Poliflw

Een levenslang houdverbod bij ernstige dierenmishandeling , hogere maximumstraffen voor dierenbeulen en een verbod op het zelf doden van huisdieren . De Partij voor de Dieren heeft drie grote doorbraken bereikt bij het debat over de Wet aanpak dierenmishandeling en dierverwaarlozing . “Eindelijk, eindelijk, eindelijk kunnen we dieren beter beschermen tegen dierenbeulen en horrorfokkers. Daar hebben we jaren hard voor geknokt”, aldus een opgetogen PvdD-Kamerlid Frank Wassenberg. “Dierenmishandeling kan niet stevig genoeg worden aangepakt. De wetgeving bood onvoldoende mogelijkheden daartoe, maar dat hebben we vandaag veranderd”, vervolgt Wassenberg. Met de aangenomen wetswijzigingen kan een rechter straks een levenslang houdverbod en gebiedsverbod opleggen. “Dan moet je denken aan daders die zich schuldig hebben gemaakt aan puur sadisme of aan marteling van dieren. Of daders die op gruwelijke wijze dieren hebben omgebracht, of die grote aantallen dieren langdurig, systematisch en ernstig hebben verwaarloosd. Recidivisten. Tegen deze daders moeten dieren echt in bescherming genomen worden, levenslang, omdat de kans op herhaling heel groot is en het leed niet te overzien”, aldus Wassenberg. Zwaardere straffen Ook kunnen dierenbeulen straks hogere straffen opgelegd krijgen bij dierenmishandeling en -verwaarlozing. De maximum gevangenisstraf voor ernstige delicten gaat van drie naar vijf jaar en voor minder ernstige delicten van zes maanden naar één jaar. Ook de geldboete gaat in beide gevallen omhoog. Wassenberg: “Het kan niet zo zijn dat een eenvoudige diefstal zwaarder kan worden bestraft dan het mishandelen en doden van een dier.” De hogere straffen zijn van toepassing op zowel particuliere als bedrijfsmatige houders van dieren. Zelf doden van huisdier verboden De derde aangenomen wijziging op de wet regelt dat het verboden wordt om gehouden zoogdieren zelf te doden. Voor honden, katten en ganzen was dat al verboden en dat gaat nu dus gelden voor andere als huisdier gehouden zoogdieren. “Het is niet uit te leggen dat het momenteel wel mogelijk is een dierenbeul te vervolgen die een nest jonge hondjes in een met stenen verzwaarde sporttas de sloot ingooit, maar niet wanneer ditzelfde gebeurt met een nest jonge cavia’s”, licht Wassenberg de noodzaak van zijn wetswijziging toe. In de huidige situatie kan justitie alleen optreden als bewezen kan worden dat een dier bij het doden heeft geleden. “Die bewijslast is voor de politie veel te ingewikkeld en tijdrovend, waardoor daders in de praktijk vrijwel nooit kunnen worden vervolgd, zelfs niet als ze in beeld zijn bij de politie. Dierenbeulen ontlopen zo vaak veel te gemakkelijk hun straf.” De wetswijziging is bovendien noodzakelijk om te voorkomen dat fokkers van gezelschapsdieren gezonde dieren als cavia’s, hamsters of konijnen doden, omdat de dieren niet de gewenste kleur of geslacht hebben. Iets wat onder de huidige wet gangbare praktijk is. “Dieren zijn geen dingen, maar wezens met gevoel”, zegt Wassenberg. “Het zijn extra kwetsbare slachtoffers die zichzelf niet kunnen beschermen. Daarom is het aan ons, aan de Tweede Kamer als medewetgever, om de rechter de mogelijkheid te bieden om die dieren beter te beschermen.”

