Poliflw

Een staatssecretaris en een minister vinden het niet nodig om verder onderzoek te doen naar mogelijke gezondheidsrisico’s die voort kunnen komen uit het grootschalig gebruik van een 5G netwerk. Fijn dat deze mensen van alle markten thuis zijn zodat zij dit kunnen beoordelen. Nee, het is de markt die dit influistert want er is genoeg wetenschappelijk onderzoek gedaan die het tegendeel bewijst, maar net als bij wind en zon gaat de markt voor op het welzijn van inwoners. Leefbaar Borger-Odoorn maakt zich hier ernstig zorgen over, het effect op mens en dier is niet iets om te negeren. Daarnaast is ook nog bedacht dat het wettelijk wordt geregeld dat gemeenten niets meer te zeggen hebben over de uitrol van 5G. Dat is toch een bekend verhaal, iedereen was het er over eens dat de gang van zaken rond de windmolens niet goed was geweest. Wat is er van geleerd? Helemaal niets want ze doen het gewoon weer. Ongelofelijk. De leefbaarheid van dit gebied maar eigenlijk van onze wereld gaat zo steeds harder achteruit.

Gemeenten verplicht tot plaatsen 5G-mast; Noord-Groningen is proeftuin

Het kabinet maakt ruim baan voor de aanleg van 5G-zendmasten in Nederland. Gemeenten krijgen de plicht om mee te werken aan de aanleg van antenne-installaties voor supersnel internet.

Een belangrijk onderwerp in de afgelopen periode was de zgn. Regio Deal Zuid- en Oost Drenthe waarin een aantal gemeentes, samen met de Provincie en het Rijk in vier jaar totaal 40 miljoen euro investeren in projecten op het gebied van Werken, Wonen en Welzijn. De gemeenten investeren totaal 10 miljoen euro, evenals de Provincie; het Rijk draagt 20 miljoen bij.

De bijdrage van Borger-Odoorn zal ongeveer 200.000 per jaar bedragen. Al tijdens de Oriënterende Raadsvergadering van 9 mei werd duidelijk dat alle partijen sympathiek staan tegenover deze plannen. In de Besluitvormende Raad van 29 mei werd gestemd; alle partijen waren voor. Namens Leefbaar Borger-Odoorn drong Alina er bij het College op aan om vooral aan te sluiten bij bestaande projecten en om de Raad eens per kwartaal te informeren over de ontwikkelingen. Wordt vervolgd!

In de Oriënterende Raadsvergadering van 6 juni werd een voorstel van het College besproken rond Reserves en Voorzieningen van de gemeente. Simpelweg komt dit voorstel er op neer om verschillende, in het verleden gevormde bestemmingsreserves (spaarpotjes voor een bepaald doel) op te heffen en deze gelden toe te voegen aan de Algemene Reserve. Onze fractie steunt dit voorstel omdat deze aanpak het inzicht en de budgetfunctie van de Raad verbetert. Wel vinden wij het belangrijk dat gelden die voor het Zorgdomein gereserveerd waren daarvoor ook beschikbaar blijven. Dat domein lijdt onder tekorten die de komende jaren alleen nog maar toe lijken te nemen.

In de Besluitvormende Raad hebben wij een vraag gesteld over het standpunt van het College over de transporten van onderdelen van windturbines over het grondgebied van onze gemeente. Wethouder Buijtelaar meldt dat de onderdelen voor de eerste molen niet over de grond van onze gemeente worden aangevoerd. Voor volgende molens worden wel transporten over gemeentegrond verwacht. Eventuele schade aan wegen en/of groep komt voor rekening van de initiatiefnemers.

In de Besluitvormende Raadsvergadering van 9 mei werd de Raad gevraagd om de ontheffing van ingezetenschap van wethouder Houwing te verlengen. Volgens de Gemeentewet moet een wethouder ingezetene van de gemeente zijn. Mevrouw Houwing (VVD) is dat niet. De Raad kan ontheffing voor een jaar verlenen (en dat is destijds gebeurd) en deze kan, in bijzondere gevallen’ telkens met maximaal een jaar worden verlengd.

Onze fractie stemde tegen; wij vinden dat er geen sprake is van een ‘bijzonder geval’, zoals bedoeld in de Gemeentewet. De overige partijen bleken echter geen moeite met verlenging te hebben.

Eveneens op 9 mei antwoordde het College op een aantal vragen van onze fractie over de gezondheidsrisico’s van het plaatsen van 5G-zeldmasten. Er zijn nog geen vergunningen voor plaatsing verleend in onze gemeente en de (nationale) discussie over mogelijke gezondheidsrisico’s wordt aandachtig gevolgd.

