Poliflw

1 februari 2024

Waar lopen onze jongeren tegen aan bij het vinden van een woning in Laarbeek? Waar zijn zij naar op zoek en wat zouden volgens hen mogelijke oplossingen zijn voor het woningtekort? Wij als De Werkgroep vinden het belangrijk dat we in gesprek gaan met onze jongeren over de toekomst van gemeente Laarbeek. Daarom hadden wij vorige week een bijeenkomst bij zaal van de Burgt. Tijdens deze bijeenkomst hebben we het niet alleen over wonen in Laarbeek gehad maar ook over het zwembad. De fractie was regelmatig onder de indruk van de krachtige visie én doordachte standpunten van onze jongeren. Mooi hoe zij, niet geremd door allerlei belemmerende achtergrondinformatie, met verassende oplossingen komen.

Al bijna een jaar lang komen de jongeren van De Werkgroep bij elkaar om te debatteren over belangrijke onderwerpen, te brainstormen over de toekomst van Laarbeek en mee te denken over onze communicatie op social media. Naast deze avonden waarbij er op verschillende manieren wordt gewerkt, is er ook tijd om gezellig met elkaar een drankje te doen of een barbecue.

Onze jongeren hebben net zoals wij een groen karakter en een sociaal hart.

Heb jij interesse om je bij ons aan te sluiten of om een keer vrijblijvend mee te praten? Neem dan contact op met René van heugten.  Tel. 06-23854206  of info@dewerkgroep.nl

Je bent van harte welkom en hopelijk tot snel!

.

Een mooi kort gemaaid gazon en een mooi soortgelijk plantsoen is veelal jaren het beeld geweest van goed beheerd openbaar groen. De tijdgeest is echter veranderd en dat vergt best wat van ons om het beeld van openbaar groen te veranderen. Het klimaat en biodiversiteit vragen een andere aanpak van groenbeheer wat een ander straatbeeld tot gevolg heeft. Wat voor de een logisch is, kan voor de ander een rommelige aanblik zijn. De nieuwe aanpak van het groenbeheer is recent in een nieuw groenbeheerplan voorgelegd aan de gemeenteraad.

Het onderhoud van openbaar groen kan binnen onze kernen de tongen los maken. Zeker in groeizame periodes worden er regelmatig klachten gehoord over gebrek aan onderhoud. Binnen onze gemeente wordt gewerkt met vaste cyclussen van onderhoud, bijvoorbeeld het aantal keren per jaar dat het gras gemaaid wordt. Deze cyclus is afgestemd op ervaringen uit het verleden. Maar onze seizoenen veranderen. In periodes dat het relatief warm is en toch veel regen valt betekent dit erg groeizaam weer voor groen. Het beeld gaat dan al snel veranderen van mooi groen naar overlast gevend groen en slordig groen. Er zou eigenlijk direct onderhoud gepleegd moeten worden, maar dat is niet zo makkelijk als het schema hier niet op is ingericht. Maar dat is nog niet het grootste issue.

Zo hebben we de afgelopen jaren ervaren met het veranderende klimaat dat er meer en hetere dagen voorkomen. Deze gaan gepaard met lange droge periodes. Om hittestress maar ook verdroging tegen te gaan is het belangrijk hier het openbaar groen op af te stemmen. Naast klimaatverandering speelt ook de afname van de biodiversiteit. De afname van biodiversiteit kent meerdere oorzaken en dient daardoor op meerdere fronten aangepakt te worden. Een van de mogelijkheden om biodiversiteit te bevorderen is het diverser maken van soorten beplantingen. Naast tuinen en akkerranden ligt hier ook een flinke taak voor ons openbaar groen om hier een bijdrage aan te leveren.

Openbaar groen inzetten tegen hittestress, opgewassen tegen droogte en voor biodiversiteit vergt een andere manier van beheer en een diverse vorm van beplanting. Het is daarom noodzakelijk om ons openbaar groen hier op in te gaan richten. Eind 2022 heeft de gemeenteraad besloten om een jaarlijks budget beschikbaar te stellen om ons openbaar groen stapsgewijs om te gaan vormen. Onze kernen worden hiervoor in gebieden geknipt waar groengebieden aangepast gaan worden.

