Poliflw

Vandaag dienen GroenLinks en D66 een aangepaste versie van de Wet Open Overheid (Woo) in. De nieuwe wet zorgt ervoor dat overheidsinformatie beter vindbaar en beschikbaar is.

Bijvoorbeeld omdat overheden meer informatie uit zichzelf openbaar moeten maken. Ook hebben burgers en journalisten met de komst van de wet gemakkelijker toegang tot informatie. Dit versterkt de democratie. Ook recent hebben we weer verschillende voorbeelden gezien waarbij pas na speurwerk van journalisten informatie boven tafel kwam. Het controleren van de overheid is één van de belangrijkste taken van de journalistiek en de overheid moet dat faciliteren. Daarvoor is ook een cultuurverandering nodig. De Woo zal daarbij helpen door de nieuwe normen in de wet vast te leggen.

GroenLinks Kamerlid Bart Snels: ‘De overheid is van ons allemaal en dus is de informatie van de overheid ook van ons allemaal. In een goed werkende democratie zorgen we daarom voor het openbaar maken van die informatie’.

Steven van Weyenberg, Kamerlid D66: 'Openbaarheid moet een kernwaarde van de overheid zijn. Er ligt nu een goed uitvoerbaar wetsvoorstel, zodat we eindelijk een flinke stap vooruit kunnen gaan zetten.'

Het oorspronkelijke wetsvoorstel werd door GroenLinks en D66 in 2012 ingediend. De WOO dient ter vervanging van de verouderde Wob (Wet Openbaarheid van Bestuur). In 2016 werd de wet door de Tweede Kamer aangenomen, maar in de Eerste Kamer waren er bezwaren over de uitvoerbaarheid. Er is lang onderhandeld met het kabinet, maar het aangepaste wetsvoorstel maakt de Woo uitvoerbaar. De aangepaste versie van de wet zorgt ervoor dat de wet duidelijker is. Er zijn ook een aantal technische wijzigingen aangebracht en er komt een Adviescollege  om de informatiehuishouding te moderniseren en er voor te zorgen dat de wet geïmplementeerd wordt.

Na de zomer debatteert de Tweede Kamer over het aangepaste voorstel. Als de Kamer het aanpaste voorstel steunt zal de aangepaste wet daarna in de Eerste Kamer behandeld worden.

Er is een adequaat noodpakketnodig om een kaalslag in de culturele sector te voorkomen. Dat zegt Tweede Kamerlid Niels van den Berge naar aanleiding van een survey onder meer dan 1500 respondenten freelancers, met name musici, makers en technici. Maandag debatteert de Tweede Kamer over de culturele sector in de corona-crisis. 

De survey werd afgelopen week gehouden. Daaruit blijkt dat er dringend noodsteun moet komen voor de grote groep zzp-ers in de culturele sector. De 300 miljoen aan noodsteun die de overheid aan het begin van de corona-crisis heeft vrijgemaakt voor deze sector, sijpelt nauwelijks naar hen door.

Er dreigt een kaalslag in de podiumkunsten, blijkt uit de survey. Bijna 61% van de respondenten geeft aan dat opdrachten tot en met december gecanceld zijn. Bijna 40% heeft zelfs te maken met annulering na december. Meer dan 70% is redelijk tot zeer bezorgd over zijn of haar financiële situatie vanaf september. Gevraagd naar de noodzaak om werkzaamheden buiten de sector te vinden of uit te breiden, zegt 43% zich daartoe in grote mate genoodzaakt te voelen. In totaal wil 27% zich laten omscholen.

Het is 5 voor 12

“De survey laat zien wat wij voortdurend horen van collega’s: mensen staan met de rug tegen de muur. Het is 5 voor 12.  Ze zijn onzeker over de toekomst. Het gaat om mensen die de afgelopen jaren, ondanks alle bezuinigen in de sector, in staat waren hier een goed inkomen in te verdienen. Maar door de corona crisis teren zij snel in p hun reserves. Als op korte termijn geen zicht is op aanvullende maatregelen of volledige herstart van de werkzaamheden, overbruggen vele zzp'ers de crisis niet”, zeggen musici Mattijs van de Woerd en Marjolein Niels, die het onderzoek initieerden, samen me het Platform voor Freelance Musici en met medewerking van GroenLinks.

