Poliflw

de bijdrage van GroenLinks over het voorstel “Kwaliteitssprong voor de regio Toekomstagenda Regio Groningen-Assen 2020 – 2025”

Als je naar het kaartje in de Regio Groningen-Assen folder kijkt, zie je dat gemeente Westerkwartier na de stad Groningen het meeste aantal inwoners heeft. Dan zou de Regio Groningen-Assen omgedoopt moeten worden in Regio Groningen-Westerkwartier. Waarschijnlijk wordt de RGA hier gered door een echte tikfout, want in de tekst ernaast staat dat Assen zo’n 7000 inwoners meer heeft dan op het kaartje en net genoeg om het Westerkwartier achter zich te laten.

“De wereld is de laatste jaren enorm veranderd - en daarmee ook het karakter van de regio Groningen-Assen én het samenwerkingsverband Regio Groningen-Assen (RGA). Ten tijde van de vorige actualisatie in 2013 was er nog sprake van een hoge werkloosheid, weinig nieuwe bedrijvigheid en stagnatie in de woningbouw.” (p.1) Zo luidt het begin van het voorwoord van de Toekomstagenda Regio Groningen-Assen 2020-2025.

Kijken we nu om ons heen, dan moet niet alleen het voorwoord, maar ook het gehele stuk herzien worden. De covid-19- oftewel de corona-crisis verandert de wereld niet, ze zet op belangrijke thema’s van de Regio Groningen-Assen de wereld op haar kop. Voor de gevolgen voor de economie moet gevreesd worden. Bij de mobiliteit moeten de voordelen van de online maatschappij uitgebuit worden. De prioriteiten zullen dus anders moeten worden. Als de RGA haar bestaansrecht zou kunnen bewijzen, dan is het in de ondersteunen van de gemeenten bij het opnieuw inrichten van de samenleving na corona. En daarbij zal verduurzaming echt meer dan de groen-rode draad moeten zijn: verduurzaming van de voorwaarden voor gezondheid, economie, mobiliteit, woningbouw en ruimtelijke kwaliteit. Juist zo’n “daily urban system”, zoals de RGA zich trots noemt, is extra kwetsbaar bij pandemieën en andere bedreigingen. Wij zijn van plan daar een voorstel voor te doen bij motie.

Het doet ons deugd dat de RGA vaststelt: “De regio Groningen-Assen krijgt ook meer en meer een internationaal karakter. (….) En dankzij onze uitmuntende universiteit en hogescholen weten steeds meer buitenlandse studenten de weg naar onze regio te vinden.” (p.1) Vanuit onze uitgangspunten denkt GroenLinks dat een open samenleving bijdraagt aan vrede, welzijn en welvaart. De vormgeving daarvan zal opnieuw doordacht worden.

GroenLinks is ook positief over de resultaten op het gebied van openbaar vervoer en fietsverkeer: het netwerk van P+R-locaties rond de steden, een fietspadennetwerk in aanleg met doorfietsroutes en een fietssnelweg, de reizigersaantallen voor 2040 zijn nú al gehaald en investeringen in diverse treinstations. Een mooi begin dus. Er moet echter méér gebeuren. Als we door zo gaan zoals in het verleden met de groei in automobiliteit, loopt het verder vast. En zou het niet nóg mooier zijn de vermindering van het autoverkeer van de laatste twee maanden in coronatijd om te zetten in een duurzame vermindering? Het kan dus, zo heeft de praktijk van de afgelopen maanden bewezen.

In de komende vijf jaar wil de RGA de bestaande thema’s Economie, Wonen en Mobiliteit in ere houden en voegt als vierde thema Ruimtelijke kwaliteit toe. En er wordt opgemerkt: “Duurzaamheid loopt als een rode draad door alle thema's heen.” (p.10) Toen wij dit lazen, dachten wij: hoi, hoi, hoi, onze motie van vorig jaar over duurzaamheid is goed verwerkt. Als je het stuk daarbij goed naleest is de praktijk toch erg teleurstellend. “Duurzaamheid is geen apart thema in de Toekomstagenda maar loopt met de onderwerpen energietransitie en klimaatverandering als een rode draad door de andere thema’s heen.” (p.2) Duurzaamheid, energietransitie en klimaatverandering zijn juist onderwerpen die op de schaal van de RGA afgestemd moeten worden: waar komen die windmolens, waar komen die zonneweides, hoe krijgen we minder autoverkeer, wanneer en hoe sluiten we vliegveld Eelde? Tegen duurzaamheid als thema wordt als argument gebruikt dat er dan dubbel werk gebeurt. Mij dunkt, dat geldt nog sterker voor die andere thema’s als economie, wonen, mobiliteit en ruimtelijke kwaliteit: het betreft allemaal provinciale en/of gemeentelijke bevoegdheden. Het is tekenend dat bij de thema’s economie, wonen geen woord, geen syllabe staat over duurzaamheid. Hoezo rode draad? Juist daar moet duurzaamheid vooropstaan voor een structurele en integrale aanpak. Alleen bij de thema’s mobiliteit en ruimtelijke kwaliteit staat duurzaamheid netjes behandeld. Het voorstel van GroenLinks is om de Toekomstagenda op deze punten echt te verbeteren.

