Poliflw

Donderdag 2 juli zaten we met de GroenLinks-leden achter ons eigen beeldscherm met elkaar te vergaderen. Eigenlijk een bizarre situatie. Ik had nog het geluk, dat ik met drie anderen vanuit de fractiekamer de vergadering in goede banen mocht leiden. Ondanks de afstand en het beeldscherm, was het een gezellige en inspirerende bijeenkomst. Echter hoop ik dat we straks in september/oktober elkaar weer in levende lijve mogen ontmoeten.

Naast de algemene plichtplegingen, zoals het bespreken en vaststellen van de jaarrekening 2019, het verslag van de kascommissie en het bespreken en vaststellen van het jaarverslag 2019, waren de gesprekken rondom de verantwoording van de fractie door Jordy Boerboom voor iedereen verhelderend. Jordy riep ons op om vooral mee te denken, mee te praten en hen scherp te houden. Bellen of mailen met Jordy of de andere fractie- en commissieleden Claire, Armin, Derya, Walter, Pauline en Jennifer wordt zeer op prijs gesteld.

Daarna vertelde Jakobien over haar werkzaamheden als wethouder. Naast het zware inhoudelijk werk als jeugdzorg, groen en de openbare ruimte, ontmoet ze ook heel veel boeiende mensen. En daar geniet ze van. Ik schreef het vorige jaar ook al: Het is fijn om te horen, maar vooral ook om weten dat het gedachtengoed van GroenLinks bij de fractie en onze wethouder in het Zoetermeerse college in goede handen is.

Het laatste agendapunt van de vergadering ging over het verkiezingsplan voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2022. In dit plan geven we de kandidatencommissie en de programmacommissie hun opdracht mee. De kandidatencommissie moet zorgen voor een sterke en evenwichtige kandidatenlijst. De programmacommissie krijgt de opdracht een heldere GroenLinks visie voor Zoetermeer neer te leggen. De leden van beide commissies zijn voorgesteld en kunnen na de zomervakantie met frisse zin aan de slag. Fijn dat Petra, William, Jeffrey, Jayson en Renske voor ons aan de slag gaan in de kandidatencommissie en dat Faisal, Bart, Anniek, Joram, Jordy, Claire, Pauline en Armin het programma gaan schrijven. Beide commissies wens ik veel succes.

In het verkiezingsplan is er ook aandacht voor het campagneteam. Gelukkig hebben we sinds 1 mei een nieuwe, jonge, frisse campagneleider: Jurgen van der Hel. Jurgen is met het campagneplan bezig en mensen om zich heen aan het verzamelen om straks de campagne voor de Tweede Kamer (2021) en de gemeenteraad (2022) goed te kunnen uitvoeren.

Was er bij de vorige ALV’s een gezellige nazit, nu gingen de beeldschermen op zwart en zocht iedereen zijn eigen versnapering op. Het is toch even wennen. Maar ik wil er eigenlijk niet aan wennen!

Klaas Dijkhuis, secretaris/voorzitter a.i.

De komende jaren zal de armoede in gezinnen met en zonder kinderen toenemen. Ook de woningnood blijft groot. Mensen wonen soms al 40 jaar in een eensgezinswoning en daardoor loopt de doorstroming voor met name starters en jongeren niet goed door. Dit is duidelijk geworden tijdens een avond die GroenLinks Zoetermeer met een aantal experts uit de stad organiseerde.

Tijdens de avond op 16 juni kwamen de experts bijeen en onder leiding van fractievoorzitter Jordy Boerboom spraken zij over Zoetermeer tijdens en na corona. De stad staat er zowel financieel als qua leefbaarheid niet goed voor. Ingrijpen is daarom zeer noodzakelijk. De gemeenteraad spreekt over de toekomst tijdens het voor- en najaarsdebat (vlak voor en na de zomer). GroenLinks wilde input van experts uit de stad en sprak met Sabine Huls (directeur Museum de Voorde), Marleen Teunissen (voorzitter Stichting Leergeld), Raymond Onink (voorzitter Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Zoetermeer), Mariëtte Heemskerk (directeur De Goede Woning) en Jakobien Groeneveld (wethouder). 

