Poliflw

Accountant geeft waarschuwing, KiesKatwijk krijgt gelijk.

Wijs geworden door ervaringen nemen we tegenwoordig het ideaal van “de maakbare samenleving” wat minder serieus. De overheidssector blijft belangrijk maar is door afbraakpolitiek sterk verzwakt. Dat geldt ook voor Katwijk. Als er moeilijk gedaan wordt over nieuwe kleedkamers voor Valken ‘68 dan is dat niet omdat men dat de club niet gunt maar omdat het geld er gewoon niet meer is. Dat is geen natuurverschijnsel maar een rechtstreeks gevolg van onverantwoord beleid uit het recente verleden dat tot nu toe niet wordt aangepast.

Katwijk heeft zichzelf in de hoek geverfd

Afgelopen donderdag was de accountant op bezoek bij de gemeenteraad met enkele behartenswaardige adviezen over het lange termijn beleid. Kort samengevat bracht hij de boodschap dat Katwijk zijn ambities voor de toekomst noodgedwongen moet bijstellen. Wat de politiek wil kan gewoonweg niet waargemaakt worden. Er zijn een aantal oorzaken. Ten eerste is het geld binnenkort op. We kunnen niet veel meer schulden maken dan we nu al hebben. Daarnaast gaat het Rijk onze inkomsten korten vanaf 2026. Elk nieuw plan van Katwijk leidt daarom helaas direct tot verhoging van de lokale belastingen. Dat hebben we al gemerkt maar ook daar zit een bovengrens aan.

Gat van Valkenhorst

Het meeste geld is nodig voor het geheime maar gigantische verlies dat Katwijk op Valkenhorst gaat leiden. En vervolgens moeten we voor meer dan 100 miljoen aan scholen gaan vernieuwen. Die kostenposten hebben enorme gevolgen voor alle gebieden waarop de gemeente actief is. In feite kunnen we dit gewoon niet betalen. Er moet zwaar geschrapt worden, van verkeersveiligheid tot zorg voor ouderen vanwege deze molenstenen om onze gemeentelijk nek.

Katwijk geen aantrekkelijke werkgever

Maar er is nog een reden waarom er grenzen aan de groei van Katwijk zitten en dat is de krappe arbeidsmarkt. Dit zijn dus de twee belangrijkste en nogal risicovolle problemen van Katwijk. Het geld is op en te weinig mensen willen bij de gemeente Katwijk werken.

Gaat de kinderburgemeester ons redden?

Helaas zijn slechts enkelen in de gemeenteraad in staat om de ernst van deze situatie in te schatten. Daarom kon het gebeuren dat er onder de rook van het komende debacle besloten werd om voor 140.000 euro per jaar voortaan een kinderburgemeester en een kinderraad in te stellen. Er wordt op de werkvloer een excuusambtenaar aangesteld die er in zijn eentje voor moet zorgen dat de cultuur op het gemeentehuis gaat veranderen. Ook wordt onder onmogelijke voorwaarden een referendum mogelijk. Niemand zit in Katwijk op deze dure flauwekul te wachten. Het dilettantisme is echt onbeschrijflijk. De enige reden waarom de gemeentekas voor dit bedrag beroofd wordt is omdat DURF dan bij de volgende verkiezingen kan zeggen dat er een kroonjuweel van hen is gerealiseerd. Een kroonjuweel waarmee Katwijk weinig opschiet.

We hebben een partij met lef nodig

Wat we nodig hebben is een partij die het wurgcontract met het Rijksvastgoedbedrijf durft open te breken. Dan kunnen we pakweg 100 miljoen verlies op Valkenhorst t.b.v. dure expats en de rijkskas ombuigen in broodnodige voorzieningen voor onze eigen inwoners. Die staan straks met lege handen, en daar is de huidige coalitie voor verantwoordelijk. Onze inwoners worden het slachtoffer van dit zwakke bestuur, via onvoldoende verkeersveiligheid en via ontbrekende zorgvoorzieningen tot en met peperdure huizen op Valkenhorst die gewone mensen niet kunnen betalen.

Boem is ho

Maar dat wurgcontract van tafel halen wordt tegengehouden door de mensen die in het verleden zijn gezwicht voor het Rijksvastgoedbedrijf. Zij kunnen de harde feiten niet onder ogen zien want dat zou betekenen dat ze het eigen falen moet toegeven. Ze zijn mentaal niet in staat om die stap te zetten, ze gaan door tot Katwijk op de muur klapt. Net als bij de kwestie Noordzeepassage destijds. Ook de mensen van DURF gaan hier geen verandering brengen want die lopen netjes in de pas. Als de zaak straks ploft trekken de verantwoordelijken aan hun stutten en zitten de inwoners met de gebakken peren.

Jaap Haasnoot

Veel geld naar niet urgente flauwekulletjes zoals een kinderburgemeester

Deze week worden in de gemeenteraad twee concurrerende voorstellen behandeld om in Katwijk een raadgevend referendum mogelijk te maken. Daarnaast zijn er ook nog de nodige paperassen in het bekende ambtelijke jargon vol geschreven over participatie. Die theoretische exercitie levert weinig schade op behalve dan dat er ook tegen aanzienlijke kosten een kindergemeenteraad en een kinderburgemeester moet komen. Blijkbaar in deze moeilijke tijden een prioriteit voor sommigen, maar eerst maar eens een blik op het referendum. Een herhaling van zetten die jaren terug al terecht naar de prullenmand is verwezen.

Wat heb je aan een raadgevend referendum ?

Een referendum stelt natuurlijk pas iets voor als het ook echt besluitvormend is. Een correctief referendum, dat als een soort noodrem kan werken, en dat de bevolking de kans geeft om een reeds aangenomen (wets)voorstel naar de prullenmand te verwijzen zou onze sympathie wel hebben. Maar een gemeentelijk referendum dat slechts een advies oplevert is in feite een lege huls of oude wijn in een nieuwe zak. Je kunt nu ook al een petitie of handtekeningenlijst bij de gemeenteraad inleveren als je dat nuttig vindt. En bovendien zijn er altijd genoeg redenen en praktische bezwaren waarom een gemeentebestuur de referendumuitslag naast zich neer kan leggen.

Enkele praktische bezwaren

Een referendum is per definitie digitaal, d.w.z. je hebt slechts de keuze tussen ja en nee. Maar de wereld is niet digitaal zwart of wit maar vol met grijstinten en nuances. Bij een relatief weinig taalvaardige en laag opgeleide bevolking geeft een referendum allerlei bezwaren, mensen snappen het niet of de vraagstelling deugt niet of ze prikken niet door een drogredenering heen. Vraagstellingen worden meestal ook gemanipuleerd. Een op de drie jongeren is onvoldoende taalvaardig om goed in de maatschappij te kunnen functioneren. Misschien kunnen we daar beter onze politieke aandacht op richten.

