Poliflw

Zoals Europarlementariërs morgen, bij het jaarlijkse debat over de Staat van de Unie, het woord mogen voeren in de Tweede Kamer, zo moeten Nederlandse kamerleden en hun collega’s uit andere lidstaten de mogelijkheid krijgen te spreken in het Europees Parlement. 

Zo kan de politiek van de EU, in de visie van GroenLinks dichterbij de burgers worden gebracht. 

Burgers hebben vaak weinig zicht op de manier waarop besluitvorming in de EU wordt gecontroleerd, zegt GroenLinks kamerlid Bram van Ojik, die het voorstel morgen , samen met zijn EU-collega Bas Eickhout  zal doen. “Het Europees Parlement is vaak letterlijk ver weg en beperkt in zijn bevoegdheden. In de nationale parlementen wordt het debat bemoeilijkt door gebrekkig zicht op wat, door wie, wanneer in de EU besloten wordt”. 

Een groot jaarlijks debat van nationale partijleiders met de Europese Commissie kan de Europese samenwerking bevorderen en de controle op de besluitvorming verbeteren, aldus GroenLinks. Als er in de Tweede Kamer voldoende steun is voor het idee, vraagt de partij kamervoorzitter Arib het te bespreken met haar collega’s uit het Europees Parlement en de nationale parlementen.

Minister Wiebes schrijft in een brief dat hij naar aanleiding van een motie van GroenLinks-Tweede Kamerlid Tom van der Lee een ophoging van de energiedoelen van de EU zal steunen. 

 

Dat is goed nieuws, want als er naast het doel voor minder CO2-uitstoot ook doelen zijn voor energiebesparing en duurzame energie komen de doelen van het klimaatakkoord van Parijs wat dichterbij. Winst voor het klimaat dus!

Tot nu toe wilde de regering altijd inzetten op slechts één doel: minder CO2-uitstoot, terwijl het ontzettend belangrijk is om op alle fronten in te zetten. Meerdere doelen zorgen voor duidelijkheid en geven zekerheid voor bedrijven en burgers.

Tom van der Lee: “Minister Kamp verzette zich altijd hevig tegen het stellen van verschillende klimaat- en energiedoelen, terwijl het stellen van meerdere doelen meer zekerheid biedt. Dit is dan ook een positieve breuk met het eerdere beleid van de regering. ik wens minister Wiebes veel succes met de onderhandelingen in Brussel en hoop op een ambitieus energiebeleid!”

De Europese ministers gaven de Europese Commissie dinsdag een mandaat om onderhandelingen te starten over de oprichting van een multilateraal investeringshof. Dit permanente hof zou de arbitrage tussen staten en investeerders in de toekomst op zich moeten nemen. GroenLinks is ontsteld dat de EU-landen hiermee de rechten van internationale investeerders verder versterken zonder daaraan internationale plichten op het vlak van mensenrechten en duurzaamheid te verbinden.

Europarlementariër Bas Eickhout: “In plaats van multinationals die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen of vernietiging van de natuur aansprakelijk te maken, geeft de EU prioriteit aan het verder versterken van de positie van investeerders ten koste van overheden.”

Ongelijkheid

Het hof voorziet in een hervormde vorm van de gedateerde en uiterst controversiële arbitrage tussen investeerders en staten (ISDS), maar die hervormingen gaan slechts over de procedures. Rechters worden onafhankelijker, de rechtsgang wordt transparanter en er komt een mogelijkheid tot beroep. Maar al deze zaken veranderen niets aan de ongelijkheid die dit systeem in stand houdt: investeerders krijgen een permanent hof om staten aan te klagen wanneer zij menen dat investeringsverdragen geschonden worden. Maar staten of slachtoffers van misdragingen van bedrijven kunnen niet aankloppen bij het hof om hen tot de orde te roepen.

Eickhout: “De EU mist hier een grote kans om investeerders op hun plichten te wijzen. De bescherming van investeerders wordt verder geïnstitutionaliseerd. Maar in het mandaat voor het multilateraal hof staat geen enkel streven om multinationals die zich inlaten met zaken als kinderarbeid of landroof ter verantwoording te roepen.”

