Poliflw

Jaarlijks loopt de samenleving miljarden mis doordat criminelen geld illegaal of oneerlijk doorsluizen via een keten van bedrijven of trusts. Met de nieuwe regels pakken we de praktijk aan dat mensen hun vermogens op een louche manier verbergen van de opsporingsdiensten en de fiscus.” Dat stelt Europarlementariër Judith Sargentini, die namens het Europees Parlement onderhandelde met de lidstaten over de nieuwe Europese anti-witwaswet. De deal leek woensdagnacht bijna rond, maar een laatste check met de achterban bleek nodig. Vrijdagmiddag bleek alsnog dat de partijen op alle onderdelen overeenstemming hebben gevonden. 

Na ruim een jaar moeizame onderhandelingen met de Europese ministers is het Sargentini gelukt EU-landen te verplichten een openbaar register voor uiteindelijk belanghebbenden (UBO) van bedrijven en trusts op te tuigen. Sargentini: “Transparantie is van cruciaal belang om licht te laten schijnen op wie achter ingewikkelde constructies van bedrijven of trusts schuilt want criminelen maken al te graag misbruik van het systeem. De Paradise Papers, de Panama Papers, LuxLeaks: voorbeelden te over die dit laten zien.”      Met het akkoord vandaag wordt de bestaande vierde anti-witwasrichtlijn verbeterd. Sargentini: “Met dit akkoord geeft de EU een duidelijk antwoord op de problemen die zijn gesignaleerd in de Panama Papers en Paradise Papers”. Het grootste verbeterpunt is het openbaar UBO-register voor bedrijven en trusts.  Uit het UBO-register moet duidelijk naar voren komen wie uiteindelijk de touwtjes in handen heeft in een bedrijf of trust.

Het UBO-register voor bedrijven is openbaar, het UBO-register voor trusts is in te zien wanneer je daar als burger of journalist een gegronde reden voor hebt. Drie jaar geleden wist Sargentini een openbaar UBO-register voor bedrijven voor elkaar te boksen en nu dus ook voor trusts. Destijds stuitte dit namelijk op weerstand van toenmalig Britse premier Cameron die later ook nog eens in de Panama Papers opdook. 

Sargentini wijst erop dat de wetgeving ontwikkelingslanden helpt: “Het breed aanpakken van het probleem dat bedrijven en trusts worden misbruikt om geld wit te wassen helpt ook ontwikkelingslanden. Die verliezen veel inkomsten doordat het illegaal wordt weggesluisd. Dat gaat om bedragen die hoger zijn dan het ontwikkelingsgeld dat ze ontvangen.”   Naast het UBO-register kreeg het Europarlement voor elkaar dat meer instanties verantwoordelijk worden voor het onderzoeken van hun klanten, zoals kunsthandelaren en veilinghuizen.  Ook komen er strengere regels voor het tegengaan van terrorisme financiering. Daarnaast worden EU-landen verplicht hun bestaande kadasters van onroerend goed snel toegankelijk te maken voor opsporingsdiensten voor onderzoek naar criminele praktijken.

Het Europees Parlement stemde woensdag met ruime meerderheid (492 voor 50 tegen) in met ambitieuze aanbevelingen om – naar aanleiding van de Panama Papers – belastingontwijking, -ontduiking en witwassen tegen te gaan. Maar een aantal aanbevelingen werden op voorstel van christendemocraten (CDA) en liberalen (VVD en D66) uit het rapport gestemd. We doken de stemlijsten in voor een analyse.

In april 2016 schokten de Panama Papers de wereld. Een netwerk van onderzoeksjournalisten onthulde hoe criminelen, politici, superrijken en bedrijven hun vermogens met ingenieuze constructies verborgen voor justitie en belastingdiensten. Het Europees Parlement stelde op voorstel van de Groenen een onderzoekscommissie in. Woensdagmiddag stemde het Europees Parlement over de conclusies en aanbevelingen van deze commissie.