Een referendum heeft in principe ook niets met discussie, debat of meningsuitwisseling te maken. Het gaat om een hokje kleuren en er is helemaal geen garantie dat er een verantwoord maatschappelijk debat op gang komt. Er is eerder grote kans dat er sprake zal zijn van een “vuile” propagandaoorlog met leugens en frames waarbij tegenstellingen verscherpt worden.

Gaat een referendum functioneren zoals bedoeld ?

Wie heeft er eigenlijk gevraagd om een referendum in Katwijk? Is dit iets waar onze inwoners op zit te wachten of valt het onder de categorie “leuke dingen voor de mensen bedenken”? Natuurlijk is het een sympathiek idee als iedereen zich bijvoorbeeld zou kunnen uitspreken voor de keuze van een krachtige geconcentreerde hoofdbibliotheek met een pittig zaaltje langs het Marktplein. En natuurlijk, een referendum tegen onbetaalbare peperdure woningbouw op het Vliegkamp Valkenburg waar onze inwoners alleen maar last van hebben, ik teken er voor. Maar heeft het ook zin?

Er zullen altijd vragen blijven over de representativiteit en de validiteit van een uitslag. De bedoelingen van de bevolking kunnen altijd alle kanten op worden uitgelegd, laat dat maar aan politiek, ambtenarij en de sociale media over. En als de uitslag niet wordt uitgevoerd ben je verder van huis en worden demotivatie en cynisme nog eens extra aangewakkerd. Nu al blijft pakweg de helft van de mensen thuis bij reguliere verkiezingen en trekt de Top2000 of het Songfestival waarschijnlijk meer belangstellenden! Wat heb je aan een referendum met een veel te hoge toelatingsdrempel? Wat heb je aan een referendum met een minimale opkomst? Wat is het resultaat van een uitspraak die niet wordt uitgevoerd omdat het heilige coalitieakkoord het verbied?

Hamvragen

En zo zijn er nog een heel aantal andere hamvragen. De eerste is: “Welk probleem lost dit nu op?”. Maar ook, “welke nieuwe problemen worden er door opgeroepen?”.

Een andere vraag is: “Hebben we eigenlijk wel een nieuw instrument nodig als de bestaande middelen prima voldoen of nog beter benut kunnen worden?”. En, “Hoe valt een kosten-baten afweging uit?”. Want referenda zijn een nogal luxueuze hobby. Dat is lastig in een gemeente als Katwijk waar niets meer kan omdat al het geld door het Gat van Valkenhorst wordt verzwolgen.

Je kunt vaststellen dat een referendum heel veel geld gaat kosten en een enorme organisatie vergt. Kunnen we dat geld en die moeite niet beter direct besteden aan het beter en mooier maken van Katwijk i.p.v. aan bestuurlijke drukte die niks oplevert?

Surrogaat inspraak

Inwoners willen gewoon dat de overheid uitvoert waarvoor ze in het leven is geroepen, en dat dan tegen aanvaardbare kosten. Ze zitten niet te wachten op zinloze activiteiten. De vertegenwoordigende democratie is in principe heel goed in staat om met de bestaande regelgeving op een niet-autoritaire wijze te besturen. Inwoners zitten echt niet te wachten op de fopspeen van het referendum, of breder gezien op de surrogaat inspraak van de participatie.

De beperkende factor in het bestuurlijk gebouw is niet de rommelzolder met regels en reglementen. Het zwakke punt is de houding, de kennis en het gedrag van bestuurders, en soms het gebrek aan maatschappelijke empathie van ambtenaren. Als we de kwaliteit van het bestuur willen verbeteren zouden we daar dus aan moeten werken. Maar ik zie het eerlijk gezegd niet gebeuren dat slechte bestuurders zichzelf aan de eigen haren uit het moeras gaan trekken.

Kijk hoe het met Rutte is gegaan. Gewoon doorfietsen met je appeltje en je verkeerde doctrines tot de machine helemaal is vastgelopen. En pas als het echt niet meer gaat en de schade nagenoeg onherstelbaar is vertrekken met de staart tussen de benen.

En kijk hoe het ter plaatse in de casus Noordzeepassage is gegaan. Doorgaan tot het helemaal vastgelopen is en dan anderen de schuld geven, vervolgens geen verantwoordelijkheid nemen, en het een paar jaar later gewoon weer opnieuw proberen op dezelfde manier.

Kijk hoe we het enorme verlies op de gebiedsontwikkeling Valkenhorst hebben opgelopen. Een verlies waarvan we de geschatte omvang niet willen weten of in alle openheid communiceren. En dat terwijl het Gat van Valkenhorst gezien zijn beslag op onze financiële middelen allesbepalend zal zijn voor de toekomst van Katwijk op elk terrein.

Allemaal veroorzaakt door zwak bestuur en een gebrekkige organisatie. Als referenda en meer participatie hier een oplossing voor zouden kunnen zijn dan zou onze fractie er voor stemmen. Maar dit is dus niet het medicijn tegen slecht bestuur, het is slechts een fopspeen. Een fopspeen die slechts in de strijd geworpen wordt om er politiek voordeel uit te halen voor de eigen partij.

Waarom doen we dit eigenlijk?

De enige reden dat hier geld vermorst wordt is dat DURF aan het einde van deze periode kan zeggen dat ze zelf ook nog iets inhoudelijks hebben bijgedragen aan deze coalitie. Enkele nauwelijks serieus te nemen kroonjuwelen, zoals de kinderburgemeester en het vage participatieverhaal zijn namelijk de enige unieke Durfpareltjes die deze partij aan het heilig verklaarde coalitieakkoord heeft bijgedragen. Daarna zijn ze gewoon het oude ChristenUnie/SGP beleid gaan uitvoeren. Ze hebben alles mogelijk gemaakt behalve verandering. Er is 1 uitzondering: het bollenkunstwerk uit Rijnsburg is gered.

Komisch in sommige gevallen, bijvoorbeeld als je de kruistocht tegen het gasvrij maken van het wijkje Kalkoven zag voor de verkiezingen. Een kruistocht die na de verkiezingen in een heilige oorlog veranderde om de wijk toch maar wel gasvrij te krijgen. En nu gaat deze coalitie dus veel belastinggeld besteden aan in onze ogen niet urgente flauwekulletjes als een kinderburgemeester of inhoudsloze participatieretoriek. Omdat ook DURF moet kunnen scoren. SGP en CU hebben terecht hun afkeuring laten blijken over deze onzinvoorstellen maar gaan er wel voor stemmen. Hoezo dualisme? Wij condoleren onze inwoners met deze coalitie die samen bepaalt op welke wijze uw geld over de balk gegooid wordt in Katwijk.

Inwoners gaan een hoge prijs betalen

Uitstel van executie

De financiële situatie van Katwijk is zwaar beroerd. De tactiek die op het gemeentehuis wordt gevolgd is om de feiten zo lang mogelijk te ontkennen en toe te dekken. De ellende wordt daarmee vooruit geschoven maar dat is natuurlijk een kwestie van uitstel van executie. De gemeente heeft hetzelfde gedrag als veel mensen met problematische schulden waar minder geld binnenkomt dan er uitgegeven moet worden. Die mensen gooien de rekeningen en belastingbrieven uit wanhoop in de vuilnisbak. Dan is de ellende uit het zicht. Maar de problemen worden zo natuurlijk wel steeds erger. De gemeente Katwijk leeft dus op de hoop dat de noodzakelijk te plegen investeringen door omstandigheden naar achteren schuiven en dat we later eventueel nog wat kunnen schrappen.

