Vandaag debatteert het Limburgs Parlement over de Programmabegroting 2018. D66-fractievoorzitter Leon Vaessen sprak de onderstaande tekst uit tijdens de algemene beschouwingen. Bekijk de video-opname van de inbreng van Leon via onze Facebook-pagina

In het regeerakkoord van het nieuwe kabinet vinden we mooie aanknopingspunten voor de beleidskaders die we als Provinciale Staten hebben vastgesteld, de moties die we samen hebben aangenomen en de voorliggende Programmabegroting 2018.

Wat D66 betreft gaat de Provincie Limburg deze kansen volop verzilveren door het Kabinet te laten zien waarom bepaalde Haagse prioriteiten zo goed bij Limburg passen en hoe we in Limburg samen Nederland groter maken. Een eerste Limburgs aanbod hebben ze in Den Haag al kunnen vernemen. D66 rekent erop dat ons Provinciebestuur op kansen blijft wijzen; we zullen het zelf in elk geval niet nalaten.

Limburg gaat van het gas af. Het onderzoek waar D66 deze zomer samen met collega’s om vroeg, is inmiddels van start gegaan en zal rond april aangeven hoe dat het beste kan. Limburg is daarmee in een goede positie om voorop te lopen in de energietransitie, waar ook het nieuwe regeerakkoord sterk op inzet. De Provincie, de gemeenten en ons netwerkbedrijf Enexis kunnen van het nieuwe kabinet steun verwachten bij het toekomstbestendig maken van onze energienetwerken.

Een vraag aan gedeputeerden Prevoo en Koopmans: gaat u die steun van het Rijk opzoeken en gaat u daarmee, vanuit de portefeuilles duurzaamheid en het aandeelhouderschap van Enexis samen optrekken?

Het nieuwe regeerakkoord geeft ook een schot voor open doel als het gaat om de lange afstand-fietsroutes waar we als Provincie mee aan de slag zijn. Landelijk is hier eenmalig €100 miljoen voor beschikbaar. De komende bestuurlijke overleggen op het ministerie van Infrastructuur en Milieu zullen bepalend zijn voor wat daarmee gebeurt en onze plannen liggen al klaar. Een glansrol voor onze gedeputeerde Geurts ligt in het verschiet en mijn vraag namens D66 aan u: gaat u die rol met verve vervullen? Wij staan samen met Limburgse fietsers klaar om u in dat geval van applaus te voorzien.

D66 doet een oproep aan gedeputeerde Mackus om de kansen voor regionaal spoor, grensoverschrijdende spoorverbindingen en de realisatie van Weert-Hamont die het regeerakkoord biedt, voortvarend op te pakken, waarbij wij ons realiseren dat onze concessie al is verleend en dat een lange adem nodig is om in de openbaar vervoerswereld iets te bereiken.

De Limburgse kansen blijven niet beperkt tot duurzaamheid en mobiliteit, D66 ziet ook kansen in innovatie in de landbouw.

De Provincie gaat wat ons betreft voortvarend verder werk te maken van een agrofoodsector waar we allemaal trots op kunnen zijn. Samen met de ondernemers uit de sector en onze campusontwikkelingen kunnen we werken aan een sector die verdiende waardering krijgt. D66 wil de sector niet op slot zetten; als we willen verduurzamen in de sector, willen vernieuwen, meer willen bereiken op het gebied van dierenwelzijn, dan moeten we de sector de ruimte geven om die ontwikkelingen in gang te zetten.

Innovatieve en duurzame agrarische ondernemers met gewaagde keuzes moeten ondersteund worden. Innovatiegelden moeten niet grotendeels gebruikt worden voor meer efficiëntie maar ook voor het inzetten van een ander soort landbouw. Een landbouw waarbij met minder productie meer wordt verdiend en waardoor het milieu minder wordt belast. Een goede en gezonde woon- en leefomgeving en een economisch gezonde en marktgerichte productieketen zijn daarvoor de ingrediënten. D66 is hierin duidelijk: Heldere kaders op gebied van milieu, volksgezondheid, dierenwelzijn en voedselveiligheid met daarbinnen vrijheid voor ondernemerschap en creativiteit.

Ter bescherming van onze mooie Limburgse natuur dient ook de samenhang tussen landbouw en natuur de volle aandacht te krijgen. In de accentennotitie wordt de aanpak hiervan verder uitgewerkt en D66 zal deze met een positief-kritische blik beoordelen.

