Overzicht van het nieuws in Overbetuwe samengesteld door Leo Huizenga

Infrastructuur en mobiliteit

Oosterhout krijgt weer een reguliere busverbinding met Nijmegen. Het gaat nu via de Oversteek. Het doet Lent niet meer aan, omdat de bus de oude waalbrug mijdt. Daardoor worden ook de haltes in het Nijmeegse Waterkwartier en de Westzijde van de binnenstad aangedaan, met als het station als eind – en beginpunt. Inwoners van buurtschap Reeth voelen zich genomen door provincie Gelderland. Die liet maandagavond 4 november weten dat ze de railterminal langs de Betuweroute eerst gaat aanleggen en daarna een exploitant gaat zoeken. De omwonenden vrezen dat dit omdraaien van de procedure hun positie verzwakt. Lang de A15 bij de aansluiting Elst/Oosterhout (Park 15) komt een hoge reclamemast. Het wordt met 25 meter wel iets lager dan de mast van 35 meter waar begin dit jaar nog plannen voor waren. Volgens de jongste Overbetuwse regels is 25 meter de maximale hoogte. De bouw van de Railterminal Gelderland bij Valburg loopt vertraging op. De provincie Gelderland gaat eerst een nieuw onderzoek uitvoeren naar de stikstofneerslag die neerdaalt op de plek waar de terminal moet komen. Op de Betuwse wegen zijn vorig jaar 660 aanrijdingen genoteerd. Dat zijn er zo’n honderd meer dan in 2017 en maar liefst dubbel zoveel als in 2016. Het gaat om alle wegen bij elkaar opgeteld, zowel provinciaal als gemeentelijk als de snelwegen. De meeste aanrijdingen gebeuren op de snelwegen, de minste op wegen die niet dubbelbaans zijn. Het Rijk betaalt 5,25 miljoen euro mee aan een nieuwe aansluiting bij Rijksweg-zuid/Griftdijk nabij de A15 – aansluitingen Elst/Oosterhout. De werkzaamheden kosten in totaal zo’n 23 miljoen euro. Over de rest van het bedrag moeten gemeenten Overbetuwe en Nijmegen én provincie Gelderland nog onderling gaan stoeien. Begin december gaat AutoMobiel van start. Voor 30 cent per kilometer kunnen minima en ouderen die zelf niet kunnen autorijden van deur tot deur vervoert worden. Het is opgezet door Forte Welzijn met subsidie van de gemeente Overbetuwe. Het wordt uitgevoerd door vrijwilligers in hun eigen auto. Buurtbus 556 van Driel naar Elst gaat ook stoppen bij station Elst. De bestemming wordt met ingang van 16 december in de dienstregeling opgenomen. Het bericht over de start van vervoersdienst AutoMobiel in Overbetuwe heeft tot onrust geleid bij de stichting Algemene Hulpdienst Elst. Deze gaat soortgelijk vervoer aanbieden. 

Wonen, zorg en welzijn

Het aantal adviesaanvragen wat te doen bij huiselijk geweld en ook het aantal meldingen van huiselijk geweld in Overbetuwe en Lingewaard ligt dit jaar flink hoger. Dat blijkt uit de cijfers van Veilig thuis. Het aantal adviesaanvragen ligt 55 procent hoger dan in 2018. Het aantal meldingen van geweldsincidenten ligt 11 procent hoger. De gemeenten Overbetuwe en Lingewaard wordt gevraagd om in 2020 extra geld uit te geven aan de diensten van Veilig thuis. Dit om de wachtlijsten en hulpaanvragen in 2020 aan te kunnen. Extra personeel en scholing hebben er toe bijgedragen dat verzorgingshuis Residence Het Witte Huis in Zetten een pluim krijgt van de Inspectie Gezondheidzorg voor de geboden zorg. Dit na kritiek eerder dit jaar en het opleggen van een dwangsom om verbetermaatregelen af te dwingen. Er is een groot te kort aan pleeggezinnen in de gemeente Overbetuwe, vooral voor opvang in de weekenden. Tientallen kinderen uit een crisissituatie komen maar moeilijk aan een veilige woonplek. De komst van een opvang te huis voor jonge moeders in het voormalig  gemeente huis in Andelst zorgde voor onrust in de buurt. Het gebrek aan communicatie zit de omwonenden dwars. Wethouder Rob Engels zei toe bij nieuwe zorgaanbieders strenger op de communicatie toe te zien. Artemis woonzorggroep begint in het Witte Huis in Zetten en zorglocatie Andelst met Respijtzorg. Daar kunnen mensen die zorg nodig hebben een nachtje logeren om zo hun mantelzorger wat rust te geven. Bij Artemis kost zo’n verblijf van een etmaal 110 euro. In Overbetuwe komen mensen die op vaste basis langdurige mantelzorg leveren in aanmerking voor een eenmalige vergoeding van 225 euro. Dit kunnen zij ook inzetten voor dit soort opvang. De behandeling van bezwaren van onder andere omwonenden tegen de aanleg van een nieuwe begraafplaats in Zetten is donderdag 21 november vanwege administratieve redenen voor onbepaalde tijd uitgesteld. Niet alle partijen hebben een uitnodiging ontvangen. Fractievoorzitter van GroenLinks Overbetuwe Hanno Krijgsman en de secretaris van Huurdersvereniging Overbetuwe Ben Hendriks zijn het niet eens met de verklaring van de gemeente Overbetuwe dat de woningbouw in Overbetuwe steeds beter in de pas loopt met de woonwensen van kopers en huurders. De bouwplannen en woonbehoefte lopen dan wel steeds beter met elkaar in de pas, zoals de gemeente verklaart, maar in de praktijk is er de afgelopen vijf jaar juist helemaal niet gebouwd naar behoefte.