Inwoners betalen de hoofdprijs

In de tussentijd verhoogt de gemeente de lokale belastingen jaar op jaar met grote percentages. Op die manier wordt het probleem aan de inkomstenkant wat minder. Iemand moet het betalen niet waar? Maar het uitgavenpatroon wordt vooralsnog niet aangepast. Integendeel, de ambtenaren worden per dozijn extra aangenomen. En er worden nog steeds veel onnodige uitgaven gedaan, zoals een hele grote bijdrage aan de stadsverwarming van Leiden.

Na ons de zondvloed

Het grootste deel van de inkomsten van de gemeente komt uit Den Haag en het is al jaren bekend dat er per 2026 een grote inkomstenvermindering zit aan te komen. Waarom denkt u dat dit fenomeen wordt aangeduid met het ‘Ravijnjaar’? In de begroting van de gemeente staat gewoon dat ze niks gaan aanpassen omdat nog niet duidelijk is hoe groot de ramp gaat worden. Dat heet bij ons thuis ‘je kop in het zand steken’.

Gat van Valkenhorst

Een groot probleem dat niet wordt benoemd is het feit dat de gemeente helemaal niet in staat is om de grootste verlieslatende post die er is aan te passen. Er is namelijk net als in voorgaande jaren een enorme olifant in deze begroting verborgen. Die olifant heet het Gat van Valkenhorst en betreft het extravagante verlies op de gebiedsontwikkeling Valkenhorst. Met enig zoeken kun je in een bijlage onder andere aanduidingen 42 miljoen euro aan investeringen voor de komende vijf jaar terugvinden, maar het echte verlies op Valkenhorst over de hele looptijd is onbekend. Ik heb er naar gevraagd maar men weigert mij de cijfers te geven. Dat is een teken aan de wand. Er is blijkbaar iets te verbergen.

Paragraaf 10 in deze begroting is specifiek voor de Gebiedsontwikkeling Valkenhorst (GOV) ingericht. In dit begrotingshoofdstuk is geen enkel cijfer te vinden maar alleen letters. Toch wel gek voor een begroting. De gemeenteraad is dus niet op de hoogte van de precieze omvang van het verwachte gigantische verlies op deze gebiedsontwikkeling. Dat is toch tamelijk bijzonder en veelzeggend, of zelfs achterlijk (in de zin van onprofessioneel of niet van deze tijd) te noemen. Kun je op die manier met een blinddoek om een gemeente besturen? Geeft de begroting daarmee een getrouw beeld van de werkelijkheid?

We kunnen het niet meer betalen

Op bladzijde 29 staat een vage grafiek die niet goed onderbouwd wordt:

Het is zeer de vraag of en zeer onwaarschijnlijk dat alle investeringen en kosten die samenhangen met Valkenhorst hierin verwerkt zijn. Maar in ieder geval is het duidelijk dat we wat noodzakelijk is straks niet meer kunnen betalen. Hier zitten geen luxe of overbodige zaken in, dat is wel duidelijk. Het eufemisme luidt “het is noodzakelijk om keuzes te maken”. Achter die kreet verbergt zich een enorm drama.

We zien dat de diverse fracties in de komende begrotingsvergadering met een diarree aan moties komen die allemaal extra wensen bevatten voor voorzieningen in onze gemeente. Die wensen zijn allemaal gerechtvaardigd maar zijn niet begroot door het college omdat we met het Gat van Valkenhorst zitten. Dat zwarte gat verzwelgt al die gerechtvaardigde wensen van onze inwoners. Moeten zij de dupe worden van onverantwoord slecht beleid? Moet ons geld naar woningbouw voor dure expats van elders? Moeten onze inwoners de woningbouw of de energievoorziening voor de regio bekostigen? Of zijn wij er als politiek voor onze inwoners?

Redden wat er nog te redden is

We zijn, met name door de extravagante kosten van het Gat van Valkenhorst, ook al niet meer in staat om de kleedkamers van Valken ‘68 te vervangen waarmee ook een vestiging voor huisartsen in Valkenburg in gevaar is. Wat denkt u dat er straks staat te gebeuren als de aap helemaal uit de mouw komt en het drama niet meer binnenskamers gehouden kan worden? Daarom wil KiesKatwijk dat het wurgcontract over Valkenhorst waarin geaccepteerd wordt dat wij de verliezen ophoesten van tafel gaat. Als we zwarte cijfers schrijven zijn al onze financiële problemen opgelost. Daarvoor dienen we een motie in om de gemeenteraad de gelegenheid te bieden om nog te redden wat er te redden is. We zijn benieuwd.

Jaap Haasnoot

Knotsgekke vertoning

Afgelopen donderdag hadden we weer een knotsgekke vertoning in de gemeenteraad. Wethouder Sonny Spek, die op het pluche gekomen is door verzet tegen stadsverwarming in de wijk Kalkoven, verdedigde daar vol vuur dat we het mogelijk moeten maken dat er overal in Katwijk stadsverwarming kan worden aangelegd. Daarom zouden we moeten aansluiten op een regionaal initiatief van de gemeente Leiden. Katwijk heeft daar al veel geld aan besteed en wil er mee doorgaan. Daarvoor wil Spek een half miljoen uit de gemeentekas tillen en daarnaast nog veel geld spenderen dat we van het Rijk hebben ontvangen i.v.m. de klimaatproblematiek. De hele gemeenteraad vindt dat prima, alleen KiesKatwijk was tegen. U krijgt de rekening.

Help Leiden uit de brand

De aanleiding is dat Leiden al sinds jaar en dag stadsverwarming heeft die op een peperdure gascentrale wordt gestookt. Dat is niet meer te betalen dus zoekt de overheid die een leverplicht heeft naar een alternatieve warmtebron voor die stadsverwarming. Daarvoor wordt een warmwaterleiding aangelegd vanuit het Botlekgebied. Door ongelooflijk slecht management en bestuur heeft de provincie en de gemeente Rotterdam hierop onnodig honderden miljoenen euro’s verbrand. Dat vermorste geld moet terugkomen en dat gaan de inwoners linksom of rechtsom betalen. Het is natuurlijk ook niet rendabel als dat geld alleen door de inwoners van Leiden moet worden opgebracht. Dus wordt de hele regio er bij getrokken om mee te betalen. Dat gaat op basis van inwonertal en niet op basis van het aantal gebruikers in een gemeente. Katwijk moet dus op die manier 20,1% van de kosten ophoesten als we zo gek zijn om er aan mee te doen. En het gemeentebestuur o.l.v. de grootste partij DURF is dus zo onverstandig. Allerlei externe bureaus verdienen aan dit project een leuke boterham want er moeten natuurlijk flink veel plannen worden geproduceerd. De rekening gaat naar de burger die nergens om gevraagd heeft. U krijgt van de coalitie ook geen gelegenheid om mee te praten of inspraak te plegen. U wordt daarvoor te dom geacht, de materie is te abstract voor u werd letterlijk gezegd. Zowel DURF, CU als SGP blijken weinig democratisch besef te hebben. Weet u nog van alle beloften tijdens de verkiezingen?