"De EU zet stappen om belastingontduiking en belastingontwijking tegen te gaan, maar deinst vaak terug voor maatregelen die de verdienmodellen van belastingparadijzen en bijbehorende industrie in de kern raken", stelt Europarlementariër Bas Eickhout. "De onderzoekscommissie roept om deze belastingtaboes te doorbreken."

In het rapport van de onderzoekscommissie staan uiteindelijk 205 ambitieuze aanbevelingen om de duistere praktijken die in de Panama Papers aan het licht kwamen aan te pakken. Een greep uit de aanbevelingen:

maak advocaten die klanten adviseren wettelijk aansprakelijk als ze deelnemem in belastingontduiking voer een bronbelasting in om voorkomen dat winsten onbelast de EU verlaten schrijf een nieuwe wet die het verplaatsen van hoofdkantoren binnen de EU om belastingredenen en brievenbusfirma’s aanpakt sluit bedrijven die betrokken zijn bij belastingontwijking uit van EU-subsidies schrijf een nieuwe wet die bij accountants de controlerende taak scheidt van het geven van belastingadvies

Het eindrapport mag dus terecht ambitieus genoemd worden, GroenLinks stemde dan ook vol overtuiging voor. Een aantal van de aanbevelingen die de onderzoekcommissie had opgesteld, kregen echter niet de steun van een meerderheid van het Europees Parlement. Hoe stemde de Nederlandse Europarlementariërs over die voorstellen?

1. Verplichte melding bij offshoreconstructie

De oorspronkelijke aanbeveling van de onderzoekscommissie is dat iedere offshorecontructie altijd gerechtvaardigd moet worden bij de autoriteiten. Amendement 28 (ingediend door fractie christendemocraten) verwatert deze verplichte melding van bedrijven tot het ‘herinneren aan’ reeds bestaande antimisbruikregels die lang niet alle problematische offshorestructuren aan het licht brengen.

De aanbeveling

“beveelt aan dat elke entiteit die een offshoreconstructie opricht aan de bevoegde instanties de legitieme redenen voor dit besluit meedeelt, om te waarborgen dat offshorerekeningen niet worden gebruikt voor witwaspraktijken of belastingontduiking;”

werd vervangen door

“herinnert de lidstaten aan het belang van de algemene antimisbruikregel in het kader van belastingbeleid, en spoort de belastingautoriteiten aan dit beginsel consistent toe te passen, teneinde te voorkomen dat structuren worden gecreëerd met het oog op belastingfraude en belastingontduiking;”

Resultaat hoofdelijke stemming: afgezwakt Voor afzwakking: D66, CDA, SGP, CU, PvdA, SP Tegen afzwakking: VVD, GroenLinks, PVV, PvdD

2. Zelfregulering verbieden

De onderzoekscommissie stelde voor om een eind te maken aan zelfregulering van beroepen die vaak betrokken zijn bij belastingontwijking zoals accountants, belastingadviseurs, notarissen en makelaars.

“verzoekt de Commissie in 2018 een wetgevingsvoorstel in te dienen om zelfregulering bij entiteiten die volgens de antiwitwasrichtlijn meldingsplichtig zijn, te verbieden;”

Resultaat hoofdelijke stemming: verworpen Voor: GroenLinks, PvdA, SP, PvdD Tegen: CDA, D66, VVD, PVV, CU, SGP

3. Bindende gedragscode

De onderzoekcommissie stelde ook voor deze beroepen die vaak betrokken zijn bij belastingontwijking een bindende gedragscode op te leggen, waarin staat dat ze niet in strijd met belastingwetgeving mogen handelen.

“dringt aan op de totstandbrenging van een EU-kader dat bindende gedragscodes voor intermediairs instelt en waarin onder meer op zijn minst een algemeen verbod is opgenomen op het gebruik van contracten die de klant tot geheimhouding van de belastingregeling verplichten of in betaling van een premie voorzien; wenst dat deze gedragscodes een verplichting voor intermediairs inhouden om in het openbaar belang en niet in strijd met de letter en de geest van de belastingwetgeving te handelen;”

Resultaat hoofdelijke stemming: verworpen Voor: GL, PvdA, SP, PvdD Tegen: D66, VVD, CU, SGP, CDA, PVV

4. Effectief minimumtarief

Om de belastingrace naar de bodem te stoppen zou de EU een ondergrens voor vennootschapsbelasting moeten bepalen zodat bedrijven niet langer absurd lage tarieven betalen. Zo betaalde Apple in 2014 slechts 0,005 procent belasting over zijn Europese winst.

