seniorenwoningen aan de Graaf van Loonlaan te Heythuysen. Zij gaat plannen uitwerken om er een zorgboulevard te realiseren. Ronduit Open had veel liever gezien dat de door de omwonenden en de seniorenvereniging ontwikkelde plannen voor woningen waren uitgevoerd.

Ronduit Open vindt onderwijs belangrijk, of het gaat om basisonderwijs, voortgezet onderwijs of volwassenenonderwijs. Onderwijs verdient onze aandacht. Als Ronduit Open zijn wij voorstander van basisscholen in onze dorpen, dus ook in Buggenum. Dat is gewenst en na te streven.

Echter wij vinden ook dat gekeken moet worden naar leerlingenaantallen omdat dit ook iets zegt over het pedagogische leefklimaat. He zegt iets over het kunnen geven van kwalitatief goed en verantwoord onderwijs, en tenslotte ook van de kosten. In de commissievergadering en raadsvergadering hebben wij hierover vragen gesteld. Als enige waren en zijn wij kritisch over wat er staat te gebeuren in Buggenum. Zo denken wij dat de door de wethouder/college aangeleverde bedragen niet alle kosten omvatten. Zo wordt er niet gerept over de kosten die gemoeid zijn met het weer geschikt te maken van gebouw en omgeving (speelplein) voor onderwijs.

Ondanks de door ons geuite zorgen, hebben wij uiteindelijk voor de motie gestemd om te starten met een basisschool in Buggenum. Voor waren daarbij met name de volgende twee argumenten belangrijk:

Starten met een basisschool zorgt voor duidelijkheid en daarmee rust in Buggenum. Het biedt de gemeenschap de tijd en gelegenheid om weer tot eenheid en samenwerking te komen;

Met de motie krijgen andere scholen de ruimte om een aanvraag te doen voor gemeentelijke bijdrage. Een school die een exploitatietekort heeft (bijvoorbeeld als gevolg van hoge energiekosten), heeft geld t.b.v. onderwijs moeten inzetten om het tekort te denken. Met een mogelijke gemeentelijke bijdrage kan dit gestopt worden. De school kan onderwijsgeld inzetten voor onderwijs, en met de bijdrage de exploitatie ontlasten.

Ronduit Open gaat het niet om de populariteit, maar werkt en handelt in wat belangrijk is voor Leudal en in deze in het bijzonder van wat belangrijk is voor goed onderwijs.

De jaarrekening over 2022 heeft voor Leudal geresulteerd in een overschot van 7,2 miljoen euro. Een miljoenenoverschot lijkt een positief iets. Dat is het ook, beter dan een miljoenentekort. Maar Ronduit Open wil in dit kader voornamelijk wijzen op de noodzaak van een realistische begroting. Het geeft een beter zicht op onze financiële situatie. Het biedt grip op onze uitgaven. Als gemeenteraad hebben we de verantwoordelijkheid om onze begroting op een realistische en verantwoorde manier op te stellen. Het vormt de basis voor verantwoord financieel beheer en het effectief en efficiënt inzetten van onze financiële middelen ten behoeve van onze inwoners.

Het begint allemaal bij het opstellen van de begroting voor afgelopen jaar. Dat gebeurt al in mei 2021. Op basis van de meicirculaire toen is uitgegaan van een uitkering vanuit het Rijk van 53,5 miljoen euro. Met de septembercirculaire kwam er nog eens 3,6 miljoen euro extra bij vanuit het Rijk. Het mooie is dat wij in Leudal deze septembercirculaire niet meenemen in onze begroting, die we twee maanden later pas vaststellen. Tijd genoeg om de extra miljoenen van de septembercirculaire te verwerken in de begroting, maar dat gebeurt in Leudal niet. Waarom? Daarom. Hebben we nooit gedaan dus blijven we ook niet doen. En met de circulaires die volgden kwamen er nog meer miljoenen bij vanuit het Rijk. In totaal ontving Leudal zo’n 10 miljoen euro meer vanuit het Rijk dan in eerste instantie begroot. Natuurlijk stonden daar directe miljoenenkosten tegenover, maar bij lange na niet voor het bedrag dat we extra hebben ontvangen.

Wel begroten maar niet uitgeven

Voor de inhuur van personeel is in totaal zo’n 2,7 miljoen meer uitgegeven dan in eerste instantie begroot. Voor vervangingsinvesteringen van onze wegen begroten we 1,4 miljoen, om er vervolgens amper iets aan uit te geven. Vervangingsinvesteringen rioleringen 1,8 miljoen, en we besteden vervolgens maar de helft. Regulier onderhoud bruggen 93.000 begroot. We besteden maar de helft. Vervangingsinvesteringen openbare verlichting 204.000. We besteden niks. Vervangingsinvesteringen openbaar groen 138.000. We besteden niks. Samen meer dan 2 miljoen euro aan verbeteringen van de openbare ruimte die we wél opnemen in de begroting en dus niet aan allerlei andere belangrijke zaken kunnen besteden, waarvan we dus ook uitgaan dat deze investeringen daadwerkelijk gedaan gaan worden, en waarvan we dus nu concluderen dat we deze miljoenen er onnodig in de administratie aan hebben toegewezen.

Te veel begroot. Onnodig begroot. Te weinig uitgegeven. Niet uitgegeven.

Het saldo na de tweede raadsrapportage is daarmee bijna 3 miljoen euro in de plus. Het jaar 2022 is afgesloten met een kleine 7 miljoen euro in de plus. Dus in de laatste paar maanden van het jaar blijkt dat we in plaats van 3 miljoen euro zelfs 7 miljoen euro gaan overhouden. Ook hier zien we weer hetzelfde beeld. Te veel begroot. Onnodig begroot. Te weinig uitgegeven. Niet uitgegeven. Tienduizenden euro’s te hoge bijstellingen binnen het sociaal domein. Onnodig afschrijvingslasten ingeboekt. Tienduizenden euro’s niet uitgegeven aan groenonderhoud. Tienduizenden euro’s begroot voor een stichting die al failliet was. Onnodig 100.000 euro begroot voor zaken die in regionaal verband al waren begroot. 845.000 euro niet uitgegeven aan het onderhoud van onze gemeenschapshuizen en sportaccommodaties. En dan toch wel de klapper van het jaar. Een incidenteel voordeel van meer dan 1 miljoen euro binnen de jeugdzorg vanwege het woonplaatsbeginsel.

Miljoenen euro’s zijn er begroot om uit te geven ten behoeve van onze inwoners, niet om vervolgens achteraf te concluderen dat deze onnodig en onbedoeld zijn begroot. Het is een miljoenenoverschot dat zich deels tekent door incidentele meevallers, deels door incidentele meevallers die voorkomen hadden kunnen worden, en deels ook door het simpelweg niet uitvoeren van posten die wel structureel zijn opgenomen in de begroting. Samen genoeg voor enorme bedragen die we afgelopen jaar ook anders hadden kunnen inzetten. Anders dan ze op onze spaarrekening houden. Waarvoor betalen we (elk jaar meer) belasting?