Esther Ouwehand vindt dat de persvrijheid in het geding is als fotojournalisten geen toestemming krijgen beelden te maken van vergassingen op pluimveebedrijven waar sprake is van vogelgriep. “Het staat bovendien haaks op de transparantie die het ministerie van Landbouw zegt te willen bevorderen”, meent de fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren. Ze heeft minister Adema om opheldering gevraagd . Ouwehand stelt haar vragen naar aanleiding van een artikel in NRC waarin fotojournalist Olivier Middendorp vertelt hoe hij al herhaalde keren heeft gevraagd aanwezig te mogen zijn bij vergassingen op pluimveebedrijven die (preventief) worden “geruimd” vanwege vogelgriep, maar telkens geen toestemming krijgt. Ze wil van de minister weten of hij het met haar eens is dat ‘vrije pers van cruciaal belang is in een gezonde democratische rechtsstaat, omdat zij de macht controleert en burgers informeert’. Ook vraagt ze minister Adema hoe het weren van journalisten zich verhoudt tot de betere transparantie die hij zichzelf ten doel heeft gesteld. “Bij transparantie hoort dat mensen moeten kunnen zien hoe dieren worden gefokt, gebruikt en gedood bij de productie van vlees, zuivel of eieren. En daar hoort ook bij dat mensen moeten kunnen zien wat de gevolgen zijn van uitbraken van dierziekten en ook hoe het vergassen van miljoenen kippen, eenden en kalkoenen eruitziet”, stelt Ouwehand. De reden dat Middendorp niet bij de vergassingen mag zijn heeft volgens het ministerie met name te maken met het risico op besmettingen. “Maar waarom worden cateringbedrijven dan wél toegelaten?”, wil Ouwehand weten. Zij wijst de minister er ook op dat journalisten tijdens de coronapandemie niet werd verboden om aanwezig te zijn op Covid-afdelingen van ziekenhuizen “Waarom worden journalisten dan standaard geweerd bij pluimveebedrijven, ook als zij toezeggen extra beschermingsmaatregelen in acht te nemen, nog bovenop de standaardmaatregelen?” Door het weren van Middendorp en andere journalisten bestaan er al jaren geen actuele beelden van vergassingen op pluimveebedrijven. Hooguit summiere beelden gemaakt van grote afstand. Sinds afgelopen november worden zelfs hekken geplaatst bij bedrijven, waardoor ook het fotograferen vanaf de openbare weg onmogelijk wordt gemaakt. Middendorp concludeert daarom dat de overheid de dode dieren ‘liever niet laat zien’. “Maar we moeten onze ethiek en moraal kunnen toetsen, de wetten, regels en overheidshandelingen die voor ons in het leven zijn geroepen beoordelen, meningen kunnen vormen. De kans wordt anders groot dat we verkeerde keuzes maken of zelfs niet weten wat er speelt”, aldus Middendorp. Ouwehand heeft de minister gevraagd te reageren op deze conclusie van de fotograaf.

De Tweede Kamer zal na het meireces helemaal vrij zijn van wegwerpbekers. Bij alle koffieautomaten en koffiecorners van het Kamergebouw komen uitsluitend herbruikbare bekers te staan. Hiermee geeft het presidium gehoor aan een aangenomen motie van de Partij voor de Dieren. “Heel goed dat de Kamer de wegwerpbekers in de ban doet. Dat scheelt maar liefst 50.000 bekers per maand”, onderstreept PvdD-Kamerlid Van Esch. In Nederland worden jaarlijks ruim 4 miljard wegwerpbekers gebruikt. Dit heeft een grote impact op het milieu. Daarom gaan bekers voor eenmalig gebruik per 2024 in ban en wordt hergebruik de norm. De Partij voor de Dieren heeft al jaren gepleit voor een verbod en de politiek gewezen op haar voorbeeldfunctie. Van Esch: “Heel goed dat het presidium niet wacht tot 2024 en onze motie nu al uitvoert. Dat scheelt enorm, aangezien het alleen al in de Tweede Kamer om 50.000 bekers per maand gaat. We hopen dat ook andere overheidsinstellingen en semipublieke instellingen zo snel mogelijk dit goede voorbeeld volgen.” De Tweede Kamer hield een pilot bij de fractie van de Partij voor de Dieren, waar de koffieautomaat al enige maanden geen papieren bekers meer geeft. De maatregel wordt na het meireces bij alle fracties, alle koffieautomaten en koffiecorners in het gebouw doorgevoerd.