Een adequaat noodpakket is nodig om kapitaalvernietiging en een braindrain te voorkomen, zegt GroenLinks. De partij hielp om de survey mogelijk te maken, om zo beter inzicht te krijgen voor beleidsvoorstellen. “Het onderzoek geeft een ontluisterend beeld van de kaalslag die dreigt in de culturele sector. Er is en stille ramp gaande. Er is te weinig oog voor de specifieke situatie van de grote hoeveelheid mensen zonder vast contract die zich inzet voor deze sector”, zegt Niels van den Berge Tweede Kamerlid van GroenLinks, die hielp om de survey mogelijk te maken.

Kabinet, zet een tweede stap

Volgens Van den Berge is gebrek aan inzicht in de situatie van zzp’ers mede de oorzaak van de traagheid van het kabinet om met noodsteun over de brug te komen. “Met dit onderzoek hebben we een beeld willen geven. Je ziet dat de steun die nu is vrijgemaakt – 300 miljoen euro - vooral gaat naar culturele instellingen, en niet naar de vele zzp’ers. Wij roepen het kabinet dan ook op: zet een tweede stap.“

Een noodpakket van 1 miljard euro nodig voor de culturele sector, waaronder een steunfonds van 200 miljoen voor freelancers en zelfstandigen zeggen PvdA, SP en GroenLinks. Volgens het CBS is de sector goed voor 3,7 procent van het Bruto Binnenlands Product. De cultuursector draait voor zo'n 60% op zzp'ers, die met diverse (kortlopende) projecten en activiteiten aan de kost komen. Zo’n 30.000 ZZP-ers kunnen nu geen aanspraak maken op steunmaatregelen.

GroenLinks en D66 willen volgende week, in aanloop naar het debat over racisme, een rondetafel organiseren waarvoor ze meerdere initiatiefnemers van de Black Lives Matter beweging uitnodigen. De partijen willen in gesprek om te horen wat de overheid kan doen om institutioneel racisme tegen te gaan.

De initiatiefnemers van de Black Lives Matter-beweging hebben de afgelopen weken veel losgemaakt en een grote beweging op gang gebracht. 

GroenLinks Kamerlid Niels van den Berge: “De mensen die wij uitnodigen zijn de initiatiefnemers van de Black Lives Matter beweging. Dit zijn ook de mensen die de podia zijn opgeklommen en manifestaties hebben georganiseerd, omdat zij zich niet gezien en gehoord voelden. Wij zien ze wel en horen ze wel.” 

D66 Kamerlid Jan Paternotte: “Steeds meer mensen erkennen dat Nederlanders van kleur elke dag opnieuw met 2-0 achter moeten beginnen. Dat is on-Nederlands: juist hier zou ieder mens gelijke kansen moeten hebben. Dit is dan ook het moment om racisme aan te pakken en daarvoor de beste ideeen te verzamelen. Daarom verdient deze beweging een plek aan tafel in de Tweede Kamer.” 

GroenLinks en D66 willen over concrete oplossingen praten om institutioneel racisme een halt toe te roepen. De verhalen en uitkomsten worden meegenomen in het debat over racisme dat woensdag 1 juli plaatsvindt.

In 2018 heeft GroenLinks het voorstel om de kosten voor het afsluiten van de gasaansluiting voor huiseigenaren te halveren.

Het voorstel werd omarmd door een meerderheid van de Tweede Kamer en vandaag is die regeling eindelijk gerealiseerd.

GroenLinks Tweede Kamerlid Tom van der Lee: ‘Deze regeling zorgt ervoor dat duurzame voorlopers niet meer met een hoge rekening gestraft worden en dat is broodnodig!’

Om gevaarlijke gaslekken in de toekomst te voorkomen, moet afsluiting professioneel gebeuren en vaak betekent dit ook het verwijderen van een stuk gasleiding. De kosten van zo’n afsluiting - inclusief graafwerkzaamheden en inzet van de monteur - worden nu door de netbeheerder volledig op de individuele klant verhaald.

In de nieuwe regeling worden de kosten 50/50 verdeeld: de helft voor de consument en de helft voor de netbeheerder. De netbeheerders kunnen deze extra kosten verrekenen met het zogenaamde vastrecht.

Alle huizen moeten vóór 2050 van het aardgas af. De hoge kosten voor het afsluiten van het gas werpt daarbij een financiële drempel op. Huishoudens moeten al flink investeren in isolatie en duurzame technieken, het is oneerlijk dat zij daar bovenop nog eens volledig opdraaien voor de kosten van het beëindigen van hun fossiele brandstofgebruik. GroenLinks verwacht dat het kabinet met een structurele oplossing komt als straks hele wijken tegelijkertijd over gaan op een andere warmtebron.

 

 

Elk jaar stelt het kabinet in de miljoenennota haar bijdrage aan de loonontwikkelingen in de zorg (ova) vast.

