In de Raadsvergadering van 29 oktober 2019 presenteerden de fracties van VVD, DSSW-SW en Gemeentebelangen het nieuwe bestuursakkoord 'Grensverleggend Besturen 2.0.'. Ook werd Klaas Smidt geinstalleerd als nieuwe wethouder voor de VVD.

In het debat over het Bestuursakkoord zei Hans de la Mar namens Progressief Westerveld het volgende:

Voorzitter, wij bespreken hier vanavond het bestuursakkoord Grensverleggend Besturen 2.0.

Voorzitter, onze fractie kan zich in veel van de teksten van het akkoord vinden. Dat is toch een mooi, positief begin van dit debat, nietwaar? Die waardering slaat natuurlijk vooral op die teksten die ook al in het oude akkoord stonden en waar we zelf aan hebben meegeschreven, maar het maakt onze waardering niet minder. Eigenlijk hebben we niet eens zo veel op te merken over de hele tekst van het akkoord. Dat we toch niet helemaal in feestelijke stemming zijn geraakt heeft alles te maken met wat er niet in het akkoord staat. Er is vooral geschrapt in het oude akkoord, en onze kritiek richt zich vooral daarop.

Voorzitter, ik zal op drie terreinen aangeven wat we missen en waarin we teleurgesteld zijn.

Het eerste terrein is het terrein van de lelieteelt.

Wij hebben van dit college op dit dossier weinig te verwachten. Daarom denken wij: we moeten maar wachten tot de volgende verkiezingen, op de volgende raad. We vinden dat het dit college niet siert om achterover te leunen en maar te wachten op de landelijke politiek, want dat gaat nog jaren duren (raadsvergadering 27 juni 2017).

Voor de duidelijkheid: ik citeer hier de fractievoorzitter van Sterk Westerveld, de heer Kreike, bij de behandeling van het inmiddels vernietigde bestemmingsplan buitengebied in 2017.

We kunnen ook Gemeentebelangen aanhalen. In hun verkiezingsprogramma staat: Spuitvrije zones in kwetsbare gebieden bij de teelt van lelies en/of andere bolgewassen (Verkiezingsprogramma 2018-2022, pagina 3) . Nog duidelijker is DSSW/SW: Spuitvrije zones van minimaal 100 meter bij lelieteelt (Flyer).

In het oude akkoord stond daarom dat het college afspraken wilde maken met telers en inwoners. Mocht dat niet lukken, dan zouden er spuitvrije zones komen.

Die tekst is geschrapt. Nu lezen we: De problematiek van de verduurzaming van de landbouw heeft nadrukkelijk een landelijk karakter (bestuursakkoord pag.11). Als we dat goed begrijpen betekent dit dat we er als gemeente niets meer aan gaan doen, dat we af gaan wachten.

Ik begrijp dat standpunt van de VVD. Het spoort met de motie die de VVD eerder indiende en waarin werd gesteld dat de gemeenteraad van Westerveld niet het orgaan is waar discussie over gewasbescherming en gezondheid moet plaatsvinden (motie VVD 28 mei 2019). Ik begrijp het iets minder goed van Gemeentebelangen, gezien hun verkiezingsprogramma. Maar het helemaal onbegrijpelijk als we naar de beloftes kijken die DSSW deed. Spuitvrije zones van minimaal 100 meter. Aan die draai van 1800 wordt ook geen enkele uitleg gegeven. Van spuitvrije zones van minimaal 100 meter naar: laat Den Haag het maar uitzoeken.  Als je zo van standpunt verandert zonder enige uitleg, neem je je kiezers dan nog wel serieus?

De fractie van Progressief Westerveld wil de nieuwe coalitie erop wijzen dat bij de gemeenteraadsverkiezingen bijna 70% van de kiezers gestemd heeft op een partij die beloofde de lelieteelt te gaan beperken. Hier, in de gemeente. Die kiezers worden met een kluitje in het riet gestuurd.

Met die kiezers zijn wij teleurgesteld in de passiviteit van de nieuwe coalitie op dit punt. Westerveld had meer verdiend.

