Voorzitter,
De Partij van de Arbeid heeft zich altijd hard gemaakt voor een Winterswijk waarin iedereen mee kan doen, waar solidariteit een vanzelfsprekendheid is en waar je als inwoner zeker kunt zijn van kansen om de beste versie van jezelf te worden. Uitgangspunten die leidend zijn, als we kijken naar de begroting die nu ter bespreking voorligt.
Natuurlijk wil ik de twee grootste ambities noemen van dit college die eigenlijk door de hele raad worden ondersteund. Winterswijk Armoedevrij in 2040. Energieneutraliteit ofwel Klimaatneutraliteit in 2030. Voorzitter, dat zijn mooie ambities. De twee hebben ook in veel opzichten raakvlakken, maar daarover zo meer.
Eerst wil ik toch een kritisch geluid laten horen over de ambitie voor 2030, namelijk klimaatneutraliteit. Het viel onze fractie op dat de tekst die hierover in de Begroting staat eigenlijk grosso modo dezelfde is die er al zo’n kleine tien jaar in staat. Voorzitter, daden willen we zien. We moeten eindelijk eens grote stappen vooruit zetten. In de begroting worden grote woorden gebruikt over een breed gedeelde ambitie. Echter, waar zijn de bijbehorende budgetten? We hebben nog iets meer dan 11 jaar om een groot doel te bereiken. Deze begroting loopt tot 2022…dat is acht jaar verwijderd van ons doel… maar in de begroting is deze grote ambitie nauwelijks vertaald naar financiële middelen. Voorzitter, heeft het college voor ogen voor welke financiële uitdagingen we staan? Wanneer wordt nu echt concreet op welke wijze we echt duurzame stappen gaan maken? En wanneer worden we als raad hierover geïnformeerd? Graag een reactie van het college hierop.
Wat ik wil zeggen is: er is nog meer durf, lef en daadkracht nodig. Windmolens, zonneparken, biovergisters…het zijn allemaal opties waar wij in Winterswijk snel grote stappen in moeten zetten. Moeten ja, want doen wij niets, dan zullen nog meer mensen hun eigen alternatieven kiezen. Dan lopen we het risico dat Winterswijk weer net zo ongezond wordt als in de Middeleeuwen toen iedereen er lustig op los stookte.
Voorzitter, het is de hoogste tijd. En over de hoogste tijd gesproken…het is ook de hoogste tijd dat de toezegging om een fysieke energie barometer te realiseren, ten uitvoer wordt gebracht. Het is te gênant voor woorden dat een simpel middel…dat bedoeld was om iedereen in Winterswijk te laten zien hoe groot de opgave voor onze gemeente nog is…nu nog steeds niet gerealiseerd is. Ik ben inmiddels de tel kwijt geraakt hoevaak ik en mijn collega’ s dringend hebben verzocht om uitvoering van deze toezegging. Het heeft allemaal niet geholpen. Iedere keer verschuilt men zich weer achter andere smoezen. Het kan toch niet zo zijn dat we nu…in 2018, plus minus 11 jaar vanaf het uiteindelijke doel…nog steeds niet weten hoe het ervoor staat met onze energieneutraliteit? Voorzitter, de PvdA fractie is het meer dan zat. Moeten we hier nu een motie gaan indienen om een toezegging uit te gaan voeren? Als dat echt het geval is, dan vraag ik me echt af hoeveel een toezegging vanuit het college nu echt waard is.
En had ik het net over toezeggingen die niet zijn nagekomen…hoe zit het nu met de duurzaamheidsprijs, waarvoor een plan zou worden uitgewerkt… Voorzitter, het klinkt misschien wat flauw, maar er staan echt nog een behoorlijk aantal toezeggingen open waarbij het de PvdA fractie niet duidelijk is wat nu precies de stand van zaken is.
In dit kader kan ik de volgende voorbeelden noemen:
Een enquete fietspaden/fietsvoorzieningen buitengebied (oktober 2017), Diversiteitsbeleid gemeentelijke aanbestedingen (oktober 2017) en kosten onderhoud zandwegen (oktober 2017). Voorzitter deze opsomming is niet compleet…ik kon nog wel even doorgaan. Maar de vraag is natuurlijk wel….hoelang kunnen toezeggingen eigenlijk blijven liggen? Hoe serieus moet de gemeenteraad een toezegging van het college nemen? Hoe serieus neemt het college het doen van een toezegging eigenlijk?