Goed toezicht op de veehouderij en adequaat ingrijpen bij voortdurende misstanden kan alleen als toezichthouder NVWA wordt weggehaald bij het ministerie van LNV. De Partij voor de Dieren heeft hiervoor gepleit tijdens mondelinge vragen aan landbouwminister Adema. “Economische belangen gaan keer op keer vóór dierenwelzijn. De NVWA moet volledig onafhankelijk kunnen opereren”, licht Kamerlid Leonie Vestering toe. Vestering stelde de vragen naar aanleiding van een uitzending van EenVandaag waarin klokkenluiders melden dat het toezicht van de NVWA op dierenwelzijn nog altijd tekortschiet en dat onder medewerkers angst heerst om melding te doen van misstanden. In de uitzending stelde professor Winter, hoogleraar bestuurskunde, dat de economische belangenverstrengeling tussen de toezichthouder en het ministerie leidt tot onwil om misstanden aan te kaarten en dat de NVWA onafhankelijk van LNV zou moeten opereren. Minister Adema zegt in reactie op de vragen van Vestering dat hij zich in dat beeld niet herkent. “Dierenwelzijn moet altijd voorgaan, niet de economische belangen”, stelt Adema. “Er liggen stapels rapporten uit de afgelopen 15 jaar die het tegendeel bewijzen”, werpt Vestering tegen. “Daarnaast hebben we terugkerende signalen van klokkenluiders en een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid dat vernietigend was over de belangenafweging tussen dierenwelzijn en economische belangen als het gaat om stalbranden. Dit is gewoon niet waar.” Undercover beelden Het PvdD-Kamerlid vroeg de minister ook naar het verscherpt toezicht van de NVWA op bedrijven die als “risicobedrijven” zijn aangemerkt. De NVWA heeft die lijst ingekort van 300 bedrijven naar iets meer dan 30 bedrijven. In de reportage van EenVandaag gaven medewerkers van de NVWA aan dat het hier om ‘een cosmetische truc’ gaat. Vestering: “In de praktijk betekent dit dat de toezichthouder niet op plekken komt waar de risico's verschrikkelijk hoog zijn. En als je ergens niet komt, dan zul je nooit een overtreding zien. Tot dappere dierenbeschermers undercover en vrijwillig beelden maken in stallen, in slachthuizen en tijdens transporten en die naar buiten brengen. Pas dan komt de NVWA in beweging, spreekt de hele Tweede Kamer er schande van en is er wéér een minister die zegt ‘geschrokken’ te zijn.” Volgens Vestering kon de minister onmogelijk geschrokken zijn omdat er al vele jarenoude rapporten liggen waarin geconcludeerd wordt dat de NVWA onvoldoende capaciteit en kwaliteit heeft voor twee derde van haar taken, dat er medewerkers zijn die economische belangen boven dierenwelzijn stellen en dat er medewerkers zijn die door hun collega's of door hun leidinggevenden worden teruggefloten of zelfs ontslag riskeren wanneer zij handhaven op dierenwelzijn. Klokkenluiders spreken van een angstcultuur. “De minister had dit kúnnen weten en de minister had dit móéten weten”, zegt Vestering. “Ook de stevige gesprekken met de NVWA die de minister nu toezegt, hebben zijn voorgangers allemaal al gevoerd. Wat gaat deze minister nu daadwerkelijk doen om het toezicht op de dieren te borgen?” Wat de Partij voor de Dieren betreft wordt de NVWA weggehaald bij het ministerie van LNV, moeten inspecties standaard worden uitgevoerd door een team van minstens twee mensen, zodat inspecteurs en keuringsartsen er niet alleen voorstaan, en moet een slachthuis of veebedrijf dat geweld gebruikt meteen worden gesloten. Ook zal het aantal dieren dat wordt gefokt, gebruikt en gedood, drastisch moeten worden verlaagd. Door de snelheid van het slachtproces en de onvoorstelbare hoeveelheid dieren in stallen, is voldoende toezicht op dit moment per definitie onmogelijk.