Binnen onze kernen wordt daarbij onderscheidt gemaakt tussen ‘belevingsgroen’, ‘basisgroen’ en ‘natuurlijk groen.’ Bij belevingsgroen moet gedacht worden aan onze mooie plekken in de gemeente zoals een dorpsentree, een centrumvoorziening en een bijzonder park. Dit wordt intensief onderhouden en dat blijft zo. Het basisgroen betreft vooral groen in de woonwijken. Voornamelijk dit groen wordt omgevormd naar biodivers en krijgt andere beplanting en een andere manier van onderhoud.

De veranderingen van het basisgroen naar biodivers groen is niet voor iedere situatie gelijk. Per omvorming zal gekeken worden wat nodig is op die plek. Is er bijvoorbeeld al een grote mate van diverse beplanting dan zal dat grotendeels in stand blijven. De voornamelijk zichtbare wijzigingen zal het omvormen van gras zijn naar een bloemrijker mengsel en het minder intensief maaien hiervan. Dit betekent dat gras vaak langer zal zijn dan men gewend is. Langer en bloemrijker gras is een enorme impuls voor de biodiversiteit en daarnaast zorgt langer gras voor meer verkoeling.

De noodzaak voor de biodiversiteit en aandacht voor hitte wint langzaam terrein. Dat ons openbaar groen hier een belangrijke bijdrage aan levert zal niet zomaar bij eenieder opwegen tegen een ander aanblik van het groen. Het is daarom belangrijk dat we inwoners blijven meenemen in het omvormingsproces. Dit gaat vooral om het informeren over de noodzaak waarom we dit doen maar zeker ook ruimte voor wensen van de omgeving mits dit past binnen het overkoepelende beleid en onderhoud.

Als ABL hebben we met zowel het groenbeheerplan als de omvorming van het openbaar groen ingestemd omdat we het belangrijk vinden dat we de verantwoordelijkheid naar de toekomst blijven nemen, ook bij tegenwind. Het omvormen van het groen is een langjarig proces over een periode van 15 jaar. We vinden het daarom belangrijk dat, na de eerste omvormingen en gewenningsperiodes, er een goede evaluatie plaatsvindt en bijgestuurd wordt waar nodig. Daar zullen we kritisch op blijven.

De suggestie vanuit de gemeenteraad dat het huidige onderhoudsplan voornamelijk gericht is op de kernen en niet op het buitengebied nemen we ter harte. We willen ook graag kijken welke kansen liggen in het buitengebied om wellicht met minder inspanning en kosten, meer te bereiken.

Het Piet van Thielplein is behoorlijk gedateerd en kennelijk al eens uitgeroepen tot een van de lelijkste winkelpleinen. Het plein is toe aan vernieuwing om ook het winkelen op het plein aantrekkelijk te houden.

Een frisse uitstraling en een plein wat klaar is voor de toekomst is het uitgangspunt. Een flinke investering die ook hinder met zich mee gaat brengen. Terecht dat hier zorgen over worden geuit, dit vraagt een kritische blik.

De herininrichting van het Piet van Thielplein kent een lange aanloop. De aanleiding voor de reconstructie begint bij de sloop van het oude postkantoor en het daar nieuw verrezen pand ‘meneer van Thiel’.  Voor deze ontwikkeling dient de riolering aangepast te worden en moest dat gedeelte van het plein op de schop. Ook de riolering van het plein zelf zou op termijn aan de beurt komen waarbij ook een gedeelte van het regenwater afgekoppeld zou moeten worden om verdroging tegen te gaan. Daar komt nog bij dat door warmere zomers de hittestress op een plein met zoveel verharding ook aandacht behoeft.