Voorzitter, innovatie beperkt zich in Limburg niet tot de landbouw. Op de Brightlands campussen en in de volle breedte van het Limburgse onderwijsveld ondersteunt de Provincie innovatie. We zetten in op onderwijs met gelijke kansen voor iedereen, ongeacht of je bent geboren in Velden, Weert, Venray, Munstergeleen, Venlo, Brunssum of misschien wel in Enschede, via in Limburg genoten onderwijs moet je allemaal dezelfde kansen hebben (en bij wijze van spreken gedeputeerde kunnen worden).

Met betrekking tot kansengelijkheid trekken we in Limburg al met het Rijk op, D66 vertrouwt erop dat de Provincie de aansluiting bij het regeerakkoord dat hier ook specifieke aandacht voor heeft, blijft opzoeken.

Ook zien we dat goede Limburgse voorbeelden gevolgd worden, zoals het college uitvoering geeft aan de motie Onderwijslab van collega Van de Ven, daar wordt D66 blij van.

Met de Werkplaats worden leraren in stelling gebracht om aan hun eigen professionalisering te werken en innovatief en toekomstbestendig onderwijs samen vorm te geven, de beste voorbeelden die worden ontwikkeld kunnen rekenen op Provinciale ondersteuning.

Ook voor het versterken van techniekonderwijs in het VMBO en MBO maakt men in Den Haag ruimte. In Limburg is er al ervaring; we vragen de gedeputeerde dan ook om hierin zeker de aansluiting op te zoeken.

Wat we helaas niet terugzien in het regeerakkoord op het gebied van onderwijs is buurtaalonderwijs, toch echt geen exclusief ‘Limburgs’ dingetje zou je denken. Ook Gelderland, Overijssel, Drenthe en Groningen zien het belang van goed buurtalen onderwijs. Zeker in het (V)MBO, waar de vakmensen voor ons MKB worden opgeleid, is het belangrijk dat buurtaalonderwijs voldoende aandacht krijgt.  Dit begint natuurlijk bij het basisonderwijs, maar als de leerlijn niet doorloopt zijn onze jongeren als ze instromen op de arbeidsmarkt weer te veel van de opgedane kennis en vaardigheden in de buurtaal kwijt.

Wat D66 betreft is het zaak om dit op de Haagse agenda te houden. Intussen blijven we in Limburg zelf hopelijk niet stil zitten. Daarom wil ik de gedeputeerde vragen of hij ons snel kan informeren over de stand van zaken; hoeveel meer buurtaalonderwijs wordt er in Limburg gegeven in vergelijking met het begin van deze coalitieperiode en wat is de verwachting voor het komende jaar?

Wat gaat de gedeputeerde doen om dit onderwerp ook op de Haagse onderwijsagenda te krijgen?

Welke inspanningen mogen we verwachten waarmee scholen op eenvoudige manieren worden gewezen op actief worden met de buurtaal, zonder daarvoor persé aan de criteria voor het label euregioschool te voldoen? Immers in grensgemeenten mag dit toch niet al te lastig zijn, als ik bekijk op hoeveel Duitse scholen er Nederlands wordt gegeven.

We hebben stilgestaan bij een vooruitgaand Limburg, een Provincie die ontwikkelt en innoveert op tal van vlakken. D66 wil dat de Provincie de ingezette koers vasthoudt en aansluiting zoekt bij de Limburgse kansen die er voor al deze ontwikkelingen in het regeerakkoord zitten.

Al deze ontwikkelingen en innovatie gaan gepaard met technologie. We zien een steeds snellere digitaliseringsslag op alle gebied ontstaan. Voor de arbeidsmarkt zitten daar zorgen aan, maar ook kansen. Eerder hebben we daarom de motie van collega Kuntzelaers ondersteund.

Digitalisering heeft natuurlijk op veel meer beleid effect dan alleen op arbeidsmarkt. Op het gebied van mobiliteit, duurzaamheid, ruimtelijke ordening, onderwijs en op vele andere terreinen brengt digitalisering kansen en uitdagingen met zich mee. D66 wil dat de Provincie rekening houdt met digitalisering bij het maken en uitvoeren van beleid en we verwachten dat de Provincie verantwoord omgaat met data en digitale gegevens van Limburgers. Daartoe dienen we vandaag de motie integrale verankering digitalisering in Provinciaal beleid in, de motie is al bij alle fracties bekend.

D66 zit er positief in, de programma’s in onze begroting in combinatie met de kansen op landelijk niveau brengen Limburg ook de komende jaren verder vooruit!