Bezwaren

KiesKatwijk heeft een hele reeks bezwaren benoemd maar de coalitie steunt natuurlijk de eigen vrienden, en de linkse wolk bestuurt op basis van politiek correcte emotie en dogma’s. Grootschalige collectieve oplossingen zouden per definitie beter zijn. Op Valkenhorst komt geen stadsverwarming. Waar dan wel? Ik zie het eerlijk gezegd nergens gebeuren. Het is veel verstandiger om de slechte bouw van 50 en 60 jaar geleden in de Hoornes niet voor de zoveelste keer te renoveren. Bouw daar energiezuinige woningen voor terug dan ben je voor de inwoners, de belastingbetaler en het klimaat slimmer bezig. Daar is dan geen behoefte meer aan hoge temperatuur stadsverwarming, een concept van voor de Tweede Wereldoorlog. Individuele en kleinschalige groepsoplossingen hebben de toekomst. In ieder geval is het waanzinnig om nu enorm te investeren in een infrastructuur op een moment dat je nog geen idee hebt of er behoefte en vraag naar is, en hoe het financiele en maatschappelijke rendementsplaatje er uit ziet in vergelijking met alternatieven.

In Katwijk kan dat echter wel. Want het is niet het eigen geld van de bestuurders die leuke dingen voor u aan het bedenken zijn maar het zijn uw centjes. En zij weten blijkbaar prima wat goed voor u is. Als dat ouderwetse regentengedrag de tijdens de verkiezingen aan u beloofde veranderingen zijn dan denk ik dat u de volgende keer iets langer moet nadenken in het stemhokje.

Jaap Haasnoot

Betreft: Transparante en eerlijke kostenverdeling.

De raad van de gemeente Katwijk, in vergadering bijeen op 28 september 2023,

Constaterende dat:

Het college voornemens is de komende jaren 457.454 euro te spenderen, met als doel om onder leiding van de gemeente Leiden met zes gemeenten op een zeker moment een regionaal warmtesysteem te realiseren, met als warmtebron de fossiele industrie in het Botlek gebied, en met als meer specifiek doel om collectieve stadsverwarming te realiseren of in stand te houden, waarbij een van de uitgangspunten is om de kosten van dit project op basis van inwonertal af te rekenen, waardoor de inwoners van de gemeente Katwijk 20,1% van de kosten van dit project dienen op te brengen.

Overwegende dat:

Het initiatief om regionale of lokale stadsverwarming mogelijk te maken geen verplichte gemeentelijke taak is en het überhaupt onduidelijk en zelfs onwaarschijnlijk is dat dit concept in de toekomst nog op enige schaal in de gemeente Katwijk zal worden toegepast;

Anders dan de gemeente Leiden die stadsverwarming heeft en daarom een duurzame en betaalbare warmtebron nodig heeft is er voor de gemeente Katwijk geen enkele noodzaak of urgentie om op dit moment inspanningen te verrichten om stadsverwarming mogelijk te maken;

Het wetgevend kader op dit moment afwezig is en de toekomstige ontwikkelingen zeer onduidelijk en onvoorspelbaar zijn, en het alleen om die reden al onverstandig is om op dit moment op dit terrein allerlei stappen te nemen of ontwikkelingen in gang te zetten;

De gemeente Katwijk aanzienlijke financiële en personele problemen (onderbezetting, overbelasting, extreme externe inhuur) kent, en het in dier voege verstandig zou zijn om geen onverplichte taken in uitvoering te nemen maar zich op de kerntaken te concentreren;

Het perspectief m.b.t. de toekomstige financiële inkomsten uit het gemeentefonds als zeer ongunstig moet worden gekenschetst en er ook geen enkele zekerheid is op structurele financiering van dit soort projecten op langere termijn, en het aldus onverstandig is om een risicovol project aan te vatten waarvoor de noodzaak ontbreekt en de toekomstige kosten onduidelijk zijn;

In vakliteratuur er recent vraagtekens worden gezet bij de commerciële invloed

van adviseurs op het gebied van de energietransitie op het beleid van gemeenten, de afhankelijkheid van gemeenten van deze externe kennis, en er ook vraagtekens worden gezet of de bestuurskracht

van gemeenten wel in alle gevallen voldoende is om dit soort grote projecten te kunnen ‘behappen’;

Het kwestieus is of collectieve en weinig flexibele collectieve systemen van warmtedistributie (stadsverwarming) op basis van kosten of klimaatrendement te prefereren zouden zijn boven individuele of kleinschalige groepsoplossingen ter verwarming van woningen;

De levenscyclus van de fossiele industrie in het Botlek gebied die als warmtebron dient eindig is terwijl die restwarmte overigens ook in de directe nabijheid of in die industrie zelf zou kunnen worden hergebruikt;

Het zeer onwaarschijnlijk is dat, en in ieder geval onduidelijk is of, er in Katwijk zoveel animo of afzetmogelijkheden voor stadsverwarming zou zijn dat dit deze grote inspanningen en investeringen op dit moment zou rechtvaardigen;

Het bezien vanuit klimaatrendement en maatschappelijk nut verstandiger is om te investeren in de vervanging van de oude woningvoorraad voor zover het niet meer zinvol is om deze nog (opnieuw) te renoveren en waarbij zich op wijkniveau tal van meekoppelkansen en synergiemogelijkheden aandienen, en waarbij recht wordt gedaan aan eerder door deze raad op 2 november 2017 aangenomen moties “Deltaplan duurzame woningbouw”

en “Toekomstbestendige wijken en leeftijdsbestendig wonen”

Het organiseren van een belangrijke en dure transitie m.b.t. het verwarmen van woningen zonder wezenlijke invloed en intensieve betrokkenheid van raden of inwoners niet wenselijk is;

Het merkwaardig is te constateren dat de kosten van de benodigde infrastructuur voor het verwarmen van woningen op basis van inwonertal regionaal worden omgeslagen, terwijl het gigantische verlies dat samenhangt met het realiseren van woningen op Valkenhorst die bedoeld zijn voor dezelfde regio uitsluitend door de inwoners van de gemeente Katwijk zouden moeten worden gedragen;

Er tevens te constateren is dat de gemeente Katwijk per inwoner gemeten de hoogste bijdrage heeft geleverd aan de Rijnlandroute, en het niet wenselijk is dat de gemeente Katwijk opnieuw de rol van suikeroom voor de regio op zich neemt;

Amendement 1: Voegt (na vervanging van de punt door een komma) aan beslispunt 2 toe:

“mits er door de deelnemende gemeenten wordt overeengekomen en is vastgelegd dat ook de kosten die ontstaan door het verlies op de gebiedsontwikkeling Valkenhorst gezamenlijk door de regio worden gedragen op basis van inwonertal”.