Het plein wordt nu omgebouwd naar een plein met meer groen en een ondergrondse waterberging. Daarbij worden aan de koppen van het plein groene parken ingericht waar gelegenheid is voor ontspanning en ruimte voor terras voor de aansluitende horecagelegenheden. Aan de randen van het plein is veel ruimte voor groen. Het parkeerterrein wordt uitgevoerd in open bestrating met gras ertussen waarbij het regenwater kans krijgt in de bodem te trekken en het overtollige water af te stromen naar de ondergrondse waterberging. Deze waterberging geeft het water dan af aan de bodem.

Al bij al een heel mooi plan met een mooie uitwerking. Er zijn echter ook zorgen. Deze zorgen zitten voornamelijk in de overlast voor de ondernemers en het risico op budgetoverschrijding.

Vanuit de winkeliers lijkt het algemene beeld positief voor een opwaardering van het plein, voornamelijk de winkeliersvereniging is er erg blij mee dat dit gebeurd. Het tegengeluid komt ook van enkele ondernemers die vrezen voor weinig parkeerruimte en daardoor wegblijvende klanten waarvan een deel misschien wel helemaal niet meer terug komt na de verbouwing.

Deze zorgen worden serieus genomen en op het gebied van parkeren wordt gekeken naar het optimaal gebruik maken van de beschikbare ruimte. Zo wordt bijvoorbeeld gevraagd aan het personeel om de auto elders te parkeren en wordt van de aannemer geeist om parkeerruimte zoveel mogelijk beschikbaar te houden met een ondergrens van 30 parkeerplaatsen. De winkeliersvereniging gaat samen met de gemeente zoeken naar verdere oplossingen om de overlast zoveel mogelijk te beperken. Zo is ook gekozen voor een uitvoeringsperiode na de feestdagen en dat de uitvoering gereed is ruim voor de feestdagen van het jaar erop.

Ook over budgetoverschrijdingen zijn zorgen, zeker vanwege de vele bouwfaseringen die plaats moeten vinden om het plein functioneel te houden. Hier is door de aanbestedende dienst, BIZOB, goed naar gekeken en de conclusie is dat het budget toereikend moet zijn voor de werkzaamheden. Als er geen onverwachte zaken optreden dan zou gevraagde budget hiervoor afdoende moeten zijn.

De communicatie van het plan kende wat verschillende inzichten over het aanmelden voor belangengroepen en inspraak. Het inschrijven via de website betekende niet altijd deelname aan de werkgroep. Een enkeling had dit liever anders gezien, maar toegezegd is dat de communicatie de komende periode de nodige aandacht krijgt.

Het besluit kende een flinke discussie over overlast, budget en communicatie, maar uiteindelijk hebben we unaniem kunnen instemmen met de uitvoering. Er zal zeker overlast te verwachten zijn, maar met het grotere doel voor ogen een toekomstbestendig en klimaatadaptief plein op te leveren waar het fijn is om te winkelen en om te verblijven.

Sinds 2015 is zorg verschoven van een landelijke naar een gemeentelijke taak. De visie van de rijksoverheid was dat de gemeente dichter bij de mensen staat en zo de zorg beter (en goedkoper) kan organiseren. Sinds deze overgang is er veel in gang gezet waaronder de peelsamenwerking van de 5 peelgemeenten. Door de jaren heen staat er nu een stevige organisatie, maar ook hier zijn altijd verbeteringen noodzakelijk en moet van tijd tot tijd beleid herzien worden. Enerzijds door nieuwe regelgeving en anderzijds door andere inzichten.

Hoe het gevoerde beleid daadwerkelijk uitpakt kunnen we terug zien in evaluaties en terugkoppeling uit onze samenleving. Maar krijgen we dan altijd het goede beeld? Onze wethouders Briels en Slaets voeren vanaf 2019 al ‘op de koffie gesprekken’ om ervaringen te proeven.

Gestart is met gesprekken met willekeurig gekozen inwoners die gebruik maken van de sociale voorzieningen. Bij de vraag of ‘we op de koffie mogen komen’ wordt veelal positief gereageerd en mensen bleken veel opener over hun ervaringen dan vooraf gedacht. We begrijpen dat dit betekenisvolle gesprekken oplevertd.

