Deze tekst is uitgesproken tijdens de begrotingsbehandeling 2024.
Vorig jaar begonnen we onze algemene
beschouwingen met: het zijn onzekere tijden. Helaas zijn het nog steeds
onzekere tijden. Het wereldtoneel wordt beheerst door oorlogen. Op nationaal
niveau spelen onder andere de instroom van vluchtelingen en de
stikstofproblematiek. Thema’s die de inwoners van de gemeente Beesel
rechtstreeks raken. Het is dan ook onze taak als gemeente (organisatie, college
en raad) om in elk geval op gemeentelijk niveau de juiste dingen te doen voor
onze inwoners. Met die blik hebben we de begroting 2024 beoordeeld. Bij die
beoordeling is onlosmakelijk verbonden de vraag: hoe vinden onze inwoners dat
we het als gemeente doen?
Als we willekeurige inwoners hiernaar
vragen, is het antwoord: nou, eigenlijk wel goed. Totdat we de inwoner
tegenkomen die iets meer wil dan een paspoort of een rijbewijs. Dan blijkt dat
het helemaal niet zo goed gaat. Het voert te ver om de individuele casussen te
benoemen maar weet, die zijn er. Inwoners die niet teruggebeld worden, die
verkeerd doorverwezen worden of geen volledige informatie krijgen, waar
procedurefouten gemaakt worden, die het gevoel hebben dat ze in gevecht zijn
met de grote boze gemeente. Recent heeft u geblunderd door een casus met een
gezin in de begrotingstekst op te nemen inclusief het volledige adres. Er is
een voedselbank gekomen wat we uiteraard zeer toejuichen. Maar waarom op een
plek die voor iedereen in het zicht ligt? Hoe denkt u dat dit voelt?
Dit is niet de eerste keer dat we
aandacht vragen voor zaken die mis gaan. Vorig jaar heeft u beterschap beloofd
maar wat is hiervan terecht gekomen? Tegelijkertijd zien we een organisatie die
zich het vuur uit de sloffen loopt. Betrokken medewerkers die gaten dichtlopen.
Medewerkers die samen de schouders eronder zetten. Dit is dan ook geen
aanklacht tegen de organisatie maar een aanklacht tegen uw college.
We constateren dat inwoners zich niet
gehoord en niet serieus genomen voelen. De bewoners van de Heerstraat, de
Mariastraat, de Antoniusstraat, de Wederikstraat. We hebben dit jaar 6
insprekers gehad (vorig jaar 2) en 28 ingezonden brieven (vorig jaar 14) van
inwoners die hun frustratie uitten over diverse onderwerpen. Los van het feit
of men gelijk heeft of niet, men voelt zich niet gehoord. Hoe wilt u projecten
realiseren of bepaalde maatregelen nemen als hier geen draagvlak voor is onder
de bewoners van een wijk of straat?
In het coalitieakkoord staan de ambities
voor deze ambtsperiode. Om deze ambities te verwezenlijken, zult u echter
keuzes moeten maken. Onze vraag is: welke keuzes maakt u? Jaarlijks zien we dat
er taken worden doorgeschoven naar een volgend jaar omdat er te weinig
capaciteit voor is. In het huishoudboekje 2023 lezen we dat het budget voor
mentale gezondheid met € 160.000 wordt afgeraamd omdat er te weinig capaciteit
is. Het onderzoek naar de Schakel zou in 2022 plaatsvinden en is er nog steeds
niet. Met deze begroting komen er weer nieuwe taken bij. Nogmaals, welke keuzes
maakt u?
In de
begroting 2023 wordt meer dan 17 fte personeel toegevoegd. Maar wat schets onze
verbazing. Er worden slecht 5 uitvoerende fte toegevoegd. De rest zijn
procesbegeleiders en heel veel beleidsmedewerkers. Dus nog meer stukken
schrijven en nog meer plannen bedenken. Wie gaat deze dan uitvoeren?
In de begroting schrijft u: “Ook zullen
keuzes gemaakt worden in doen we het zelf of besteden we uit.” Samen Verder
Beesel denkt dat met name in dit laatste de oplossing ligt. We hoeven niet
alles zelf te doen. Besteed uit wat ook een andere organisatie kan. Ja dit kost
geld, maar geld hebben we genoeg ook met het Ravijn in het verschiet. Maak
gebruik van de VoorzieningenWijzer. Lokale consulenten van de VoorzieningenWijzer
adviseren inwoners over zes financiële thema’s waaronder toeslagen en
minimaregelingen. Dit helpt de bestrijding van armoede én de organisatie.
Wij dagen u uit: kom met een plan voor het
uitbesteden van werkzaamheden zodat u de basis weer op orde krijgt. Laten we
met elkaar de discussie voeren over wat we per se zelf willen doen en wat niet.
Wij zijn ervan overtuigd dat dit mogelijkheden biedt om taken af te ronden en
kwaliteit te bieden. Wij vragen ook de andere fracties hoe zij hier over
denken.
