Op de Algemene Ledenvergadering van 22 november 2017 stelde een SP-lid de vraag hoe je als lid aan je omgeving kunt uitleggen waarom we niet aan de raadsverkiezingen meedoen. Daar valt veel over te zeggen. Laten we eens teruggaan in de recente geschiedenis, conclusies trekken en vooruit kijken.
Verwikkelingen in de fractie
Op 19 maart 2014 kwam de SP met vier zetels in de raad. Iets meer dan twee maanden later stapten drie raadsleden uit de fractie en vormden met andere weglopers Deventer Sociaal.
Volgens de pers lagen aan dit vertrek interne en persoonlijke geschillen ten grondslag. Dat zou kunnen. Wat waren die interne en persoonlijke geschillen? Tot op de dag van vandaag heeft niemand zich daar in detail over uitgesproken: noch de mensen die zich Deventer Sociaal zijn gaan noemen noch de mensen die in mei 2014 in de SP-fractie zijn gebleven.
Vreemd! Waarom geen duidelijkheid en transparantie? Konden de mensen die Deventer Sociaal zijn gaan vormen het niet vinden met broer en zus Kelder en met Illya Jongeneel? Op basis van onze ervaringen, waarover later meer, zou dit een zeer voor de hand liggende reden kunnen zijn. Vreemd is nog steeds dat van een groep mensen, die elkaar al langer binnen de afdeling kenden, ineens 3 mensen opstapten. Hadden de malcontenten dit niet eerder kunnen voorzien? Hadden zij hun ongenoegen niet eerder kenbaar kunnen maken en kunnen bespreken met de landelijke partij? Of wisten ze al vóór de verkiezingen dat ze een breuk zouden forceren? En als ze al ontevreden waren over Eugene Kelder en de zijnen, waarom hebben ze hem dan niet uit de fractie gezet? Was het i.v.m. de afdrachtsregeling soms financieel aantrekkelijker om uit de SP te stappen?
Hoe je het ook wendt of keert: zonder overleg met wie dan ook van de landelijke SP en zonder duidelijke uitleg aan de kiezers is dit uittreden niet meer en niet minder dan kiezersbedrog en zetelroof.
De nummers 2, 5 en 8 bleven zitten: nummer 2 als raadslid, de andere twee alsraadsopvolgers. Met hen heeft het huidige bestuur in de jaren 2016 en 2017 de nodige ervaringen.
Het raadslid
Voordat we het over die ervaringen gaan hebben, is het goed eens nader te kijken naar de aanwezigheid van het raadslid op de raadsvergaderingen in de jaren 2015 en 2016. Neem de verslagen van de reguliere raadsvergaderingen, de vergaderingen waarin de gehele raad bijeen is, en turf. In 2015 kwam de raad 17 maal bijeen. Het raadslid was 6 maal afwezig: ruim 35%. In 2016 vergaderde de raad 20 keer. Het raadslid was 6 keer afwezig: 30%.
Nu is voor een actiepartij als de SP het raadswerk niet zaligmakend. Hoe zat met de actiebereidheid van het raadslid? Ja, hij was aanwezig bij de steunbetuiging aan het met ontslag bedreigde VD-personeel. Zeven keer organiseerde de afdeling een activiteit in het kader van het Nationaal Zorgfonds. Slechts eenmaal was hij aanwezig. Ook liet hij zich niet zien op de grote demonstratie voor het Nationaal Zorgfonds in Den Haag. Over de actie en de bijeenkomst in het kader van de pensioenen hebben we dan maar niet.
Wat inhoudelijke opmerkingen. Op 24 februari 2016 steunde de fractie zonder enig overleg met het bestuur het voorstel om het gedachtengoed van Geert Grote op de werelderfgoedlijst van de UNESCO te zetten.