In de recent uitgebrachte raadsinformatiebrief is de tussentijdse evaluatie beschreven, zie de knop onderaan dit bericht met de link hiernaar.

Als ABL juichen we deze initiatieven erg toe. We hebben in Laarbeek een gemeenschap met een omvang waarbij persoonlijk contact er toe doet. We zijn geen grote stad maar juist een kleine gemeenschap waar de lijntjes kort kunnen zijn. Het zorgstelsel wordt uitvoerig geevalueerd met uitgebreide rapporten met grafieken en cijfers. In deze rapporten is veel gericht op de financien van het stelsel waar voor onze gemeente ook grote risico’s liggen. Maar er wordt ook ingezoomd op kwaliteit van de dienstverlening door enquetes en onderzoeken. Al deze rapporten zijn een goede indicator hoe de organisatie presteert, maar er gaat niets boven een persoonlijk gesprek met de ervaringen van de gebruikers. Hier is ruimte voor details die in evaluaties zomaar over het hoofd kunnen worden gezien.

De gesprekken worden gevoerd samen met deelnemers van de clientenraad participatiewet en/of de adviesraad sociaal domein. Ook dit vinden we een goede keuze. Zo kunnen ook deze instanties horen wat leeft en speelt bij de gebruikers van de zorg. Met elkaar kunnen verbeteringen worden bereikt.

Het is mooi te zien dat de lijnen kort zijn en onze inwoners goed worden gehoord.

Een brug die voor de nodige reuring zorgt in onze gemeenschap en zelfs ‘een brug te ver’ wordt genoemd. Wij begrijpen deze uitspraken en gedachtes, maar soms moet je proberen om ook uit de waan van de dag te stappen en vooruit te kijken naar een verdere toekomst en het grotere geheel.

Het is inmiddels bij velen doordrongen, en iedereen is het er wel over eens, dat aan de oostkant van het kanaal een ruwe parel ter ontwikkeling ligt, namelijk het gebied rondom kasteel Eykenlust. Om dit gebied verder te kunnen ontwikkelen tot een groene oase, met ruimte voor recreatie, water en behoud van erfgoed, wordt al enige tijd gewerkt aan een masterplan Eykenlust. Dat we hier te maken hebben met een gebied met kansen zien we inmiddels ook in de toekenning van een forse rijkssubsidie voor behoud en versterken van erfgoed om dit gebied verder te brengen.

Maar moet die investering dan in de vorm van een brug? Het gebied is nu namelijk ook toegankelijk toch als je er heen wilt? Zou het geld niet beter besteed kunnen worden?

Deze vragen zijn te vroeg om nu te kunnen beantwoorden. Er is een kanaalvisie in ontwikkeling rondom de Zuid-Willemsvaart, er zijn problemen rondom het zwembad en het Masterplan Eykenlust is in uitwerking. Allemaal plannen waarvan we nu nog onvoldoende zicht hebben op het totaalplaatje. De brug wordt nu gezien als obstakel, maar de brug kan ook een kans zijn als de kanaalzone verder ontwikkeld wordt en er meer toegankelijkheid voor groen wenselijk is.

Kortom, het is te vroeg om nu deuren dicht te gooien die later niet meer open gaan. Pas met de kanaalvisie, een plan voor het zwembadgebied en het masterplan Eykenlust kunnen we de keuze maken om wel of niet te investeren in een brug.

Daarom hebben we nu als ABL positief gestemd om het geld hiervoor in ieder geval te reserveren, maar daarmee stemmen we zeker nog niet in met het daadwerkelijk bouwen van een brug. Met deze reservering geven we dit plan in ieder geval wel een kans en behouden we daarmee in ieder geval nog de aanspraak op de subsidie voor het totale plan.

Afgelopen donderdag vond er een raadsinformatieavond plaats met als thema “zorg en wonen in Laarbeek.” Deze bijeenkomst betrof een eerste inzet om de gemeenteraad en commissieleden bij te praten over de stand van zorg&wonen en de visie op de toekomst. Dit alles ter voorbereiding op de nieuwe woonvisie en de visie wonen, welzijn en zorg die aankomend najaar worden voorgelegd.