Dit percentage is de financiële ruimte waarbinnen vakbonden en werkgevers kunnen onderhandelen over loonstijgingen. Het bedrag wordt vastgesteld op basis van loonontwikkelingen in andere sectoren. Het vaststellen van deze loonruimte heeft daarmee grote invloed op de salarissen in de zorg.

Waar dit percentage voor de coronacrisis nog werd vastgesteld op bijna drie procent voor het jaar 2021, heeft het CPB dit percentage recent gehalveerd. Wanneer het kabinet deze bijstelling overneemt, betekent dit dat de lonen volgend jaar slechts met 1,4% kunnen stijgen. Hier komt nog bij dat de verwachting is dat de pensioenpremies in de zorg volgend jaar stijgen. Deze moeten uit dezelfde bijdrage betaald worden, wat betekent dat de lonen netto niet of nauwelijks kunnen toenemen.

Dit kan GroenLinks niet accepteren. We moeten voorkomen dat de helden in de zorg de klappen van de komende economische crisis moeten opvangen. Een begroting waarin niet geregeld is dat de lonen kunnen stijgen zal op verzet van ons rekenen – ook in de Eerste Kamer waar het kabinet een meerderheid nodig zal hebben. Dat signaal willen we nu al afgeven, omdat het kabinet deze zomer bezig zal gaan met het opstellen van de begroting.

GroenLinks dient vandaag een initiatiefwet in om de geborgde zetels in de waterschappen af te schaffen.

Ongeveer 1/3 van de zetels binnen de waterschappen is vooraf al vergeven aan boeren, het bedrijfsleven of natuurorganisaties. GroenLinks wil dat de waterschappen moderniseren en dus volledig democratisch worden.

GroenLinks Tweede Kamerlid Laura Bromet: ‘Waarom krijgt het bedrijfsleven automatisch een plek aan de tafel bij de waterschappen? We geven Shell toch ook geen twee vaste Kamerzetels? De tijden zijn veranderd, het klimaat is veranderd. Tijd voor een volledig democratisch waterschap’.

De druk op de waterschappen is de afgelopen decennia flink toegenomen. De waterschappen moeten wegens klimaatverandering rekening houden met een grilliger patroon in de watertoevoer. Met name periodes van extreme droogte brengen veel problemen met zich mee die van invloed zijn op onze natuur, de scheepvaart, de landbouw en onze waterkwaliteit.

De toegenomen druk op onze waterkwaliteit en het milieu compliceert de werkzaamheden van de waterschappen omdat meer belangen tegen elkaar afgewogen moeten worden. Hierbij komt het regelmatig voor dat deze belangen lijnrecht tegenover elkaar staan.

De vaste zetels zijn gebaseerd op het principe ‘belang-betaling-zeggenschap’. Wie betaalt bepaalt. Maar waar vroeger het bedrijfsleven en de agrarische sector een groot deel van de kosten van de waterschappen op zich namen, worden de kosten nu steeds meer door burgers opgebracht. In 1995 betaalden huishoudens nog 26%, in 2019 is dat opgelopen tot 41%.

Speculanten maken ongegeneerd misbruik van het tekort aan woningen met exorbitante en almaar stijgende huurprijzen. Dat legt een enorme financiële druk op huurders, die nauwelijks een keus hebben. Daarom moet de overheid ingrijpen. GroenLinks wil dit wettelijk vastleggen en presenteert hiervoor vandaag een initiatiefwet ‘Eerlijke Huur’.

De wet Eerlijke Huur van GroenLinks zorgt dat meer dan 95% (nu 43%) van de huurwoningen gereguleerde prijzen krijgen. Daardoor dalen huurprijzen tot honderden euro’s. Vandaag debatteert de Tweede Kamer over dit onderwerp. 

Maak woningen weer betaalbaar

In Nederland is het tekort aan passende, betaalbare woonruimte enorm. De woonlasten slokken bij particuliere huurders inmiddels gemiddeld 42% van hun inkomen op. Een huis kopen is door de torenhoge huizenprijzen voor starters langzaam onbereikbaar aan het worden. En het aantal economisch daklozen neemt toe. Tijdens de corona-crisis zijn stress en zorgen over het ‘eenvoudige’ hebben van een dak boven je hoofd alleen maar toegenomen. 

Dit kabinet heeft een heilig geloof in de vrije markt en laat de crisis doormodderen, vindt GroenLinks. Volgens de partij is de maat nu vol, vindt Paul Smeulders, Tweede Kamerlid GroenLinks.