Op 6 juli 2016, wederom zonder enige ruggenspraak met het toenmalig bestuur, diende hij een motie in waarin het college werd opgedragen na te gaan of “The Passion” naar Deventer gehaald zou kunnen worden. Dit om Deventer op de kaart te zetten. Alsof Deventer al niet genoeg landelijk bekendheid geniet. Met deze motie ging hij voorbij aan hetfeit dat Deventer voor meer dan 60% onkerkelijk is en aan het feit dat kerk en staat in Nederland zijn gescheiden. Dat iemand die zich socialist noemt, graag zaken wil doen met de EO, een oerconservatieve omroep, onbegrijpelijk!
Middenin de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen hielden wij onze nieuwjaarsbijeenkomst. Kelder werd door de afdelingsvoorzitter geïnterviewd. En daar wilde hij scoren door hartstochtelijk te pleiten voor het openhouden van de Loo-School in Bathmen, zonder zich bewust te zijn van de mogelijke doorvergoedingsgevolgen naar het bijzonder onderwijs: het financiële voordeel voor de katholieke, de christelijke en andere scholen die niet openbaar zijn.
Tijdens de verkiezingscampagne werd er een draaiboek opgesteld. Het raadslid schreef zich slechts voor één activiteit in: flyeren bij het station op de dag van de verkiezingen. Daarnaast was hij nog tweekeer aanwezig: de eerste middag van de campagne op winkelcentrum Flora en een uurtje op de laatste zaterdag voor de verkiezing. Dan is hij even bij de kraam op de verkiezingsmarkt, waar op dat moment ook andere raadsleden aanwezig zijn.
Deelname aan de verkiezingen
Half januari 2017 kwamen de voorzitter, de secretaris en het raadslid bij elkaar. De eerste twee hadden concept antwoorden geformuleerd op vragen van de landelijke partij over deelname aan de raadsverkiezingen. Op basis van wat hiervoor beschreven staat, hadden zij zeer grote twijfels over deelname. Ook de fractieleider had antwoorden bij zich. De opvattingen waren niet onoverbrugbaar. Omdat we nog maar kort met elkaar aan de slag waren, leek het ons drieën een goed idee om ons een nader beeld van de situatie in Deventer te vormen door een klein onderzoekje onder een groep leden te houden. We eindigden met de afspraak dat de secretaris één stuk zou maken van de gewisselde opvattingen en dat hij een datumschema voor het onderzoekje zou opstellen. Er werd afgesproken dat de voorzitter en het raadslid op dat gezamenlijke stuk en de planning zouden reageren en dat de stukken voor de vergadering van fractie en bestuur op donderdag 19 januari aan het eind van de middag de deur uit zouden gaan. De voorzitter reageerde op tijd. De fractievoorzitter kwam pas op vrijdag, nadat de stukken waren verstuurd, met een reactie.
Op 24 januari vond de vergadering van bestuur en fractie plaats. We bespraken de twee ingevulde lijsten. De moeilijkste vraag was: hebben we voldoende geschikte kandidaten voor de raadsverkiezingen van 2018. De opvattingen liepen uiteen: de meerderheid van het bestuur was van mening dat het zeer moeilijk zou worden om 12 geschikte kandidaten te vinden. Zij wilden mensen die zij kenden, die actief waren en die natuurlijk ook akkoord zouden gaan met de afdrachtsregeling. Een herhaling van de breuk in 2014 moest ten kosten van alles worden vermeden. Anderen waren van mening dat er wel leden geronseld zouden kunnen worden. Bovendien waren er vast ook nog wel geschikte kandidaten die we nog niet kenden, omdat ze nog niet lid waren. Eén lid van het bestuur dreigde toen al met het stichten van een eigen partij, als Amersfoort geen toestemming zou geven om aan de raadsverkiezingen deel te nemen.