“dringt er bij de lidstaten op aan politieke overeenstemming te bereiken inzake de toepassing van een effectief minimumtarief voor de vennootschapsbelasting in Europa, op zijn minst in een herziening van de richtlijn interest en royalty's;”

Resultaat hoofdelijke stemming: verworpen Voor: GroenLinks, PvdA Tegen: D66, VVD, SP, PvdD, CDA, PVV, SGP, CU

5. Einde aan veto’s voor landen om wetgeving tegen belastingontwijking te frustreren

Wetgeving tegen belastingontwijking komt moeilijk van de grond omdat ze doorgaans per unanimiteit worden besloten, waardoor één enkel land dit kan blokkeren. Artikel 116 van het EU-verdrag biedt de mogelijkheid om per gewone meerderheidsbesluitvorming maatregelen tegen belastingontwijking te nemen.

“roept de Commissie ertoe op in 2018 nieuwe belastingvoorstellen in te dienen uit hoofde van artikel 116 VWEU, bijvoorbeeld voor onafgehandelde kwesties in het kader van de Groep gedragscode (belastingregeling ondernemingen);”

Resultaat hoofdelijke stemming: verworpen Voor: GroenLinks, PvdA, SP Tegen: D66, VVD, SGP, CU, PVV, PvdD, CDA

6. Zijn Luxemburg, Nederland, Ierland en Malta belastingparadijzen?

Nederland wordt in het rapport aangesproken op ‘excessieve winstverschuivingsactiviteiten’. Deze aanbeveling kreeg een meerderheid in het Europarlement:

“Merkt op dat volgens de meest recente gegevens van de Organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling (OESO) over rechtstreekse buitenlandse investeringen Luxemburg en Nederland tezamen meer investeringen van buitenaf kennen dan de VS, en dat het overgrote deel daarvan naar special-purpose entities met nauwelijks economische activiteiten gaat, en dat Ierland meer investeringen van buitenaf kent dan Duitsland of Frankrijk; wijst erop dat de buitenlandse investeringen in Malta volgens het Maltese Bureau voor de statistiek 1 474 % van de omvang van zijn economie bedragen; merkt op dat volgens onderzoek van de Universiteit van Amsterdam 23 % van alle bedrijfsinvesteringen die naar belastingparadijzen zijn gegaan, via Nederland is verlopen; is van mening dat deze gegevens duidelijk laten zien dat sommige lidstaten excessieve winstverschuivingsactiviteiten faciliteren ten koste van andere lidstaten;

Er was echter één stem te weinig om enkele EU-landen ook expliciet als belastingparadijs aan te merken. Deze zin werd uit het oorspronkelijke amendement geschrapt:

“Spoort de Commissie dan ook aan Luxemburg, Nederland, Ierland en Malta als EU-belastingparadijzen aan te merken.”

Hoofdelijke stemming: verworpen Voor: SP, PvdD, PvdA, GroenLinks Tegen: D66, VVD, PVV, CDA Onthouding: SGP, CU

7. Eindstemming

Nadat de Europarlementariërs hebben gestemd over de wijzigingsvoorstellen op de aanbevelingen, werd de hele resolutie in stemming gebracht. 

Hoofdelijke stemming: aangenomen Voor: D66, CDA, PvdA, GroenLinks Tegen: VVD, PVV Onthouden: SP, CU, SGP, PvdD

Het Europees Parlement steunt de voorstellen van Europarlementariër Bas Eickout voor schoon vervoer in de strijd tegen klimaatverandering. Ondanks hevige tegenstand van de rechtervleugel in het Europarlement werd zijn volledige rapport aangenomen.