Bron: Willem de Haan – Binnenlands Bestuur

Provinciale Staten van Drenthe zetten in 2010 het veenkoloniaal gebied op de kaart als locatie voor grootschalige windenergie. Na jaren van verzet wordt deze zomer de eerste van in totaal 45 windturbines gebouwd. Binnenlands Bestuur maakt een reconstructie.

Boeren en projectontwikkelaars krijgen tegen 2010 snel door welke nieuwe mogelijkheden de SDE-subsidie voor windmolens biedt. ‘Ik kreeg boeren aan mijn bureau die vertelden dat zwarte Mercedessen hun erven op- en afreden’, zegt een oud provincieambtenaar. ‘Die vroegen zich af wat er aan de hand was.’ Het zijn projectontwikkelaars uit het hele land, zoals Raedthuys BV, Essent en NUON. Wie zijn grond in bruikleen geeft voor een windturbine kan rekenen op een vergoeding van 40.000 euro per jaar, de turbine-eigenaar kan rekenen op een jaarlijkse winst van zo’n 160.000 euro.

Grote belangen

De belangen zijn dus groot, zowel voor de boeren die zelf molens willen ontwikkelen als voor de boeren die grond ter beschikking stellen. Alleen: het provinciebestuur van Drenthe wil helemaal geen windmolens. Tot Gedeputeerde Staten op 6 april 2010 een naar later zal blijken dramatisch besluit neemt.

De provinciale concept omgevingsvisie die op 18 december 2009 ter inzage komt, gaat aanvankelijk nog uit van 60 MW. ‘Omdat het landschap van de gemeenten Emmen en Coevorden zich er het best voor leent, wordt in dit gebied gezocht naar een geschikte locatie voor een windpark.’ Meerdere projectontwikkelaars en landbouwers bepleiten een aanmerkelijke verruiming.

Ook in de Provinciale Staten leidt de conceptvisie tot rumoer: linkse partijen willen meer ruimte voor windenergie, gesteund door het CDA. Veel boeren zijn lid van die partij, zijn actief in gemeenteraden of in het bestuur van LTO Noord. Zo komen de belangen van boeren bij windenergie gemakkelijk de politiek binnen. Gedeputeerde Staten gaan een beetje om, ze verhogen de ambitie van 60 MW naar 200 MW in 2020. Al herhaalt het provinciebestuur: ‘Wij blijven bij onze keuze om dit alleen in Zuidoost Drenthe toe te staan.’ Dat staat ook in het ambtelijk advies: ‘Er zijn diverse alternatieve locaties aangedragen. Advies: uitsluiten van andere locaties dan Emmen-Coevorden.’

Op dinsdag 6 april 2010 komt het college van GS onder leiding van cdk Jacques Tichelaar tot een even onverwachte als dramatische koerswijziging: GS voegen grote delen van de gemeenten Borger-Odoorn en Aa en Hunze toe als zoekgebied voor windenergie. Drie weken daarvoor noemt Haarsma het in een gesprek met RTV Drenthe opeens een geschikte locatie: ‘Dan kijk ik toch naar de veenkoloniën en het gebied Coevorden-Emmen.’

Het lijkt paniekvoetbal, maar volgens oud gedeputeerde Rein Munniksma (ruimtelijke ordening, PvdA), ook betrokken bij het besluit van 6 april, had het provinciebestuur geen andere keus. Alle provincies voelden rond 2010 al een zekere druk om meer te doen aan windenergie, zegt Munniksma, daarom ging de ambitie omhoog van 60 naar 200 MW. En dat was in het gebied rond Emmen en Coevorden niet te halen. Bovendien, zegt Munniksma: ‘Wij wisten dat een groep rond ontwikkelaar Ten Have vergaande en grootschalige plannen had in dat gebied. Zouden wij nee zeggen dan zou de minister dat gebied zelf aanwijzen. Nu hoopten we dat we de plannen nog een beetje beperkt konden houden.’

Het ambtelijk advies van maart 2010 dat onder leiding van zijn collega Haarsma tot stand kwam om ‘andere locaties dan Emmen-Coevorden uit te sluiten’ was politiek in feite helemaal niet houdbaar, stelt Munniksma. Maar of het rijk de provincie zou hebben overruled is nog maar de vraag, zegt hoogleraar bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen Herman Bröring: ‘Zoiets zou heel veel rumoer hebben gegeven. Ik ken er geen voorbeelden van. In die zin ging het bij Munniksma eerder om vrees dan om realiteit.’