– – / – –

Amendement 2: Vervangt het eerste beslispunt door de volgende tekst:

1. Dat voortzetting van de bestaande samenwerking tussen de gemeenten Leiden, Leiderdorp, Katwijk, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude op grond van de Samenwerkingsovereenkomst Warmte Leidse Regio niet gewenst is zolang de kostenverdeling op basis van inwonertal is geregeld;

Schrapt de beslispunten 2, 3 en 4;

En voegt een nieuw beslispunt 2 toe:

2. Verzoekt het college bij een door hen gewenste voortzetting van het project de raad een voorstel voor te leggen waarin de financiering gebaseerd is op (reëel te verwachten en onderbouwde) gebruikersaantallen van stadsverwarming in onze gemeente.

Subsidieaanvraag werd pijnlijke soap

Het College van B&W, of misschien moeten we zeggen de verantwoordelijke portefeuillehouder, heeft (weer) een hoop schade veroorzaakt. Niet alleen is een eenvoudige kwestie als de subsidieverlening aan SKA voor het eindejaarsevenement niet opgelost maar tegelijkertijd heeft het college, of misschien moet ik zeggen de portefeuillehouder, zichzelf in de voet geschoten. Eerlijk gezegd heb ik weinig puf om deze kwestie nog helemaal uit de doeken te doen. Daarom plaats ik hier kortheidshalve het fillempje van mijn bijdrage in de raad:

Maar ik wil tenslotte toch even wijzen op het volgende niet onbelangrijke aspect. Als een verzameling hotemetoten, of misschien moet ik zeggen een hotemetoot, al niet in staat blijkt om zo’n eenvoudig klusje als de SKA-subsidie voor elkaar te krijgen wat dan te denken van echt complexe en belangrijke kwesties waar heel veel geld en risico mee is gemoeid? Wil je mensen met een dergelijk competentieprofiel wel zo’n zware verantwoordelijkheid laten dragen?

Ik wijs er op dat een aantal van dezelfde spelers verantwoordelijk is voor de deal met het Rijksvastgoedbedrijf over het voormalig Vliegkamp Valkenburg. Als ik me het goed herinner hebben wij over de Gebiedsontwikkeling Valkenhorst al wel eerder bericht op deze website. En m.b.t. die kwestie die over vele tientallen miljoenen verlies gaat krijg je een zelfde soort reacties van de verantwoordelijken: wegkijken, ontkennen, bagatelliseren en alternatieve feiten benoemen. Maar de kruik gaat net zo lang te water tot hij barst. Dat heeft zelfs Mark “ik heb hier geen actieve herinnering aan” Rutte moeten ervaren.

Jaap Haasnoot

De coalitie van CU, DURF en SGP staat weer eens voor een tweesprong met de plannen op het gebied Havenscharnier. Gaan deze partijen opnieuw kritiekloos de voorstellen die op het gemeentehuis worden bedacht afstempelen?

Durf blijft onzichtbaar

Het blijft erg teleurstellend dat de grootste partij DURF tot nog toe helemaal niks heeft ingebracht dat ook maar enigszins lijkt op een koerswijziging in vergelijk met het beleid van voorgaande jaren. Er is helemaal niks veranderd aan het beleid sinds de verkiezingen, behalve dan dat de lokale belastingen jaar op jaar steeds weer enorm worden opgeschroefd.

Raadsleden CU en SGP blijven afstempelaars

Tot nog toe was dit gebrek aan vernieuwing en een enorme passiviteit de gevolgde lijn bij dubieuze beslissingen, van het Cultuurhuis tot het gasvrij maken van de wijk Kalkoven. Business as usual. Er is dus helemaal niets veranderd in Katwijk, ondanks beloften die in de verkiezingstijd zijn gedaan. Het mislukte bibliotheekexperiment in de Noordzeepassage wordt vrolijk 50 meter verderop herhaald. En nu zijn er weer vage plannen voor drie torenflats op de locatie van de voormalige Rabobank. En wie zit er eigenlijk te wachten op een duur magazijn voor oude spullen langs de uitwatering? En dan zullen we het maar niet hebben over het voorgenomen gebruik van de geparkeerde auto als melkkoe om de enorme tekorten te kunnen verminderen.

Gebiedsvisie Havenscharnier is blanco cheque

Donderdag wordt besloten over de gebiedsvisie Havenscharnier. Die visie is een buitengewoon vaag, abstract en onduidelijk verhaal. B&W krijgt hiermee een blanco volmacht om in overleg met de grondeigenaar te doen waar ze zin in hebben. Net zoals dat bij de grote ontwikkellocatie Valkenhorst is gebeurd gaat dan ook hier de macht van het geld de doorslag geven. Dat worden dus teveel dure woningen, en teveel bouwvolume op een te kleine postzegel. Alleen op die manier is het voldoende lucratief voor de ontwikkelaar. Het Algemeen Belang, zoals de zorg voor leefbaarheid en voldoende betaalbare woningen en aandacht voor het aanzicht van de gemeente op die kwetsbare plek zal dan het onderspit delven.

Gemeenteraad maakt zichzelf monddood

De tactiek van B&W is duidelijk. Er wordt een visie gepresenteerd die zeer abstract is en waarmee je alle kanten uit kunt. Als de gemeenteraad er ja tegen zegt is ze haar zeggenschap kwijt. Dan herhaalt de wethouder zijn bekende mantra “ik voer slechts uit wat de gemeenteraad heeft beslist”. Een verkeerde voorstelling van zaken, of een leugen zoals we in het dagelijks spraakgebruik zeggen. Want de gemeenteraad kan helemaal niet weten waarvoor ze stemmen met deze visie. De bouwplannen liggen in de kluis en er worden slechts vage hints gegeven hoe die er uit zouden kunnen zien. Als deze zogeheten “Visie” wordt goedgekeurd dan degradeert de gemeenteraad zich als een inspraakpartner i.p.v. als het hoogste gezag dat bepalend zou moeten zijn m.b.t. de toekomst van Katwijk.

Weg van de minste weerstand

De vraag is of gemeenteraadsleden het lef zullen hebben om hun positie op te eisen. Of volgen ze weer de weg van de minste weerstand, smoesjes verzinnen om niet tegen de eigen partijvrienden te hoeven ingaan?

KiesKatwijk komt met een amendement dat het totale bouwvolume op de locatie Rabobank maximeert. Dat is de enige mogelijkheid om nog wat invloed te kunnen uitoefenen. Dit is een testcase of de coalitievrienden in de gemeenteraad gaan doen wat in het belang van Katwijk is of wat in het belang is van de ontwikkelaar. Ik hoop dat ik het mis heb met mijn waarnemingen en dat de coalitiepartijen in de raad wat lef gaan vertonen en een ongewenste ontwikkeling gaan bijsturen. Ik heb er weinig vertrouwen in. Als ik het mis heb en ons amendement gaat het halen zal ik uiteraard het boetekleed aantrekken.