De landelijke trends zijn dat senioren langer thuis blijven wonen maar ook dat er een hoge druk is op mantelzorgers. Het is belangrijk dat tijdig ingespeeld wordt op deze situatie zodat problemen met zorg preventief worden voorkomen. De zorgvraag wordt steeds groter en het aanbod steeds kleiner. Dit vraagt om vroegtijdige voorbereiding.

De speerpunten voor de komende periode zijn daarom voorgesteld op bewustwording en gemeenschapskracht. Mensen dienen zich tijdig voor te bereiden op een toekomst dat je minder mobiel bent en behoefte hebt aan zorg-ondersteuning. Daarbij moet je zowel in je omgeving als je woning rekening gaan houden. In de nieuwe visie woon, zorg en welzijn wordt de aanpak In Laarbeek vastgelegd.

In de bijeenkomst zijn 3 onderwerpen in dit kader specifiek behandeld, namelijk Pre-mantelzorgwoningen, voorzieningenclusters en technologie. Hiervan is de vraag welke rol de gemeente in deze gevallen moet spelen.

Pre mantelzorgwoningen zijn kleinschalige woningen voor mantelzorgers die in de tuin worden geplaatst of gebouwd voor de mantelzorgondersteuning. Nu zijn dit soort woningen pas toegestaan als de zorgvraag er is, maar mogelijk moeten we ervoor zorgen dat dit al eerder is toestaan. Hierdoor zijn mensen eerder voorbereid en ontstaan er minder problemen bij een acute zorgvraag. Er kleven ook nadelen aan dit soort woningen zoals parkeerdruk in de wijk, minder groen en beperkte ruimte in sommige delen van de gemeente in de tuinen.

Ook is gesproken over voorzieningenclusters met levensloopbestendige woningen. In hoeverre moet de gemeente nu zorgdragen dat seniorenwoningen en voorzieningen dicht bij elkaar blijven en welke voorzieningen moet de gemeente dan bevorderen of zorgen voor behoud. Hier lopen de meningen nogal uiteen omdat we verder in de tijd moeten kijken waar nieuwe technologien en nieuwe trends niet meer aansluiten bij de hedendaagse kijk op dit soort voorzieningen. Denk aan een digitaal consult van de huisarts of de bezorgservice van een apotheek.

Daarbij vormt de volgende vraag welke rol de gemeente moet spelen voor het bevorderen van technologie. Hierbij was weinig verdeeldheid. De algehele mening was voornamelijk dat dit overgelaten moet worden aan de markt. Voornaamste reden is dat niet een bepaalde technologie voorgeschreven moet worden waarbij later blijkt dat deze minder succesvol is en niet meer doorontwikkeld wordt. De gemeente moet zorgdragen voor een goede begeleiding en uitleg maar moet niet zelf gaan investeren in het ontwikkelen van technologie.

Rondom de zomer staat een woonavond gepland, dan wordt dit onderwerp weer verder behandeld. In het najaar volgt de daadwerkelijke visie en wordt deze behandeld in raad en commissie.

Tijdens de raadsvergadering van 28 maart jl. stond de invulling van de ruimte ter plaatse van het voormalige wokrestaurant aan de Mariastraat  in Mariahout voor het eerst op de agenda. Tijdens deze vergadering kon het toenmalige plan niet op een meerderheid rekenen. Tijdens de raadsvergadering van 11 mei jl. stond het agendapunt opnieuw op de agenda. Het was op enkele punten wat aangepast, aan de politiek de opdracht om er wederom een oordeel over te vellen.

Als Algemeen Belang Laarbeek (ABL) hebben we intensief naar de plannen gekeken. Natuurlijk is ABL voor woningbouw in Mariahout, natuurlijk is ABL voor het verfraaien van het aangezicht van Mariahout en natuurlijk willen we investeren in de leefbaarheid van het dorp. Een zogenaamde “gemakswinkel” past dan helemaal in het plaatje. Dus grotendeels konden we ons vinden in de plannen voor de genoemde locatie aan de Mariastraat. Laat hier ook geen misverstand over bestaan. Het knelpunt voor ABL was het financiële plaatje ten behoeve van de te bouwen appartementen. Wij willen geen gigantische bedragen gemeenschapsgeld uitgeven aan het subsidiëren van koopwoningen.