Het rapport van Eickhout roept de Europese Commissie in eerste instantie op om het transportbeleid in lijn te brengen met het klimaatakkoord van Parijs, dat de opwarming van de aarde ver onder de twee graden, liefst anderhalve graad, moet blijven. Dit houdt onder andere in dat we de transportdoelstellingen dringend moeten aanscherpen aangezien dat betekent dat de sector in zijn geheel uiteindelijk in 2050 CO2-neutraal moet zijn.

Eickhout: “Het is winst dat het hele politieke spectrum de urgentie ziet van een radicale verandering in de transportsector. Als we het klimaatakkoord van Parijs onderschrijven - en dat doet de EU - moeten we naar een nul uitstoot van CO2 in 2050.”

Het Europarlement onderschrijft op initiatief van Eickhout nu onder andere de noodzaak tot rekeningrijden, het investeren in schoon vervoer en het eerlijk beprijzen van luchtvaart. Ook wil het dat de financiering van klimaatvriendelijke projecten voorrang krijgt, bijvoorbeeld uit het Europees Fonds voor Strategische Investeringen.

Grootste klimaatprobleem

De transportsector is Europa’s grootste klimaatprobleem, dat bevestigen nu ook recente cijfers van het Europees Energieagentschap. Voor het derde jaar op rij stijgt de CO2-uitstoot van deze sector, en de verwachting is - gegeven dat de sector zo lang nauwelijk is aangepakt - dat deze stijging de komende jaren nog doortrekt.  

De Europese Commissie kwam daarom in de zomer van 2016 met een communicatie voor een lage emissiestrategie: de eerste aankondiging van een aantal wetgevende initiatieven op transportbeleid. Eickhout werd daarop namens het Europarlement rapporteur: hij stelt namens het Europarlement een visie op over de toekomst van het Europese transportbeleid. Een strategie die zowel maatregelen voorstelt om klimaatsverandering tegen te gaan, alsook maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit.

“Alleen echt ambitieuze wetgeving voldoet.” Eickhout wil de halfslachtige voorstellen van de Europese Commissie voor CO2-standaarden bij personenvervoer en bestelwagens dan ook verder aanscherpen.

Rekeningrijden

Eickhout schreef zijn rapport eerder dit jaar en coördineerde het proces van behandeling door het Europees Parlement. Zoals verwacht kwam er een flinke lobby op gang om de oude - fossiele - industrie te beschermen. Opmerkelijk genoeg was in Nederland onder andere de ANWB bereid mee te gaan in de discussie over kilometerbeprijzing die Eickhout bepleit. Dit is in lijn met het principe van ‘de vervuiler betaalt’ wat Eickhout dringend toegepast wil zien om vervuiling een eerlijke prijs te kunnen geven. Hij bepleit dan ook uitbreiding van rekeningrijden voor auto's en bestelwagens.

Investeren in schoon vervoer

Om de verandering naar schoner transport te bewerkstelligen zijn investeringen in openbaar vervoer een absolute noodzaak. De concurrentie is nu oneerlijk, wat vooral ten nadele is van hoogwaardig openbaar vervoer.  De uitzonderingspositie van de luchtvaartsector moet volgens Eickhout herzien worden. Eickhout wil dat er zo snel mogelijk internationale afspraken gemaakt worden over belasting op kerosine en btw. Dat vliegtuigmaatschappijen deze kosten niet hebben is niet meer van deze tijd.

Eickhout: “Het is tijd dat Europa de overheersing van de luchtvaartsector vervangt door duurzame initiatieven. Hiervoor zijn niet alleen investeringen in die duurzame alternatieven nodig, maar moet de sector eindelijk btw en belasting op kerosine gaan betalen.”

Luchtkwaliteit

Om de luchtkwaliteit te verbeteren vraagt het rapport onder andere voor een nieuwe, striktere Euronorm voor de uitsoot van auto’s, bussen en vrachtwagens, waar diesel deze keer geen uitzonderingspositie krijgt.