Jaap Haasnoot

Gesneuvelde bibliotheekplan Noordzeepassage wordt nu 50 meter verderop herhaald.

Als je als gemeentebestuur 3,5 miljoen euro gaat uitgeven als eerste stap voor nog veel meer miljoenen dan moet je goed weten waaraan je begint. Dan moet je niet met dommige clichés komen als “zonder risico’s kun je niet besturen”. Dan moet je ook niet zonder enige onderbouwing met de kreet komen dat het hier gecalculeerde risico’s omvat als je alleen wat vage plannen hebt gezien en een lijstje getallen waarvan het onduidelijk is waarop ze zijn gebaseerd. We hebben het hier over een grote zak geld die het gemeentebestuur (met als uitzondering KiesKatwijk en de VVD) wil gaan uitgeven voor de bibliotheek.

Roeptoeteren dat de bibliotheek zo’n hoogstaande bestemming is voor het belastinggeld is ook geen voldoende onderbouwing om gevaarlijke risico’s aan te gaan of om akkoord te gaan met suboptimale oplossingen voor veel te veel geld.

Voor het zeedorp betekenen de peperdure plannen dat we van een bibliotheek met een prettig en bruikbaar zaaltje aan de Schelpendam naar een uitleenpunt in het winkelcentrum Zeezijde gaan. Daar kun je nog niet eens je fiets kwijt, en voor je auto moet je betalen en een stukje wandelen. Dat is natuurlijk goed voor de exploitatie van de gemeentelijke garage, dus er zijn ook lichtpunten. Alhoewel deze garage bij mooi weer vol staat bedenk ik nu. Maar goed, dan lezen de mensen die slecht ter been zijn maar niet in de zomer zal de wethouder gedacht hebben.

Dat we afstappen van het uitgangspunt om alle centrumvoorzieningen in Katwijk aan Zee te lokaliseren wil niemand horen. Een gemeente die zijn eigen beleid met voeten treedt en daar ook nog een beetje geheimzinnig over doet is een schandalige zaak. Maar goed de wethouder van DURF, die in een vorig leven tegen nieuwbouw in het winkelcentrum Zeezijde was, wil nu de geschiedenis ingaan als grote bibliotheekheld door enkele tientallen meters verderop het oude plan Noordzeepassage gewoon te herhalen. Weinig creatief zou je kunnen zeggen als je vriendelijk wilt blijven.

Je kunt er nog wel meer over zeggen. En dat heb ik gedaan in een radio-uitzending van RTVKatwijk:

Jaap Haasnoot

Ik vergeet het grote verkiezingsdebat van RTV Katwijk niet snel. Tijdens de uitzending werd ik redelijk beroerd en achteraf bleek dat ik besmet was met Corona. Voor de uitzending nog negatief maar na de uitzending toch nog maar een keer testen… Positief. Redelijk vermoeid maar ook erg duizelig stond ik voor een front van CDA, SGP en CU.

We praatten poep

De stelling was dat we geen geld meer hebben en binnenkort praktisch failliet zouden zijn. Bij hoog en laag beweerde de nu inmiddels wethouder financiën dat we poep praatten. Nu net een jaar later komt de waarheid al naar buiten. Overigens eerder dan onze partij verwacht had: “We hebben financiële uitdagingen is de omfloerste boodschap”. Iets waarvoor wij dus al eerderwaarschuwden. Het is een lastige keuze om dit soort dingen te zeggen. Iedereen weet dat als je tijdens een campagne alleen maar zegt dat we moeten bezuinigen omdat anders straks de schulden tegen de plinten klotsen je daar niet echt stemmen mee wint. Maar het is wel een eerlijk verhaal. De kiezer heeft voor onze visie helaas maar 1 zetel over gehad maar de Katwijkers worden nu wel met alle problemen opgescheept. Torenhoge belastingen in ruil voor afgeroomde voorzieningen.

Scholen en Valkenhorst de grootste uitdagingen

De wethouder geeft dus in een persbericht aan dat we “uitdagingen” hebben. Typische communicatietaal om een pil te vergulden maar echt serieus nemen hoeven we het blijkbaar niet. 2022 was toch afgesloten met een meevaller van 3,5 miljoen? Dat is natuurlijk een excuus voor de ellende die er nog aan gaat komen. We krijgen voor de zoveelste keer weer een verhaal over keuzes maken en over “aan de knoppen draaien”….

Maar sommige dingen zijn geen keuzes helaas. Zo moeten we de scholen vernieuwen. Deze staan weggeschreven in de MIP (Meerjaren Investerings Plan, tegenwoordig heet dat een agenda…. ) Voor het vervangen van de scholen is onder de noemer IHP (integraal huisvestingsplan) een begroting die nog niet eens compleet is. De aankomende jaren kost dat al miljoenen en na 2030 meer dan 93 Miljoen.

Alleen al van deze bedragen zou je moeten schrikken. Het naar achteren schuiven is geen optie. Je moet de scholen toekomstbestendig maken en zorgen dat iedereen in een goed gebouw onderwijs kan krijgen. Deze bedragen zijn gelukkig allemaal doorgerekend. Wat niet is doorgerekend: Valkenhorst….

Als je Jaap Haasnoot zegt, dan zeg je Valkenhorst. Niet voor niks want mijn collega probeert nu al jaren te vertellen dat dit als het zwaard van Damocles boven onze financien hangt. Een normale doorrekening van de kosten is er niet. Door het wurgcontract kunnen we onvoldoende kosten declareren en leiden we er in totaal misschien meer dat 100 miljoen euro verlies op. De juiste calculaties in een Impactanalyse worden geheim gehouden. Het excuus van het college: Valkenhorst staat er niet in een paar jaar. Maar de kosten zijn dermate hoog dat , ook al zou je dit verspreiden over enkele jaren, er een enorm gat in de begrotingen zal vallen. Onze inwoners subsidieren daarmee het Rijk en de rijken van buiten onze gemeente die er straks zullen gaan wonen.

Wie mag dat betalen….

In dit geval hoeven we niet te zoeken naar de lieve Gerritje… De inwoners van Katwijk gaan straks enorm veel OZB betalen voor de toekomstige inwoners van Valkenhorst. Wel in ieder geval goed om te weten waar je OZB naar toe gaat… Naar mensen uit de regio of de rest van Nederland dus. De nieuwe inwoners gaan dus wonen op de kosten van alle Katwijkers.

Dan nog even een knuppel in het hoenderhok…

Afgelopen week werd duidelijk dat de volledige coalitie van DURF, SGP, CU en oppositie CDA, PvdA en D66 het allemaal geen probleem vinden dat het nieuwe Cultuurhuis van Katwijk meer dan 11 miljoen gaat kosten en dat we niet precies weten wat we daarvoor krijgen en of het traject wel uitvoerbaar en haalbaar is. Als er een kink in de kabel komt hebben we opnieuw weer zinloos miljoenen verbrand. Het is alsof een burger een stuk grond koopt om een huis te bouwen maar niet weet of hij het dak wel kan betalen.. Maar laten we het gewoon maar doen! Zoals de SGP zei: Laten we tijdens het traject kijken hoe de wind staat. Dat noem ik met het oog op alle kosten geen gezond verstand politiek!