Binnenlands Bestuur reconstrueert in een tweeluik de aanleg van windmolens in de Drentse veenkoloniën. Willem de Haan doet onderzoek naar de Drentse en Groningse windparken. Voor Argos (Vpro, radio 1) maakte hij een documentaire over het voorgenomen Groningse park N33.

Onze reactie is van toepassing op alle voorliggende plannen.

De zonneakkers, na de windmolens eveneens een ingrijpend besluit dat voor veel inwoners een negatief effect heeft op hun leefomgeving. De reactie op de windmolens is nog dagelijks voelbaar en dan komen daar nu de zonneakkers bij. Wederom worden de meeste akkers ingericht in het veengebied. Wij vragen ons af hoe zwaar de belangen van de inwoners wegen.

In 2014 heeft de provincie het beleidskader ”ruimtelijke verkenning zonneakkers in de provincie Drenthe”. Daarin staat ook de ambitie van de provincie om voor 2020   60 -100 hectare aan zonneakkers in te richten. Met de plannen die vallen onder Zonneoogst en de twee plannen Daalkampen en Avebe die hier nog bijkomen, realiseert de gemeente Borger-Odoorn ruim twee keer de complete ambitie voor de provincie. Tel daarbij nog de opbrengst van de windmolens en wij vragen ons dan af waar dit goed voor is.

De verkenning beschrijft dat open landschappen zich minder goed lenen voor grondgebonden installaties. Ze adviseren daar nee tegen, tenzij een plan een iconische of kunstzinnige opstelling realiseert dat Drenthe als duurzame provincie op de kaart zet. Wij denken dat we wel kunnen stellen dat de huidige plannen daar op geen enkele wijze aan voldoen. Ook in natuurgebied moet er een meerwaarde zijn, ook daar missen wij de aansluiting.

Er wordt ook geschreven over de functiecombinatie, dit zou minder maatschappelijke weerstand geven. Te denken valt aan zonnepanelen als geluidswallen langs wegen, op vuilnisbergen, opvulling langs vliegvelden, op daken van woningen, schuren en kassen.

In het hoofdstuk over dat gaat over de balans tussen de productieplek en het afnamegebied wordt uitgelegd dat het economisch gezien de voorkeur verdient om substantieel kleinere akkers bij energieafnemers in de omgeving te realiseren zodat ook de postcoderoos haalbaar is. De energievraag zou de omvang van zonneparken moeten bepalen en de postcoderoos is leidend.  Een plan als Daalkampen botst hiermee. Dit plan wekt stroom op voor ongeveer alle groene stroom gebruikende huishoudens in de gemeente. Verder staat in de verkenning dat Initiatiefnemers ook geprikkeld zouden moeten worden om met de aanleg van zonneparken kwaliteit aan het landschap toe te voegen. Wij zien alleen een financiële prikkel, de SDE-subsidie, daar draait het allemaal om.

De zonnelader van de provincie beschrijft dat er bij grondgebonden installaties, die er pas zouden moeten komen als er op andere plekken dan de grond geen mogelijkheden meer zijn, sprake moet zijn van draagvlak. Ook Zonneoogst beschrijft dat draagvlak essentieel is voor een gedragen en succesvolle aanpak van duurzame energie omdat het juist daar op het gebied van de windmolens zo fout is gegaan.

Kun je spreken van draagvlak als er zoveel zienswijzen worden ingediend tegen een aantal plannen. Deze zienswijzen, zowel door bewoners als ander partijen ingediend, zijn behandeld en waar nodig zijn de bestemmingsplannen hierop wel of niet op aangepast. Maar zoveel zienswijzen moet toch een teken aan de wand zijn dat er in de aanloop naar het besluitvormingsproces iets echt niet goed is gegaan.  De behandeling van de zienswijzen heeft ook veel onbegrip en verder verlies van vertrouwen in de gemeentelijke overheid opgeleverd, indieners voelen zich totaal niet serieus genomen en blijven zich verzetten tegen de plannen. De opmerking ‘de slager keurt zijn eigen vlees’ is meermaals genoemd. De schrijvers van de bestemmingsplannen, de gemeente en de initiatiefnemers hebben er belang bij dat de plannen worden vastgesteld, hoe objectief worden zienswijzen dan behandeld?