Bij die duurzaamheid is een actueel discussiepunt: hoe verder met vliegveld Eelde? Op 8 september 2017 heeft de Stuurgroep ingestemd met een bijdrage van € 2,5 miljoen aan het routefonds van GAE en dat dit wordt gedekt door verlaging van het plafond voor de Regionale Innovatieve Projecten. Dat is zo’n kwart van het bedrag voor de Regionale Innovatieve Projecten dat beschikbaar is tot 2021. Nu de gemeente Groningen hier niet verder in wil investeren, is het een goed idee om ook onze positie in deze te heroverwegen. Uitgaande van de krachtige positieve opstelling van het college inzake de ontwikkeling van de Lelylijn, ziet GroenLinks een aanknopingspunt: het vliegveld verder laten gaan met elektrisch vliegen of afbouwen, maar investeren in de ontwikkeling van de Lely-spoorlijn.

De datagedreven sturing die nu wordt opgevoerd, waar GroenLinks wel een warm voorstander van is, vinden wij juist iets voor zo’n coördinerend samenwerkingsverband. Natuurlijk moet de privacy daarbij goed zijn gewaarborgd.

Gloeiend eens is GroenLinks met de opmerking: “Herstructurering om de kwaliteit van de bestaande woningvoorraad te verbeteren, wordt de komende jaren een steeds grotere opgave.” (P.13). We zijn het er vooral mee eens, omdat het hier een belangrijke hefboom betreft om ook mensen en huishoudens met een smalle beurs perspectief te bieden. Het college zal het hier ook mee eens zijn, maar wat gaat het college er zelf aan doen?

Een ander belangrijk element van GroenLinks voor de rode-groene draad is de solidariteit van de groeiers met de krimpers oftewel meer welvarenden en minder welvarenden. Het thema van ondersteunen van de gebieden en groepen met een smalle beurs is een belangrijke succesfactor voor een gezonde en eerlijke RGA.

Financieel wordt de RGA aangeprezen als een soort piramidespel: elke deelnemer krijgt er meer van terug dan dat hij inlegt. Het is een wat wonderlijke uitleg.  GroenLinks is kritisch over de toekomstagenda van de RGA. Wij stellen voor -er moeten prioriteiten gesteld worden- de RGA ook een rol te geven in het verwerken van de gevolgen van de coronacrisis. Daarbij kunnen tegelijkertijd de lessen van deze crisis verwerkt worden met enkele positieve effecten, bijvoorbeeld het verminderen van de automobiliteit. Het is jammer dat duurzaamheid niet echt doorleefd is in de RGA. Er kan nog meer en beter aandacht besteed worden aan het bijtrekken van de armere gebieden en groepen. “De oorspronkelijke Regiovisie luidt kort en bondig: ‘Economische kansen benutten en uitbouwen en gebiedskwaliteiten behouden en versterken’. Deze visie is in 22 jaar onveranderd gebleven.” (p. 9) De wereld is echt veranderd en het wordt hoog tijd dat deze visie bij de tijd wordt gebracht. Voor ons zou die beter kunnen luiden: “De kansen benutten en uitbouwen voor een duurzame ontwikkeling en gebiedskwaliteiten behouden en versterken voor het welzijn en de welvaart van de inwoners” Echt, daar past geen ouderwets vliegveld Eelde in met een stervende industrie van korte afstandsvluchten op gesubsidieerde kerosine. Kijk of een duurzame luchthaven voor elektrische vliegtuigen haalbaar is of maak een sluitingsplan. En ja, gezien de krachtsverhoudingen op het kaartje zou de RGA eerder RGW moeten heten. Dus maar snel dat echte tikfoutje herstellen.