Zoals al aangehaald, geld is er genoeg. We hebben onder andere meer dan 8 miljoen vrij te besteden investeringsreserve. Financieel staan we er goed voor, ook meerjarig. Laten we dan ook iets terug doen voor onze inwoners. U geeft aan dat de lastendruk voor onze inwoners stijgt met 2,71%. Alweer iets wat niet klopt. Over 2023 is er een heffingskorting van € 36 verstrekt maar die vervalt. De lastendruk stijgt daardoor met maar liefst 7,56%! Wij stellen dan ook voor om deze korting ook dit jaar weer geven. Ons eerdere voorstel voor een sociaal noodfonds wordt geparkeerd tot de herijking van het armoedebeleid. Onze inwoners moeten echter nu geholpen worden. Vooruitlopend op de herijking stellen wij dan ook voor om de norm voor het verstrekken van financiële ondersteuning te verhogen van 120% naar 130% van de bijstandsnorm.
Gemeente Beesel, het moet gewoon beter.
Leefbaarheid in de kern Beesel
In de begroting lezen we dat leefbaarheid de rode draad in de ambities is. Met betrekking tot het stimuleren van leefbaarheid wordt er volop gebouwd en werken we aan toekomstbestendige centra. Leefbaarheid is als apart programma in de begroting opgenomen. Het college stelt in de begroting dat we rekening moeten houden met het algemeen belang. Wij zien dat er een groot verschil is tussen de individuele kernen in welke rol ze hebben en hoe ze zich ontwikkelen binnen onze gemeente. Reuver heeft echt de centrumfunctie van de hele gemeente. Offenbeek heeft een grote update gehad met de komst van het Grescollege en de wijk Oppe Brik.
De kern Beesel heeft een bijzondere tijd
achter de rug. 15.000 toeschouwers hebben live mee kunnen maken waarin de gemeenschap
van de kern Beesel uitblinkt. Het Draaksteken zet onze hele gemeente op de
kaart. Het gaat over saamhorigheid, verbondenheid, eensgezindheid, de grote
inzet en het doorzettingsvermogen in de kern Beesel. Veel elan straalt hierdoor
af op onze gemeente en zorgt voor heel veel spin-off. We profiteren er als
gemeente Beesel echt van. Dat is fantastisch.
De vraag is:
wat is ons dat als gemeente waard? Dit vraagt om actie. Actie die moet leiden
het opstellen van specifiek beleid voor de kern Beesel en waar het kernoverleg
Beesel bij betrokken is.
Wellicht denkt u: “dat doen we toch al”?
Naar onze mening klopt dat maar ten dele. In de RIB van 20 Juni j.l is
uitgebreid beschreven wat er allemaal voor de kern Beesel loopt en speelt. Wat
wij nog steeds missen zijn concrete doelen. We hebben het vaker aangegeven.
Beleid is de weg waarlangs en de middelen waarmee we in een bepaald tijdbestek
een bepaald doel wensen te bereiken. Wat is dat doel dan? In de begroting noch
ergens anders staan de doelen voor de kern Beesel specifiek beschreven. Voor de
kern Beesel moet het gewoon beter. Wij hebben hiervoor een motie Masterplan Kern
Beesel voorbereid.
Mobiliteit en verkeer
Waar we in de drie kernen mee te maken hebben, is de problematiek omtrent verkeer en mobiliteit. Er worden op dit moment zaken opgepakt en of zijn in ontwikkeling we missen echter de integrale aanpak. In onze ogen is mobiliteit ook aandacht hebben voor de locatie van Industrieterreinen en een mogelijke herinrichting daarvan. Het doel daarbij moet zijn het verminderen van (vracht)verkeer in de woonwijken. We zullen het op te stellen mobiliteitsplan hierop beoordelen.
Wonen
Zoals al eerder gemeld doen we op gebied van wonen heel veel, er is veel in aanbouw en of in ontwikkeling. Er is eerder bij de behandeling van de woonvisie aangegeven dat het college de ambitie heeft om de gemeente te laten groeien. Hoe realistisch is dit gezien de energiecongestie, betonkrapte, economische ontwikkelingen, financiële perikelen zoals de rente, enz.? We zullen dit kritisch volgen en zoals u van ons gewend bent daarop reageren als dit nodig is.
Duurzaamheid
Kader Opwekking Duurzame Energie (KODE)
Wat was ook alweer de reden om de KODE vast te stellen? Op onze vraag of en wanneer de KODE geëvalueerd wordt, wordt geantwoord dat het meest geschikte moment daarvoor gezocht wordt. Vager dan dit kan het antwoord niet zijn. Kan het college aangeven wat een geschikt moment daarvoor is? En hoe bepaal je dit?
Er wordt onderzocht of verdere ontgronding
in de gemeente Beesel kansrijk is. Het initiatief hiervoor staat beschreven in
het coalitieakkoord. Milieuaspecten zoals vrachtwagenbewegingen dienen echter ook
onderdeel te zijn van het onderzoek. Hoe denken de andere fracties hierover?