De Partij voor de Dieren komt met een initiatief om rechten voor de natuur op te nemen in onze Grondwet. Tweede Kamerlid Leonie Vestering start een natuurberaad van experts en burgers om met adviezen te komen over de beste vorm om grondrechten voor de natuur vast te leggen. Nederland zou het eerste land in Europa kunnen zijn dat rechten voor de natuur verankert in de Grondwet. Wereldwijd neemt het aantal regels en wetten voor de bescherming van de natuur toe. Ook in Nederland. Toch hollen de natuur, de dieren en ecosystemen in hard tempo achteruit. Globaal staan er één miljoen planten- en diersoorten op het punt om uit te sterven en in Nederland is het niet beter. 90% van de habitattypen en 75% van de soorten verkeren in slechte staat. Door de natuur grondrechten te geven, wil de Partij voor de Dieren een einde maken aan de tekortschietende natuurbescherming in Nederland. Tweede Kamerlid Leonie Vestering van de Partij voor de Dieren legt uit: “De natuur is het fundament van ons bestaan. Zonder de natuur is er geen schone lucht, water of voedsel. Echter blijken geen van de bestaande natuurregels de natuur voldoende te beschermen voor huidige en toekomstige generaties. Er moet vaak een rechter aan te pas komen om de uitvoering van de natuurregels af te dwingen, zoals bij de sommatie van Greenpeace. Wanneer grondrechten voor de natuur zijn erkend, zal het belang van de natuur aan de voorkant worden meegewogen in plaats van achteraf in een rechtszaak beslecht. Daarom start ik namens de Partij voor de Dieren een natuurberaad voor de rechten van de natuur in de grondwet, waarin we hierover met rechtsgeleerden, wetenschappers, natuurorganisaties en bezorgde burgers in dialoog gaan.” Wereldwijd zijn er inmiddels ruim 400 initiatieven die de rechten van de natuur erkent in lokale en nationale wetgeving. Het eerste land ter wereld die de rechten voor de natuur in de grondwet verankerde was Ecuador. De angst dat hierdoor méér rechtszaken zouden volgen en de natuur áltijd zou winnen bleek ongegrond. In tegendeel. Het lijkt erop dat rechten voor de natuur rechtszaken zal verminderen. In Europa lopen er verschillende initiatieven die onderzoeken hoe rechten voor de natuur in de (grond)wet dienen te worden verankerd. Ook in Nederland staat het onderwerp momenteel in de schijnwerpers, van onderzoek naar rechten voor de Wadden of de Maas, naar een oefenrechtbank door de Ambassade van de Noordzee. Leonie Vestering: “In Nederland moet de omslag naar eco-centraal denken een plek krijgen in de Grondwet. In onze Wetboeken wordt de natuur immers nog altijd gezien als object met de mens als haar eigenaar. Rechteloos, bedoeld voor menselijk gebruik en bezit. De balans die nodig is voor onze aarde zouden we terug moeten vinden in onze wetgeving. En dus ga ik in navolging van de vele wereldwijde initiatieven op zoek naar een nieuwe basis voor onze Nederlandse wet: één waarin de grondrechten van de natuur zijn erkend én verankerd.”

Laatste update: 27 maart 2023 De Partij voor de Dieren wint in de helft van de provincies. Dit blijkt uit de voorlopige uitslag van de provinciale verkiezingen: in Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Drenthe en Groningen wint de partij zetels en in de overige provincies handhaaft ze haar positie. Naar verwachting wordt de Partij voor de Dieren ook sterker in de Eerste Kamer: de voorlopige uitslag wijst op 4 zetels. In de waterschappen is de PvdD van 17 naar 37 zetels gestegen. In 2 waterschappen is de partij zelfs nieuw binnengekomen met 3 zetels. Esther Ouwehand: “Dit is een fantastisch verkiezingsresultaat! Opnieuw winnen we de verkiezingen. Dank je wel aan al die mensen die gestemd hebben voor de natuur, voor de dieren en voor een gezonde toekomst, óók op het platteland. En uiteraard ook veel dank aan iedereen die zich heeft ingezet voor de campagne. Met jullie gaan we op weg naar een gezonde en leefbare planeet!” Over de algemene uitslag van deze verkiezingen: “De politiek moet de problemen oplossen waar Nederland in terecht is gekomen. Voor de natuur weten we dat er geen andere optie is dan nu fundamenteel de natuur gaan beschermen, en de boeren helpen omschakelen naar een gezonde landbouw. Wie er ook in het bestuur komt van de Provinciale Staten, deze realiteit geldt voor iedereen.”

