Speech fractievoorzitter Esther Hanemaaijer met betrekking tot de voorjaarsnota 2016Voorzitter,Mijn jongens kijken vanavond voetbal. De halve finale van het EK…: Duitsland-Frankrijk. Met 3 mannen om me heen was het de afgelopen weken verplicht voetbal kijken. En omdat wij hier vanavond die belangrijke wedstrijd moeten missen, wilde ik maar beginnen met een voetbalcitaat van Johan Cruyff.“Voetballen is simpel ... maar het moéilijkste wat er is … is simpel voetballen”Onze wethouder financiën is geen voetballer, maar deze uitspraak is hem op het lijf geschreven. Want met de voorjaarsnota is het precies zo. Er is een tijd geweest dat de financieel specialisten overuren maakten om de vuistdikke voorjaarsnota’s en begrotingen een beetje knap te doorgronden. Nu het sturen & beheersen (en de rollen van raad, college en organisatie) steeds beter uit de verf komen, kan de raad zich vanavond richten op de politieke hoofdlijnen. De voorjaarsnota biedt daarvoor de kaders. Complimenten daarvoor.Voorzitter, Nederland kruipt langzaam uit de crisis. De economie trekt aan. De werkgelegenheid neemt toe. Het consumentenvertrouwen gaat omhoog. Maar hoe sterk staan we ervoor ? We zijn kwetsbaar door de gevolgen van vergrijzing en krimp in onze regio. We zien leegstand van winkels in de stad. Mensen zonder baan die helemaal niet merken dat het beter gaat. We zien ook bedreigingen die ver weg lijken. Het vertrek van Engeland uit de Europese Unie. De Unie zelf die de richting kwijt is. Politieke spanningen internationaal, een groot vluchtelingenvraagstuk. En…verruwing om ons heen. In woord en daad.Voorzitter, ik ga vanavond niet de wereldproblemen bespreken. Wat ik wil zeggen is dat herstel kwetsbaar is en teniet kan gaan. En de gevolgen daarvan voelen we ook hier. Nu een voorjaarsnota vaststellen, betekent kaders stellen voor een jaar dat nog ver weg is. En dan kan het er zomaar weer anders uit zien. Toch is het onze taak vanavond als raad koers te bepalen.Die koers hebben we in het coalitieakkoord uitgestippeld. Een heldere koers naar “mear romte oan de mienskip”. Dat is niet zomaar een slogan. Het CDA heeft de overtuiging dat we als mensen de samenleving vormen. Het besef moet terugkeren bij mensen dat we zelf invloed hebben op onze leefomgeving. Die overtuiging … die ambitie … zit in het coalitieakkoord.Voorzitter, deze ambitie mag niet ondersneeuwen nu we toewerken naar een fusie met andere gemeenten. Wijken en dorpen zouden we meer ruimte geven. Meer verantwoordelijkheid, ondersteund met eigen budgetten. Dat was de afspraak. Het CDA stelt daarom bij amendement voor om een pilot te starten in één of twee dorpen. En met die pilot willen we investeren in de kracht van de samenleving. Investeren in leefbaarheid en vitaliteit. En vooral investeren in betrokkenheid van mensen op elkaar.Voorzitter, de krimp in onze gemeente en de druk op de voorzieningen is één van de grootste opgaven in deze tijd. We onderschrijven daarom het voorstel in de begroting straks geld vrij te maken voor economische ontwikkeling en ANNO-projecten.In de voorjaarsnota worden ook voorstellen gedaan om de woonlasten van burgers niet hoger te laten zijn dan het DDFK gemiddelde. Het CDA kijkt daar scherp naar. Zuinig zijn. Daarom stemmen we in met de voorstellen daarover. En omdat het college her en der zuiniger wil omgaan met budgetten, bezuinigen we niet op voorzieningen. Ook dat is voor het CDA een belangrijk punt. De woonlasten in de pas. Geen bezuinigingen op voorzieningen. En dát terwijl we allemaal nieuwe zorgtaken moeten uitvoeren. Voorzitter, voor het CDA telt: kwalitatief goede zorg. Zorg op maat en zorg dichtbij. Niemand mag tussen wal en schip raken. Ruim een jaar na invoering van de decentralisaties in het sociaal domein, zien we dat de uitvoering van de nieuwe zorgtaken een gigantische klus is. Voor al die ambtenaren en de mensen in het werkveld die zich daar elke dag keihard voor inzetten, wil ik hier een groot compliment maken.Maar we hebben ook zorgen voorzitter. We spraken er zonet al over bij de Jaarrekening. Zorgen over de verantwoording en de facturering van geleverde zorg door zorgaanbieders. Over de gebrekkige controles achteraf door de Sociale Verzekeringsbank. Over problemen in de communicatie en de samenwerking met andere gemeenten. Over regels die elkaar in de weg zitten. Die problemen moeten opgelost worden. Maar toch …. met alle problemen die er zijn, zie we wel dat de inwoners van Dongeradeel op dit moment de zorg krijgen die nodig is.Het CDA kan zich vinden in een aparte reserve voor het sociaal domein. Wij weten immers niet precies wat er op ons afkomt, terwijl de risico’s groot blijven. Dat is fatsoenlijk en behoedzaam met de financiën omgaan. Maar vooral om te kunnen waarborgen dat eenieder die huishoudelijke hulp, jeugdzorg of begeleiding nodig heeft, dat ook kan blijven ontvangen.Voorzitter, we zien op dit moment enige financiele ruimte in de voorjaarsnota. Kwetsbare ruimte. Dat wel. Daarom wil het CDA behoedzaam blijven. We onderschrijven het bescheiden investeringsprogramma dat het college voorstelt. Voor de langere termijn blijft de focus van het CDA gericht op investeringen in de economische en toeristische positie van Dongeradeel. Op het binnenhalen en optimaal ondersteunen van bedrijvigheid. Dat vraagt om een gemeente die meedenkt en belemmeringen weghaalt. Dat is vooral van belang nu de bereikbaar van onze gemeente sterk verbetert met de Centrale As.Voorzitter. Het CDA wil in coalitieverband nog een tweede amendement indienen Het groen langs de Centrale As lijkt naadloos over te gaan in groen tussen tegels en straatstenen in Dokkum en de dorpen. Op sommige plekken ziet het straatbeeld er erg onverzorgd uit. We stellen daarom voor om inzichtelijk te maken wat het kost om het niveau van onkruidbestrijding omhoog te brengen. Voorzitter. Ik kom tot een afronding. Het CDA ziet in de voorjaarsnota een voorzichtig positief beeld van de gemeentefinanciën. Woonlasten op orde. En voorzieningen in stand. Maar we weten ook hoe broos herstel kan zijn vandaag de dag. En dat terwijl we voor grote uitdagingen staan. Plus dat we toewerken naar een nieuwe gemeente. Daar is zorgvuldigheid, voortvarendheid en een op onze inwoners gerichte inzet voor nodig.Het college gaat nu aan de slag met de kaders op weg naar de begroting. Wij wensen het college en de ambtelijke organisatie daarbij veel wijsheid en succes toe.