Het is volgens het Europees Parlement essentieel dat de vervuiler betaalt. Zo worden mensen bewust van de werkelijke prijs van vervuiling en krijgen alternatieven een kans. Zo kan Europa koploper worden in de strijd tegen klimaatverandering en zal de luchtkwaliteit aanzienlijk verbeteren.

In april 2016 schokten de Panama Papers de wereld. Een netwerk van onderzoeksjournalisten onthulde hoe criminelen, politici, superrijken en bedrijven hun vermogens met ingenieuze constructies verborgen voor justitie en belastingdienste. Het Europees Parlement stelde op voorstel van de Groenen een onderzoekscommissie in. Woensdagmiddag stemt het Europees Parlement over de conclusies en aanbevelingen van deze commissie. GroenLinks hoopt dat de ambitieuze aanbevelingen de stemming overleven.

"De EU zet stappen om belastingontduiking en belastingontwijking tegen te gaan, maar deinst vaak terug voor maatregelen die de verdienmodellen van belastingparadijzen en bijbehorende industrie in de kern raken", stelt Europarlementariër Bas Eickhout. "De onderzoekscommissie roept om deze belastingtaboes te doorbreken."

Er liggen 210 aanbevelingen van de onderzoekscommissie ter stemming voor. Een aantal voor GroenLinks cruciale aanbevelingen worden echter door de fracties van de christendemocraten en liberalen betwist:

effectieve minimumtarieven voor belastingen op rente en royalty’s EU-zwarte lijst van belastingparadijzen moet ook belastingparadijzen binnen de EU omvatten (zoals Nederland, Luxemburg en Ierland en Malta) einde aan zelfregulering van belangrijkste sectoren die betrokken zijn bij offshorepraktijken zoals accountants, notarissen, advocaten, makelaars verplichte melding en rechtvaardiging bij autoriteiten en toezichthouders voor de oprichting van offshorestructuren oproep aan de Commissie om maatregelen tegen bealstingontwijking te nemen zonder vetorecht van lidstaten Antiwitwasrichtlijn

De stemming vindt plaats op de dag dat Europarlementariër Judith Sargentini namens het Europees Parlement de negende onderhandelingsronde voert met de Raad van Ministers over één van de belangrijkste stukken Europese wetgeving om de schandalen uit de Panama Papers tegen te gaan: de antiwitwasrichtlijn.

Sargentini: “Europeanen vragen om daadkracht tegen de praktijken die de Panama Papers aan het licht brachten. Maar bij concrete voorstellen van het Parlement om volledige transparantie te krijgen over de mensen van vlees en bloed achter de schimmige bedrijfsstructuren en trusts, liggen de nationale regeringen voorlopig dwars. Dat is niet uit te leggen.”

Overzicht van alle voorgestelde aanbevelingen van de onderzoekscommissie Stemlijst: Hier is te zien welke partijen welke aanbevelingen willen schrappen.

Voor mensen met een middeninkomen is het moeilijk om een huis te vinden: ze verdienen te veel voor een sociale huurwoning en te weinig om een hypotheek te krijgen. GroenLinks vindt dat iedereen moet kunnen wonen in de plaats waar ze werken. Daarom presenteert de partij vandaag het actieplan Meer Woningen voor Middeninkomens. Zodat mensen met verschillende inkomens weer naast elkaar kunnen wonen. 

Wonen in steden is onbetaalbaar geworden voor mensen met een middeninkomen. We zien vaker dan eens dat er voor 50 vierkante meter 1.000 euro huur betaald moet worden. Ook het kopen van een woning is enorm lastig. Naast de koopprijs komen er verschillende kosten bij die van eigen geld betaald moeten worden. Bij een woning van 180.000 euro betaal je 5.000 tot 8.000 euro extra voor bijvoorbeeld overdrachtsbelasting en makelaarskosten. Deze koopblokkade is vooral voor starters een probleem, omdat zij dit bedrag niet mee kunnen financieren bij de aanvraag van een hypotheek.