De Partij voor de Dieren komt met een voorstel voor een wettelijke terugbetalingsplicht voor de agro-industrie. Onder meer veevoerbedrijven, slachthuizen, stallenbouwers, supermarkten en de banken moeten de schade die ze aan de natuur en de maatschappij hebben aangericht terugbetalen. Het voorstel wordt ingediend bij de behandeling van het nieuw in te stellen Transitiefonds. Voor dat fonds wordt door het kabinet ruim 24 miljard uitgetrokken voor een periode van 12 jaar, en wordt gebruikt om de natuur te herstellen, boeren uit te kopen en de landbouw te hervormen. De Partij voor de Dieren vindt het onacceptabel dat de kosten voor het Transitiefonds volledig door de belastingbetaler opgebracht worden. Fractievoorzitter Esther Ouwehand vindt de tijd rijp dat bedrijven die jarenlang grof geld hebben verdiend aan de veehouderij eindelijk hun eerlijke aandeel gaan bijdragen. “Het kan niet zo zijn dat alleen de belastingbetaler opdraait voor natuurschade die door grote agrobedrijven is veroorzaakt. Er is geen land ter wereld met zo veel dieren per vierkante meter als Nederland. De bedrijven die aan de enorme Nederlandse veestapel hebben verdiend en altijd enorm hebben gelobbyd tegen het krimpen van de veestapel, moeten zelf als eerste betalen voor de schade die ze zelf veroorzaakt hebben,” aldus Ouwehand. “Veel boeren in Nederland hébben geen verdienmodel, zij zijn het verdienmodel van dit soort bedrijven.” Vorig jaar riep een ruime meerderheid van de Tweede Kamer de minister van Landbouw op om te bekijken hoe banken en agrobedrijven kunnen meebetalen aan het Transitiefonds. De minister heeft veel te weinig met deze oproep gedaan. Voor de Partij voor de Dieren is de maat vol en komt nu zelf met een voorstel voor een wettelijke terugbetalingsplicht. Anderhalve week geleden presenteerde de Partij voor de Dieren het Manifest voor het Platteland , waarin plannen werden gepresenteerd voor een gezonde Nederlandse landbouw met daarin ruimte voor meer boeren en meer natuur. Daarin werd ook een boerenbankbelasting voorgesteld. Dat voorstel is nu verder uitgewerkt en verbreed naar andere bedrijven die aan de enorme veehouderij hebben verdiend. Voorstel De Partij voor de Dieren dient bij de behandeling van de Tijdelijke wet Transitiefonds landelijk gebied en natuur een wetswijziging in waarmee het een heffing creëert voor bedrijven in de toeleverende en verwerkende keten van de agrarische sector en banken, dus niet voor agrariërs zelf. Hiermee wordt het Transitiefonds voor een aanzienlijk deel gefinancierd. Het gaat om veevoerbedrijven, slachterijen en vleesverwerkende bedrijven, zuivelverwerkende bedrijven, stallenbouwers, supermarkten en banken in de agrifood-sector die de afgelopen decennia grote winsten hebben gemaakt door de intensivering en schaalvergroting van de Nederlandse veehouderij. De exacte hoogte, verdeling en invulling wordt door de minister per sector nader ingevuld per AmvB. De Partij voor de Dieren beoogt dat een substantieel deel van de twee miljard die jaarlijks nodig is om het fonds te financieren door de agro-industrie betaald wordt. Eens in de vijf jaar wordt de hoogte, verdeling en invulling opnieuw door de minister vastgesteld. Deze systematiek is vergelijkbaar met het reeds in de Nederlandse landbouw bestaande Diergezondheidsfonds, waarmee de kosten voor de bestrijding van dierziekten in de veehouderij gedeeltelijk op private bedrijven worden verhaald en waarbij de hoogte en verdeling eens per vijf jaar opnieuw worden vastgesteld. Zonder deze heffing, zou de belastingbetaler volledig opdraaien voor het herstellen van de schade die het agro-industriële complex heeft veroorzaakt. De Partij voor de Dieren vindt het oneerlijk dat winsten naar de eigenaren van deze private bedrijven vloeien, terwijl de belastingbetaler hier zeer fors voor moet betalen. Met dit amendement wordt de balans gedeeltelijk teruggebracht.