Mandaat

De Commissie heeft nu het mandaat om het investeringshof namens de EU met geïnteresseerde partijen uit te onderhandelen. Als er een akkoord komt, zal dit moeten worden voorglegd aan het Europees Parlement en de lidstaten. GroenLinks wilde dat het Europees Parlement voorafgaand aan het onderhandelingsmandaat een positie zou innemen, maar een rechtse meerderheid verhinderde dat.

GroenLinks presenteert vandaag het pamflet “Nederland uit de schulden: de beloftes van GroenLinks.” De landelijke fractie en de lijsttrekkers van de zeven grote steden slaan de handen ineen en komen met concrete maatregelen om de schuldenproblematiek aan te pakken.

Schulden zijn namelijk een toenemend probleem. Tien procent van de Nederlandse huishoudens heeft problematische schulden en twintig procent van de huishoudens loopt daar risico op. Het hebben van schulden leidt tot gezondheidsproblemen, stress en soms zelfs huisuitzettingen. Daarom wordt het hoog tijd dat schulden op lokaal en landelijk niveau worden aangepakt. In het pamflet geven Kamerlid Linda Voortman en de GroenLinks-lijsttrekkers van zeven grote steden in Nederland aan wat zij gaan doen om mensen met schulden beter te helpen.

De partij pleit ervoor dat huisuitzettingen alleen vanwege een huurschuld niet meer mogen. Wie hulpverlening accepteert mag niet zijn huis uitgezet worden. Dat voorkomt veel leed, maar ook een onnodig groot beroep op de opvang. Ook wil de partij in elke gemeente convenanten sluiten met vastelastenpartners om te zorgen voor een sociale incasso en betere afstemming, zodat partijen niet op dezelfde euro’s jagen. Per huishouden moet er nog maar één deurwaarder aan de deur komen. Tot slot moet de overheid haar communicatie verbeteren. Deze is vaak te ingewikkeld en qua toon niet altijd aanmoedigend.

Linda Voortman: “de marktwerking in de deurwaarderssector dient geen enkel doel. Het leidt er alleen maar toe dat er steeds harder op dezelfde euro’s gejaagd wordt. Dat maakt schulden juist erger. Wij willen daarom toe naar één deurwaarder per gezin.”

GroenLinks is gestart met de Sleeplijn. Mensen die via WhatsApp een berichtje sturen naar 06-57525250 over de sleepwet krijgen van een team van GroenLinks-vrijwilligers antwoord. De Sleeplijn is bereikbaar van zondag 18 maart tot en met verkiezingsdag.  

Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer opende GroenLinks een ‘zweeflijn’ voor zwevende kiezers. Toen kwamen er duizenden vragen binnen van stemmers, die bijvoorbeeld wilden weten wat het verschil was tussen GroenLinks en andere partijen.  

Dit keer beantwoorden tientallen vrijwilligers vanaf het landelijk bureau van GroenLinks in Utrecht vragen over de sleepwet. Ze vertellen mensen waarom GroenLinks adviseert om tegen de sleepwet te stemmen en geven informatie over de ‘reparatiewet’ die GroenLinks voorstelt, waarmee we daadkrachtige geheime diensten mogelijk maken en tegelijkertijd de vrijheid van onschuldige mensen beschermen.  

GroenLinks-vice fractievoorzitter Kathalijne Buitenweg is het gezicht van de campagne van GroenLinks tegen de sleepwet. Zij zal zelf zondag tussen 14.00u en 16.30u aanschuiven bij de vrijwilligers van de sleeplijn om vragen van stemmers te beantwoorden.

Deze week precies twee jaar geleden, op 20 maart 2016, ging de Turkijedeal in, die de trek van vluchtelingen en migranten via Turkije en de Griekse eilanden naar West-Europa moest stoppen. Europarlementariër Judith Sargentini maakt de balans op.

Volgens de deal voerde Turkije zijn grenspatrouilles op zodat smokkelbootjes niet meer konden vertrekken en ging akkoord met het terugnemen van Syriërs die die overtocht toch hadden gemaakt. In ruil daarvoor bood de Europese Unie drie miljard aan financiële steun voor de opvang van vluchtelingen in Turkije en beloofde het voor iedere teruggestuurde Syriër een kwetsbare vluchteling vanuit Turkije op te nemen. 

