Poliflw

Afgelopen half jaar heeft er zich in de Zeister politiek een klacht afgespeeld. Dat is een hele lastige tijd geweest voor de hele Zeister politiek maar vooral voor de direct betrokkenen. En de vraag is natuurlijk: wat we leren we hier nou van? De fractie van GroenLinks heeft een zespuntenplan opgesteld over hoe wij met elkaar willen omgaan in de Zeister politiek. Ronald licht deze zes punten toe.

Manifest voor een empathische, kritische en verbindende politiek

GroenLinks Zeist staat voor een verbindende, kritische, mensgerichte, empathische, warme en relationele manier van politiek bedrijven. Daarom staan wij voor de volgende zes punten. Wie doet er mee?

1.    Begrip voor elkaar

De ene partij is de andere niet. Dat is de kracht van een pluriforme democratie. GroenLinks is een inhoudelijke partij en veranderingsgedreven. Daarin verschillen we van sommige andere partijen. We willen ervoor waken dat dergelijke cultuurverschillen een effectieve samenwerking in de Raad in de weg kunnen staan. Wij gaan hierover doorlopend het gesprek aan. Niet om onszelf of de ander te willen veranderen, maar om te vertellen over onze drijfveren en kennis te nemen van de drijfveren van de ander. Hierdoor ontstaat meer begrip voor elkaar.

2.    C’est le ton qui fait la musique

Het is de toon die de muziek maakt. Eén van de wettelijke taken van een gemeenteraadslid is de controlerende taak, en als veranderingsgezinde partij is GroenLinks van nature wat ongeduldig van aard. Dat kan kritische vragen opleveren, en het is in een duaal bestel ook goed om kritisch te zijn. Maar we bewaken wel de balans en de toon daarin, benoemen ook wat goed gaat, geven een compliment daar waar dat verdiend is, en stellen geen onredelijke eisen. Richting het College stellen we doelen, het debat voeren we vooral met de andere politieke fracties, en altijd met respect. We blijven daarbij zo veel mogelijk op hoofdlijnen en gaan alleen de details in als het onderwerp daarom vraagt.

3.    Politiek is mensenwerk

We onderhouden intensieve en vriendelijke banden met alle collega-raadsleden. Wederzijds begrip begint bij elkaar kennen. We zoeken dit contact actief op. Ook onderhouden we warme en actieve contacten met relevante stakeholders in de samenleving, maatschappelijke partners en organisaties met wie we als politiek samenwerken, en de inwoners van de gemeente Zeist.

4.    Samen zijn we sterk

In de politiek is het goed dat elke partij een eigen profiel heeft en eigen speerpunten. Daarmee is er onderscheid en valt er wat te kiezen. Maar dat wil niet zeggen dat elke partij altijd haar eigen plan hoeft te trekken. In veel gevallen vinden we elkaar op inhoud en kunnen dan ook samen optrekken bij het stellen van vragen, het formuleren van moties en het aangaan van de dialoog met de samenleving. In Zeist werkt GroenLinks samen in een coalitie, waarbinnen commitment bestaat over de realisatie van 86 ambities zoals omschreven in het Hoofdlijnenakkoord. Maar dat wil niet zeggen dat we de deur sluiten voor de andere fracties, GroenLinks zoekt bij voorkeur de verbinding met de héle Raad.

5.    Bruggen bouwen

Geen enkele fractie heeft in de Zeister raad in haar eentje een meerderheid. We hebben elkaar dus nodig om tot besluitvorming te komen. Vanuit het eigen gelijk ontstaat nog niet direct een verbinding met de andere fracties. Sterker nog, een te sterke focus op alleen de inhoud kan de ander afschrikken. Politiek is compromissen sluiten en bruggen bouwen naar een gezamenlijk belang. Bij het verdelen van woordvoerderschappen sturen wij daarom niet alleen op inhoudelijke kennis maar ook waar nodig op verbindende vaardigheden. 