De energievraag brengt ons bij de energielevering. Wij hebben daar al eerder vragen over gesteld, zowel schriftelijk als mondeling. De wethouder heeft zelf in 2017 in de media verklaard dat er sprake is van krapte op het elektriciteitsnet. Ook nu is te lezen in het NRC dat het elektriciteitsnet op knappen staat en er nog ca. 20 parken wachten op aansluiting. In Drenthe en Zuid Groningen kunnen vrijwel geen zonneparken meer worden aangesloten. Solarfield en Groen Leven geven aan dat zij tegen wachttijden aanlopen van nu al een jaar voor kleine initiatieven en zij verwachten dat deze problemen alleen maar groter worden omdat in het Noorden het dunste elektriciteitsnet van Nederland ligt. Tennet heeft aangegeven dat het minimaal 2 tot 5 jaar duurt voor zij kunnen voldoen aan het aanbod. Hoe gaat het college hiermee om, zou het niet beter zijn om plannen in overweging te nemen als er zicht is op een aansluiting?

Er zijn nog zoveel open einden, wat gebeurt er als de exploitatie niet van de grond komt of parken worden ontmanteld omdat er geen afnemer is voor de energie. Wie draait er op voor deze kosten?  Wat is er afgesproken in overeenkomsten tussen initiatiefnemers en grondeigenaren. Hoe voorkomt de gemeente dat parken worden doorverkocht? Hoe wordt er getoetst op de financiële middelen en de inrichting van bedrijfsstructuren.

Zoals gezegd, er zijn veel zienswijzen ingediend, ook door de Natuur- en milieufederatie, Drents Landschap en de provincie. Daaruit komt onder andere naar voren dat er over het algemeen te weinig en te laat overleg is gepleegd met de diverse organisaties en omwonenden over de invulling van de diverse plannen. De provincie heeft dit probleem inmiddels onderkent en hierover is afgelopen maandag gesproken.  De uitkomst is dat plannen met de samenleving moeten worden gerealiseerd. Het belang van draagkracht is ook weer als pijler genoemd.

Het is te veel om op alle zienswijzen onderdelen in te gaan maar een tweetal opmerking willen wij toch benoemen omdat die aansluiten bij onze zorgen over de gang van zaken:

“de keuze is ingegeven door grondposities en economische belangen”;

“er is door tijdsdruk geen zorgvuldige ruimtelijke afweging gemaakt”;

Zelf is Den Haag zijn er nu geluiden dat partijen weer zelfstandig na gaan denken en zich niet meer laten leiden door de diverse lobby’s. Onlangs is het manifest Democratisch Energie Initiatief onder uw aandacht gebracht, hieruit blijkt ook dat er steeds meer bekend wordt over de schaduwzijde van de energietransitie op de weg zoals die nu is ingeslagen. Er zijn veel alternatieven waardoor het mogelijk is om te zorgen voor een toekomst op deze aarde voor onze kinderen en kleinkinderen zonder dat ons landschap en daarmee onze woonomgeving wordt geruïneerd.

Voortschrijdend inzicht maakt dat wij ervoor pleiten om pas op de plaats te maken en de bestemmingsplannen op dit moment niet vast te stellen.

Een weinig opwindende raadsbijeenkomst deze keer. De onderwerpen waren niet echt spannend. Toch waren raadsleden bereid en in staat om lange discussies te wijden aan de Verordening Duurzaamheidslening en aan het voorstel tot verhogen van de Toeristenbelasting met 5 cent per overnachting. Er werden enige wijzigingsvoorstellen ingediend. Besluitvorming vindt een volgende vergadering plaats.

De agenda voor het besluitvormend overleg werd voor aanvang gewijzigd; het voorstel tot het ter beschikking stellen van middelen voor de aanpassing van rijksweg N34 werd van de agenda verwijderd. De wijzigingsvoorstellen die in een vorig raadsoverleg aan de orde kwamen bleken nog niet verwerkt.

De subsidie-aanvraag van het Hippisch centrum Exloo leidde bij onze partij tot enige vragen. Wij vroegen ons af of de financiële bijdrage van de gemeente niet beter zou kunnen worden gebruikt voor aanpassing van de toegangswegen in plaats van voor aanpassing van de infrastructuur op het terrein.  Na een toelichting van het college, waaruit onder meer bleek dat de toegezegde subsidie van de Provincie mede afhankelijk was van deze bijdrage door de gemeente, gingen wij toch akkoord.

Bij de ingekomen stukken stelden wij vragen over de brief van een inwoner van Borger over de voorgenomen kap van een 11-tal bomen nabij de Torenlaan. In het licht van een lopende beroepsprocedure kon op dit onderwerp op dit moment niet nader worden ingegaan.

Een ander ingekomen stuk, een Manifest van een Democratisch Energie Initiatief zal worden meegenomen in de al eerder door het College toegezegde raads-informatie-bijeenkomst over duurzaamheid en energie.