Poliflw

GroenLinks heeft stevig gepleit voor (véél) meer sociale huurwoningen in Haarlemmermeer, en meer goedkope koopwoningen, voor een koopsom van hooguit 160.000 euro. Hoewel de behoefte hieraan wel breed erkend wordt, wilde de rest van de gemeenteraad hier helaas niet aan.

Het pleidooi van de fractie van GroenLinks vond plaats tijdens de behandeling van het Woonbeleidsprogramma 2019-2025, waarover op 19 december 2019 en vervolgens ook nog eens op 9 januari 2020 uitgebreid werd vergaderd. Waar ging het precies over?

Aanleiding was een uitgebreid programma aan beleidsvoornemens dat overliep met begrippen als;  “meer”, “fors opvoeren”, “nog diverser maken”, “groter aanbod” en “groei”. Maar of dit nu altijd van toepassing is op wat wij als GroenLinks voor ogen hebben?

GroenLinks heeft in deze debatten met name drie punten naar voren gebracht:

Onterechte framing van statushouders

Begin december 2019 kregen de bewoners van Haarlemmermeer persberichten voorgeschoteld waarin het college van Burgemeester en Wethouders met enige trots aankondigde de voorrangsregeling huisvesting voor statushouders af te schaffen. Met name de VVD ging hierover los op sociale media en wilde de inwoners laten geloven dat de woningnood direct het gevolg was van al die statushouders. Deze framing van mensen die gevlucht zijn voor oorlogsgeweld gaat voor GroenLinks veel te ver. Wij hebben hier in de gemeenteraad duidelijk en helder stelling tegen ingenomen. Het is symboolpolitiek en voeding geven aan polarisatie: om zoveel mensen gaat het bovendien niet, en statushouders hebben wat ons betreft het recht op integratie verworven – en dus ook snel op een goede woning.

Percentage huurwoningen Haarlemmermeer (eigendom woningcorporatie) in vergelijking met regio (zwart = Haarlemmermeer)

Sociale huurwoningen

Het echte probleem voor de woningnood in Haarlemmermeer zit natuurlijk niet in die paar statushouders, maar juist veel meer aan het grote tekort aan sociale huurwoningen. Van de huizen in onze gemeente zit slechts 22% in deze categorie. Dat is veel minder dan in vergelijkbare gemeenten als Zaanstad (38%), Almere (27%), Haarlem (30%), Zoetermeer (35%) en Amsterdam (42%).

Ons college meldt vervolgens zonder blikken of blozen dat bureau RIGO in 2019 een meting heeft gedaan naar woonwensen in Haarlemmermeer:

37% sociale huur 27% midden huur en koop 37% procent duur

Dat betekent dat we moeten groeien van 22% sociale huurwoningen naar 37% om maar aan de woonwensen te kunnen voldoen! Maar wat zien we in het Woonbeleidsprogramma? Het college zet in op 50% duur (wordt volledig vrijgegeven). De overige 50% bestaat dan uit sociale huurwoningen en huur- en koopwoningen uit het zogenoemde middensegment (een huur tot 971 euro en koop tot bijna 300.000 euro). Dit is op geen enkele manier een antwoord om aan de vraag te voldoen. Wat dit beleid feitelijk zegt is dat ze maling hebben aan de burgers die aan de onderkant en in het midden van de sociale ladder staan. De veelverdieners krijgen ruim baan. Er wordt zelfs een hoger percentage toegekend aan dure koopwoningen. Terwijl de onderzochte vraag in deze categorie maar 37% was. Het college en vele partijen in de gemeenteraad zijn van mening dat het 50/50 beleid voldoende garanties biedt om alle woningzoekenden te kunnen helpen. GroenLinks ziet dit niet zo. De doelstellingen voor sociale huurwoningen en goedkopere koopwoningen moeten wat ons betreft beter gedefinieerd worden en gekoppeld aan einddoelen. Waar willen we uitkomen?

Betaalbare (koop) woningen

In het programma geeft het college ook aan dat het onmogelijk is om woningen in Haarlemmermeer te laten bouwen voor maximaal 160.000 euro (de betaalbaarheidsgrens voor iemand met een modaal inkomen). Nergens blijkt echter op basis van welk onderzoek of welke informatiebron deze conclusie is getrokken. Daarnaar gevraagd gaf wethouder Nobel aan dat het ‘gewoon onmogelijk’ is en geen projectontwikkelaar dit zal oppakken.