6.    Hand in eigen boezem 

Goed en effectief samenwerken begint bij jezelf. Alle leden van de GroenLinks-fractie investeren daarom continu in zichzelf. Ieder raadslid heeft coaching vanuit een onafhankelijke begeleidingscommissie en ieder raadslid volgt elk seizoen minimaal één training die erop gericht is de eigen vaardigheden (niet de inhoud) te versterken. Want het kan altijd beter. Investeren in jezelf is de basis van investeren in samenwerking met de ander.

Ook de gemeenteraad blijft in deze bijzondere periode graag in verbinding met de inwoners en ondernemers van Zeist. Zij komen, zij het digitaal, bij elkaar om actualiteiten en regulier werk te bespreken.  

Gerard van Vliet (GroenLinks): "Het dagelijks leven in Zeist is met deze coronacrisis sterk veranderd. Veel van de dagelijkse bedrijvigheid is er nu niet en het leven op straat is veel stiller. De horeca is behalve voor afhaal van maaltijden gesloten. Er zijn nog wel veel kinderen die op straat en in de grasperken spelen en van de zon genieten." Bram Bouwman (Nieuw Democratisch Zeist) ziet dat de crisis iets met de mensen doet: "Wildvreemden lijken naar elkaar om te kijken en de mentaliteit verandert. 'Hoe voelt u zich vandaag?'. Zelf mis ik mijn wandeling door het centrum. Een kopje koffie met een krantje, de praatjes met dorpsgenoten en vooral het geklaag over de gemeente. Daar kunnen wij raadsleden niet genoeg van krijgen."

Dat Dodenherdenking en Bevrijdingsdag er dit jaar anders uitzien, is jammer. Gerard: "Het is dit jaar nu juist 75 jaar geleden dat Zeist is bevrijd. Dit had een hoogtepunt moeten worden, maar in de huidige situatie is er geen ruimte voor uitbundige festiviteiten. Toch zal voor het gemeentehuis het bevrijdingsvuur branden en zullen de vlaggen wapperen van de geallieerde naties Noorwegen, Denemarken, België, Groot-Brittannië, Canada, Nederland, USA, Frankrijk, Polen, Rusland en Tsjechië."

Bram en Gerard zien ook mooie dingen ontstaan. Bram: "Hoewel alles stil ligt, dringt het besef door dat soberheid goede kanten heeft. Mooie dingen in het leven zijn gratis (volgens mijn vrouw) en het is prachtig dat zo veel mensen in hun tuin bezig zijn. Verveling leidt vaak tot creativiteit. Een introverte muzikant/schrijver als ik kan het weten." Gerard vult aan: "De culturele sector in Zeist zit niet stil en organiseert veel online activiteiten. Zo is het Beauforthuis gestart met een wekelijkse livestream op zondag, het Kunstenhuis geeft cursussen en muzieklessen via digitale kanalen en artiesten zoals Marike Jager geven optredens via Instagram."

Gerard: "In de natuur is het nu volop lente. We moeten met elkaar nog even volhouden, maar die lente zal ook voor de Zeister inwoners, bedrijven, sportverenigingen en culturele instellingen weer gaan bloeien!" Bram voegt daar aan toe: "Blijf bewegen en gebruik uw vindingrijkheid. Wandel voor inspiratie, zuig de schone lucht op en begin aan iets nieuws. Maak naast de feestdagen elke dag bijzonder."

GroenLinks gaat op werkbezoek bij maatschappelijke instellingen, scholen, belangenorganisaties en bedrijven. Op maandag 16 maart hebben raadsleden Kees Mulder en Rachida Ennahachi een conference call gehad met Fred Steutel, oprichter en directeur van Hervitas. Het zou een werkbezoek worden maar door de landelijke maatregelen die zijn genomen is dit omgezet in een conference call.

GroenLinks staat bekend om haar Huis-aan-Huis acties. Zij gaat bij inwoners van Zeist langs de deuren om ideeën op te halen. De komende tijd gaan raadsleden van GroenLinks op werkbezoek bij maatschappelijke instellingen, scholen, belangenorganisaties en bedrijven. Doel is kennismaken en ophalen welke vraagstukken er leven en wat raadsleden van GroenLinks Zeist hierin kunnen betekenen. Maar dit keer een gesprek met Fred Steutel, oprichter en directeur van Hervitas, naar aanleiding van de vlog over de gezondheidszorg.