Voorzitter, dat brengt mij op een Armoedevrij Winterswijk in 2040. De Partij van de Arbeid wil op allerlei manieren meedenken en meedoen, dat begrijpt u. Maar eerst willen we het college en onze collegapartijen waarschuwen.
Als we als politici niet uitkijken, lopen we het risico dat de Energietransitie veel Winterswijkers verder in de armoede duwt. In veel steden en dorpen zien we dit. In een onderzoek dat de woonbond onlangs naar buiten bracht komt naar voren dat veel huurwoningen doorgaans slecht geïsoleerd zijn waardoor de gasrekening onevenredig hoog uitvalt. Het is volgens de PvdA fractie de hoogste tijd dat inzichtelijk wordt gemaakt welke financiële gevolgen de energietransitie heeft voor de lage inkomensgroep. Kan het college ons hierover informeren? En in het vervolg daarop…zijn wij als politiek aan zet. We kunnen het niet laten gebeuren dat de mensen met de laagste inkomens nog verder in financiële nood komen door de energietransitie.
Mensen die het kunnen betalen, isoleren hun huis, schaffen een waterpomp aan en leggen hun dak vol met zonnepanelen. Daardoor zijn mensen met geld zat straks energieneutraal. Zij betalen geen extra energiebelasting. Mensen die de financiële mogelijkheden niet hebben, dokken wel extra energiebelasting. Voorzitter, kunnen mensen in de laagste inkomensgroep zeker zijn van een duurzaam huis? Zeker zijn dat zij niet opdraaien voor de rekening van de energietransitie? Zeker zijn van een gezonde leefomgeving? En zo ja, hoe denkt het college dit te doen en wanneer wordt de raad over plannen geïnformeerd?
Tot slot wil ik u nog iets meegeven over uw streven om armoede uit te bannen. Weet u wat de grootste wens is van kinderen die in armoede opgroeien? Nee, dat is niet een laptop, het lidmaatschap van een voetbalclub, op vakantie gaan of nieuwe kleren. De grootste wens van deze kinderen is dat het thuis weer gezellig wordt. Dat het weer gezellig wordt doordat de spanning van de geldzorgen verdwijnt.
Voorzitter, uit recent onderzoek blijkt dat het aantal mensen dat de eindjes niet aan elkaar kan knopen de laatste jaren met ongeveer honderdduizend is toegenomen. Tot 2040 nog in grote geldnood en spanning zitten is lang, heel erg lang. Ik roep u op om na te denken hoe op kortere termijn misschien niet de geldzorgen maar wel de huiselijke spanning bij veel Winterswijkse huishoudens kunnen wegnemen of deels wegnemen. Zodat die kinderen zo snel mogelijk krijgen wat bovenaan hun verlanglijstje staat: namelijk huiselijke gezelligheid.
Want, ook al is het wel verstandig om weloverwogen ons armoedebeleid in te richten…moeten we niet vergeten dat mensen die nu in armoede leven, niet de tijd hebben om tot 2040 te wachten op nieuw beleid. In de begroting is te lezen dat we niet langer inzetten op adhoc beleid. Graag zou ik van de wethouder horen welk adhoc beleid we in het verleden wel hebben ingezet en wat de wethouder verstaat onder adhoc beleid. Het is namelijk nogal gemakkelijk om nieuwe voorstellen af te schieten onder die noemer. Graag dus uitleg waaraan nieuw beleid moet voldoen om niet onder de noemer adhoc beleid te vallen. Valt bijvoorbeeld de cultuurstrippenkaart onder dit adhoc beleid? Voorzitter, voordat ik weer moet beginnen over een toezegging die niet is nagekomen… begrijp ik goed dat er in plaats van de cultuurstrippenkaart…het onderdeel cultuur wordt toegevoegd aan het jeugdsportfonds en zo ja, kan de wethouder toezeggen dat vanaf januari 2019 gebruik gemaakt kan worden van vergoedingen op het gebied van cultuur?
