Fractievoorzitter René van den Kerkhof sprak de volgende tekst uit tijdens de Algemene Beschouwingen bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2020 van dinsdagavond 14 mei 2019. Uiteraard is de gesproken versie leidend.
Die andere kant van het spoor. Voorzitter, toen ik negen jaar geleden de Bossche politiek actief ging volgen, was dát de benaming die de Bosschenaren gaven aan het Paleiskwartier. Een deel van de vestingwerken stond toen nog in de steigers. En buiten de stad lagen de natuurgebieden als eenzame groene vlekken in het Brabantse landschap. Dat was negen jaar geleden.
Enige tijd geleden liep ik over de Paleisbrug van de binnenstad naar het Paleiskwartier en ik realiseerde me hoe belangrijk verbinding is. Elke dag overbruggen honderden – zo niet duizenden – Bosschenaren de kloof die het spoor ooit vormde. Voor al deze Bosschenaren geldt dat deze verbinding zo gewoon is geworden, dat niemand meer praat over ‘die andere kant’. Onze prachtige gerestaureerde vestingwerken rollen de loper uit voor toeristen uit alle windstreken, die maar wat graag afkomen op de rijke geschiedenis en het kloppende hart van de stad. En dankzij de Groene Delta zijn de natuurgebieden rondom de stad versterkt en met elkaar verbonden. Provinciale, landelijke en Europese fondsen hebben in de afgelopen negen jaar er mede gezorgd voor verbinding, groei en bloei.
‘s-Hertogenbosch is een gastvrije stad waar we in verbondenheid met elkaar samenleven. De basisvoorziening voor migranten zonder verblijfsvergunning blijft behouden en daar zijn wij erg tevreden mee. Kunst en cultuur zorgen ervoor dat we elkaar ontmoeten. D66 is blij met de investeringen in een breed scala aan culturele initiatieven. Van het voortzetten van het Fonds Landelijk Onderscheidend en de Bosch Legacy tot de nieuwe huisvesting voor Exempel en het investeren in de Bouwhal Oeteldonk. Wij kijken uit naar de metamorfose van ‘De Kleine Winst’ naar ‘Het Huis van Bosch’ en naar de verdere gebiedsontwikkeling van de Tramkade. Nu sommige delen van de stad opnieuw worden ingericht, ontstaat er weer ruimte voor kunst in de openbare ruimte. Zo brengen we onze Cultuurstad van het Zuiden op een laagdrempelige manier nóg beter onder de aandacht van bezoekers. Binnenkort doen wij hiervoor een voorstel.
Bij aandacht voor de stad hoort een professionele lokale publieke omroep 3.0. Voorgesteld wordt om de subsidie aan de lokale omroep gedurende de duur van de zendmachtiging te handhaven op 170.000 euro per jaar. Voor mijn fractie is het van belang dat we beschikken over een brede lokale omroep met regionale allure, die mét behulp van vrijwilligers kan groeien en professionaliseren. Dat vraagt van meerdere partijen extra investeringen en wat ons betreft zijn wij er daar één van.
Een stevige lokale omroep draagt ook bij aan het goed verkopen van onze gemeente en daar hebben we alle reden toe. In de Spoorzone wordt geïnvesteerd in de samenwerking tussen ondernemers, overheid en onderwijsinstellingen bij onder meer Grasso, BAC, Grenco en de Jamfabriek. Die samenwerking levert arbeidsplaatsen, kennisnetwerken en kansen op voor de ICT, bouw, techniek en agrifood. Dat geldt ook voor onze netwerkorganisaties zoals Grow Campus en Agrifood Capital. Ook hier is de blik naar buiten van belang, zodat we met een aantrekkelijk vestigingsklimaat bedrijven aantrekken in zowel de stad als de regio.
Samen kúnnen werken begint bij samen léren werken. Goed onderwijs vormt de basis van onze samenleving. Elke leerling en student moet het beste uit zichzelf kunnen halen. Goede onderwijshuisvesting en ondersteuning binnen de school zijn daarvoor basisvoorwaarden. Wij ondersteunen de plannen voor nieuwe onderwijshuisvesting. Wij vragen aandacht voor de ambitie van een integraal kindcentrum in iedere wijk en daarnaast voor het streven naar een conciërge op iedere school.