Fred vertelt over Hervitas, een verslavingsinstelling voor gokken en gamen wat 2e-lijns zorg biedt. In februari 2018 is de instelling geopend in Zeist. Mensen van 18 jaar en ouder komen uit heel Nederland bij Hervitas. Zij richten zich niet op jongeren onder de 18 jaar. De reden is omdat dit te veel bureaucratisch gedoe is met de gemeentes. Hervitas is de enige instelling in Nederland die zich enkel richt op gok- of gameverslaving.

Achter een verslaving schuilt meestal een onderliggend probleem vertelt Fred. Bijvoorbeeld door een scheiding en of mishandeling door een van de ouders. Iemand die gameverslaafd is denkt alleen nog maar aan gamen. Daardoor verliest hij of zij de realiteit uit het oog. Een gameverslaving gaat soms samen met andere verslavingen, sociale angsten of andere stoornissen.

Verslaafd aan gokken begint meestal als een spelletje of tijdverdrijf. Maar voor sommige mensen wordt het gokken een roes. Ze vergeten alles om zich heen en het spel slokt hen op. Het heeft vaak grote gevolgen en leidt tot sociale en financiële problemen.

Fred vertelt dat je bij Hervitas terecht kunt wanneer je een gokverslaving en of gameverslaving hebt. Voor andere verslavingen kun je hier niet terecht. Bovendien is elke verslaving anders en heeft een andere aanpak nodig. Fred geeft aan dat er dagbehandelingen zijn en dus geen opname. De behandeling bestaat uit een specifiek programma van drie weken wat gericht is op herstel. De cliënten brengen het geleerde meteen in de praktijk.

Na een behandeling van drie weken voor gok- of gameverslaving krijgen de cliënten meer zelfvertrouwen en voelen zij zich sterker en leren structuur. De manier van aanpak heeft veel succes van slagen. Dit betekent dan ook dat 80 procent van de cliënten die bij Hervitas vandaan komen van de verslaving afkomt. Sowieso zijn er nakom dagen voor degenen die daar behoefte aan hebben.

Regelmatig bellen moeders met Hervitas en stellen vragen over het gamegedrag van hun kind. Mooi dat Hervitas de moeders vrijblijvend advies geeft. Hervitas werkt nauw samen met andere hulpverleners. Wanneer een cliënt een zwaarder probleem heeft dan verwijst Hervitas hem of haar door naar bijvoorbeeld Triora (een onderdeel van Parnassia) voor een klinische behandeling. Daar kunnen volwassenen terecht met ernstige psychiatrische aandoeningen en of problemen.

Het was mooi om op deze manier kennis te maken met Hervitas. Zodra het mogelijk is brengen we zeker een bezoekje aan Hervitas voor een rondleiding. Onze dank aan Fred Steutel voor zijn tijd en info.

Organisaties in Zeist die ook werkbezoek willen van GroenLinks kunnen contact opnemen met Noureddine el Mansouri 

In de gemeenteraad van Zeist zitten te weinig vrouwen. Doet GroenLinks het nog aardig met de enige vrouw in het college en in totaal 40% vrouwen. In de gemeenteraad is minder dan een kwart van de raadsleden vrouw en zijn er vier partijen zonder vrouwen in de raad. Ronald roept vrouwen op om op maandag 9 maart, half 8 's avonds langs te komen in de raadszaal. Dan is er een workshop “Raad zoekt vrouw”.

De zorg in Nederland wordt steeds duurder. Het kabinet Rutte heeft een aantal belangrijke zorgtaken gedecentraliseerd van het rijk naar de gemeenten zonder daarvoor genoeg middelen te geven. Ronald pleit ervoor eerst de cowboys in de zorg aan te pakken die te veel winst maken met geld dat bedoeld is voor de zorg. Ans Pereboom heeft hierover al vervolgvragen gesteld. Want als mensen zorg nodig hebben moeten ze dat gewoon kunnen krijgen.

Het RIVM heeft afvalwaterzuiveringsinstallaties onderzocht en bij ongeveer 10 procent van die installaties is er een risico op het verspreiden en ontsnappen van legionellabacteriën. Ronald wil van het college graag weten of de installaties in de gemeente Zeist veilig zijn voor de volksgezondheid.