Paul Smeulders: “Zelfs tijdens de coronacrisis wil het kabinet een simpele maatregel als een eenmalig verbod op huurverhoging niet doorvoeren. Daardoor moeten steeds meer mensen ploeteren om hun woonlasten te bekostigen. Dat kan zo niet langer. Daarom willen we dit wettelijk veranderen.”

Wonen is een recht, geen verdienmodel

Volgens GroenLinks is wonen een recht, geen verdienmodel. 

“Het idee van een vrije markt is dat er schaarste is: degene die een goed huis het liefst wil hebben of bereid is daar het meest voor te betalen, krijgt het. Op die manier vindt een verdeling van goederen plaats. Het recht van de sterkste. Winst maken over de ruggen van anderen”, zegt Smeulders.  

De initiatiefwet Eerlijke Huur begrenst huurprijzen, zodat maandelijkse woonlasten dalen. De wet zorgt ervoor dat voor bijna alle woningen een beoordeling van de huurprijs komt op basis van een puntenstelsel, dat is gebaseerd op bijvoorbeeld woonoppervlakte, aanwezigheid van buitenruimte en staat van het onderhoud. Nu al geldt dat puntensysteem voor huurwoningen tot 720 euro (sociale huur). De nieuwe wet zorgt dat ook de huurwoningen daarboven hieronder gaan vallen. Een verhuurder mag dan dus zelf niet meer bepalen hoeveel huur hij vraagt. 

Eerlijk wonen voor iedereen

Door de nieuwe wet zal ook de prijs van koophuizen dalen, voorspelt GroenLinks. Want het opkopen van koopwoningen om ze vervolgens te verhuren wordt minder aantrekkelijk. Daardoor zal de vraag naar koopwoningen dalen en concurreren kopers alleen nog met elkaar, in plaats van met beleggers en huisjesmelkers. 

“Zo kunnen starters en mensen met een wat krappere portemonnee ook weer een woning kopen. Wel zo eerlijk. Vanaf nu zeggen we: er is geen vrije woningmarkt, maar (volks)huisvesting. De overheid ziet erop toe dat iedereen betaalbaar en goed kan wonen”, aldus Paul Smeulders.

Er moet snel een actieplan komen om het aantal stage- en leerwerkplekken voor mbo-studenten weer op peil te brengen, vindt GroenLinks. Bijvoorbeeld door een stagefonds voor vitale sectoren en afspraken met bedrijven en MBO-instellingen over het creëren van stageplekken. Dit voorstel doet Tweede Kamerlid Niels van den Berge vandaag bij het debat over mbo en corona.

Het oplopende tekort aan stageplekken leerbanen voor MBO-studenten is zorgwekkend. Dit jaar is het tekort aan stageplekken en leerbanen in het mbo al opgelopen tot 19.000 (Bron: SBB). Het aantal studenten dat van start ging bij een werkgever daalde met 56% ten opzichte van vorig jaar. Het is een rem op de studievoortgang en verkleint mogelijkheden op de arbeidsmarkt.

Ruim 40% van de beroepsbevolking heeft een MBO-diploma. En om dit diploma te behalen, is een goede stage of leerwerkplek tijdens de studie cruciaal. Bij de vorige crisis in 2008 bleek dat stagetekorten in crisistijd leiden tot arbeidstekorten als de economie weer aantrekt. Daar moeten we nu van leren, vindt GroenLinks.

“Als één ding duidelijk is geworden in deze crisistijden, is het dat onze samenleving gedragen wordt door praktisch opgeleide mbo-studenten. Van zorgmedewerker tot bouwvakker, van pedagogisch medewerker tot beveiliger; allemaal zijn zij onmisbaar voor ons dagelijks functioneren. Daarom moeten we alles op alles zetten om stages en leerwerkplekken op peil te brengen”, zegt Tweede Kamerlid Niels van den Berge.

Dit is wat GroenLinks wil

Al eerder maakte het kabinet bekend dat zo’n 20 miljoen euro extra budget vrijgemaakt om de gevolgen van COVID-19 voor stages en leerbanen op te vangen. GroenLinks verwelkomt dit, maar vrezen dat het niet genoeg zal zijn. De grootste zorgen zijn ervoor vitale sectoren, zoals de zorg en de kinderopvang. Zij stonden voor de crisis al onder druk en kunnen nu onvoldoende mogelijkheden bieden aan studenten. Andere sectoren die zwaar gebukt gaan onder de crisis, zoals de horeca en toerisme, zullen waarschijnlijk ook extra ondersteuning nodig hebben.