Voorzitter, het tweede terrein waarop we teleurgesteld zijn is het terrein van de duurzame landbouw. De nieuwe coalitie schrapt het fonds duurzame landbouw. In het vorige akkoord was  € 200.000 beschikbaar gesteld voor initiatieven op het gebied van duurzame landbouw. Je zou denken dat het niemand ontgaan is dat de agrarische sector in de problemen zit. Door uitspraken van de Raad van State is abrupt een eind gekomen aan de groei. Het beleid wijst in dezelfde richting. De landbouw moet circulair worden, natuurgebieden moeten worden ontzien. Er zijn problemen met stikstof, met CO2, met bestrijdingsmiddelen, met grondwater, met de biodiversiteit. Kortom: de sector staat voor gigantische opgaven. In het nieuwe bestuursakkoord staat wel te lezen dat de fracties stapje voor stapje streven naar een duurzame en toekomstbestendige landbouw  (bestuursakkoord pag.11) maar het blijft wel héél erg bij streven.  Want het fonds dat daarbij behulpzaam kan zijn wordt opgeheven. Twee ton is natuurlijk bij lange na niet voldoende om de overgang naar duurzame landbouw te financieren, maar het is wel een mooie pot om kennis in huis te halen, om excursies mee te houden, om proefprojecten mee te bekostigen. Je zou ook kunnen denken aan een aanvulling op de vergroeningsregeling of op het Boerengroen-plan van minister Schouten. Zet gezamenlijk subsidies in om brede randen rondom woningen en andere gevoelige objecten te beplanten met kruidenmengsels bijvoorbeeld. In plaats van teeltvrije zones krijg je dan beschermingszones voor bewoners en natuurgebieden, je bevordert de biodiversiteit en je helpt de boer een handje. Als de provincie en het Rijk mee willen doen, bijvoorbeeld in het kader van de pilot, en allebei onze bijdrage verdubbelen, dan heb je zomaar een miljoen. De landbouw zal bij de verduurzaming alle steun kunnen gebruiken en het is bijzonder teleurstellend dat de nieuwe coalitie daarvoor geen stuiver over heeft. Onze fractie zal bij de begrotingsbehandeling met een voorstel komen om het fonds in stand te houden. Wij rekenen daarbij op zijn minst op de steun van partijen die van zichzelf vinden dat zij opkomen voor het belang van de boeren.

Voorzitter, het derde terrein betreft het ondersteunen en aanwakkeren van initiatieven. Het nieuwe college lijkt als motto: Geen Daden Maar Woorden te hebben gekozen. Jongereninitiatieven? Prachtig, maar het beetje geld dat er voor beschikbaar was wordt wegbezuinigd. Problemen met een dorpshuis of sporthal, met asbest of energiegebruik? Het beperkte fonds dat beschikbaar stond wordt gehalveerd. Het ondersteunen van lokale initiatieven voor werkgelegenheid en innovatie? Mooi, maar het budget wordt geschrapt. Initiatieven op het gebied van armoedebestrijding: geweldig, maar het extra budget wordt geschrapt. Dat betekent dat bestaande initiatieven stopgezet moeten worden (notitie ombuigingen sociaal domein, maatregel 18,19). Voorzitter, teleurstellend is hierbij een veel te milde kwalificatie. Onze fractie zal bij de begroting proberen om financieel een en ander te repareren, maar het is de vraag of we de houding van de nieuwe coalitie daarmee kunnen veranderen.

Geen daden, maar woorden. Als we in voetbaltermen blijven en naar de nieuwe coalitie kijken, wat zien we dan voor club? De voorhoede is vernieuwd. De linkerspits is vervangen door een snelle rechtsbuiten. Er is een nieuwe financieel directeur aangetrokken. Op de spelersbank zitten frisse trappelende jonkies. Van zo’n team verwacht je dadendrang, scoringsdrift, enthousiasme. Maar niks van dat alles. De winterstop is direct ingegaan.

Voorzitter, samenvattend. Op het gebied van de bescherming van bewoners tegen de gezondheidseffecten is de nieuwe coalitie passief. Teleurstellend. Op het gebied van de ondersteuning van de omvorming van de agrarische sector gaat de nieuwe coalitie aan de zijlijn staan. Teleurstellend. Op het gebied van ondersteuning en aanwakkeren van initiatieven gaat de hand van de nieuwe coalitie op de knip. Teleurstellend.

Toch is het voor onze fractie geen reden om bij de pakken neer te gaan zitten. Progressief Westerveld zal de komende jaren oppositie gaan voeren. Dat doen we samen met inwoners, ondernemers en belangengroepen. We zullen opbouwend aan de slag gaan, samenwerking zoeken en goede ideeën van andere fracties en het college steunen. We zullen alternatieven inbrengen waar nodig. We krijgen het kortom héél druk.