Poliflw

Vanavond, op maandag 12 november, gaf onze fractievoorzitter Leny van den Heuvel reactie op de programmabegroting van 2019. We besteden vooral aandacht aan duurzaamheid en het sociaal domein, maar ook de verschillende inwoners wiens belangen moeten verdedigen. Lees hieronder verder!

We staat alweer bijna aan het begin van een beslissend jaar. In 2019 zullen grote dossiers aan bod komen: woningbouw en het sociaal domein, de omgevingswet en de milieuvisie. Terwijl we met dit alles bezig zijn, zullen we altijd het geld in de gaten moeten houden: zonder een sluitende begroting komen we niet uit onze financiële problemen. Maar mensen, niet cijfers, moeten leidend zijn in het beleid van de gemeente. Het is in deze balans, van mensen tegenover cijfers, dat GroenLinks tekortkomingen ziet in de programmabegroting van 2019. We missen de daadkracht om Middelburg en haar inwoners werkelijk naar een betere positie te brengen.

Maar mensen, niet cijfers, moeten leidend zijn in het beleid van de gemeente.

Als gemeente zitten we in een situatie waar moeilijke financiële keuzes gemaakt moeten worden. Dat erkennen we, sterker nog, daar hebben we alle begrip voor. Maar dit betekent niet dat we ons altijd kunnen aansluiten bij de keuzes die ons gepresenteerd worden. We missen in de programmabegroting het geld voor groen, voor verduurzaming, voor milieubeheersing. Dat terwijl klimaatverandering wordt gezien als een probleem dat we alleen samen kunnen oplossen. Er zijn makkelijke, relatief goedkope manieren waarop we als gemeente kunnen bijdragen aan een groenere omgeving.

Operatie Steenbreek biedt een perfect handboek om de verstening van tuinen tegen te gaan en zo te zorgen voor een koelere binnenstad met meer biodiversiteit  en een effectievere waterhuishouding. Datzelfde geldt voor het behoud van bomen. In onze gemeente wordt een jonge boom gezien als een goede vervanging voor een oude boom. Daarom dienen we een motie in voor een aanpassing in de APV met betrekking tot het kapbeleid in onze gemeente. Als we weer zorgvuldiger omgaan met bomen, zullen we de effecten daarvan merken in onze leefomgeving.

Maar we willen meer dan alleen vergroening van de gemeente. In 2019 zullen we moeten gaan werken aan een omgevingsvisie, waarin duurzaamheid een belangrijke rol speelt. Graag zien we een gemeente die een voorbeeldrol neemt door haar eigen processen zo duurzaam mogelijk te maken. Ook moeten we ons actiever inzetten voor een autoluwe binnenstad en opties zoals een milieuzone en elektrisch vervoer onderzoeken. In onze doelstelling voor een energie neutrale gemeente moeten we ambitieuzer worden: 2050 duurt nog veel te lang. Laten we elkaar scherp houden en doelen op 2030 voor energieneutraliteit.

We missen in de programmabegroting het geld voor groen, voor verduurzaming, voor milieubeheersing.

Verder wordt er niet genoeg geïnvesteerd in het minimabeleid, maar wordt er wel voorgesteld om structureel een zwembad te ondersteunen terwijl we het geld daarvoor eigenlijk niet hebben. Dit is een moment voor een moeilijke keuze. We zien het ongelooflijke werk wat de inwoners steken in hun zwembad, maar we zitten niet in een positie om zowel het zwembad te redden en mensen die het financieel zwaar hebben te helpen.

We hebben het dan vooral over het sociaal domein. Organisaties zoals Orionis en Porthos leveren essentieel werk voor onze gemeente en onze inwoners, maar er is nog veel verbetering nodig. In het komende jaar gaan grote beslissingen gemaakt worden over de zorg en onze invulling daarvan. GroenLinks ziet graag dat we samen blijven werken op Walchers niveau, maar het functioneren van de organisatie is belangrijker dan de schaal waarop deze werkt. Belangrijk is dat het geld dat in de zorg wordt gestopt, ook werkelijk gaat naar de zorg en niet blijft hangen in de bureaucratie.