Onze stad en dorpen veranderen continue. Grote fysieke transformaties in onze gemeente vinden plaats binnen de Spoorzone, het Zuid-Willemspark en in de wijken. Binnen de knooppuntontwikkeling Centraal Station zullen wij de komende jaren met zijn allen een samenhangende puzzel moeten gaan leggen. Wij omarmen het opnemen van deze puzzel in het structuurfonds. Wij zijn erg blij met de uitwerking van de motie langzaamverkeersbrug over het Zuid-Willemspark: samen met Sluis 0 een van de vele zichtbare investeringen die we de komende jaren doen in deze groene long. Wij kijken uit naar de pilots gasloze wijken en de warmteplannen voor iedere wijk. Het gasloos maken van het Stadskantoor past bij de gemeentelijke voorbeeldrol om de CO2-uitstoot verder terug te dringen. De energietransitie is echt in beweging! Dat zien we terug in veel plannen maar gelukkig ook in resultaten, waarbij de gemeente samen optrekt met inwoners, bedrijven en gemeenten in de regio. Naast de bebouwde omgeving zal dit ook in het buitengebied merkbaar worden.
De droogte van vorig jaar heeft bewezen dat klimaatverandering voor iedereen gevolgen heeft. Extreme hitte, droogte en wateroverlast bedreigen niet alleen het milieu, maar ook onze landbouwgronden, de leefbaarheid en veiligheid. Om samen te kunnen werken aan het tegengaan van de negatieve gevolgen van klimaatverandering, hebben we het klimaatadaptatiebeleid en een ‘actieplan biodiversiteit’ nodig. Een dergelijk actieplan is pure noodzaak, zoals het onlangs verschenen VN-rapport bewees. Dat rapport waarschuwt ons voor het moordend tempo waarin de mondiale biodiversiteit afneemt. Om de biodiversiteit in onze gemeente daadwerkelijk te kunnen beschermen, zijn wat ons betreft acties en een integrale benadering nodig.
Negen jaar geleden was de Jeugdzorg een taak van de provincie. De in gang gezette transitie naar de gemeente heeft de afgelopen jaren nog niet geleid tot de beoogde transformatie. Ondertussen komt de bodem van het Sociaal- en Zorgfonds snel in zicht. Wanneer we over de vestingmuren heen kijken, zien we dat vele andere gemeenten in het land kampen met grote tekorten in de Jeugdzorg. Onze jongeren zijn belangrijk voor de stad en zij verdienen de zorg en aandacht die zij nodig hebben. D66 zet in op slimme investeringen, zoals de versteviging en verbreding van de traject-op-maat-aanpak. Tegelijkertijd vraagt dit ook van ons als centrumgemeente om actief te lobbyen voor meer middelen in Den Haag.
Wij kunnen ons vinden in de toegepaste methode bij het doorlichten van het structuurfonds. En ook in de vijf projecten die daardoor uit het fonds komen te vervallen. Tegelijkertijd constateren we dat in het structuurfonds voor de huisvesting van Babel 4 miljoen euro gedekt staat en de nieuwe huisvesting minimaal 10 miljoen euro zal gaan kosten. Dit jaar wordt er letterlijk een doorbraak geforceerd tussen de twee panden. Een doorbraak in de voorsortering van Babel binnen het structuurfonds zal wat ons betreft ook niet misstaan.
Ik rond af. Ik ben trots op onze stad en dorpen, op onze regio en op de bruggen die we in ‘s-Hertogenbosch hebben gebouwd. Laten we nooit meer praten in tegenstellingen zoals die andere kant van het spoor, die andere kant van de A2 of de vreemde cultuur van die ander. Laten we elkaar in de stad en in regio ontmoeten. En voorzitter, ik ben realistisch: zonder provinciale, landelijke én Europese fondsen, hadden onze stad en regio er heel anders uitgezien. De plannen in deze Voorjaarsnota dagen ons uit om over de eigen vestingmuren heen te kijken, samen te werken aan het leggen van nieuwe verbindingen en kansen te grijpen.
Tot zover, voorzitter.