Zowel kunst en cultuur, als gezinnen in armoede, als ondernemers zijn op zoek naar steun om het hoofd boven water te houden. De experts zijn zeer bereid om samen te werken. GroenLinks Zoetermeer roept het college dan ook op om samen met mensen uit de stad na te denken over de toekomst van Zoetermeer. Welke keuzes er uiteindelijk gemaakt moeten worden, is aan de gemeenteraad. Voor GroenLinks zijn daarbij kwetsbare gezinnen, ondernemers en zzp-ers die dreigen uit om te vallen en kinderen in armoede daarbij belangrijke aandachtspunten. Ook de ontwikkeling van duurzame energiebronnen en van Zoetermeer een stad maken die goed afval scheidt en bronnen gaat hergebruiken, blijven hoog in het vaandel staan. Na de zomer praten de experts weer verder met de fractie van GroenLinks.

De fractie heeft tijdens het begrotingsdebat gepleit om in tijden van financiële crisis op de begroting vooral oog te houden voor de inwoners van Zoetermeer. Het is belangrijk om naast de bezuinigingen ook te durven investeren in onze inwoners. Dat neemt niet weg dat iedereen gaat merken dat de gemeente een stapje terug moet doen. Tijdens het debat heeft GroenLinks 8 moties ingediend, waarvan er 3 zijn aangenomen en 3 zijn ingetrokken met toezeggingen van het college.

Sinds de tekorten in de jeugdzorg staat de gemeente voor een grote financiële uitdaging. Nog steeds wil het rijk niet over de brug komen met extra middelen ondanks de grote oproep van veel gemeenten. Onze wethouder (Jakobien Groeneveld) spant zich maximaal in om daar verandering in te krijgen. Om te voorkomen dat kinderen geen jeugdzorg krijgen is gekozen om naar de hele begroting te kijken voor ombuigingen en bezuinigingen.

De begroting was een vertaling van de aangekondigde ombuigingen en bezuinigingen bij het Voorjaarsdebat met daarin lastige keuzes, zoals het verlagen van het PGB-tarief in de Jeugdzorg en bezuinigingen op de bibliotheek. Daartegenover biedt het ook de kans om bijvoorbeeld een nieuw afvalbeleid (diftar) in te voeren waardoor we weer een stap kunnen maken naar verduurzaming. De fractie heeft het college nogmaals gevraagd om goed te monitoren wat het betekent voor inwoners en maatwerk toe te passen in schrijnende situaties. Mede omdat een aantal ombuigingen nog concreet gemaakt moeten worden.

Daarnaast is het juist nu ook de tijd om te investeren in onze inwoners. Immers enkel bezuinigingen bieden risico op een grotere vraag van ondersteuning aan inwoners in de toekomst. De fractie is blij dat het college daarom ook gaat investeren in onder andere inwoners schuldenvrij, een lokaal actieprogramma huiselijk geweld en de strijd aan gaat met eenzaamheid.

Een ander heikel punt die u mogelijk ook in uw omgeving ervaart is (het gebrek aan) het bouwen van woningen. Op dit moment krijgt het college maar moeizaam projecten van de grond. Wat de fractie betreft moet het college niet op 50 projecten tegelijk willen inzetten, maar meer focus aanbrengen. De wethouder heeft toegezegd komend jaar de raad mee te nemen in de keuzes die gemaakt gaan worden.

De fractie heeft tijdens het debat ook nog een aantal moties opgesteld om het college op bepaalde punten nog wat kansen aan te reiken. De volgende moties zijn daarbij aangenomen: ruimte voor tijdelijke natuurontwikkeling op bouwlocaties, inwoners beter te helpen bij gemeentelijke balies en meer ruimte voor Street Art. De moties voor een Zoetermeerse Kinderombudsman en de minister op te roepen de snelheid op de A12 te verlagen hebben het helaas niet gehaald. Maar wellicht dat een oproep aan de minister nu niet meer nodig is en dat de snelheid toch al naar maximaal 100 km/u gaat.

Terugblik door Jordy Boerboom.

Tekstuele bijdrage fractievoorzitter Jordy Boerboom tijdens begrotingsdebat:

Spreektekst Jordy Boerboom

Toelichting op onze moties:

Tijdelijke Natuur in Zoetermeer (aangenomen)

Inwoners beter helpen bij gemeentelijke balies (aangenomen)

Zoetermeer opfleuren met Street Art (aangenomen)

Zoetermeerse Kinderombudsman (niet gehaald)

Vanavond stond het eerste deel van het voorjaarsdebat op de agenda met als belangrijkste onderwerp de perspectiefnota. Fractievoorzitter Jordy Boerboom had het woord namens GroenLinks Zoetermeer en stelde dat de stad staat voor grote uitdagingen. Er worden keuzes gemaakt die pijn doen voor kwetsbare inwoners, maar ontkomen aan pijnlijke maatregelen is niet altijd mogelijk. Wel ziet GroenLinks mogelijkheden om te blijven bouwen aan een sociale, duurzame en inclusieve stad. Onderstaand vindt u de volledige tekst. 