 

Ten slotte zijn we ons als GroenLinks niet alleen bewust maar ook dankbaar dat Middelburg een mensenrechtenstad is. Eens in de twee jaar reikt het Roosevelt Instituut hier de Four Freedoms Awards uit, we huisvesten sinds drie jaar voor Shelther City mensenrechtenverdedigers en onze ambtenaren voeren beleid vanuit het uitgangspunt van de rechten van de mens. GroenLinks ziet graag dat we deze reputatie eer aan doen. Onder onze inwoners vallen asielzoekers, die noodgedwongen hun eigen land ontvlucht zijn en hier terecht zijn gekomen. We zien graag dat de gemeente hen actief verwelkomt en helpt met hun integratie in de samenleving, onder andere door assertief hun educatie te ondersteunen. Daarom dienen wij een motie in voor een goed vervoer van kinderen uit het AZC naar school.

Daarnaast verdient ook de LHBT gemeenschap meer van onze aandacht. GroenLinks wil dat de LHBT gemeenschap zichzelf kan zijn in een veilig en tolerant Middelburg.

GroenLinks ziet graag dat we de reputatie van Middelburg als mensenrechtenstad eer aan doen.

Middelburg is van ons allemaal en GroenLinks wil zich dan ook graag inzetten voor al onze inwoners. We kijken ernaar uit om hun belangen te behartigen in de raad en in het komende jaar samen te werken met coalitie en oppositie om Middelburg groener, socialer en opener te maken.

Afgelopen maandag was de eerste inhoudelijke vergadering van de nieuwe Raad, eerder was er wel een informatievergadering over de coaltievorming, nu gingen de raadsleden zich buigen over de raadstukken, waaronder een amendement van Marianne Golsteijn en een aantal moties.

Door burgemeester Harald Bergman werd Marianne Golsteijn geïnstalleerd als raadslid en daarmee waren alle 29 raadsleden geïnstalleerd. Voor GroenLinks was daarmee de fractie compleet. Met veel gedrevenheid gaan zij de komende vier jaar aan het werk om de stad te veranderen. Verandering begint hier!

Als nieuw raadslid kreeg Marianne het eerste dossier al voorgeschoteld over het delegatiebesluit. Daarin heeft ze na een schorsing de motie omgezet in een amendement met als doel de bevoegdheid bij de raad te laten als het gaat om het wijzigen van de grens bebouwde kom inzake de wet natuurbescherming.

Het geamendeerde raadsvoorstel werd met 19 stemmen aangenomen!

Verder kwamen er een aantal moties aan de orde die de vorige raadsvergadering waren blijven liggen.

De dienstregeling servicebus heeft het niet gehaald omdat de raad van mening was dat de wethouder hier al mee aan de slag is gegaan. De motie die GroenLinks mede heeft ingediend werd dan ook gezien als een steuntje in de rug.

De motie Kinderpardon van GroenLinks werd door 23 raadsleden gesteund en aangenomen.

De motie volwaardig minimumloon voor mensen met een beperking, waarbij GroenLinks mede indiener was, heeft het niet gehaald. De meerderheid in de raad was van mening dat dit een zaak is van de regering.

De motie klanttevredenheidonderzoek Orionis, waar GroenLinks mede indiener van was, is met de volledige meerderheid in de raad aangenomen.

De coalitieonderhandelingen stonden deze week uiteraard veel in de belangstelling. Hoe hebben de onderhandelaars van onze fractie het ervaren? Wat gebeurt er als je te horen krijgt dat je op één punt al afgeserveerd wordt?

Met veel enthousiasme zijn we de onderhandelingen ingegaan. Er waren een aantal vragen geformuleerd door de informateur die we via de mail moesten beantwoorden.