 "Het college van de gemeente Westerkwartier maakt een rommelige, zo niet chaotische indruk", zo stelt GroenLinks-fractievoorzitter Klaas-Wybo van der Hoek.

Het college heeft door zijn manier van handelen en communiceren in de kwesties afvalinzameling, interim-manager en MTB-route zowel inwoners als raad op het verkeerde been heeft gezet. Daarmee geeft het onvoldoende invulling aan zijn bestuurlijke en politieke verantwoordelijkheid.

Vooral de berichten van het college over de behandeling van de aanleg van de Moutainbikeroute roepen veel vragen op. Aanvankelijk behandelde de VZ-wethouder Dijkstra die. Omdat ze in het verleden als raadslid tegen de aanleg was en ze vond dat ze een ommezwaai voor haar achterban niet kon maken, wilde ze dit onderwerp bestuurlijk niet uitvoeren. Ze gaf het stokje over aan PvdA-wethouder Pastoor. Toen het uiteindelijke besluit voor de aanleg van de Moutainbikeroute genomen was, wilde ze het eerst niet en nu blijkbaar weer wel doen.

Van der Hoek: “Deze gang van zaken wekt veel verwarring. Bij wie moet je nu zijn? Wat is het beleid van het college? Verder lijkt het alsof de VZ-wethouder twee boodschappen afgeeft: in het college zitten en tegelijkertijd voor de achterban van VZ onwelgevallige besluiten niet uitvoeren. We vragen ons ook af waarom de wethouder pas ná de publiciteit over de Moutainbikeroute, dit dossier weer zelf gaat doen. Het is opvallend dat de wethouder en het college dit niet zelf melden aan de raad. Daar is het college niet open in. En kent het college eenheid van bestuur en beleid? Verwarring, verbazing en vragen genoeg dus.”

De fractie van GroenLinks vermoedt dat het gedoe en de onduidelijkheden rond het college en VZ mede worden veroorzaakt door het ontbreken van een gedragscode voor wethouders. Die is wel voorgeschreven in de gemeentewet.

GroenLinks legt haar vragen en zorgen voor in het Interpellatiedebat dat woensdag 29 januari wordt gehouden in de raad.

Wij maken ons zorgen over de sluiting van vijf consultatiebureaus voor zuigelingen. Het gaat om vestigingen in Opende, Niekerk, De Wilp, Zevenhuizen en Aduard.

Een moeder uit Aduard gaf aan dat dit een aderlating is voor het dorp en absoluut geen bijdrage levert aan de cohesie in de samenleving.

De moeder vroeg:  waarom doet de gemeente dit?

Dat is gelijk ook onze belangrijkste vraag.

In de vergadering van de gemeenteraad op 13 november diende GroenLinks een motie in, waarin we het college opriepen om te proberen op de één of andere manier de consultatiebureaus open te houden.

Helaas werd dit verworpen, want alle andere partijen in de raad stemden tegen.

De GroenLinks-fractie in Leek heeft aan de raad en het college voorgesteld om een regentonnenactie te houden.

Raadslid Paul Tameling: "We merken allemaal dat het klimaat verandert en ook in Leek willen we meehelpen die verandering wat te stoppen door ons in te zetten om duurzame activiteiten te bevorderen. Een regentonnenactie is makkelijk te organiseren en hoeft ook niet zoveel te kosten. We kunnen ermee bereiken dat mensen zich meer bewust zijn van het gebruik van water." Een lokale ondernemer zou regentonnen kunnen inkopen en de gemeente geeft de inwoners dan subsidie op de aanschafkosten. Aan het college is gevraagd om dit verder uit te werken.

In de gemeente Zuidhorn is het voor inwoners al een aantal jaren mogelijk om rechtstreeks via de gemeente regentonnen met korting te bestellen. Als GroenLinks pleiten we ervoor dat het gebruik van regentonnen in de hele gemeente Westerkwartier wordt gestimuleerd. Regentonnen kunnen werken als reservevoorraad bij droogte, zoals afgelopen zomer. Maar regentonnen functioneren ook als waterbuffer in geval van hevige neerslag in korte tijd.

Raadslid Paul Tameling van de fractie van GroenLinks in de gemeenteraad van Leek pleit voor invoering van vuurwerkvrije zones rond ouderencentra en hospice Vredeborgh.