Zo ziet u maar. KiesKatwijk had misschien geen positief verhaal tijdens de verkiezingen. Maar als we met de kennis van nu kijken… We hadden geen ongelijk!

Gijsbert Schrijvers

Kiezen voor renovatie oude panden geen goed idee

Als systeembeheerder komt de titel van deze blog vaak voorbij: Clusterfuck: een complexe en volkomen ongeordende en slecht beheerde situatie: een warboel. In ICT termen: een opeenstapeling van verkeerde acties waardoor verschillende systemen niet of onjuist functioneren.

Cultuurcentrum

Deze term past prima als we praten over een nieuw Cultuurcentrum in Katwijk. Al vele jaren spreken we over locaties voor de nieuwe Bibliotheek. Recent verscheen daarover nog een interessant artikel in het Leidsch Dagblad onder de titel “Gemiste kansen“. Sinds 2018 moet de toekomstige locatie voor een nieuwe bibliotheek gedeeld worden met K&O en de muziekschool. Ze hebben bedacht dat die instellingen dan ook maar meteen moeten fuseren. Dit maakt de situatie al complexer dan dat deze al was voor 2018. Maar de fusie tussen bibliotheek en muziekschool is echt een heel slecht plan. Samenwerken kan prima zonder fuseren. De muziekschool is er met de haren bij getrokken omdat er destijds in de geplande locatie Noordzeepassage teveel ruimte zat. Vele locaties zijn in de loop der jaren onderzocht. De een na de ander werd afgeschoten. Na het falen van de laatste locatie Noordzeepassage is nu De Burgt en het Emmaplein in zicht gekomen. Maar zijn we niet op weg naar de grootste Clusterfuck van de gemeente Katwijk in enkele decenia? Ik vrees het ergste. Waarom denk ik hier zo over?

Parkeren

in 2020 kregen de ondernemers in de Burgt te horen dat ze binnenkort op zoek moeten naar een nieuwe locatie. De gemeente wil graag De Burgt gaan gebruiken voor de bibliotheek. Ondernemers boos, werden vaak niet begrepen en kregen geen antwoorden op “per wanneer”. in 2022 werd duidelijk dat de bibliotheek bij de locatie in Rijnsburg mogelijk niet haalbaar is omdat het aantal parkeerplaatsen niet voldoende is.

Er kwam een onderzoek met de vraag of er aldaar voldoende parkeerplaatsen zijn. De resultaten van dit onderzoek zijn nog steeds niet bekend bij de gemeenteraad. De locatie Emmaplein en De Burgt zijn echter onlosmakelijk van elkaar verbonden. Zonder het 1 geen ander. Of parkeren haalbaar is, is nog maar de vraag. Maar we gaan wel alvast beslissen dat we het Emmaplein gaan aankopen. Een ondernemer die op zoek is naar een nieuwe locatie zou dan toch nog even twee keer achter zijn oren krabben. Zonder De Burgt geen Emmaplein en andersom. Moeten we alvast een locatie aankopen voordat duidelijk is dat de problemen op de andere locatie zijn opgelost? En wat als de boodschap is dat het niet kan? Dan zit de gemeente met winkelpanden die geen bestemming hebben….

Emmaplein en VvE

Het hele Emmaplein heeft hetzelfde probleem als dat van de Noordzeepassage: Geluid, bewoners en alleen betaald parkeren. De VvE heeft bij de Noordzeepassage uiteindelijk de stekker uit het plan getrokken toen bleek dat mogelijke geluidsoverlast niet kon worden weggenomen. De Box in Box constructie zou niet geheel geluidsdicht kunnen worden gemaakt. Wat doen we bij het Emmaplein? Precies hetzelfde. Een Box in Box constructie. Volgens de wethouder is het nu anders. We hebben nu maar te maken met 1 VvE i.p.v. meerdere. Mijn inziens is daar principieel geen verschil. Een stem tegen is ook bij dit plan een mokerslag die het project in elkaar laat storten. En wat gaan we dan doen? De wethouder wil de stekker hoe dan ook niet uit het plan trekken. Dat hoeft mijn inziens ook niet want dat zullen de VvE, resultaten van het parkeren bij De Burgt of de financiële bijsluiter uiteindelijk wel doen.

Financien en conclusie.

De gemeente heeft eerder 11 miljoen beschikbaar gesteld. Voor het Emmaplein moet ruim 2,6 miljoen op tafel worden gelegd om de panden aan te kopen. Dan heb je een lege ruimte die nog helemaal klaar moet worden gemaakt. Sterker nog: Er moet een kelder bijkomen. Iedereen weet, ga je de grond in dan zal je je portemonnee moeten trekken. Het pand moet geluidsdicht, een kelder krijgen, aangekleed worden, nieuwe installaties moeten worden geplaatst en ga zo maar even door. Renoveren van oude panden (die voor een ander doel zijn ontworpen) is per definitie duurder en complexer dan nieuwbouw, en meestal krijg je dan nog steeds minder functionaliteit dan bij nieuwbouw. Dan nog De Burgt, ook daar moeten veel zaken worden aangepast. Zalen moeten worden aangekleed. De locatie zal gereed moeten worden gemaakt voor de administratie en de samenvoeging van K&O als de muziekschool. Ik kan u op een presenteerblaadje tonen dat de 11 miljoen bij lange na niet afdoende zal zijn en er vanuit verschillende potjes toch miljoenen bij moeten. Geld dat we niet hebben…

Terug bij af?

Laten we voorop stellen: Een Cultuurcentrum is hard nodig. Het plafond van de bibliotheek op de Schelpendam komt naar beneden. De lift is niet meer te repareren en de CV ketel is al jaren aan vervanging toe. Een mooi Cultuurhuis is goed voor Katwijk.. Maar ik vrees dat we ook ditmaal gaan vastlopen en we straks opnieuw weer terug bij af zijn. Als we destijds hadden gekozen voor een gecombineerde Bieb en Basisschool langs het Marktplein dan zouden we nu minder en minder dure problemen hebben.

Gijsbert Schrijvers

Op donderdag 20 april heeft het college van B&W een stapel financiële paperassen bij raadsleden op tafel gelegd om in de commissievergadering te horen wat ze van de inhoud daarvan vonden. Het oordeel van de commissie kan ik kort samenvatten met “hier kunnen we geen chocolade van maken”.

Blufpudding

Eerlijk gezegd denk ik dat B&W zelf ook niet weet wat ze met de situatie aan moet. Ik vermoed zelfs dat ze behoorlijk in paniek zijn. De situatie is op zichzelf natuurlijk tamelijk ernstig, vooral ook omdat die grotendeels voorkomen had kunnen worden. En als ze niet in paniek zijn dan is dat nog veel ernstiger, want dan hebben de heren (net als de meerderheid in de gemeenteraad op dit moment) nog niet door dat de hele blufpudding van ons financiële gebouw dreigt in te storten.