Tijdens het eerste gesprek werden we door de informateur geïnformeerd over de te voeren procedure, maar werd verder niet ingegaan op de inhoudelijke zaken. Tevens werd ons duidelijk gemaakt dat er een tweede informateur bij zou komen vanuit het CDA.

Het tweede gesprek werd gevoerd door beide informateurs en toen hebben we wel inhoudelijk onze punten kunnen maken. Het werd al snel duidelijk dat het belangrijkste onderwerp het grondbedrijf was. Met name de Trekdijk en de Cleene Hooge. Van meet af aan is onze fractie daar heel duidelijk in geweest. Geen bedrijventerrein op de Trekdijk en geen bebouwing op de Cleene Hooge.

We hebben een aantal zaken aangevoerd wat er volgens GroenLinks zou moeten gebeuren. Alternatieven voor de Trekdijk zijn er zeker, waar ook de mensen uit Nieuw en St. Joosland achter kunnen staan. Andere mogelijkheid is afboeken en de pijn voor lief nemen.

Tevens hebben we aangegeven dat er zich nog geen bedrijven aangemeld hebben om zich op de Trekdijk te willen vestigen. Volgens ons, zo hebben wij de informateurs laten weten, is er nog geen directe haast bij en willen we de Trekdijk bouwrijp maken dan moeten er weer miljoenen bij.

Wat de Cleene Hooge betreft, daar waren wij ook erg duidelijk in. Geen bebouwing in dit mooie gebied. We hebben het rapport, dat gepresenteerd is door Bureau MaGrid, wel onderschreven maar wel met de restrictie dat we daarover meer willen weten. In het geval dat er echt iets moet gebeuren in dat gebied dan alleen maar aan de rand bebouwen.

Het was jammer dat het gesprek voornamelijk ging over deze percelen grond. Andere belangrijke inhoudelijke vragen zijn amper aan bod gekomen.

Het derde gesprek dat we hadden, was eigenlijk alleen om ons duidelijk te maken dat we niet in aanmerking komen voor een plaats in de coalitie. De reden was de Trekdijk en de Cleene Hooge. We hebben opnieuw herhaald dat we over alternatieven willen praten, dat we ons er ook terdege van bewust zijn dat Middelburg een financieel probleem heeft, maar dat we samen met de bewoners van Nieuw en St. Joosland willen zoeken naar oplossingen. Het maakte niet uit welke goede, realiseerbare alternatieven we aangaven, we willen geen bedrijventerrein en dus pasten we niet in de coalitie die zij voor ogen hadden. Alles wat we nog aanvoerden werd niet meer gehoord. Het stond voor de informateurs vast dat GroenLinks niet meer mee zou doen.

Verbazingwekkend was het echter wel dat een van de informateurs ons vertelde dat er heel snel actief gezocht moest worden naar bedrijven om op een heel snelle manier de Trekdijk vol te bouwen! De bewoners van Nieuw en St. Joosland tellen blijkbaar niet meer mee. Overigens wel opmerkelijk dat een informateur, die onpartijdig zou moeten zijn, dit naar voren brengt.

Wat is het zuur om als winnaar en inmiddels derde partij van Middelburg afgeserveerd te worden.

Fractie GroenLinks Middelburg

 

Maandag debatteerden Tweede Kamerleden en Europarlementariërs gezamenlijk over de Staat van de Europese Unie. Eickhout wil van premier Mark Rutte weten waarom de Nederlandse regering dwarsligt bij voorstellen om te voorkomen dat Europese burgers bij een volgende crisis weer te rekening gepresenteerd krijgen. Dit is zijn analyse over de staat van de Europese Unie in Nederland.

Het is tien jaar geleden dat de financiële crisis in de Verenigde Staten begon. Na een periode van groei stortte de economie keihard in, met grote menselijke gevolgen. Werkloosheid, armoede, onzekerheid, politieke spanningen in Europa.