Om ook voor middeninkomens voldoende geschikte woningen te realiseren heeft GroenLinks drie voorstellen:

Woningbouwcorporaties moeten meer ruimte krijgen om midden huurwoningen te kunnen bouwen. Want de markt doet het gewoon te weinig. De kosten koper mee financieren in de hypotheek, zodat niet alleen mensen met een groot eigen vermogen een huis kunnen kopen. De plekken in de stad waar nu al gebouwd wordt beter benutten door gemeenten te stimuleren én te ondersteunen bij het verdichten van steden (meer hoogbouw en bebouwing ongebruikte ruimte). Ook moet leegstand tegengegaan worden door het invoeren van een openruimte heffing.

Door deze maatregelen wordt de woningmarkt weer uit het slop getrokken en kunnen mensen gemakkelijker doorstromen naar een geschikte en betaalbare woning.

GroenLinks-Kamerlid Linda Voortman: “Wij willen dat iedereen een geschikte en betaalbare woning kan vinden. Ook docenten, zorgmedewerkers en politieagenten moeten kunnen wonen in de plaats waar zij werken. Woningen zijn geen luxeproduct, ze moeten voor iedereen betaalbaar zijn. We moeten de tweedeling tegengaan, ook op het gebied van wonen. Ik roep de minister op daar een topprioriteit van te maken deze periode.”

De Tweede Kamer gaat in gesprek met burgemeesters, griffiers en raadsleden over de positie van raadsleden. Op initiatief van Kamerlid Nevin Özütok gaat de Kamer een hoorzitting organiseren.

Özütok: “De positie van raadsleden komt steeds meer onder druk te staan. Door de decentralisatie van het vorige kabinet hebben gemeenten meer taken gekregen en door fusies ontstaan steeds grotere gemeenten. En laten we niet vergeten dat de meeste raadsleden hun werk naast een baan doen. We moeten zorgen dat hun positie versterkt wordt zodat ze hun controlerende taak effectief uit kunnen oefenen. Dat is noodzakelijk voor de werking van onze democratie.”

Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) bleek deze week dat raadsleden overal in Nederland tijd tekort komen om hun werk goed te doen. Met name het toegenomen takenpakket voor gemeenten lijkt de boosdoener te zijn.

Bijna één op de zes zorgprofessionals krijgt te maken met burn-outklachten. Meer dan de helft van alle verpleegkundigen en verzorgenden ervaart de werkdruk als veel te hoog. En maar liefst 62 procent van de medewerkers op de vloer draait extra diensten. Het zorgpersoneel trok al vaker aan de bel en ook wat GroenLinks betreft staan alle signalen op rood. Daarom moet het kabinet met een noodplan zorgpersoneel komen.

Allereerst moet de werkdruk omlaag. Door te stoppen met onnodige administratie en alleen op hoofdlijnen te rapporteren waardoor zorgprofessionals meer tijd over houden voor patiënten. Daarnaast is er meer tijd en geld voor personeelsontwikkeling nodig. Nu vindt bijscholing vaak plaats in de eigen tijd met onvoldoende budget. Ook moet het salaris omhoog voor verpleegkundigen en verzorgenden.

In 2025 hebben we 125 000 verpleegkundigen en verzorgenden te weinig. Wat GroenLinks betreft is het noodzakelijk om werken in de zorg weer aantrekkelijk te maken om het enorme tekort op te lossen.

Tweede Kamerlid Corinne Ellemeet: “Zorgprofessionals zijn de stille motor van onze samenleving. Dag en nacht, 365 dagen per jaar staan zij klaar om zorg te verlenen. Ze werken zich een slag in de rondte en klagen nooit. Maar ze staan onder grote druk. De werkdruk is te hoog, ze verdienen niet genoeg en ze houden veel te weinig tijd over voor hun patiënten. Het is de hoogste tijd dat het kabinet deze mensen de waardering geeft die ze verdienen. Daarom vraag ik de verschillende ministers vandaag met een noodplan voor het zorgpersoneel te komen.”