Een korte Google-actie leert echter al snel dat er in de gemeente Ronde Venen momenteel een oud schoolgebouw verbouwd wordt, met daarin koopwoningen tot 160.000 euro. Dus: onmogelijk? Nee, geenszins. Moet er moeite voor gedaan worden? Ja. Maar dat mogen we ook vragen van ons college, vinden wij.

Beide debatten waren aanleiding voor GroenLinks om twee moties op 16 januari in te dienen:

‘Een betaalbare woning is voor modaal een bekroning’ ‘Laat sociaal wonen de Haarlemmermeer belonen’

In de eerste motie dragen we het college op om een onderzoek te doen naar de mogelijkheden van het bouwen van koopwoningen tot 160.000 euro; de tweede motie draagt het college op het bestand sociale woningen in 5 jaar tijd te laten groeien naar 30% van het totaal aantal woningen.

Deze moties zijn onverkort als bijlage hieronder toegevoegd. Beide moties kregen steun van de SRH-fractie van Rinus Beusenberg. Onze ‘natuurlijke partner’ D66 gaf verder steun aan motie 1. Kortom: beide moties hebben het niet gehaald.

Was er dan niets positiefs aan deze debatten? Jazeker wel. GroenLinks heeft de sociale woningbouw en de mogelijkheden van goedkopere koopwoningen goed op de agenda weten te zetten en waar mogelijk de inconsequentie van bepaalde maatregelen van dit college aan de oppervlakte gebracht.

Sociale huurwoningen

Het echte probleem voor de woningnood in Haarlemmermeer zit natuurlijk niet in die paar statushouders, maar juist veel meer aan het grote tekort aan sociale huurwoningen. Van de huizen in onze gemeente zit slechts 22% in deze categorie. Dat is veel minder dan in vergelijkbare gemeenten als Zaanstad (38%), Almere (27%), Haarlem (30%), Zoetermeer (35%) en Amsterdam (42%).

Ons college meldt vervolgens zonder blikken of blozen dat bureau RIGO in 2019 een meting heeft gedaan naar woonwensen in Haarlemmermeer:

Dat betekent dat we moeten groeien van 22% sociale huurwoningen naar 37% om maar aan de woonwensen te kunnen voldoen! Maar wat zien we in het Woonbeleidsprogramma? Het college zet in op 50% duur (wordt volledig vrijgegeven). De overige 50% bestaat dan uit sociale huurwoningen en huur- en koopwoningen uit het zogenoemde middensegment (een huur tot 971 euro en koop tot bijna 300.000 euro). Dit is op geen enkele manier een antwoord om aan de vraag te voldoen. Wat dit beleid feitelijk zegt is dat ze maling hebben aan de burgers die aan de onderkant en in het midden van de sociale ladder staan. De veelverdieners krijgen ruim baan. Er wordt zelfs een hoger percentage toegekend aan dure koopwoningen. Terwijl de onderzochte vraag in deze categorie maar 37% was. Het college en vele partijen in de gemeenteraad zijn van mening dat het 50/50 beleid voldoende garanties biedt om alle woningzoekenden te kunnen helpen. GroenLinks ziet dit niet zo. De doelstellingen voor sociale huurwoningen en goedkopere koopwoningen moeten wat ons betreft beter gedefinieerd worden en gekoppeld aan einddoelen. Waar willen we uitkomen?

Betaalbare (koop) woningen

In het programma geeft het college ook aan dat het onmogelijk is om woningen in Haarlemmermeer te laten bouwen voor maximaal 160.000 euro (de betaalbaarheidsgrens voor iemand met een modaal inkomen). Nergens blijkt echter op basis van welk onderzoek of welke informatiebron deze conclusie is getrokken. Daarnaar gevraagd gaf wethouder Nobel aan dat het ‘gewoon onmogelijk’ is en geen projectontwikkelaar dit zal oppakken.

Een korte Google-actie leert echter al snel dat er in de gemeente Ronde Venen momenteel een oud schoolgebouw verbouwd wordt, met daarin koopwoningen tot 160.000 euro. Dus: onmogelijk? Nee, geenszins. Moet er moeite voor gedaan worden? Ja. Maar dat mogen we ook vragen van ons college, vinden wij.