Vijf jaar geleden tijdens het debat over de decentralisatie van zorgtaken heeft GroenLinks een pleidooi gehouden voor het creëren van een noodfonds van 10 miljoen euro om eventuele tekorten op te vangen. De tendens toen was dat het zo’n vaart niet zou lopen. Inmiddels zijn we vijf jaar verder en zouden we lachen over 10 miljoen euro tekort. Inmiddels zijn we elk jaar al meer kwijt dan dit bedrag. Waar het Rijk bij de overheveling van taken een budgetkorting van 15% heeft opgelegd laat het Rijk nu wederom de inwoners van Zoetermeer en andere steden in de steek. Dit heeft het college ook duidelijk gemaakt tijdens het VNG congres. GroenLinks roept alle partijen en het college op om vooral druk te blijven zetten op de regering en Kamerfracties. De enige structurele oplossing ligt in Den Haag!

Dat neemt niet weg dat er op dit moment een groot gat is in onze begroting. We ontkomen er niet aan dat we als stad pijnlijke maatregelen moeten nemen. Juist nu is het daarom belangrijk dat partijen bestuurlijke verantwoordelijkheid pakken en dat er scherpe keuzes worden gemaakt in de bezuinigingen die we wel of niet doen. Het is daarbij onmogelijk om alle inwoners en organisaties in de stad te ontzien. Om de bezuinigingsvoorstellen te kunnen beoordelen heeft GroenLinks getoetst aan een aantal uitgangspunten:

1. Vernieuwen om kwetsbare inwoners beter te helpen;

2. Zorgen dat er een duurzame en leefbare stad van de toekomst gerealiseerd wordt;

3. Een stad te creëren waar iedereen zich thuis voelt;

4. Niet alleen straffe bezuinigingen, maar ook kijken hoe hervormingen gerealiseerd kunnen worden uit het coalitieakkoord.

Inzoomend op verschillende thema’s ga ik graag verder waar ik in mijn intro ben begonnen: de jeugdzorg. In de perspectiefnota zit een financiële vertaling van het actieplan Jeugd. GroenLinks is blij dat er hierbij niet alleen gekeken is naar bezuinigingen, maar vooral naar het verbeteren van de kwaliteit ervan met het toevoegen van GGZ-expertise en de doorontwikkeling van de POH-jeugd. Wat GroenLinks betreft is dit ook het uitgangspunt hoe we de jeugdzorg de komende jaren verder moeten ontwikkelen. Laten we niet alleen over de financiën spreken, maar laten we samen op zoek gaan naar duurzame oplossingen waar de kinderen en jongeren uit onze stad bij gebaat zijn. De kwaliteit van zorg en de mens centraal zullen daarbij voor GroenLinks het uitgangspunt blijven. Tegelijkertijd vragen we het college wat dieper te onderzoeken waarom er zoveel jeugdigen gebruik maken van jeugdzorg en wat de oorzaken zijn. Mogelijk biedt dit kansen om meer aan preventie te doen.

Eén van de redenen die wel bekend is over het hoge jeugdzorg gebruik is dat er in Zoetermeer veel armoede en schulden zijn. Juist die schulden zorgen bij veel inwoners voor stress en onzekerheid. GroenLinks is dan ook blij dat het college extra gaat inzetten op de aanpak van schulden. Daar tegenover staan o.a. bezuinigingen op de Zoetermeerpas en de collectieve ziektekostenverzekering die mijn fractie als pijnlijk ervaren. Om de bestaande middelen zo goed mogelijk in te zetten kijkt mijn fractie uit naar de nieuwe kadernota armoedebestrijding en schuldhulpverlening. Kan het college aangeven wanneer deze naar de raad komt?

Iets verder uitzoomend op het gehele sociaal domein worden er flink wat bezuinigingen en hervormingen voorgesteld. Ondanks dat er minder budget is, biedt het kansen om te komen tot nieuwe innovaties die aansluiten bij uitganspunten als integraal werken, maatwerk, kijken naar het hele gezin en zorg zo dicht mogelijk bij mensen te organiseren. Dat vraagt er wel om dat het college expliciet aandacht heeft voor de op dit moment onderbelichte thema’s als huiselijk geweld. Tegelijkertijd vraagt GroenLinks het college om komende jaren extra zicht te houden op de impact die de bezuinigingen hebben op met name kwetsbare inwoners uit de stad en in te grijpen als mensen tussen wal en schip vallen. Daarnaast zouden we als raad ook meer zicht willen hebben op de mensen aan de onderkant en dienen daarom de motie Inzicht in verschillen in.

