Poliflw

Je hebt van die dagen. 's Ochtends vertraging op de weg. Tijdens het teamoverleg geen tijd voor het idee dat je al weken wil bespreken. En 's middags een deal ver- liezen bij een klant na wekenlange voorbereiding.

Die dagen kennen we allemaal. Het hoort erbij, laten we eerlijk zijn. Maar in sommige werkgebieden speelt er meer: politieagenten geven af op de Nationale Politie en in het basisonderwijs wordt gestaakt. En toch ben ik ervan overtuigd dat de Nationale Politie en het salaris van leerkrachten niet het fundamentele probleem zijn.

Begrip

Laat ik vooropstellen dat ik begrip heb voor de onvrede onder agenten en leerkrachten op basisscholen. Ik kan me voorstellen dat agenten vinden dat de invoering van de Nationale Politie niet bijdraagt aan de veiligheid in Nederland. Ook begrijp ik dat de verschillen in beloning in het onderwijs niet mogen duiden op een onderwaardering van het beroep van leerkracht in het basisonderwijs. Dat is een signaal dat we absoluut niet mogen afgeven, omdat de ontwikkeling van een kind op jonge leeftijd zeer belangrijk is.

Toch wil ik een diepere analyse maken. De problemen bij agenten speelden al langer, voor de oprichting van de Nationale Politie, zij het misschien in mindere mate. Immers, klachten over toenemende bureaucratie, de disproportioneel grote papierhandel en weinig tijd voor het daadwerkelijke werk hoorden we ook vóór de invoering van de Nationale Politie.

In het basisonderwijs gaat het over precies dezelfde uitdagingen: veel rapportageverplichtingen, een groot toezichtkader en druk op de beschikbare tijd voor onderwijs. Is ontmanteling van de Nationale Politie en meer salaris voor leerkrachten dan de oplossing?

De kern is in beide gevallen dat mensen gemotiveerd naar hun werk willen gaan. Dat is het verlangen dat ik lees in de berichten van agenten en leerkrachten. Dat gaat niet zozeer over de organisatie en meer salaris, maar over autonomie, vakmanschap en verantwoordelijkheid op het werk. Die drie elementen zijn voorwaarden voor het ervaren van een baan die voldoening geeft, een baan die motiverend is.

Autonoom je werk kunnen doen betekent dat je zonder allerlei toestemming of formulieren aan de slag kunt gaan. Dat je je eigen beslissingen kunt nemen, binnen de afgesproken kaders. Een leerkracht die een eigen invulling kan geven aan het lesprogramma, zonder de leerdoelen uit het oog te verliezen voor zijn leeftijdsgroep. Vertrouwen in vakmanschap betekent dat de creativiteit en het inschattingsvermogen van de professional vooropstaan.

Vertrouwen

Wij willen geen papierhandel om achteraf een politieagent te kunnen beoordelen, maar we kunnen hem vooraf vertrouwen. Dat laat ruimte voor het vakmanschap van de agent, maar vraagt ook het vertrouwen van ons allemaal in zijn taakopvatting. Laat mensen, tot slot, verantwoordelijk zijn voor hun werk. Zorg dat zij de impact van hun werk ervaren. De leerkracht die de ontwikkeling van een kind bevordert, vanuit zijn overtuiging en kracht. Dat stimuleert ondernemerschap en is essentieel om gemotiveerd naar ons werk te gaan.

Ik denk dat autonomie, vakmanschap en verantwoordelijkheid de kern raken, en niet alleen bij de politie en in het basisonderwijs. Als we hier winst kunnen boeken, bieden we ruimte voor creativiteit, innovatiekracht en productiviteit. Dat zijn onze antwoorden op de organisatorische uitdagingen van vandaag de dag. Durf elkaar te vertrouwen, en geef ruimte aan het oordeel van de vakman. Dat maakt een vertraging 's ochtends op de weg al een stuk draaglijker.

Bas de Wit

Voorzitter VVD Westfriesland

Dit artikel is verschenen in de papieren uitgaven van Trouw van woensdag 27 september 2017 op de Opiniepagina. Daarnaast vindt u dit artikel terug op: https://www.trouw.nl/opinie/agent-en-leerkracht-missen-in-hun-baan-autonomie-en-voldoening~a8d381f9/