Doorslaand succes

Twee jaar later lijkt de deal – samen met het grenshek tussen Macedonië en Griekenland – voor regeringen in West-Europa een doorslaand succes: er konden asielzoekerscentra dicht. Maar een bezoek aan Lesbos en Chios toont de wrange realiteit. De vluchtelingen op de Griekse eilanden verkeren nog steeds in doffe ellende. Zij arriveerden na 20 maart 2016 en komen daarom niet in aanmerking om hervestigd te worden naar een ander land in Europa. Teruggestuurd naar Turkije worden ze vooralsnog ook niet. Verschillende rechtszaken in Griekenland daarover lopen nog en de Griekse regeringspartij Syriza twijfelt aan de opvang in Turkije, ook al is Turkije volgens Griekenland officieel een veilig land voor vluchtelingen

Dat vluchtelingen niet terug zouden kunnen naar Turkije omdat het er niet veilig is, kon je zien aankomen. En als er niemand terug gaat, dan hoeven Europese lidstaten ook geen vluchtelingen uit Turkije naar de Unie te halen. In 2017 bleef de teller steken op tienduizend hervestigde Syriers. Nederland nam er daarvan - een oog koning - tweeduizend voor zijn rekening. 

Ondertussen oordeelde het Europees Hof van Justitie dat de Turkijedeal geen internationaal verdrag is en dat de Europese Commissie en de Europese Raad officieel geen partij zijn. Hierdoor acht het Hof zichzelf niet bevoegd om te oordelen over de zaken van de vluchtelingen die onder de Turkije deal vallen. 

Libië

Twee jaar na de deal met Turkije is dit het resultaat; Turkije houdt vluchtelingen tegen, Europa betaalt maar is niet juridisch aansprakelijk en de beloofde hervestiging komt niet van de grond. Op de eilanden zitten duizenden mensen vast zonder enig uitzicht op verbetering. Toch wordt de Turkijedeal aangehaald als een formule die elders navolging verdient. Laten we nu eens kijken wat er de laatste maanden in Libië is gebeurd. 

Europa heeft de Libische grenswachten getraind en van snelle boten voorzien. Sinds de Libiërs hun eigen wateren weer patrouilleren, komen er aanzienlijk minder migranten aan in Italië. We weten dat migranten die door de Libische kustwacht uit het water worden gered, in een onmenselijk detentiekamp in Libië verdwijnen. Drenkelingen die door schepen met Europese vlag gered worden, mogen niet terug naar Libië, want wij beschouwen dat land als onveilig. 

'Officiële detentiekampen'

Na de berichtgeving over de mensonterende situatie in de detentiekampen in Libië is er een grootschalige evacuatie op gang gekomen, geleid door de Internationale Organisatie voor Migratie en betaald door de Europese Unie. De illegale gevangenissen, gerund door mensenhandelaars, liggen nog buiten ieders bereik. Migranten worden uit de officiële detentiekampen bevrijd en terug naar huis gebracht. Vluchtelingen, die thuis het risico op vervolging lopen, worden met hulp van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR in Niger gehuisvest. Met de regering van Niger is afgesproken dat dit tijdelijk is en dat Europese landen bereid zijn om deze vluchtelingen in Europa op te nemen. 

Van de naar schatting 47.000 vluchtelingen in Libië zijn er tussen november en februari 1.020 naar Niger overgebracht. Tot nog toe mochten er slechts vijfentwintig naar een Europees land (Frankrijk) vertrekken. Deze week werd bekend dat de UNHCR tijdelijk gestopt is met het evacueren van vluchtelingen van Libië naar Niger, omdat te weinig Europese landen hun belofte aan Niger nakomen. 

Twee jaar na de Turkijedeal lijkt de geschiedenis zich te herhalen. Libië houdt ze tegen, Europa betaalt maar is niet juridisch aansprakelijk en de beloofde hervestiging komt niet van de grond. Uitkomst: mensen zitten vast zonder enig uitzicht op verbetering. Deze formule werkt niet. 