Vaagpraterij om de pil te vergulden

KiesKatwijk heeft langer geleden al voorspeld dat de gemeente met het huidige beleid failliet zal gaan. Dat werkt technisch gezien overigens in de praktijk iets anders uit, maar daar wordt het niet minder vervelend van natuurlijk. Als je niet meer aan je verplichtingen kunt voldoen ben je in feite failliet. En dat is ongeveer de situatie die donderdag op tafel werd gelegd.

Iedereen in het zaaltje zat wat glazig te kijken, want de presentatie van het college bestond vooral uit abstracte vaagpraterij. Interpretatie daarvan is lastig. De vergadering liep mede daarom ook enorm uit want pas na langdurig aandringen en doorvragen van commissieleden kwam de waarheid enigszins verbloemd op tafel. En ik geef u op een briefje dat de meeste raadsleden de ernst van de situatie op dit moment nog steeds niet door hebben. Dat komt ook door de slechte voorbereiding van de vergadering. Er was slechts een stapel spreadsheets en overzichten op een hoop gegooid zonder een goede toelichting en interpretatie. Een beknopte presentatie helpt niet want die gaat het ene oor in en het andere weer uit. Zonder verdieping helpt dat een lekenbestuur niet om a la minute te kunnen snappen wat er aan de hand is. Sterker nog, dat werkt alleen als een rookgordijn, maar zo zal het niet bedoeld zijn.

Zorgwekkend

Tijdens de begrotingsbehandeling in november 2022 hebben wij naar voren gebracht dat een heleboel zaken niet zijn opgenomen in de meerjarenbegroting, en dat er daarom geen goed inzicht is in de stand van zaken. Dat is gewoon gevaarlijk. Onze fractie is echter al langere tijd van mening dat de financiële situatie van Katwijk zeer zorgwekkend is. Onze bezwaren worden steeds weggewuifd. De ‘grote vissen’ in het kostenplaatje van de gemeente zijn het Scholenplan (IHP) en het Gat van Valkenhorst. Alleen al op die twee posten lopen we als gemeente helemaal leeg. Dat gaat waarschijnlijk om meer dan 300 miljoen over een reeks van jaren. En beide onderdelen zijn tot op heden niet compleet in de begroting opgenomen.

Inwoners zijn de dupe

Dat ‘sjoemelen’ met de begroting kon in zekere zin niet anders want er moet conform de regelgeving altijd een sluitende begroting worden gepresenteerd. En bovendien kun je de lokale belastingen niet in een keer verdubbelen of verdrievoudigen. Dus dat proces wordt alleen daarom al stapsgewijs georganiseerd. Elk jaar een beetje extra extra belastingverhoging. Onze inwoners zitten in de positie conform de kikker die uiteindelijk wordt gekookt in langzaam warmer wordend water.

Aap is uit de mouw gekomen

Dat wegmoffelen kun je een tijdje volhouden maar op een gegeven moment komt de aap toch uit de mouw. En dat moment kwam dus zelfs eerder dan ik verwachtte. Afgelopen donderdag dus, krap vijf maanden na de begrotingsbehandeling. Dat belooft niet veel goeds. Het begint nu heel snel uit de hand te lopen. De vorige globale situatieschets van onze financiële positie was op 2 februari. In die krap drie maanden tijd is het beeld van de situatie ernstig verslechterd. De geraamde investeringen blijken in de praktijk veel hoger uit te vallen, in 2023 alleen al een verhoging met 21 miljoen euro. Ze zaten er dus in november 2022 pakweg 16% naast met de kennis van nu, en die kloof gaat nog groeien. Nogmaals, allemaal zeer zorgwekkend en gevaarlijk. Het gat tussen wat er echt moet gebeuren in Katwijk en wat er mogelijk is wordt nu elke dag groter. Er is op dit moment echt niets meer te kiezen. Er is daarbij trouwens nog niet eens rekening gehouden met renteontwikkelingen. En de investeringen zijn ook voor het grootste deel nog niet geïndexeerd. Het wordt dus echt alleen maar erger bij de volgende presentaties.

Faillissement komt naderbij

Na lang aandringen kwam donderdag het hoge woord er uit. We kunnen de noodzakelijke uitgaven van de gemeente binnenkort niet meer betalen. Dat was in feite de deprimerende boodschap. Het probleem daarbij is dat er niet of nauwelijks geschrapt kan worden in mogelijk overbodige luxe. Er zitten immers volgens de eerstverantwoordelijke wethouder geen “gouden kranen” meer in het lijstje van te financieren zaken. Alles op het lijstje investeringen is in feite harde noodzaak. Je bent dus gewoon verplicht om die uitgaven te doen. Anders gaat er iets behoorlijk mis. Wat was ook alweer de definitie van faillissement?

Wie gaat ons redden?

KiesKatwijk constateert dat de gemeente Katwijk binnenkort zijn formeel verplichte of anderszins noodzakelijke uitgaven niet meer kan doen. Ik vind dat er daarom alle reden is om in paniek te geraken. De vraag is of we in Katwijk de bestuurders hebben die zo’n situatie aankunnen. Moet je de mensen die deze situatie veroorzaakt hebben het ook laten opruimen? Het zou mij niet verbazen als binnenkort de eersten het langzaam zinkende schip gaan verlaten. Ik ben nogal hard in mijn oordeel maar dat is gerechtvaardigd. Door onprofessioneel handelen, zwak besturen of het nemen van de verkeerde besluiten is in feite het zelfstandige voortbestaan van de gemeente Katwijk op enige termijn in de waagschaal gesteld. Onze inwoners worden op allerlei manieren de dupe, o.a. door torenhoge belastingverhogingen in de nabije toekomst.

Wat te doen?

In de commissie heb ik gezegd dat het enige bruikbare, zinvolle en logische alternatief is om zo snel mogelijk het contract met het Rijksvastgoedbedrijf over Valkenhorst te verbreken. Dat wurgcontract is een molensteen om de nek van onze gemeente en haar inwoners die, zoals KiesKatwijk van begin af aan gezegd heeft, ons allen fataal gaat worden. Als we zwarte cijfers op de gebiedsontwikkeling zouden kunnen schrijven dan zijn we in feite grotendeels uit de brand. Als we die gebiedsontwikkeling anders gaan aanvliegen en de wettelijke mogelijkheden benutten om de regie in handen te nemen, en daarbij alle kosten die wettelijk kunnen worden toegerekend aan de grondexploitatie van het Rijk ook echt kunnen doorberekenen zijn we grotendeels uit de problemen. Dat is gewoon haalbaar als er voldoende politieke moed wordt verzameld en er wat ego’s opzij worden gezet. En daar zit meteen het probleem. Het worden spannende tijden. In een volgende blog zal ik nader ingaan op de situatie rond Valkenhorst.

Jaap Haasnoot