Inmiddels zien de economische groeicijfers er rooskleurig uit en trekt ook de werkgelegenheid aan. De economie krabbelt op na een lange periode van crisis. Toch zijn er kanttekeningen te plaatsen bij de groeicijfers.

Niet voor alle Europeanen

Ten eerste: het economisch herstel bereikt lang niet alle Europeanen.

De eurozone bereikte qua omvang van de economie in 2016 weer het niveau van voor de crisis. Maar kijken we naar armoedecijfers van Eurostat, dan zien we dat er in de eurozone 5,8 miljoen mensen meer die in armoede leven dan voor de crisis.

De werkgelegenheid stijgt, maar ook het aantal Europeanen dat tegen hun wil een tijdelijk contract of een nul-uren-contract heeft. Het percentage jongeren dat geen baan heeft en geen opleiding volgt, is hoger dan in 2008.

Buitengewoon beleid

Ten tweede: het herstel is in grote mate te danken aan een buitengewoon monetair beleid.

De rente staat op nul procent en de Europese Centrale Bank (ECB) heeft ongekende hoeveelheden obligaties opgekocht. De ECB moest handelen omdat de politiek het naliet of te traag was. Het is maar zeer de vraag of de ECB bij een volgende klap nog genoeg mogelijkheden heeft om de economie te stabiliseren.

Ten derde: De groeicijfers van nu zeggen weinig over het vermogen van de eurozone om een nieuwe crisis te voorkomen, of om een nieuwe schok te doorstaan zonder dezelfde sociale ellende die we in de eurocrisis hebben gezien in grote delen van de unie.

Momentum

Er is een momentum om het bouwwerk van de eurozone te versterken. Er ligt een routekaart van de Europese Commissie. De Franse president Emmanuel Macron wil de eurozone schokbestendig maken en optreden tegen sociale dumping. Het eerste hoofdstuk van het Duitse coalitieakkoord bevat een agenda voor een rechtvaardig Europa van gelijke kansen. Duitsland en Frankrijk hebben aangekondigd samen het voortouw te willen nemen.

In de Tweede Kamer en in het Nederlandse kabinet wordt er vaak argwanend gekeken naar deze ontwikkelingen. Het is Nederland goed recht om een eigen lijn te trekken, maar trekt Nederland niet aan de verkeerde kant? De regering wil door met de euro, maar staat op de rem bij vrijwel alle mogelijke voorstellen om de muntunie stabieler en socialer te maken.

Moet de ECB, waarop geen enkel parlement controle kan uitoefenen, dan straks opnieuw de kastanjes uit het vuur zal halen als een euroland in de problemen komt?

Is de eurozone in staat is om de klap op te vangen als de markten het vertrouwen verliezen in - pak hem beet - Italië? Is het verantwoord om alle discussies over een versterking van de eurozone te blokkeren?

Dr. No

Wopke Hoeksta, de Nederlandse minister van Financiën stuurde samen met een paar kleine noordelijke euro en niet-eurolanden een brief waaraan hij de bijnaam Dr. No heeft te danken.

In plaats van aan te haken bij nieuwe Duits-Franse initiatieven voor een stabielere en crisisbestendige eurozone, lijkt de strategie van Nederland om Duitsland op de lijn van oud-minister Schäuble te krijgen: grote spaaroverschotten, meer vrijhandel, meer interne markt en bovenal bezuinigen om het stabiliteitspact te respecteren.

Natuurwet

“Het eigen huis op orde” noemt de regering het. Maar het is precies dit beleid, dat de onzekerheid van Europanen heeft vergroot. Het is het beleid dat de politieke verhoudingen tussen noord en zuid op scherp heeft gezet.

Wat nog wel het meest aan stoort, is de manier waarop de premier dit beleid verkoopt alsof het een natuurwet is.

