Poliflw

In Nederland hebben maar liefst 600.000 Nederlandse huishoudens problematische schulden. Dat zijn schulden waar mensen lastig op eigen kracht van af komen. Dit veroorzaakt stress en onzekerheid. Dat kan weer leiden tot andere problemen rondom gezondheid, werk en gezin. Zodra zij zich melden bij de gemeente, hebben zij gemiddeld een schuld van 40.000 uitstaan, bij veertien verschillende schuldeisers. Om van hun schulden af te komen, kunnen zij gebruik maken van een schuldsaneringstraject (Wsnp). Hulpvragers beschikken dan niet meer over hun eigen geld, maar krijgen ‘leefgeld’. De rest van hun inkomen wordt aan schuldeisers betaald. Dit duurt drie jaar, waarna hun resterende schulden worden kwijtgescholden. Dit traject is zwaar, maar ook effectief. Ruim 90% van de mensen die een schuldsaneringstraject doorloopt, start daarna met een schone lei.

De soms moeilijke besluiten moeten ervoor zorgen dat de chaos bij Ter Apel wordt opgelost. De situatie in Ter Apel is het gevolg van een vastgelopen systeem en gebrek aan opvang elders in het land. Gemeenten worden bij wet verplicht asielzoekers op te vangen, zodat de Rijksoverheid niet langer hoeft te bedelen om mensen die op de vlucht zijn een slaapplek te bieden. De opvangverplichting voor gemeenten gaat wel gepaard met meer invloed op hoe de opvang vormgegeven wordt, op een manier die past bij de lokale situatie en ook kleinschaliger.

Bij de plannen hoort financiële ondersteuning om mensen die het recht hebben hier te zijn een dak boven het hoofd te kunnen bieden. Ook komt er minder bureaucratie en meer vertrouwen in de professionals bij de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND), zodat mensen eerder aan hun leven kunnen beginnen in Nederland.

Landen in de Europese Unie werken beter samen dan ooit. Door goede en intensieve samenwerking is veel mogelijk. Ook bij het opvangen van vluchtelingen is samenwerking binnen de EU essentieel. Alle landen moeten hun verantwoordelijkheid nemen. En landen die  te maken krijgen met grote aantallen vluchtelingen, zoals Polen, moeten we zo goed mogelijk ondersteunen. We moeten dit samen doen.

We moeten nu doen wat nodig is. “Ik ben ervan overtuigd dat we dat kunnen. Want dagen geleden niet denkbaar leek, is nu voor elkaar gebokst”, aldus Sjoerdsma. Hij vraagt het kabinet dan ook om alles op alles te zetten voor echte Europese defensiesamenwerking, om op korte termijn los te komen van het Russische gas en om Oekraïense vluchtelingen goed op te vangen. “Alles voor een veilig en vrij Europa”.

Want voorzitter, wat ik ook meeneem uit Utrecht is – helaas – een déjà vu: de problemen in de asielopvang. Van mensen die op stoelen slapen in Ter Apel, tot de protesten in Harskamp en de klapperende noodtenten in Heumensoord. Het is ellendig dat we mensen die vaak gevlucht zijn voor oorlog en geweld niet beter welkom heten en dat we gemeenten toch weer overvallen. Maar het is vooral ellendig omdat we zoveel beter voorbereid hadden kúnnen zijn als we de lessen uit 2015-2016 in de praktijk hadden gebracht. Door opvanglocaties flexibel in te richten en de capaciteit van het COA en de IND niet direct te verminderen als er minder mensen komen.

Daarom twee vragen aan de staatssecretaris over de Meerjaren Productie Prognose (MPP) in de begroting, dure woorden voor de planning van opvang en procedures van asielzoekers: Als het COA aangeeft dat ze vlak voor de zomer nog een verzoek kregen om opvanglocaties te sluiten – dan zie je dat de MPP niet klopt met de realiteit.

Hoe kan dit, terwijl bijvoorbeeld hogere nareis, redelijk voorspelbaar was? En hoe organiseren we dit de volgende keer wél goed?

En laten we nog eens kritisch kijken naar de randvoorwaarden die het COA stelt aan opvanglocaties. Zou meer flexibiliteit in de randvoorwaarden naar gemeenten niet helpen om meer locaties te krijgen?

En wanneer komt er eindelijk een extra aanmeldcentrum om Ter Apel te ontlasten?