Meer boeren, meer natuur, gezondheid op 1 en wonen voor iedereen. Dat is de kern van het Manifest voor het Platteland dat Esther Ouwehand presenteerde tijdens de landelijke campagne-aftrap in de Brabanthallen in Den Bosch. Het is manifest is het antwoord van de Partij voor de Dieren op de omgekeerde vlag: minstens 75 procent minder koeien, varkens, kippen en andere landbouwdieren, een natuurvriendelijke landbouw zonder gif en het bevrijden van de boer uit de klem van de agro-industrie. Kijk de registratie van de aftrap van de campagne terug op ons YouTube-kanaal . Of beluister de speech van Esther Ouwehand via Spotify , Apple Podcasts of een andere podcast-app .

De Tweede Kamer heeft op initiatief van de Partij voor de Dieren het nieuwe Mercosur-verdrag van tafel geveegd. Drie jaar geleden deed de Kamer hetzelfde. Sindsdien heeft de Europese Commissie pogingen gedaan om het verdrag uit het slop te trekken door aan een inlegvel te werken. De Tweede Kamer blokkeert nu de poging om tot dit inlegvel te komen. Fractievoorzitter Esther Ouwehand is enorm blij met deze ferme stap van de Kamer. “Dit is opnieuw een grote overwinning voor de Amazone en de Nederlandse boeren. De tijd van vrijhandelsverdragen die ten koste van de planeet, de dieren en de boeren gaan is echt definitief voorbij! Boeren moeten er zeker in deze tijd op kunnen rekenen dat het kabinet hen beschermt tegen oneerlijke concurrentie. Als het kabinet dat nalaat, dan is het aan de Tweede Kamer. En dat heeft de Kamer nu gedaan.” Het EU-Mercosur-verdrag is het grootste vrijhandelsverdrag dat de Europese Commissie ooit heeft afgesloten. Het Europees Parlement en de 27 lidstaten van de Europese Unie moeten echter nog instemmen. De Tweede Kamer heeft het kabinet nu opgedragen om namens Nederland dit verdrag, zolang landbouw daarin is opgenomen, te blokkeren. Bovendien zal het kabinet andere lidstaten moeten bewegen hetzelfde te doen. Wanneer het Mercosur-verdrag zou zijn aangenomen, zou dat desastreuze gevolgen hebben gehad. De import van spotgoedkope landbouwproducten uit onder meer Brazilië zou fors zijn toegenomen. Nederlandse boeren krijgen dan te maken met nieuwe concurrentie van Zuid-Amerikaanse boeren die onder lagere standaarden en dus tegen lagere kosten kunnen produceren. Dat is oneerlijke concurrentie. Bovendien zou het rampzalig hebben uitgepakt voor de transitie naar een natuurinclusie landbouw. Ondertussen komt in Zuid-Amerika het Amazonewoud nog verder onder druk te staan, met snellere ontbossing tot gevolg. Ouwehand krijgt steun van de volledige oppositie en ook coalitiepartij ChristenUnie steunt opnieuw. Drie jaar geleden nam de Kamer al dezelfde positie in. Desondanks gaf minister Schreinemacher van Buitenlandse Handel recent aan dat wat haar betreft het verdrag er toch zo snel mogelijk zou moeten komen. Ouwehand: “De Kamer fluit minister Schreinemacher heel duidelijk terug. Een dikke gele kaart. Zij zal nu richting de Europese Commissie namens Nederland een 180-graden-draai moeten maken.” Op 7 maart zal de Kamer over de motie stemmen, maar omdat de motie ondertekend is door een meerderheid van de Kamer staat vast dat de motie zal worden aangenomen.