Het is een economisch beleid toegesneden op multinationals die nauwelijks belasting afdragen. Meer markt en snijden in de sociale zekerheid en de publieke sector. Het is dit rechtse recept dat als alternatiefloos wordt gepresenteerd, waardoor burgers zich afkeren van de EU.

Lage staatsschuld

In zijn speech in Berlijn beweerde de premier dat landen met een lage staatsschuld goed voorbereid zijn op de volgende crisis. Maar Spanje en Ierland hadden voor de crisis een staatsschuld van ver beneden de zestig procent van het BBP en moesten daarna toch bij het noodfonds aankloppen. Waarom ziet deze regering de staatsschuld als grote boeman? En is het een goed vooruitzicht als overheden opnieuw inspringen voor private schulden?

Gezonde langer termijn overheidsfinanciën zijn belangrijk, maar het was het de uit de klauwen gewassen financiële sector, de oververhitting van de huizenmarkt, een overschot aan krediet die onder andere Spanje en Ierland deden ontsporen.

Gereguleerde interne markt

Dan het andere stokpaardje van de regering: de interne markt. Die kan ons welvaart brengen, zeker. Maar alleen onder voorwaarde dat die goed gereguleerd is. Door alleen te concentreren op het wegnemen van barrières maken we dezelfde fout als in de jaren voorafgaand aan de crisis. Toen konden kredieten op steeds verder gedereguleerde markten ongeremd naar Zuid-Europa vloeien en financiële producten alsmaar complexer en gevaarlijker worden. Het liberaliseren van het dienstenverkeer heeft bovendien voor sociale spanningen gezorgd, onder andere in de transportsector.

Verdere verdieping van de interne markt kan alleen als dit leidt tot een verbetering van de sociale situatie. Niet voor niets stemde het Europees Parlement vorige week het controversiële voorstel voor de e-card voor diensten weg.

Belasting op techbedrijven

“Het huis op orde” betekent wat mij betreft dat de eurolanden garanderen dat gewone mensen nooit meer de prijs betalen voor onverantwoorde risico’s die in de financiële sector genomen worden.

“Het huis op orde” betekent wat mij betreft dat de EU-lidstaten eindelijk in staat worden gesteld om de grootste bedrijven fatsoenlijk belasting te laten betalen. Zorg dat de race naar de bodem bij vennootschapsbelasting gestaakt wordt. Dat er met een Europese grondslag niet langer met winsten geschoven kan worden.

Onder andere Frankrijk wil vaart maken met een Europese aanpak voor een belasting op de grote techbedrijven. Bij het debat over de Europese Raad bespeurde was er bij de minister-president weinig enthousiasme over de nieuwe voorstellen van de Europese Commissie. Ik zie het gevaar dat Apple, Facebook, Google nog jarenlang vrijwel geen belasting afdragen als we moeten wachten totdat er in G20 of OESO-verband overeenstemming.

Nog niet stormbestendig

De economische groeicijfers mogen ons geen zand in de ogen strooien. De eurozone is nog niet stormbestendig en presteert te mager op sociaal vlak. Tien jaar na de crisis is het hoog tijd om dat aan te pakken. Niet alleen met de zeven dwergen uit het noorden maar met al onze bondgenoten in Europa.

Zoals Europarlementariërs morgen, bij het jaarlijkse debat over de Staat van de Unie, het woord mogen voeren in de Tweede Kamer, zo moeten Nederlandse kamerleden en hun collega’s uit andere lidstaten de mogelijkheid krijgen te spreken in het Europees Parlement. 

Zo kan de politiek van de EU, in de visie van GroenLinks dichterbij de burgers worden gebracht. 

Burgers hebben vaak weinig zicht op de manier waarop besluitvorming in de EU wordt gecontroleerd, zegt GroenLinks kamerlid Bram van Ojik, die het voorstel morgen , samen met zijn EU-collega Bas Eickhout  zal doen. “Het Europees Parlement is vaak letterlijk ver weg en beperkt in zijn bevoegdheden. In de nationale parlementen wordt het debat bemoeilijkt door gebrekkig zicht op wat, door wie, wanneer in de EU besloten wordt”. 