Het kabinet moet snel met oplossingen komen met werkgevers en leerwerkbedrijven om meer stageplekken te creëren. Concreet wil GroenLinks dat:

Bedrijven in vitale sectoren, zoals zorg, veiligheid en logistiek, ondersteuning krijgen om stageplekken te creëren. Studenten die zich willen laten her- of omscholen richting vitale sectoren ondersteuning in her- of omscholingskosten krijgen. Bedrijven die zich inzetten op groene en duurzame productieprocessen op extra middelen rekenen om stageplekken te creëren. Bedrijven, maar ook instellingen zelf die creatieve ideeën hebben voor (vervangende) stages en opdrachten, hulp kunnen krijgen.

GroenLinks bereidt een initiatiefwet voor om nachtvluchten te verbieden. Momenteel heeft Schiphol een vergunning voor 32.000 nachtvluchten, bijna 90 per nacht. 

Omwonenden vechten al jaren om hun nachtrust terug te krijgen. Het is volgens de partij niet alleen hard nodig om de gezondheid van omwonenden te verbeteren, maar ook heel goed mogelijk. Met Schiphol concurrerende vliegvelden zoals Frankfurt kennen al zo’n verbod en in Londen en Parijs mogen jaarlijks slechts 5000 nachtvluchten vertrekken of landen.  

GroenLinks Kamerlid Suzanne Kröger: “Honderdduizenden mensen hebben last van Schiphol. En de nachtvluchten vinden zij het allerergst. Het is zo makkelijk om daar een einde aan te maken en ik ga er alles aan doen om deze wet door de Kamer te loodsen.” 

In 2018 kwam de World Health Organisation (WHO) met geluidsnormen op basis van medische inzichten. Volgens WHO moeten onze geluidsnormen flink worden aangescherpt omdat het geluid van vliegtuigen kan leiden tot onder meer hart- en vaatziekten, stress en leerproblemen. De nachtelijke vluchten hebben de grootste impact op de gezondheid. 

GroenLinks heeft grote kritiek op minister van Nieuwenhuizen. De minister heeft altijd gezegd dat ze in de luchtvaartnota duidelijkheid zou geven over de nachtvluchten. Na jaren wachten is die nota nu klaar maar nog steeds geen concrete afspraken over vermindering. Ze kondigt meer onderzoek naar het economisch nut van nachtvluchten aan.

Kröger: “Al jaren doet de minister loze beloften. Telkens zegt ze de situatie voor omwonenden te verbeteren maar er gebeurt geen moer, mensen worden met een kluitje in het riet gestuurd. Maar als de minister niet opkomt voor de belangen van deze mensen dan doen we het gewoon zelf.” 

In eerdere Kamerdebatten hebben meerdere partijen, zowel van de oppositie als van de coalitie, zich negatief uitgelaten over nachtvluchten.

 

Na de Coronacrisis moet Nederland niet terug naar hoe het was, maar veranderen in een land waar iedereen gezien wordt.

Een land waar de politiek zich druk maakt om gewone mensen in plaats van grote bedrijven en waarin klimaatverandering aangepakt werd. Dat zei lijsttrekker Jesse Klaver in zijn speech op het online congres van GroenLinks.

“We kunnen niet terug bezuinigen op de zorg, naar een wereld waarin we ongeremd de wereld over vliegen en grote bedrijven in goede tijden alle winst houden en in slechte tijden de rekening bij gewone mensen leggen,” zei Klaver.

Klaver bepleitte betere beloning voor het werk van de helden in de zorg. Geen miljarden weggeven aan multinationals, maar verhoging van het minimumloon. Daadkrachtige aanpak van de klimaatcrisis en niet langer wegkijken van racisme.

 

GroenLinks voor het eerst in de geschiedenis in de regering

Om die grote verandering waar te maken is Klaver erop gebrand om GroenLinks voor het eerst in zijn bestaan een regering in te leiden. Samen met de progressieve bondgenoten van de PvdA, SP en D66.

“We kunnen de verandering niet overlaten aan de mensen en partijen die de wereld van voor Corona gemaakt hebben. Wij zijn de beste garantie op verandering.”

 

Tijd van wachten is voorbij

De tijd van wachten is voorbij, gaf Klaver aan. “De vraag om te wachten, is een excuus van de gevestigde orde om niet te hoeven veranderen.” Hij voorspelt dat GroenLinks de verkiezingen gaat winnen.

“Wij zijn een partij die staat voor een visie en durft in te gaan tegen de status quo. Dat maakt ons gehaat en gelieft. Wij gaan de verkiezingen winnen. Niet voor onszelf, maar voor iedereen die zich genegeerd en ongezien voelt. Samen vormen wij één beweging.”

Lees hier de gehele speech van Jesse Klaver terug