Bij de aankoop van de panden in april 2022 was bekend dat het project een negatief resultaat zou op gaan leveren. Een jaar later praten we over een verviervoudiging hiervan. Een deel hiervan wordt veroorzaakt door de investering in leefbaarheid, namelijk de gemakswinkel. Die investering kunnen wij gewoon ondersteunen. Echter, een groot deel van het negatief resultaat vindt haar oorzaak in de keuzes die worden gemaakt rondom het te bebouwen oppervlak van het perceel en daarmee de beperking van het aantal woningen. Hierover zijn veel discussies gevoerd, maar er is geen ruimte gekomen om te kijken naar betaalbaardere alternatieven. Er is blijven steken op rekbare begrippen als verstedelijking, massaliteit, ruimte voor groen en waterberging.

Wij zijn van mening dat als je zulke financiële overschrijdingen hebt ten opzichte van het oorspronkelijke plan, je moet kijken naar alternatieven. Hoe kunnen we anders zulke investeringen verantwoorden naar onze inwoners? Daarnaast willen we ook voldoende budget overhouden voor de plannen in Lieshout, Aarle-Rixtel en Beek en Donk. Ook voor sociale woningbouw moet er voldoende budget zijn.

Volgens ons liggen er echt mogelijkheden voor een minstens zo goed plan maar dan tegen aanmerkelijk minder kosten en meer woonruimte. Daarom hebben wij met pijn in het hart tegen het voorstel moeten stemmen.

Onlangs stond er een negatief bericht in het Eindhovens Dagblad met de titel “Peelgemeenten negeren hoogste rechter; raadsleden bespraken in beslotenheid gevoelige kwestie over hulp.” In het artikel wordt geschreven dat de peelgemeenten, en daarmee ook de gemeente Laarbeek, gerechtelijke uitspraken negeert en raadsleden in beslotenheid hierover zijn bijgepraat. Het verhaal is echter wat genuanceerder dan het artikel zich voordoet.

Laarbeek maakt onderdeel uit van de gemeenschappelijke regeling Peelgemeenten waarbinnen de sociale zaken zoals WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) zijn ondergebracht.

Al sinds de overdracht van de huishoudelijke ondersteuning van het rijk naar de gemeenten in 2015 wordt voor huishoudelijke ondersteuning gewerkt met het uitgangspunt ‘een schoon en leefbaar huis.’ Dit wijkt af van het vroegere landelijke beleid waarbij enkel een aantal uren werd toegewezen op basis van een indicatie. Voor iedere hulpbehoevende wordt naar de persoonlijke situatie gekeken en wordt samen een ondersteuningsplan opgesteld. Voor het uitgangspunt een schoon en leefbaar huis worden reinheidseisen aangehouden en vinden ook controles plaats.

Enige tijd geleden is er rechtsspraak geweest vanwege een cliënt die bezwaar heeft gemaakt tegen deze aanpak van huishoudelijke hulp. Dit was er voornamelijk op gericht om een minimaal aantal uren te krijgen voor huishoudelijke hulp in plaats van hetgeen werd aangeboden.

Ondanks deze uitspraak hebben de peelgemeenten gezamenlijk besloten om het huidige beleid toch voort te zetten, dus tegen de gerechtelijke uitspraak in. Deze keuze komt voort uit de landelijke ontwikkelingen. Er zijn namelijk veel meer gemeentes die werken volgens dit principe van huishoudelijke hulp. Er is hiervoor een wetswijziging in ontwikkeling die deze aanpak mogelijk maakt. Het advies van de landelijke overheid is daarom het beleid te handhaven in afwachting van de wetswijziging die wel ruimte biedt voor dit beleid.