Vorige week konden we bij het tv-programma Frontlinie zien hoe het Nederlandse bedrijf Boskalis lak heeft aan mens en milieu in de Filipijnen bij de bouw van een vliegveld. En dat met steun van de Nederlandse staat, een zogenaamde exportkredietverzekering. Maak een einde aan de VOC-mentaliteit bij Nederlandse bedrijven, schaf deze exportsteun per direct af en gebruik het geld voor een fonds waar mens en milieu echt wat aan hebben. Eigenlijk was de VOC, de eerste multinational en ooit het grootste handelshuis ter wereld de eerste vorm van exportkredietverzekering. Stroppen van individuele handelaars in specerijen, tot slaaf gemaakten en andere ‘koopwaar’, werden gezamenlijk gedragen door de ondernemers die binnen de VOC actief waren. Een rapport van Global Witness over de activiteiten van Boskalis in de Filipijnen laten zien dat er weinig veranderd is. De risico’s worden nu niet gezamenlijk gedragen door ondernemers maar door alle Nederlanders samen. Het mechanisme van exportkredietverzekeringen waarbij de Nederlandse staat garant staat voor de roofbouw die Nederlandse bedrijven wereldwijd plegen wijkt niet af van alles waar de Nederlandse handelsgeest berucht om geworden is. Boskalis schaadt de natuur en mensenrechten op de Filippijnen en wordt daarbij door de Nederlandse overheid uit de wind gehouden. Bij het eerste vermoeden van mogelijke regulering daarvan zoals via een nieuwe wet Maatschappelijk Ondernemen dreigt Boskalis topman Peter Berdowski met een vertrek van de onderneming uit Nederland, voor het tweede jaar op rij. Het Global Witness rapport staat niet op zichzelf, maar is een nieuwe zwarte bladzijde uit de historie van de exportkredietverzekering. Neem het gasproject in Mozambique. Aanleiding voor een bloedig conflict inclusief ontvoeringen en onthoofdingen. Maar de Nederlandse overheid sloot er zijn ogen voor en verstrekte toch weer exportsteun aan betrokken bedrijven. Mozambikanen betaalden de prijs. Ontwikkelingslanden worden via onze exportkredietverzekeringen beroofd van hun grondstoffen en als ze al economisch kunnen meeprofiteren, maakt het hen vooral fossielverslaafd. De impliciete boodschap van het kabinet aan het bedrijfsleven: bij een groot aantal grensoverschrijdende activiteiten kunt u rekenen op steun van de Nederlandse staat. Alle reden om de exportkredietverzekering te vervangen door een meer eigentijdse vorm van overheidsstimulering. Het instrumentarium werkt als een fossiele subsidie en is daarmee niet in lijn met het klimaatakkoord van Parijs. Het afschaffen van fossiele subsidies is een afspraak waar Nederland zich vanaf de G20 in Pittsburgh van 2009 al aan heeft gebonden. Het is bovendien één van de makkelijkst af te schaffen fossiele subsidies, omdat er geen enkele verplichting is voor de staat om dit soort steun te verlenen. Het instrument kan met een relatief eenvoudige wetswijziging omgezet worden in een klimaat- en ontwikkelingsfonds dat Nederlandse activiteiten in het buitenland alleen stimuleert als milieu, klimaat, mensen- en diererechten ermee bevorderd worden. Op die manier kunnen we afrekenen met het imago van Nederlandse gelukzoekers die grondstoffen roven, bijdragen aan de vernietiging van het regenwoud, buitenlandse markten verstoren, mensenrechten schenden en roofbouw plegen. In plaats daarvan bouwen we aan een mooiere, schonere en eerlijker planeet. We hebben daar voldoende kennis voor, maar tussen droom en daad staan exportkredietverzekeringen en hebzucht in de weg. Met exportkredietverzekeringen bevorderen we tot nu toe vooral het onleefbaar worden van onze planeet waarop wij ons als Nederlanders al zo lang zeer onbescheiden opstellen. Aan de roep vanuit de samenleving om ons leven te beteren is het makkelijkst tegemoet te komen door direct te stoppen met deze staatssteun voor export en iets beters en constructievers te bedenken voor de vrijkomende middelen. Lammer van Raan, Tweede Kamerlid voor de Partij voor de Dieren