Een groot jaarlijks debat van nationale partijleiders met de Europese Commissie kan de Europese samenwerking bevorderen en de controle op de besluitvorming verbeteren, aldus GroenLinks. Als er in de Tweede Kamer voldoende steun is voor het idee, vraagt de partij kamervoorzitter Arib het te bespreken met haar collega’s uit het Europees Parlement en de nationale parlementen.

Minister Wiebes schrijft in een brief dat hij naar aanleiding van een motie van GroenLinks-Tweede Kamerlid Tom van der Lee een ophoging van de energiedoelen van de EU zal steunen. 

 

Dat is goed nieuws, want als er naast het doel voor minder CO2-uitstoot ook doelen zijn voor energiebesparing en duurzame energie komen de doelen van het klimaatakkoord van Parijs wat dichterbij. Winst voor het klimaat dus!

Tot nu toe wilde de regering altijd inzetten op slechts één doel: minder CO2-uitstoot, terwijl het ontzettend belangrijk is om op alle fronten in te zetten. Meerdere doelen zorgen voor duidelijkheid en geven zekerheid voor bedrijven en burgers.

Tom van der Lee: “Minister Kamp verzette zich altijd hevig tegen het stellen van verschillende klimaat- en energiedoelen, terwijl het stellen van meerdere doelen meer zekerheid biedt. Dit is dan ook een positieve breuk met het eerdere beleid van de regering. ik wens minister Wiebes veel succes met de onderhandelingen in Brussel en hoop op een ambitieus energiebeleid!”

De Europese ministers gaven de Europese Commissie dinsdag een mandaat om onderhandelingen te starten over de oprichting van een multilateraal investeringshof. Dit permanente hof zou de arbitrage tussen staten en investeerders in de toekomst op zich moeten nemen. GroenLinks is ontsteld dat de EU-landen hiermee de rechten van internationale investeerders verder versterken zonder daaraan internationale plichten op het vlak van mensenrechten en duurzaamheid te verbinden.

Europarlementariër Bas Eickhout: “In plaats van multinationals die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen of vernietiging van de natuur aansprakelijk te maken, geeft de EU prioriteit aan het verder versterken van de positie van investeerders ten koste van overheden.”

Ongelijkheid

Het hof voorziet in een hervormde vorm van de gedateerde en uiterst controversiële arbitrage tussen investeerders en staten (ISDS), maar die hervormingen gaan slechts over de procedures. Rechters worden onafhankelijker, de rechtsgang wordt transparanter en er komt een mogelijkheid tot beroep. Maar al deze zaken veranderen niets aan de ongelijkheid die dit systeem in stand houdt: investeerders krijgen een permanent hof om staten aan te klagen wanneer zij menen dat investeringsverdragen geschonden worden. Maar staten of slachtoffers van misdragingen van bedrijven kunnen niet aankloppen bij het hof om hen tot de orde te roepen.

Eickhout: “De EU mist hier een grote kans om investeerders op hun plichten te wijzen. De bescherming van investeerders wordt verder geïnstitutionaliseerd. Maar in het mandaat voor het multilateraal hof staat geen enkel streven om multinationals die zich inlaten met zaken als kinderarbeid of landroof ter verantwoording te roepen.”

Mandaat

De Commissie heeft nu het mandaat om het investeringshof namens de EU met geïnteresseerde partijen uit te onderhandelen. Als er een akkoord komt, zal dit moeten worden voorglegd aan het Europees Parlement en de lidstaten. GroenLinks wilde dat het Europees Parlement voorafgaand aan het onderhandelingsmandaat een positie zou innemen, maar een rechtse meerderheid verhinderde dat.