Op 7 februari was het Warmetruiendag. Net als vele anderen heeft Ronald een trui aangedaan en de verwarming laag gezet. Deze 7 februari was dat makkelijk: het was 12 graden buiten. Dat zijn eigenlijk de eerste stappen richting een oplossing voor het klimaatprobleem: warme trui aan, kachel wat lager, je huis isoleren. 

Voorzitter, ik dacht er over om mijn voordracht als titel mee te geven “niet lullen maar poetsen”. Maar dat is natuurlijk veel te plat voor een algemene beschouwing, zeker in het licht van de oproep die Henny Fokkema onlangs in Zeistermagazine deed om raadsdebatten te beginnen met een gedicht of citaat, om zo de verbeelding te prikkelen.

Daarom begin ik met een citaat van Oscar Wilde (1854-1900):

“Een kaart van de wereld waar Utopia niet op voorkomt, is het niet waard om zelfs maar een blik op te werpen; er staat dat ene land niet op waar de mensheid altijd aan wal gaat. En als de mensheid er eenmaal aan land is gegaan, kijkt ze uit naar een beter land om naartoe te zeilen. Vooruitgang is de verwezenlijking van Utopia’s.”

Eerlijk gezegd lees ik Oscar Wilde ook niet dagelijks, maar ik kwam dit citaat tegen in het boek “Gratis geld voor iedereen” van Rutger Bregman. Een zeer inspirerend boek, dat al in 32 talen vertaald is. Het behandelt tal van zaken die 200 jaar geleden nog utopische gedachten leken maar die inmiddels realiteit zijn, variërend van het uitbannen van pokken en polio tot het invoeren van algemeen vrouwenkiesrecht. Kern van zijn boodschap is: formuleer een doel, maakt niet uit hoe moeilijk het lijkt, zet je schouders er onder en het zal lukken. Yes we can!

Ik zie dat dit College op het gebied van duurzaamheid wél hard werkt aan dergelijke utopische vergezichten. Het zal nog een lange weg zijn, maar we weten waar we naar toe willen en daar stellen we een marsroute naartoe op. Over het belang van ecologie en biodiversiteit zijn we het in het REP in ieder geval met elkaar eens. Hoe anders is dat op het gebied van armoede. Ik mis daar een vergezicht, een kader. Waar willen we over tien jaar staan met het Zeister armoedebeleid?

Bregman schrijft ook over armoede: “In 1820 leefde 84 procent van de wereldbevolking in extreme armoede. In 1980 was dit gedaald tot 44 procent en nu, slechts enkele decennia later, zitten we onder de 10 procent.” Kortom: we kunnen armoede uitroeien. Ook in Zeist. Als we maar willen. En, schrijft hij, de beste manier om mensen uit de armoede te halen, is door ze meer geld te geven. Haast een Cruijffiaanse waarheid. Hij beschrijft een experiment in Londen, waarbij 13 daklozen een basisinkomen kregen. 9 van deze 13 daklozen vonden werk en een nieuw huis. Dit basisinkomen was een factor drie goedkoper dan voorheen de kosten voor zorg, repressie en begeleiding. Win-win dus.

Hoe zit dat in Zeist? In het hoofdlijnenakkoord van deze coalitie is Meedoen een belangrijk thema. In de begroting van 2020 worden echter geen extra middelen opgenomen voor het bestaanszekerheidbeleid. Ook voor de aanpak eenzaamheid en taalachterstand worden geen middelen gereserveerd. Waarom niet? Het sociaal domein lijkt het belangrijkste slachtoffer van de verslechterde financiële situatie van Zeist. En de bestaande middelen worden ook nog eens niet efficiënt besteed. Tussen de 25 en 29 procent van de kosten van het sociaal beleid zit in coördineren en organiseren, en bereikt de doelgroep zelf niet.

De beste manier om armen minder arm te maken, is ze meer geld te geven. In Zeist hebben we daar de Geld Terug Regeling voor. Een mooie regeling om inwoners mee te laten doen. De regeling staat echter al tien jaar op de nullijn, terwijl de kosten wel gestegen zijn. Wij geven armen in Zeist dus niet meer geld, maar juist elk jaar minder geld.

