Poliflw

Als kabinet spreken we de komende weken over extra maatregelen om de klimaatdoelen te halen. Dat worden intensieve gesprekken. We hebben het hier over de grootste uitdaging van onze tijd, die veel van ons allemaal zal vragen. Maar laat ik duidelijk zijn: wat mij betreft zijn er geen taboes als het gaat om nieuwe klimaatmaatregelen. Alle opties liggen op tafel. We hebben geen andere keuze. We hebben niet de luxe om oplossingen uit te sluiten. Volgende generaties wachten op het antwoord van de politici van nu.

Je kan wel zeggen dat je geen kernenergie wil, niet over de veestapel wil praten of tegen windmolens bent, maar dat geluid vindt bij mij geen weerklank. We zullen het allemaal moeten doen willen we klimaatverandering effectief afremmen. Dat betekent dus minder vee, meer windmolens, ook op land, en praten over kernenergie. Voor taboes is geen ruimte.

In de formatie is het al gelukt om sommige taboes te slechten. We gaan eindelijk rekeningrijden invoeren. Zodat je voor je auto betaalt naar gebruik, vanuit het principe dat de vervuiler betaalt.

Maar we moeten ook zonder taboes kijken naar andere maatregelen. Elektrisch rijden kan een extra boost krijgen, bijvoorbeeld door de auto van de zaak verplicht elektrisch te maken. We moeten zorgen dat we schoner en minder gaan vliegen. Plantaardig eten kan vaker de standaard zijn en biogrondstoffen in de bouw worden geen uitzondering, maar regel.

En we moeten ervoor zorgen dat de industrie sneller gaat vergroenen. Want laten we wel wezen: in een klimaatneutraal Nederland, kan geen ruimte zijn voor fossiele industrie.

Zorgen over het feit dat veel mensen geen kans hebben om zelf energie op te wekken via zonnepanelen is overigens terecht. Zo zijn huurders en zij die niet kunnen investeren nu uitgesloten van ‘winst’. Maar dit is eenvoudig op te lossen door te zorgen dat meer mensen panelen krijgen of mee kunnen delen waar ze al liggen.

Het afschaffen van de salderingsregeling schaadt het draagvlak voor de energietransitie. Het aanleggen van zonnepanelen wordt minder aantrekkelijk en daarmee ook het zelf opwekken van energie. De opgewekte stroom krijgt de verkoopprijs van het moment van opwekking, dat is eerlijker betogen de energieleveranciers. Ze vergeten te zeggen dat dit voor henzelf makkelijker is en verzwijgen ook dat zonnepaneeleigenaren energieproducent worden en op de markt maar uitzoeken wat ze ervoor krijgen. Het afschaffen van verrekenen moet leiden tot meer marktwerking, terwijl juist een meerderheid van de Nederlanders voor het nationaliseren is.

Politieke keuzes over onze energievoorziening zijn belangrijker dan ooit. Niet alleen de betaalbaarheid van energie, de omslag naar duurzame energie en zeker ook de beschikbaarheid van energie zijn belangrijke en grote onderwerpen. Hierbij horen keuzes die logisch, voorspelbaar en eerlijk zijn. We moeten naar een stabiel systeem toe werken van energieonafhankelijkheid en energiezekerheid en daarvoor moet iedereen mee kunnen doen. We moeten kiezen voor regionale planning van opwekking, het delen van opgewekte energie en het opslaan van energie. Want beter maken we mogelijk dat buurten, flatgebouwen, regio’s, zelfvoorzienend worden – en onafhankelijk van energieleveranciers, in plaats van consumenten tegen elkaar uit te spelen ten gunste van een hogere winstmarge voor energieleveranciers.

Het wetsvoorstel om het salderen af te schaffen stamt uit een tijd dat velen energie als heilige markt zagen en niet als eerste levensbehoefte. Politiek hoort het algemeen belang te dienen en niet de commerciële winst van energieleveranciers, daarom kan de Tweede Kamer dit voorstel het beste naar de prullenbak verwijzen.

Deze opinie is op 18-01-2023 in het Algemeen Dagblad gepubliceerd.