GroenLinks, PvdA en SP willen wettelijk vastleggen dat het aantal sociale huurwoningen in Nederland tenminste op peil blijft. De partijen presenteren daartoe vandaag een initiatiefwetsvoorstel. De nieuwe wet garandeert dat er in gemeenten altijd tenminste evenveel nieuwe sociale huurwoningen bij moeten komen, als er gesloopt of verkocht worden. Dit is nodig om voldoende betaalbare huurwoningen voor mensen met een kleine beurs beschikbaar te houden.

GroenLinks Tweede Kamerlid Linda Voortman: “De enorme afname van sociale huurwoningen en de enorme toename van vraag ernaar is natuurlijk geen natuurverschijnsel. Het is het gevolg van een lakse overheid die onterecht vertrouwde op de markt. Wij willen dat iedereen betaalbaar en prettig kan wonen. Deze wet zorgt ervoor dat de overheid meer regie neemt om daarvoor te zorgen.”

 

PvdA-Kamerlid Henk Nijboer: "Iedereen moet zeker zijn van een goede, betaalbare woning. Maar voor veel Nederlanders is het vinden van een fijn huis een hopeloze zoektocht. Wachtlijsten van vele jaren zijn onacceptabel maar wel vaak de praktijk. In veel gemeenten is echt sprake van woningnood, daarom moeten we de sociale woningbouw beschermen en juist meer gaan bijbouwen.”

 

SP-Kamerlid Sandra Beckerman: "De komende jaren dreigen vele tienduizenden sociale huurwoningen gesloopt of verkocht te worden, terwijl het aantal mensen dat in aanmerking komt voor een sociale huurwoning juist toeneemt. Deze initiatiefwet beschermt de sociale woningbouw."

 

21 maart zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Meer weten over GroenLinks in jouw gemeente? Vind jouw gemeente op onze speciale verkiezingspagina.

Het Europees Parlement wil één Europees systeem voor de winstbelasting van bedrijven, zodat multinationals niet langer belasting kunnen ontwijken door hun winsten kunstmatig te verschuiven tussen EU-landen. GroenLinks steunt het voorstel en wil dat de EU-landen vaart maken met deze cruciale wet.

Op donderdag scherpte het Europarlement de voorstellen van de Europese Commissie voor een Europese grondslag voor de winstbelasting van bedrijven aan. 

“De achtentwintig verschillende berekeningen voor winstbelasting maken de Europese interne markt een paradijs voor belastingontwijkers als Ikea, Google en Starbucks”, reageert Europarlementariër Bas Eickhout. “Met één Europese belastinggrondslag krijgen landen weer grip op deze bedrijven. Multinationals gebruiken onze infrastructuur en moeten er dus ook een eerlijke bijdrage aan leveren.”

Aanscherpen

Het Europees Parlement wil het voorstel van de Europese Commissie op een aantal punten aanscherpen, waardoor een aantal onredelijke aftrekposten voor bedrijven versoberd worden. Ook stelt het Europarlement een nieuwe methode voor om techbedrijven zoals Google niet langer te belasten op basis van waar hun hoofdkantoor gevestigd is, maar ook op basis van de geëxploiteerde gebruikersdata per land. 

Eickhout: “Landen zijn een dief van hun eigen portemonnee als ze de belastingregels van de vorige eeuw toepassen op de grote techbedrijven van vandaag. Zij betalen momenteel nauwelijks belasting.”

Unanimiteit

De nationale regeringen moeten echter met unanimiteit over dit voorstel besluiten voordat de wet kan ingaan. Enkele EU-landen liggen voorlopig dwars en ook een meerderheid van de Nederlandse Tweede Kamer uitte bezwaren. In het Duitse coalitieakkoord staat echter dat Duitsland samen met Frankrijk het initiatief wil nemen om aan Europese oplossingen voor winstbelastingen te werken.

“Ik hoop dat er na jaren stilstand eindelijk vooruitgang geboekt kan worden. Desnoods met een kopgroep van landen. Anders blijven landen en hun staatskas de speelbal van multinationals”, aldus Eickhout.