GroenLinks presenteert vandaag het pamflet “Nederland uit de schulden: de beloftes van GroenLinks.” De landelijke fractie en de lijsttrekkers van de zeven grote steden slaan de handen ineen en komen met concrete maatregelen om de schuldenproblematiek aan te pakken.

Schulden zijn namelijk een toenemend probleem. Tien procent van de Nederlandse huishoudens heeft problematische schulden en twintig procent van de huishoudens loopt daar risico op. Het hebben van schulden leidt tot gezondheidsproblemen, stress en soms zelfs huisuitzettingen. Daarom wordt het hoog tijd dat schulden op lokaal en landelijk niveau worden aangepakt. In het pamflet geven Kamerlid Linda Voortman en de GroenLinks-lijsttrekkers van zeven grote steden in Nederland aan wat zij gaan doen om mensen met schulden beter te helpen.

De partij pleit ervoor dat huisuitzettingen alleen vanwege een huurschuld niet meer mogen. Wie hulpverlening accepteert mag niet zijn huis uitgezet worden. Dat voorkomt veel leed, maar ook een onnodig groot beroep op de opvang. Ook wil de partij in elke gemeente convenanten sluiten met vastelastenpartners om te zorgen voor een sociale incasso en betere afstemming, zodat partijen niet op dezelfde euro’s jagen. Per huishouden moet er nog maar één deurwaarder aan de deur komen. Tot slot moet de overheid haar communicatie verbeteren. Deze is vaak te ingewikkeld en qua toon niet altijd aanmoedigend.

Linda Voortman: “de marktwerking in de deurwaarderssector dient geen enkel doel. Het leidt er alleen maar toe dat er steeds harder op dezelfde euro’s gejaagd wordt. Dat maakt schulden juist erger. Wij willen daarom toe naar één deurwaarder per gezin.”

GroenLinks is gestart met de Sleeplijn. Mensen die via WhatsApp een berichtje sturen naar 06-57525250 over de sleepwet krijgen van een team van GroenLinks-vrijwilligers antwoord. De Sleeplijn is bereikbaar van zondag 18 maart tot en met verkiezingsdag.  

Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer opende GroenLinks een ‘zweeflijn’ voor zwevende kiezers. Toen kwamen er duizenden vragen binnen van stemmers, die bijvoorbeeld wilden weten wat het verschil was tussen GroenLinks en andere partijen.  

Dit keer beantwoorden tientallen vrijwilligers vanaf het landelijk bureau van GroenLinks in Utrecht vragen over de sleepwet. Ze vertellen mensen waarom GroenLinks adviseert om tegen de sleepwet te stemmen en geven informatie over de ‘reparatiewet’ die GroenLinks voorstelt, waarmee we daadkrachtige geheime diensten mogelijk maken en tegelijkertijd de vrijheid van onschuldige mensen beschermen.  

GroenLinks-vice fractievoorzitter Kathalijne Buitenweg is het gezicht van de campagne van GroenLinks tegen de sleepwet. Zij zal zelf zondag tussen 14.00u en 16.30u aanschuiven bij de vrijwilligers van de sleeplijn om vragen van stemmers te beantwoorden.

Deze week precies twee jaar geleden, op 20 maart 2016, ging de Turkijedeal in, die de trek van vluchtelingen en migranten via Turkije en de Griekse eilanden naar West-Europa moest stoppen. Europarlementariër Judith Sargentini maakt de balans op.

Volgens de deal voerde Turkije zijn grenspatrouilles op zodat smokkelbootjes niet meer konden vertrekken en ging akkoord met het terugnemen van Syriërs die die overtocht toch hadden gemaakt. In ruil daarvoor bood de Europese Unie drie miljard aan financiële steun voor de opvang van vluchtelingen in Turkije en beloofde het voor iedere teruggestuurde Syriër een kwetsbare vluchteling vanuit Turkije op te nemen. 