Circulair ambachtscentrum
Wij horen nog steeds dat lokale initiatieven niet serieus genomen worden. Er wordt in de aanloop van een project contact opgenomen met lokale partners waarna het in schoonheid sterft. We horen dat er maar op zeer kleine schaal activiteiten zijn zoals het Repair Café en het Grescollege. Wij vinden dit een gemiste kans. Er is in de gemeente naar onze mening een fantastisch kringloopcentrum. Waarom maken we als gemeente niet meer gebruik van Primula? Gemeente Beesel, het moet gewoon beter.
Wederkerigheid
We vinden wederkerigheid meerdere malen terug in de begroting. Hierbij lezen we zelfs: we vragen en verlangen. Wederkerigheid is echter gebaseerd op een gezamenlijke verplichting waar een gift wordt beantwoord met een tegengift. Wat wij echter lezen is dat u iets geeft en daar iets voor terug verlangt.
U schrijft dat de verenigingen het
moeilijk hebben. We lezen dat u van de verenigingen vraagt en verlangt dat ze
nieuwe inwoners nauwer bij hun vereniging gaan betrekken. Dit is geen taak van
een vereniging, het is een verdere belasting. Iets nieuws erbij terwijl ze hun
eigenlijke taken als vereniging maar nauwelijks gedraaid krijgen. Verder lezen
we dat u wijkgericht wilt gaan werken waarbij verenigingen samen met andere
aanbieders totaaleigenaar worden. Wat betekent dit en hoe stelt u zich dit
voor? Wij vinden dat dit een opdracht is die niet thuishoort bij de
verenigingen.
Lezen we dan goed, dat de verenigingen
die gewoon voldoen aan de geldende regels voor subsidietoekenning daarvoor
bovenstaande zaken moeten gaan uitvoeren? En wat als ze dat niet kunnen?
Krijgen ze de subsidie dan niet, of minder? Is vooraf al besproken met de
verenigingen wat de uitvoering inhoudt en of zij daar mee instemmen? En of het realistisch is? Staan de
verenigingen hierin dan voor een vastgesteld feit? Een gevalletje, het moet,
want anders? We horen graag wat de andere fracties ervan vinden dat we onze
verenigingen extra belasten.
Ruiver in de kieker!
U wilt de gemeente Beesel beter op de kaart zetten. En natuurlijk is dat een
aimabel streven. Onze gemeente heeft veel te bieden. Vooral ook voor de
toeristen die ons bezoeken en verblijven op Landal de Lommerbergen. Bij een
presentatie van de parkmanager tijdens de werkvergadering op de Lommerbergen
werd zeer duidelijk dat toeristen op internet zoeken naar wat Reuver te bieden
heeft. Want per slot van rekening ligt het park in Reuver en niet in Beesel. De
uitkomsten zijn op zachts gezegd, mager te noemen.
Hoe zetten we Reuver op de kaart zodat
de toeristen Reuver kunnen vinden met al wat het te bieden heeft? De toeristen
die ons bezoeken, vooral de grote aantallen die naar de Lommerbergen komen,
moeten we koesteren. Ze moeten naar Reuver gelokt worden. Ruiver haet veul sjoëns… doe mos ut waal
weite te vinje. Laten we dan vooral dat vinden wat gemakkelijker maken. Voorzitter,
kunt u dit toezeggen?
Cliëntenparticipatie
Tot slot nog een onderwerp waar ook het nodige mee mis is: cliëntenparticipatie. Artikel 47 van de Participatiewet stelt dat de gemeente een verordening vaststelt over de wijze waarop cliënten worden betrokken bij de uitvoering van de Participatiewet. Tevens geeft deze wet aan dat het de cliënten zijn, de ervaringsdeskundigen, die betrokken moeten worden bij beleid en uitvoering.
De betreffende
verordening is er sinds 2015 en regelt de participatie in de gemeente Beesel
via een cliëntenraad. We constateren dat er weliswaar een verordening is maar
geen cliëntenraad. Ja, we hebben een Adviesraad Sociaal Domein maar die bestaat
niet uit cliënten. Een cliëntenraad met ervaringsdeskundigen zorgt voor
laagdrempelig contact. Dit is van belang omdat het een kwetsbare groep betreft.
We ontvangen signalen dat men niets zegt of vraagt omdat men bang is de
uitkering te verliezen. De Nationale Ombudsman heeft in oktober een rapport
uitgebracht en concludeert dat veel gemeenten zich ervan af maken met een
Adviesraad Sociaal Domein. Zo ook de gemeente Beesel. Dit is niet wat de
wetgever bedoeld heeft maar erger nog, onze inwoners die onder de participatiewet
vallen worden niet gehoord en worden niet betrokken bij beleid en uitvoering. Inclusie
is ver te zoeken. Het is de hoogste tijd om deze fout te herstellen. Wij hebben
een motie hiertoe voorbereid.
Tot slot
Wij verwachten van uw college duidelijke keuzes en meer daadkracht en leiderschap op de uitvoering.
Gemeente Beesel het moet gewoon beter