Omdat we er niet uitkwamen, werd er besloten om het reeds genoemde onderzoek te houden onder 10% van de leden en op basis daarvan de kwestie van deelname aan de raadsverkiezingen opnieuw te bekijken. Zes mensen, onder wie het raadslid en een fractieopvolger, zouden daartoe op pad gaan. Op 15 maart, de dag waarop de vragenlijsten ingeleverd moesten worden, bleken 4 van de 6 mensen hun afspraak nagekomen te zijn: de lijsten van het raadslid en zijn zus ontbraken. Uiteindelijk leverden ze elk een vragenlijst in.
Intussen bleek uit de verslagen van de fractie dat ineens een ambitieuze jongeman, die nog geen lid was, de fractievergaderingen bijwoonde: ‘…. sluit aan als actief toehoorder, zal woensdag a.s. bij Illya gaan 'ack-benchen’. Het werd ons duidelijk: de fractie was buiten het bestuur en de afdeling om bezig nieuwe kandidaat raadsleden te ronselen. En daarmee was de meerderheid van het bestuur het niet eens. Voor de goede orde: deze jongeman heeft het intussen al shoppend gebracht tot nummer 4 op de kandidatenlijst van de PvdA. Persoonlijke ambities zijn kennelijk groter dan principes en de uitgangspunten van een partij. Is het een wonder dat mensen spreken over plucheplakkers en het vertrouwen in de politiek verliezen?
Op 4 april kwamen fractie en bestuur bijeen. Tijdens deze vergadering hebben we naast andere punten een start gemaakt met de bespreking van de uitkomst van het onderzoek onder 21 leden. Uiteraard kwam ook de deelname aan de komende raadsverkiezingen aan de orde. Nils Müller van het landelijk scholingsteam en coach van onze afdeling gaf toen op persoonlijke titel aan dat hij de kans dat wij in de huidige situatie deel zouden kunnen nemen aan de raadsverkiezingen 2018, zeer klein achtte. Hiermee verwoordde hij ook de mening van een meerderheid van het afdelingsbestuur.
Deze woorden en de opvatting van de meerderheid van het afdelingsbestuur kwamen hard aan. Tijdens de discussie verlieten een drietal mensen de vergadering. Eén daarvan, een bestuurslid, dreigde een nieuwe linkse partij op te zullen gaan richten. De andere ochtend bleek in de media Nieuw Links een feit te zijn. En in de loop van diezelfde dag bleek dat een weggelopen lid van de fractie zijn ongenoegen in de lokale pers had geuit. Op dat moment waren het bestuur en wat er nog van de fractie over was
met elkaar in gesprek. Donderdagmiddag 6 april liet de fractievoorzitter, ons weten dat hij samen met de twee raadsopvolgers met onmiddellijke ingang uit de SP stapte. Zijn zus gaf er een toelichting op in De Stentor. Tijdens
enkele leden- en kerngroepvergaderingen hebben we de situatie binnen onze afdeling besproken. Heel eventjes hebben we nog gedacht deel te kunnen nemen aan de raadsverkiezingen. Die gedachte hebben we als bestuur snel laten varen, en wel om de volgende redenen:
een goede afdeling moet kunnen beschikken over voldoende betrouwbare en geschoolde leden om zowel een fractie, een bestuur als een kerngroep te kunnen vormen;
uit de hiervoor geschilderde geschiedenis van blinde persoonlijke ambities, kiezersbedrog en zetelroof hebben we geconcludeerd dat we niet voorzichtig genoeg kunnen zijn;
daarom heeft het bestuur, uiteraard in samenspraak met de ledenvergadering, besloten om de voorkeur te geven aan de opbouw van een solide afdeling van mensen die elkaar kennen en vertrouwen, die zich willen scholen en die bereid zijn om de straat op te gaan;
een dergelijke afdeling kan dan het vertrouwen van de mensen in Deventer herwinnen en zich gedegen, zonder te ronselen en bronnen van vrienden en bekenden aan te boren, richten op deelname aan de raadsverkiezingen van 2022.