Twee moties van GroenLinks zijn dinsdagavond in de Eerste Kamer aangenomen tijdens de algemene politieke beschouwingen. De eerste motie roept de regering op om op korte termijn klimaatmaatregelen te treffen en de ander om de maatregelen op mensen in een kwetsbare positie te evalueren.

Ondanks mooie woorden in het regeerakkoord over de inclusieve samenleving, wijzen de maatregelen op dat de samenleving vooral exclusiever wordt. Tijdens het debat stonden meer inkomensongelijkheid, minder toegankelijk onderwijs, onzekerheid op de arbeidsmarkt en een verschraling van de zorg dan ook centraal.

De Kamer steunde unaniem de motie van fractievoorzitter Tineke Strik om maximaal drie jaar na invoering  van de maatregelen een evaluatie te houden naar de effecten op de inkomenspositie en de arbeidsparticipatie van mensen met een beperking, arbeidsongeschikten en Wajongers. Premier Rutte had de motie aanvankelijk ontraden maar na een wijziging door Tineke om de evaluatie niet na twee, maar na drie jaar te doen, kon de regering ermee instemmen.

Tineke: ,,Volgens de WRR maar ook het SCP en de Ombudsman verwachten en eisen we te veel van mensen die daar niet aan tegemoet kunnen komen. Normale Nederlanders gaan erop vooruit’, zei Rutte trots bij de presentatie van het regeerakkoord. Wie zijn dan de  niet- normale Nederlanders? Arbeidsgehandicapten die onder het niveau van het minimumloon dreigen te raken of jongeren met een Wajonguitkering die worden gekort of al die mensen die straks niet meer in aanmerking komen voor een WIA-uitkering? Onze aangenomen motie over de maatregelen die deze mensen treffen."

Tineke Strik: Wie zijn dan de  niet- normale Nederlanders?

Ook op het gebied van klimaat behaalde de GroenLinksfractie een overwinning. De bijna unaniem aangenomen motie (alleen PVV stemde tegen) verzoekt de regering op korte termijn met een pakket maatregelen te komen dat leidt tot de benodigde emissiereductie om te voldoen aan de verplichtingen uit het Klimaatverdrag van Parijs. De CO2-uitstoot zou hiermee voor 2030 minimaal 49% lager moeten worden. Met de huidige kabinetsplannen wordt volgens het Planbureau voor de Leefomgeving maar de helft van de benodigde emissiereductie gerealiseerd. Door de motie dient de regering nu op korte termijn met klimaatregelen te komen.

,,Wij zijn heel tevreden dat beide onze moties zijn aangenomen. Toch worden de lasten voor het klimaat scheef verdeeld. Burgers gaan tweeënhalf keer meer betalen voor het klimaatbeleid dan bedrijven", aldus Tineke. ,,Een gemiste kans, want een inclusieve samenleving neemt ook collectieve verantwoordelijkheid voor het klimaat. De grote ambities met Co2-opslag onder de grond zijn onrealistisch, dat zeggen ook bedrijven. Tegelijkertijd wordt de landbouw en veeteelt niet structureel  hervormd en dat is een gemiste kans."

,,Door steeds partij te kiezen voor de positie van werkenden, rijken en bedrijven, bouwt de regering verder aan een exclusieve samenleving die de segregatie alleen verder aanwakkert", benadrukt Tineke, die verhoging van de studieleenrente en doorgroeiboetes als voorbeeld noemt van segregatie in het onderwijs. ,,Ook voor migranten wordt het deze regeerperiode nog zwaarder. De regering wil koploper migratiedeals zijn door verantwoordelijkheid af te schuiven op landen die al veel meer vluchtelingen opvangen. Slavernij in Libië, een aanstaande winter in de Griekse kampen, geen verruiming van het kinderpardon en noch een oplossing voor de bed-bad-brooddiscussie, maar wel steeds hogere eisen aan de migrant voor zijn inburgering, die daarvoor zelf de rekening betaalt. Er is nog een hoop werk aan de winkel de komende jaren."