Voorzitter, de fractie van de Partij van de Arbeid is blij dat in de begroting geld is opgenomen voor groene schoolpleinen. Het belang voor kinderen om in aanraking te komen met natuur, het feit dat groene schoolpleinen ruimte geven voor creativiteit en ruimte voor ontdekking en ook het feit dat groene schoolpleinen bijdragen aan een grotere biodiversiteit in de bebouwde kom zijn zeker belangen waarvoor wij als openbaar bestuur niet omheen kunnen. De 15.000 euro die in de begroting staat is een begin….maar wel een heel klein begin. Gelukkig is er de mogelijkheid tot cofinanciering doordat de provincie 1,2 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld voor het ontwikkelen van groene schoolpleinen in Gelderland. Voorzitter, kan de wethouder op korte termijn met een plan voor de ontwikkeling van groene schoolpleinen komen waarbij cofinanciering van de provincie een onderdeel is en dit tevens op korte termijn presenteren aan de gemeenteraad?
Voorzitter, tijdens de raadsvergadering in september heeft de PvdA fractie aandacht gevraagd voor artikel 1 van de grondwet.
Artikel 1 van de Grondwet der Nederlanden stelt dat: “Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.”
Het was goed te merken dat er vanuit de hele raad steun was voor het voorstel om in het gemeentehuis en daarbuiten een bord, projectie, kunstwerk of iets dergelijks aan te brengen met de tekst van artikel 1. Het zou mooi zijn om dit voorstel te koppelen aan een kunstenaar uit onze eigen woonplaats. Voorzitter, de PvdA fractie heeft gemerkt dat ook het college positief is over ons voorstel en zal daarom in de tweede termijn een motie indienen waarbij we hopen op steun vanuit de voltallige raad en het college. Zeker zijn dat je kunt zijn wie je bent is het uitgangspunt dat we hiermee laten zien. Graag een reactie vanuit het college.
Zeker zijn dat je in Winterswijk kunt deelnemen aan alle maatschappelijke en sociale activiteiten. Het lijkt misschien vanzelfsprekend, maar dat is het zeker niet. Voor veel mensen met een beperking, zowel fysiek als cognitief is het niet gemakkelijk om een plaats in de maatschappij in te nemen. En dat zou niet zo moeten zijn. In deze begroting staat geen enkele zin over toegankelijkheid voor mensen met een beperking. Voorzitter, de PvdA fractie vind dat vreemd. Anno 2018…een jaar nadat het VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een beperking tot stand kwam…moeten mensen er toch zeker van kunnen zijn dat hun overheid actief beleid voert op dit thema. We horen graag een reactie van het college. Voorzitter het is daarom…dat de PvdA fractie samen met de D66 fractie voornemens is een motie in te dienen op dit thema.
Voorzitter, tot slot …en ik zie dat ik bijna door mijn spreektijd ben…wil de PvdA fractie toch nog kort een tweetal zaken aanstippen die voor ons van groot belang zijn:
Alle Winterswijkers moeten goed en betaalbaar kunnen wonen. Iedereen, dus ook mensen met lage inkomens, starters, nieuwkomers en senioren. We zien in Winterswijk een aantal wijken waarin veilig wonen niet meer vanzelfsprekend is. Ik noem hierbij de omgeving spreeuwstraat, de pelkwijk nabij de voormalige plus supermarkt en de joost van den vondelstraat nabij de flat. Op welke wijze gaat het college aan de slag met en in deze buurten? Onder schrijft het college de mening van de PvdA fractie dat deze wijken aandacht behoeven en dat deze aandacht niet heel lang op zich moet laten wachten? Voorzitter, op 11 oktober jongstleden hing de regenboogvlag uit voor ons gemeentekantoor. Een mooi symbool waarin we als gemeente laten zien schouder aan schouder te staan met de LHBT’ers. Maar het uithangen van een vlag is één ding…het voeren van een actief diversiteitsbeleid is een tweede. Doen we hier wel voldoende aan in Winterswijk? Belangenvereniging COC stelt dat in de kleinere gemeenten in Gelderland een nieuw en actiever beleid nodig is gericht op de acceptatie van de LHBT gemeenschap. Op welke wijze gaan het college hiermee aan de slag?
Voorzitter, tot zover het betoog van de PvdA fractie. Eerlijk delen, de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten zijn onze belangrijkste uitgangspunten. Zij vormen voor ons de meetlat waarmee we deze begroting beoordeelden. De Partij van de Arbeid gaat voor een Winterswijk waarin eerlijk delen en solidariteit een vanzelfsprekendheid is.
Het bericht Politieke Beschouwingen verscheen eerst op PvdA Winterswijk.