Beide debatten waren aanleiding voor GroenLinks om twee moties op 16 januari in te dienen:

In de eerste motie dragen we het college op om een onderzoek te doen naar de mogelijkheden van het bouwen van koopwoningen tot 160.000 euro; de tweede motie draagt het college op het bestand sociale woningen in 5 jaar tijd te laten groeien naar 30% van het totaal aantal woningen.

Deze moties zijn onverkort als bijlage hieronder toegevoegd. Beide moties kregen steun van de SRH-fractie van Rinus Beusenberg. Onze ‘natuurlijke partner’ D66 gaf verder steun aan motie 1. Kortom: beide moties hebben het niet gehaald.

Was er dan niets positiefs aan deze debatten? Jazeker wel. GroenLinks heeft de sociale woningbouw en de mogelijkheden van goedkopere koopwoningen goed op de agenda weten te zetten en waar mogelijk de inconsequentie van bepaalde maatregelen van dit college aan de oppervlakte gebracht.

Donderdag 11 juli diende onze fractie samen met D66, EenHaarlemmermeer en Gezond Haarlemmermeer een motie in als reactie op de plompe aankondiging van het kabinet dat Schiphol ‘onder voorwaarden’ mag groeien naar 540.000 vluchten per jaar.

In tegenstelling tot in ons omliggende gemeenten zag de gemeenteraad van Haarlemmermeer geen noodzaak tot actie. De indienende fracties kregen alleen steun van SRH. De rest van de gemeenteraad heeft het volle vertrouwen in de wethouder die zei ‘achter de schermen’ de belangen van onze inwoners te behartigen.

Fractievoorzitter Maaike Ballieux diende de motie met de volgende woorden in: ‘Voorzitter, veiligheid, milieu- en omgevingskwaliteit én de klimaatambities stellen grenzen aan het luchtverkeer. De luchtvaart zal zich net als andere economische sectoren moeten ontwikkelen binnen die grenzen. Het uitgangspunt in het beleid zal niet langer kunnen zijn ‘eerst groei toestaan, dan mitigeren’. De volgorde zal moeten worden: eerst handhaven op de randvoorwaarden, daarna besluiten over capaciteitsgroei bij luchthavens. Dat betekent dat groei van het aantal vliegbewegingen van en naar Nederland pas mogelijk is nádat aan de randvoorwaarden is voldaan.’

De schrijver van deze tekst zit niet in deze raadzaal, voorzitter. De tekst is niet afkomstig van GroenLinks, van milieuactivisten of klimaatgekkies.

Deze tekst is afkomstig uit het rapport ‘Luchtvaartbeleid, een nieuwe aanvliegroute’ van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur, dat in april verscheen. Een raad die de regering adviseert. Net zoals de Onderzoeksraad voor de veiligheid dat doet. En het RIVM.

Tot onze verbijstering heeft het kabinet vrijdag laten weten dat Schiphol mag groeien tot 540.000 vluchten per jaar. Tegen het advies van de Rli in. Tegen adviezen in over de veiligheid. Een week nadat duidelijk werd dat het ultrafijnstof van de luchthaven in onze gemeente tot gezondheidseffecten lijkt, en er hierover nog onderzoek loopt. Kort na het stikstofarrest van de hoge raad. En een week na het uitkomen van het klimaatakkoord van ditzelfde kabinet.

Voorzitter, onze inwoners betalen al decennialang mee aan de groei van de luchtvaart. Dat doen zij ongezien. Zij betalen mee met hun gezondheid, met hun veiligheid, met hun nachtrust. Zij betalen mee met het inleveren op kwaliteit van hun leefomgeving.

Voorzitter, nog nooit zijn toezeggingen van Schiphol daadwerkelijk nagekomen. Deze week hoorde ik een meneer vertellen over die 540.000 vluchten. Hij woont hier al zijn hele leven. Voorzitter, zijn woorden? ‘Het wordt hier onleefbaar. Ik zal moeten vertrekken.’ De tranen stonden in zijn ogen.

Het wordt hoog tijd dat ook Haarlemmermeer opkomt voor haar inwoners en zich verzet tegen de groeiplannen van Schiphol. We verwachten massale steun voor onze motie waarover wij later vanavond hoofdelijk gaan stemmen.’

Bekijk hieronder de indiening van de motie door Maaike Ballieux. Of download de motie onderaan deze pagina.

Bekijk hier de uitgebreide reactie van de andere partijen in de raad