Eind januari zijn gemeenteraadsleden en ook de clientenraden hierover bijgepraat. Dit is geen besloten bijeenkomst geweest zoals het krantenartikel suggereert. Op 11 oktober 2022 is hierover al een raadsinformatiebrief verstrekt met dezelfde inhoud. In de bijeenkomst is deze nog eens verder toegelicht. Ook is toegelicht dat de gerechtelijke uitspraak wordt gerespecteerd voor mensen die per se een beschikking in uren willen hebben in plaats van een ondersteuningsplan.

ABL was ook vertegenwoordigd op deze informatieavond. We hebben daar geluisterd naar de keuzes voor dit beleid. Ook is uitgebreid stilgestaan hoe dit beleid in de praktijk wordt gewaardeerd en de klanttevredenheid. De uitkomsten van deze onderzoeken zijn positief. Met de huidige opzet is meer maatwerk mogelijk, kan sneller opgeschaald of afgeschaald worden bij acute situaties en geeft meer impact en verantwoordelijkheid voor de thuishulp. Uiteraard is de huidige aanpak in kosten goedkoper omdat niet steeds nieuwe indicaties gesteld hoeven te worden wat een uitbreiding van het WMO loket zou betekenen.

Recent zijn er toch nog ontwikkelingen over de wetswijziging. Deze wordt namelijk aangepast naar een meer inkomensafhankelijke WMO. Het is daarbij nog niet duidelijk wat deze wetswijziging precies gaat inhouden. Tot die tijd is het kostbaar en ook niet noodzakelijk de huidige opzet te gaan wijzigen.

Begin april is er een bijeenkomst georganiseerd door de omgevingsdienst voor alle raads- en statenleden van onze regio. Aanleiding was de bestuursrapportage van 2022 waarin de organisatie onder grote druk stond. Raadsleden vanuit alle gemeenten waren vertegenwoordigd.

Geopend werd met een mooi promotiefilmpje van wat de omgevingsdienst allemaal doet. Een link vind je onder aan dit artikel.

Financieel is een grote aanpassing gedaan vanwege een weeffout die is ontstaan over de algemene organisatiekosten. Deze werden middels een uuropslag doorbelast aan de gemeenten, maar deze werden daarbij nog eens separaat doorbelast aan de Provincie voor haar deel van de omzet. Hierdoor betaalde de Provincie eigenlijk haar deel dubbel. Dit wordt in de komende begroting rechtgezet. Dit geeft een nadelig effect op de kosten voor de gemeentes. In meerdere omgevingsdiensten deed dit probleem zich voor en wordt nu gecorrigeerd.

Het ziekteverzuim in de organisatie is nog steeds hoog en dat werkt door in de begroting. Door de gemeentes is opgedragen dit te verminderen, maar het blijkt niet haalbaar dit zomaar te verlagen. Voor nu wordt in de begroting het uitgangspunt dat het ziekteverzuim nog relatief hoog blijft zodat een realistisch beeld ontstaat van de kosten. Dit betekent echter niet dat hiermee het hoge ziekteverzuim verder wordt geaccepteerd. Op het hoogtepunt was het ziekteverzuim 10%, op dit moment is dit 7%. Dit is wel hoger dan het landelijk gemiddelde van ca 6%.

De oorzaak van het hoge ziekteverzuim zit vooral in de hoge werkdruk. De organisatie van de omgevingsdienst werkt in een soort van commercieel systeem terwijl dit niet aansluit bij het DNA van de mensen die veelal komen uit voormalige gemeentes. Toen de omgevingsdienst werd opgericht in 2013 werd dit een samenstel van verschillende ambtenaren uit de deelnemende gemeentes. Het werkpatroon van de gemeentes verschilde onderling en veel ambtenaren waren niet gewend ieder uur wat ze werken te moeten verantwoorden in een systeem. Hierdoor voelen medewerkers zich soms belemmerd in hun werk.