Over tien jaar komen we ruim 17 000 leraren te kort in het primair- en voortgezet onderwijs. Tegelijkertijd neemt het aantal mensen dat kiest voor het onderwijs gestaag af: in 2005 studeerden nog ruim 7000 pabostudenten af, tegenover 3700 in 2016. De gevolgen van het lerarentekort zijn nu al zichtbaar: klassen worden voller en één op de vier leraren krijgt te maken met burn-outklachten.

GroenLinks Kamerlid Lisa Westerveld: “Het lerarentekort is niet opeens ontstaan, we weten al lang dat het eraan komt. Helaas heeft het vorige kabinet verzuimd om voldoende in leraren te investeren. Maar: nieuwe minister, nieuwe kansen.”

Volgens GroenLinks is het de hoogste tijd om het beroep aantrekkelijk te maken. Door de werkdruk aan te passen en het salaris te verhogen. Maar het is ook hard nodig dat meer mensen voor een lerarenopleiding gaan kiezen. Daarvoor doet de partij een drietal voorstellen.

Allereerst zou het collegegeld voor een tweede studie niet verhoogd moeten worden wanneer die tweede studie een lerarenopleiding is. Nu is het zo dat iemand die al een opleiding gevolgd heeft tussen de 7000 en 8000 euro per jaar moet betalen voor een tweede studie. Dat werpt een drempel op. Daarnaast zouden zij-instromers die leraar willen worden beter geïnformeerd moeten worden over de mogelijkheden. Tot slot staat er in het regeerakkoord dat het collegegeld van de pabo de eerste twee jaar wordt verlaagd. GroenLinks stelt voor dit breder te trekken en ook studenten die een lerarenopleiding aan de universiteit volgen de eerste twee jaar van hun studie minder collegegeld betalen.

Tweede Kamerlid Lisa Westerveld: “Niets doen is geen optie, we hebben iedereen nodig. Juist ook mensen die in een andere sector werken en overwegen om voor de klas te gaan staan, al is het een paar dagen in de week. Maar het is een enorme zoektocht om de juiste weg te vinden. Het minste wat de overheid kan doen is lerarenopleidingen betaalbaar maken en een mooie informatiecampagne opzetten om mensen naar de klas te trekken. We moeten in beweging komen voor verandering.”

GroenLinks, LAKS, Ouders & Onderwijs, SP en PvdA slaan de handen ineen om de problemen met de vrijwillige ouderbijdrage op te lossen. De afgelopen jaren zijn zij overspoeld met klachten van ouders en leerlingen over de zogenaamd vrijwillige ouderbijdrage. De organisaties en politieke partijen komen daarom met drie voorstellen om de vrijwillige ouderbijdrage weer echt vrijwillig te maken. 

De lijst met tekortkomingen rondom de vermeend vrijwillige ouderbijdrage is lang en de misstanden duren al jaren. Scholen die in de gang lijstjes ophangen met ouders die niet betaald hebben, kinderen van armere ouders die de tablet voor school niet mee naar huis mogen nemen en zelfs deurwaarders die de toch niet zo vrijwillige bijdrage aan de deur komen innen.

In een vandaag gepresenteerd manifest werken de partijen hun eisen aan het kabinet en de schoolbesturen verder uit. Zo moeten scholen expliciet in de schoolgids en in brieven aan de ouders vermelden dat de ouderbijdrage altijd vrijwillig is. Volstrekt vanzelfsprekend komt daarmee ook een einde aan het bizarre verschijnsel dat scholen deurwaarders langs de deur sturen bij ouders die niet kunnen betalen. Daarnaast zijn duidelijke regels nodig over wat wel en niet onder de vrijwillige ouderbijdrage mag vallen. Het uitgangspunt moet zijn dat de bijdrage voor extraatjes buiten het reguliere lesprogramma is. Daarnaast mogen voor een school de inkomsten vanuit de vrijwillige ouderbijdrage niet langer te herleiden zijn tot individuele ouders.

GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld: “Ongeveer 400.000 kinderen groeien in Nederland op in armoede. Juist in het onderwijs hebben we de taak ervoor te zorgen dat deze kinderen dezelfde kansen krijgen als hun leeftijdsgenootjes.”