Doorslaand succes

Twee jaar later lijkt de deal – samen met het grenshek tussen Macedonië en Griekenland – voor regeringen in West-Europa een doorslaand succes: er konden asielzoekerscentra dicht. Maar een bezoek aan Lesbos en Chios toont de wrange realiteit. De vluchtelingen op de Griekse eilanden verkeren nog steeds in doffe ellende. Zij arriveerden na 20 maart 2016 en komen daarom niet in aanmerking om hervestigd te worden naar een ander land in Europa. Teruggestuurd naar Turkije worden ze vooralsnog ook niet. Verschillende rechtszaken in Griekenland daarover lopen nog en de Griekse regeringspartij Syriza twijfelt aan de opvang in Turkije, ook al is Turkije volgens Griekenland officieel een veilig land voor vluchtelingen

Dat vluchtelingen niet terug zouden kunnen naar Turkije omdat het er niet veilig is, kon je zien aankomen. En als er niemand terug gaat, dan hoeven Europese lidstaten ook geen vluchtelingen uit Turkije naar de Unie te halen. In 2017 bleef de teller steken op tienduizend hervestigde Syriers. Nederland nam er daarvan - een oog koning - tweeduizend voor zijn rekening. 

Ondertussen oordeelde het Europees Hof van Justitie dat de Turkijedeal geen internationaal verdrag is en dat de Europese Commissie en de Europese Raad officieel geen partij zijn. Hierdoor acht het Hof zichzelf niet bevoegd om te oordelen over de zaken van de vluchtelingen die onder de Turkije deal vallen. 

Libië

Twee jaar na de deal met Turkije is dit het resultaat; Turkije houdt vluchtelingen tegen, Europa betaalt maar is niet juridisch aansprakelijk en de beloofde hervestiging komt niet van de grond. Op de eilanden zitten duizenden mensen vast zonder enig uitzicht op verbetering. Toch wordt de Turkijedeal aangehaald als een formule die elders navolging verdient. Laten we nu eens kijken wat er de laatste maanden in Libië is gebeurd. 

Europa heeft de Libische grenswachten getraind en van snelle boten voorzien. Sinds de Libiërs hun eigen wateren weer patrouilleren, komen er aanzienlijk minder migranten aan in Italië. We weten dat migranten die door de Libische kustwacht uit het water worden gered, in een onmenselijk detentiekamp in Libië verdwijnen. Drenkelingen die door schepen met Europese vlag gered worden, mogen niet terug naar Libië, want wij beschouwen dat land als onveilig. 

'Officiële detentiekampen'

Na de berichtgeving over de mensonterende situatie in de detentiekampen in Libië is er een grootschalige evacuatie op gang gekomen, geleid door de Internationale Organisatie voor Migratie en betaald door de Europese Unie. De illegale gevangenissen, gerund door mensenhandelaars, liggen nog buiten ieders bereik. Migranten worden uit de officiële detentiekampen bevrijd en terug naar huis gebracht. Vluchtelingen, die thuis het risico op vervolging lopen, worden met hulp van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR in Niger gehuisvest. Met de regering van Niger is afgesproken dat dit tijdelijk is en dat Europese landen bereid zijn om deze vluchtelingen in Europa op te nemen. 

Van de naar schatting 47.000 vluchtelingen in Libië zijn er tussen november en februari 1.020 naar Niger overgebracht. Tot nog toe mochten er slechts vijfentwintig naar een Europees land (Frankrijk) vertrekken. Deze week werd bekend dat de UNHCR tijdelijk gestopt is met het evacueren van vluchtelingen van Libië naar Niger, omdat te weinig Europese landen hun belofte aan Niger nakomen. 

Twee jaar na de Turkijedeal lijkt de geschiedenis zich te herhalen. Libië houdt ze tegen, Europa betaalt maar is niet juridisch aansprakelijk en de beloofde hervestiging komt niet van de grond. Uitkomst: mensen zitten vast zonder enig uitzicht op verbetering. Deze formule werkt niet.