In een goede discussie tussen de raadsleden en het bestuur van de ODZOB kwam naar voren dat beide partijen hier meer oog voor willen hebben. Het systeem is nu zo ingericht dat alles te verantwoorden moet zijn naar de gemeentes en dat is ook belangrijk. Als dit echter verstikkend werkt naar de medewerkers toe dan moeten we daar als organisatie en gemeenteraden iets mee. Het lijkt ons een interessante ontwikkeling om daar eens voorstellen voor te krijgen. Het bestuur gaat hierover in beraad.

Voor nu richten we ons op de begrotingsbehandeling van de ODZOB voor aankomende maand. Daarin zullen we de bevindingen van de sessie ook meenemen en zien wat dit heeft gebracht in de bijdrage voor Laarbeek. Hoewel de organisatie nu ook rust nodig heeft willen we hier zeker scherp blijven op het welzijn van de medewerkers en hoe dit ten goede kan komen voor Laarbeek.

Senzer is het werkbedrijf voor de gemeente Asten, Deurne, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Helmond, Laarbeek en Someren. Het werkbedrijf zorgt voor werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt maar ook het verwerken van de uitkeringen.

In 2020 heeft adviesbureau Berenschot een evaluatie uitgevoerd op het functioneren van Senzer. In het eindrapport van deze evaluatie blijkt dat Senzer buitengewoon goed presteert en een belangrijke maatschappelijke toegevoegde waarde levert. Dit past ook bij het beeld wat we terug horen en zien uit onze lokale maatschappij, we kunnen erg tevreden zijn met de huidige organisatie.

Toch is er werk aan de winkel. De omgeving is steeds aan veranderingen onderhevig zoals wet- en regelgeving en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. In het advies wordt aangegeven verder te kijken op het gebied van de positie van Senzer in de actuele arbeidsmarkt. Daarnaast wordt ook de aansturing en de bekostiging tegen het licht gehouden. Hierover zijn recent alle gemeenteraadsleden uitgenodigd bij Senzer om de uitkomst hiervan toe te lichten. Ook ABL was hierbij aanwezig.

Senzer heeft het advies van Berenschot adequaat opgepakt blijkt uit de presentatie. De actuele arbeidsmarkt biedt veel kansen voor de doelgroep waarvoor Senzer dient, en hier lijkt alleen maar meer groei in te zitten. Werkgevers staan steeds meer open voor re-integratietrajecten en investeren in personeel met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Daarbij is het belangrijk dat het eerste uitgangspunt is dat de mens centraal blijft staan. Bij Senzer wordt goed gekeken wat iemand nodig heeft voor een zinvolle dagbesteding. Zelfstandig functioneren in de arbeidsmarkt, maar zeker ook het creëren van een sociaal veilige omgeving, moet het doel zijn. Dat vinden wij ook belangrijk. Een adequate begeleiding is hierbij belangrijk.

Eind vorig jaar is de gemeenschappelijke regeling, waar de genoemde gemeenten aan deelnemen, gewijzigd waarbij Senzer meer bevoegdheden krijgt voor het zelfstandig samenwerken binnen het sociale domein. De gemeenteraad komt daarbij iets meer op afstand te staan en moet dus waken voldoende betrokkenheid hierin te behouden. Met de bijeenkomst zoals medio Maart is georganiseerd kan de gemeenteraad goed aanhaken op de uitdagingen in de organisatie van Senzer. Ook gaat Senzer bijeenkomsten organiseren voor gemeenteraadsleden die dieper ingaan op inhoudelijke onderwerpen binnen de organisatie. Dit zal komende periode meer vorm krijgen.

Voor de financiering wordt meer ingezet op solidariteit waarbij alle gemeenten een vast percentage betalen voor het onderdeel Participatie, de ondersteuning om te kunnen werken. De lasten worden dan onderling gelijk verdeeld zodat extreme situaties niet meer op het bordje van de eigen gemeente komt maar verdeeld wordt onder alle deelnemende gemeentes. Dit betekent wel dat de bijdrage van Laarbeek in beginsel wat omhoog zal gaan. Dat wordt pas duidelijk bij de kadernota van 2024. Deze kadernota van Senzer komt voor het eerst ook met een meerjarenplan.