Een Meet-Up georganiseerd door Tegenlicht040 op 16 april jl., naar aanleiding van de VPRO Tegenlicht uitzending over het basisinkomen (oorspronkelijk uitgezonden op 25 november 2018).

Gastvrouw: Annemoon Langenhof

Het was een drukte van belang in de Eindhovense Bibliotheek. 140 reserveringen (!) om deze Meet-Up bij te wonen. Het publiek was een mix van mannen en vrouwen, leeftijd van 20 tot 75, met een diversiteit van achtergronden. Dit onderwerp spreekt -gelukkig- veel mensen aan. En het beperkt zich niet tot Eindhoven, niet tot Nederland, het is een globaal verschijnsel en er wordt al decennia lang over gepraat en mee geëxperimenteerd.

De avond begon om 19u met het gezamenlijk kijken naar de aflevering van VPRO Tegenlicht. https://www.npostart.nl/VPWON_1284430, van kop tot staart interessant. Kijken dus!!!

In het kort; het basisinkomen gaat voorbij aan linkse of rechtse politiek. Net zoals dat we eigenlijk allemaal vinden dat iedereen recht heeft op goede zorg en educatie, vinden we ook dat iedereen recht heeft op een financiële vloer onder de voeten. Een andere naam ervoor zou ‘burgerschapsdividend’ kunnen zijn of ‘durfkapitaal voor de gewone man’, zonder voorwaarden. Het geeft mensen de vrijheid om zelf hun leven in te richten met keuzes naar eigen inzicht. In de loop der jaren zijn er heel wat studies geweest die aan hebben getoond dat de baten – op een heel aantal vlakken – groter zijn dan de kosten. De kapitalistische verzorgingsstaat waar we nu in leven, houdt mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt, creëert allerlei B*llsh*t-jobs en betuttelt ze.

Dat laatste werd pijnlijk duidelijk geïllustreerd door de verhalen uit het publiek, dat na de pauze aan de beurt was om in gesprek te gaan met de vier tafelgasten.

Bij deze editie waren dat Jeroen ter Brugge (filosoof), Elisabeth Scholt (expert op het gebied van arbeidsmarkt en educatie), Hans Lindeijer (kartrekker bij PvdA voor het basisinkomen) en Saskia Lammers (raadslid GroenLinks). Allemaal maken zij zich hard voor een basisinkomen of in ieder geval een vorm daarvan. Maar het is lastig, want ons ministerie geeft weinig ruimte voor experiment en er is vooralsnog geen ruimte binnen de participatiewet voor wetten omtrent het basisinkomen. Echter, als burger moeten we de hand ook in eigen boezem durven steken, want als het zo uitkomt laten we het ons erg makkelijk aanleunen. Daarbij komt dat we ons door de heersende klasse eeuwenlang hebben laten wijsmaken dat het gewone volk niet te vertrouwen is met geld en daardoor zijn we onderling verdeeld en wantrouwig ten opzichte van elkaar. Dit sprak ook uit de vraag die Jeroen ter Brugge ons stelde, hij vroeg zich af of mensen zich dan wel maatschappelijk nuttig ging maken wanneer ze een basisinkomen zouden ontvangen.

Maar……

Zou het niet zo zijn dat het maatschappelijk het meest nuttig is dat alle mensen de kans krijgen om hun eigenwaarde te verkennen en de rol te vervullen die hen het meeste voldoening geeft? En of dat nu jurist, putjesschepper, kluizenaar of thuismoeder is, maatschappelijk nut is iets heel persoonlijks.

Marleentje Tiersma-Weismann