Recent kreeg ik een briefje in mijn bus van inwoners die uit wanhoop elk huis persoonlijk hebben aangeschreven om te vragen of wij een woning beschikbaar hadden. Wat GroenLinks betreft staat dit haaks op het realiseren van een stad waarin iedereen zich thuis voelt. Mijn fractie is dan ook blij dat er financiële ruimte beschikbaar blijft om te investeren in woningbouw. Het zal u daarbij niet verrassen dat wij extra letten op de realisatie van sociale woningen en midden huurwoningen. Om een doorkijk te hebben in woningbouwrealisatie zien we graag een nieuwe woningbouwmonitor tegemoet. Kan het college aangeven wanneer deze komt?

Om een toekomstig leefbare stad te behouden is het belangrijk dat we ons niet blindstaren op enkel het realiseren van woningen. Oog houden voor het groene karakter van de stad en een gezonde leefomgeving is even zo belangrijk voor GroenLinks. Op dit moment zien we dat dit al regelmatig onder druk staat door de slechte luchtkwaliteit in de stad en het huidige bomenkapbeleid. Tevens is het belangrijk om aandacht te hebben voor bestaande inwoners en de uitdagingen die zij ervaren door de groei van de stad. Om te zorgen dat hier verandering in komt dienen we drie moties in: een motie om de snelheid op de A12 te verlagen, een motie om voorlopig alleen bomen te kappen bij hoge uitzondering en een motie om te onderzoeken of aanpassing van de parkeerexploitatie in de Binnenstad eerder kan worden ingevoerd.

In een stad waarin mensen met verschillende achtergronden en leefstijlen steeds dichter op elkaar wonen, is het belangrijk om elkaar ruimte te geven. Een eigen plek, maar ook ruimte om elkaar te spreken en te ontmoeten. In de ogen van mijn fractie bieden de toekomstige huiskamers van de wijk die mogelijkheid. Het betekent wel dat we op een andere manier naar bestaande structuren moeten kijken. Het sluiten van de huidige bibliotheken is een lastige keuze, maar GroenLinks is ervan overtuigd dat het kansen biedt om meer synergie te realiseren tussen maatschappelijke functies en beter aansluit bij de behoeften van de inwoners. Om te kijken hoe de bibliotheek hierin een plek kan krijgen dienen we de motie van D66 graag mede in.

In een groeiende stad en een steeds sneller veranderende wereld kunnen mensen het gevoel krijgen dat ze de grip verliezen. Grip op hun buurt, hun omgeving, hun leven. De denkkracht en inzet van verschillende Zoetermeerders hebben we hard nodig om alle ambities waar te maken. Bewoners en bewonersinitiatieven verdienen een stevigere positie in het overleg met plannenmakers, gemeenten en professionals. Een initiatief dat mijn fractie heeft geraakt is het initiatief voor het Voedselbuurtbos. Om dit een extra zetje te geven dienen we daarom de motie Voedselbuurtbos Treemanspolder in.

Om een planeet te hebben waar we een langdurige toekomst hebben is het belangrijk dat we komen tot een circulaire manier van werken en leven. Het huidige afvalbeleid staat daar ver van af met de productie van meer dan de dubbele hoeveelheid restafval dan het Rijk als richtlijn geeft. Het zal u dan ook niet verrassen dat GroenLinks blij is met het voorstel om te komen tot een nieuw afvalsysteem waarbij inwoners gaan betalen voor de hoeveelheid afval die zij produceren i.p.v. een vast tarief. Tegelijk wordt ook het gratis afhalen van grofvuil beëindigd, iets dat enkele organisaties in de stad stevig raakt. Ziet het college mogelijkheden om tot een oplossing te komen voor deze organisaties? Daarnaast willen we het college uitdagen om het nieuwe afvalbeleid als opstap te nemen naar een circulair Zoetermeer in 2040. GroenLinks wil graag een extra aanzet geven met de motie Zeg Ja tegen de Ja-Ja sticker.

Om mijn verhaal af te ronden. De stad staat voor grote uitdagingen die we alleen gezamenlijk het hoofd kunnen bieden. De perspectiefnota biedt scherpe keuzes die pijn doen voor iedereen in de stad. Tegelijk ziet GroenLinks genoeg vernieuwing en mogelijkheden om te kunnen blijven bouwen aan een sociale, duurzame en inclusieve stad!