Natuur, milieu en energie

Het aandeel ledverlichting in straatlantaarns is de afgelopen drie jaar in Lingewaard verdubbeld en in Overbetuwe zelfs 2,5 keer zoveel geworden. Wel blijft Lingewaard ruimschoots op Overbetuwe voor in de omschakeling naar energiezuinige openbare verlichting. Landgoed Hemmen wil via de rechter een (voorlopig) halt toeroepen aan de dreigende aanleg van een rioolpersleiding dwars door de eeuwen oude Heerlijkheid. Volgens de rentmeester gaat dit ten koste van de kwetsbare natuur. Hij moest het opnemen tegen 3 partijen: de gemeente Overbetuwe, het Waterschap Rivierenland en de minister van Infrastructuur en Waterstaat. Doel van het project is de sluiting medio 2021 van een aantal rioolwaterzuiveringen in Eck en Wiel, Lienden, Zetten en Valburg die nu hun gezuiverde afvalwater op de Linge lozen. De uitspraak is begin december.

Financiën en bestuur

Een enorme woede uitbarsting van Molukse Nederlanders legde dinsdag 5 november de raadsvergadering van Overbetuwe plat. Dat gebeurde nadat een raadsmeerderheid een motie (ingediend door D66, BOB en PvdA) voor 10.000 euro aan aardbevingsslachtoffers op de Molukken beschikbaar te stellen afwees. Alleen D66, BOB, PvdA en individuele partijleden van de andere partijen steunden na hoofdelijke telling de motie. Een paspoort of rijbewijs in Overbetuwe kost komend jaar een paar euro meer. Overbetuwe stelde de begroting voor 2020 vast en gooit bijna alle tarieven met 2,5 procent omhoog. Ondanks dit blijft Overbetuwe voor haar inwoners en bedrijven een van de goedkoopste gemeenten van ons land. Overbetuwe komt toch met steun voor de aardbevingsslachtoffers op de Molukken. De gemeente gaat een aantal hulpacties van de Molukse gemeenschap in Elst ondersteunen: in de organisatie en financieel. Om welk bedrag het gaat is nog niet duidelijk. De Molukse gemeenschap komt zelf met een aantal concrete hulpprojecten die op de Molukken moeten worden uitgevoerd. Overbetuwe zelf past eventuele te korten bij. Doel van de projecten is ook het samenbrengen van de Molukse gemeenschap en de andere inwoners van Overbetuwe. Burgemeester Patricia Hoyink-Roubos las dinsdag 12 november bij aanvang van de gemeenteraadsvergadering een verklaring voor waar de plannen werden uitgelegd. Drie fractievoorzitters van de gemeente Overbetuwe, Roel Eefting (D66), Ard op de Weegh (BOB) en Elbert Elbers (PvdA), hebben op eigen initiatief stichting Overbetuwe4Ambon opgericht. De initiatieven van Overbetuwe4Ambon moeten geld opbrengen voor de slachtoffers op de Molukken. De opbrengst is bedoeld als extra steun en maken geen deel uit van de hulpacties die de Molukse gemeenschap zelf nog oppoten gaat zetten in samenwerking met de gemeente Overbetuwe. De politie heeft in de week van maandag 25 tot 30 november drie wietkwekerijen opgerold in Elst en Bemmel. Er zijn ook twee aanhoudingen verricht. Agenten ontdekten op dinsdag 26 november wietkwekerijen op De Woerd en de Willem de Zwijgerstraat in Elst. Woensdag 27 november was het raak in een bedrijfspand op de Weteringseweg in Bemmel. De dorpsraad in Randwijk stopt er mee na het aftreden van twee van de vier bestuursleden, waaronder voorzitter Johan Maanen. Er is te weinig animo voor de dorpsraad.

Onderwijs, cultuur, sport en recreatie

Machiel Weistra (16) uit Heteren is in het weekeinde van 2 en 3 november opnieuw wereldkampioen dammen geworden. In het Turkse Izmir sloeg hij in de laatste negen spelrondes toe. De gemeente Overbetuwe heeft de staat van de onderwijsgebouwen in kaart laten brengen. Daaruit blijkt dat de gebouwen van het OBC aan de Mozartstraat en de Van der Duyn van Maasdamstraat niet meer van deze tijd zijn. Dat het Lyceum aan het Auditorium ruimte te kort komt en het naast gelegen Westeraam te ruim in de jas zit. Ook is het laatst genoemde gebouw energie onvriendelijk. De stroomrekening ligt ver boven het gemiddelde voor schoolgebouwen. De gemeente gaat bestuderen hoe ze het energieverbruik omlaag kunnen brengen.

Werk en economie

Het project Randwijkse waarden bij Heteren heeft een Europese prijs in de wacht gesleept. In Brussel kreeg het de UEPG Sustainable Development Award voor samenwerking met de bevolking van de gemeente Overbetuwe.