Bij de kadernota dit voorjaar hebben wij dit punt gemaakt. Wat is daar nu mee gedaan? Dat brengt mij terug op mijn eerste thema: niet lullen maar poetsen. Als we zoiets constateren, waarom is er dan geen wethouder of ambtenaar die zegt, ja dit is inderdaad gênant, kom we gaan dat met spoed repareren? Moeten we nou altijd eerst met een motie komen voordat er wat gebeurt? Onze inwoners verwachten een slagvaardige dienstverlening, een pro-actieve overheid. We praten wel veel met elkaar over dit soort dingen, maar we doen te weinig. Daadkracht hebben we nodig!

Er lijkt een toenemende kloof te zijn tussen de politieke wil en de praktische uitvoering. We hebben onze mond vol van het ondersteunen van initiatieven van de burger, maar in de praktijk zucht de wiellerronde onder de formulierenstapel, sjokken de O’mama’s van het ene loket naar het andere en gaat het Dolders Poppodium niet door vanwege een teveel aan ambtelijke eisen. We hebben in de Maaltijd van Zeist veel gesprekken gevoerd en een verwachtingspatroon opgewekt. Nu is er voor de uitvoering slechts een derde van het benodigde geld. Moeten we nu wel een tweede Maaltijdronde starten terwijl we de meeste bevindingen van de eerste ronde nog in de praktijk moeten brengen?

En als we dan met een motie komen? Ik noem de motie-Abba, nu precies een jaar geleden. We zongen een liedje, lachten er om, namen hem unaniem aan, maar wat is er nou een jaar later concreet gebeurd? Er zou na 6 maanden een plan liggen, dat is er nog niet. Er zou een raadsinformatiebijeenkomst komen, die is er ook nog niet. We hebben veel gepraat maar in de praktijk is er weinig gedaan. En dit is maar één voorbeeld. We hebben in april schriftelijke vragen gesteld over het bestaanszekerheid, het college zou in het 3e kwartaal een uitvoeringsnotitie met voorstel voor evaluatie opstellen. Die is er niet. De uitvoering van de twee vuurwerkmoties is ook teleurstellend. We praten veel maar er verandert in de praktijk te weinig. Waar blijft de daadkracht?

Kortom voorzitter, GroenLinks pleit voor een ambitieus vergezicht waar het gaat om armoedebestrijding. Als progressieve partij willen wij Zeist verbeteren. In de Ronde tafel liet wethouder Jansen weten dat er door de veranderde financiële omstandigheden pijnlijke beslissingen moeten worden genomen. In veranderde omstandigheden moet je gebruik maken van al je instrumenten, niet alleen de uitgavenkant van de begroting maar ook de inkomstenkant.

GroenLinks doet dus een pleidooi om te overwegen ook te draaien aan onze gemeentelijke inkomstenknop, omdat we vinden dat onze inwoners extra inzet verdienen. We moeten doelstellingen formuleren en ze daarna ook realiseren, omdat we deze gemeente vooruit willen helpen. Hiervoor kunnen we de OZB inzetten. In Zeist betaal je per inwoner gemiddeld €182 aan OZB, tegenover gemiddeld €234 per inwoner in de Provincie Utrecht. Nu de nood aan de man is kunnen we een deel van deze ruimte benutten.

Voorzitter, ik sluit daarom af met een pleidooi: laten we meer investeren in het bestrijden van armoede in Zeist. Het kan, het moet, en het loont. Verandering begint hier!

Komende week van 5 tot 10 november is de week van de mantelzorg. Er zouden in Zeist zo’n 9000 mantelzorgers kunnen zijn. Mantelzorgers hebben het soms best zwaar: veel uren, intensief werk. Maar je krijgt er ook veel liefde voor en waardering voor.

Ronald wijst mantelzorgers graag op activiteiten in de week van de mantelzorg. Kom gezellig eten, ontspannen of sporten. Een dankjewel namens de Zeister samenleving! Kijk op www.mantelzorgzeist.nl.