Poliflw

Waarom zouden Nederlandse christenen behoefte hebben aan een vaderlandse versie van de Nashville Verklaring? Past het in het rijtje Amerikaanse importen, zoals proms op middelbare scholen, Halloween, Thanksgiving en Black Friday? Of is het onderdeel van de wel breder waargenomen behoefte, in grote delen van de wereld, culturele en religieuze identiteit te benadrukken door diegenen uit te sluiten die als “anders” of buitenstaanders worden gezien? Ik hoop het eerste, maar vrees het laatste. Dogmatische gelovigen, van zowel de religieuze als niet-religieuze soort, hebben de neiging dogma’s boven mensen te plaatsen en die dogma’s als absoluut te presenteren. Mijn interpretatie van de leer van Jezus is juist dat hij mensen altijd boven dogma’s plaatst. En niemand uitsluit. Was hij niet degene die de onaanraakbaren omhelsde? Maar terug naar de Nashville verklaring. Vanwaar toch die behoefte mensen uit te sluiten op basis van hun geaardheid? Waarom wordt liefde, toch de basis van het christelijk geloof en een hoeksteen van ieder menselijk normenstelsel, ineens “zondig” als het gevierd wordt tussen mensen van hetzelfde geslacht? Omdat het in de bijbel staat? Maar in de bijbel staat ook dat slavernij is toegestaan en dat je je dochter mag verkopen. Er zullen weinig orthodoxe christenen zijn die niet inzien dat dit normen zijn van duizenden jaren geleden die vandaag fundamenteel strijdig zijn met wat algemeen als christelijke waarden wordt gezien. Er wordt naar mijn beste weten nooit bepleit om slavernij of het verhandelen van je kinderen in een soort Nashville verklaring op te nemen. Waarom dan wel de uitsluiting van de LGBTIQ gemeenschap? Vanwaar toch die angst voor homo’s en transgenders? Rationeel is het natuurlijk allemaal niet, dus misschien is mijn poging er een rationele verklaring voor te vinden nutteloos. Duidelijk is wel dat er in deze tijden van razendsnelle wereldwijde veranderingen behoefte is aan bevestiging van identiteit. Duidelijk is ook dat die behoefte, in tijden van onzekerheid en zelfs angst, niet alleen kan worden bevredigd door te markeren wat ons bindt, maar ook wat ons scheidt van wie anders is. En dat anders zijn, moet als bedreigend worden ervaren om het eigen groepsgevoel te versterken. De angst moet worden gevoed dat wie anders is “ons” iets wil afpakken, ons zijn anders zijn wil opleggen. Kosmopolieten willen onze natie afpakken, moslims onze vrijheid afpakken, vrouwen onze mannelijkheid afpakken en homo’s onze gezinnen afpakken. Dus moeten we ons ertegen wapenen. Door terug te gaan naar het verleden. Toen middelbare witte mannen nog gewoon de baas waren, vrouwen hun plaats kenden en iedereen nog braaf naar de dominee luisterde. Het is de valse nostalgie van “vroeger was geluk heel gewoon”. De miskenning van de bevrijding voor miljoenen mensen die de strijd voor emancipatie en gelijkheid heeft opgeleverd. Homo’s weer in de kast en vrouwen weer achter het aanrecht. Hoeveel ellende zou dat niet aanrichten? Hoeveel verdriet? Welk een brute aanval op christelijke medemenselijkheid zou dat niet zijn? Er is veel bereikt in de afgelopen vijftig jaar. Maar de strijd voor gelijkheid is nog lang niet gestreden. De strijd tegen kansenongelijkheid is nog lang niet gestreden, noch de strijd tegen discriminatie, tegen armoede. Is dit niet een strijd die het waard is gezamenlijk op te pakken? Zou hier niet een mooie Nashville verklaring over opgesteld kunnen worden? En hoe bevrijdend zou het niet zijn voor orthodoxen van alle geloven als ze zich zouden ontdoen van de obsessie met seksualiteit? Mijn oom zei eens dat je dogma’s moet zien als lantaarnpalen die licht schijnen zodat een mens met zijn vrije wil misschien iets makkelijker zijn levenspad kan uitzetten. Alleen, zo zei hij, moet je je niet als een dronkelap aan zo’n lantaarnpaal vastklampen, want dan kom je in het leven geen stap verder. Vrijheid is dat iedereen zelf mag weten of en hoe hij dogma’s wil zien. “Ik leef zo, omdat ik dit geloof”, valt altijd te respecteren, maar “jij moet zo leven, omdat ik dit geloof”, moet altijd worden afgewezen. Dat is de essentie van godsdienstvrijheid.