Poliflw

Op zaterdag 18 mei 2019 is Jaap Coerse, negentig jaar oud, overleden. Met hem verliest de PvdA in Achtkarspelen één van z’n markantste leden. De tijd dat een ledenvergadering pas kon beginnen wanneer Jaap en z’n vrouw Dinie waren gearriveerd ligt nog niet zo heel lang achter ons. Steevast aanwezig, een rol opeisend, het woord voerend. Af en toe een tikje dwars, altijd solidair. Kritisch maar loyaal.

Dertien jaar geleden werd ik de ‘eerste echte WMO wethouder’ van de gemeente Achtkarspelen. En in diezelfde periode werd Jaap de ‘eerste echte voorzitter van de WMO-raad van Achtkarspelen. Vanuit die beide rollen werkten we intensief samen, vaak waren we het eens, maar toch soms ook niet. Met name in die laatste gevallen duurden onze gesprekken lang. Gesprekken die een enkele keer op het gemeentehuis plaatsvonden maar veel vaker in de huiskamer van Jaap en Dinie in Herbrandastate. Gesprekken die je alleen maar kon voeren wanneer je elkaar vertrouwde. Beide waren we sociaaldemocraten van de oude stempel, dachten we in termen van individu en collectief. Het was zoeken en tasten voor ons, die zogenaamde ‘civil society’, dat maatschappelijk middenveld waarin vrienden, familie en buren een rol in zorg zouden moeten spelen. Jaap ging daarbij voorop, ik volgde hem soms schoorvoetend. Jaap sprak, ik luisterde. En hij, dertig jaar ouder dan ik, wist mij vaak te overtuigen van het feit dat de oplossingen voor de toekomst niet altijd in het verleden te vinden zijn. Eenmaal slechts werd hij echt boos op mij, ik verbeeldde mij dat hij bij die gelegenheid dreigend zijn wandelstok enkele decimeters hief. Natuurlijk was het slechts een gebaar, hij sloeg uiteraard niet echt. Toch, als hij het had gedaan had ik het hem niet kwalijk kunnen nemen. In een misplaatste oprisping van sarcasme had ik een betoog van Jaap over de rol van de WMO raad onderbroken, met de opmerking dat wanneer ik iets van de diaconie wilde weten ik me wel bij het echte CDA zou melden. Jaap verwijten, hoe impliciet ook, dat hij tegen het CDA aanschurkte, dat was een belediging die afgestraft had mogen worden. Ik heb me verontschuldigd, onmiddellijk. Want Jaap was van de PvdA, in hart en nieren behoorde hij de partij en de partij hem toe. Al vijfenzestig jaar. Zoals een overlijdensadvertentie in de Leeuwarder Courant zei, hij volgde het Rode Vaandel.

De laatste jaren werd Jaap steeds minder goed ter been. Uiteindelijk ging z’n conditie zo ver achteruit dat hij de deur niet meer uit kwam. Op zes mei bezochten Theun Nicolai en ik het echtpaar voor de laatste maal in hun vertrouwde Herbrandastate. Bij die gelegenheid reikte Theun de Willem Drees erepenning aan zowel Jaap als Dinie uit. De penning staat voor 65 jaar lidmaatschap van de partij. Jaap zat in de stoel waar hij in het verleden zo vaak had gezeten als ik hem bezocht. Ogenschijnlijk was er weinig veranderd. Ogenschijnlijk, enerzijds omdat hij anders dan vroeger niet meer zelfstandig uit die stoel kon komen, maar anderzijds omdat hij geestelijk nog steeds messcherp was. Hij beschreef hoe hij en Dinie ooit, in Delft, lid waren geworden van de PvdA. Over hun leven in de randstad, twaalf jaar had hij voor ons in de raad van Aalsmeer gezeten. En toen, na zijn pensionering, koos het echtpaar voor Buitenpost. En daar in Buitenpost werd hij, de man die gedurende zijn werkzame leven de kost had verdiend als architect, de pionier van de WMO. En met succes. Het afgelopen jaar was het aantal bezwaarschriften op dit gebied nihil, een beter signaal dat het met de zorg in Achtkarspelen op inhoudelijk gebied goed is geregeld kun je niet hebben. Goed geregeld dus. Dankzij al die professionals die in de zorg werken, dankzij onze dorpen waar het gelukkig nog gewoonte is om af en toe naar elkaar om te kijken. En dankzij de inwoners daarvan die graag een handje toesteken wanneer de buurman of buurvrouw hulp nodig heeft. Maar zeker ook dankzij Jaap Coerse, architect van de zorg in Achtkarspelen.

“Elke overwinning begint met strijd” was zijn levensmotto. Ik ben er trots op gedurende dertien jaar lang één van zijn strijdmakkers te zijn geweest!

Sjon Stellinga

Het bericht In Memoriam Jaap Coerse verscheen eerst op PvdA Achtkarspelen.

Het zal een jaar of tien, vijftien geleden zijn dat ik ergens in wat toen nog ‘een rokerig achterafzaaltje’ werd genoemd iets aan de daar aanwezigen stond of zat uit te leggen. Ik weet niet meer waar het was, ik weet niet meer bij welke gelegenheid (heel vaag meen ik me te herinneren dat de invoering van de WMO centraal stond), en ik weet zelfs niet meer welk gezelschap het betrof. Hoewel… al te bijbelvast waren ze niet. Want ergens in mijn betoog greep ik terug op het -door mij als algemeen bekend veronderstelde- verhaal van de Barmhartige Samaritaan. Maar ik schatte het verkeerd in, want onmiddellijk kwam de vraag uit de zaal: “De barmhartige wie…?” En tsja, daar sta je dan achter zo’n microfoon. Moet je echt dat hele verhaal inclusief z’n context uitleggen? Of er juist snel overheen praten, eigenlijk was het ook meer een om m’n betoog extra kracht bij te zetten, het had ook achterwege kunnen blijven. Maar goed, als je snel moet beslissen maak je wel ‘ns de verkeerde keuze, dus ik ging voor het eerste. En dan blijkt het nog een heel avontuur. Iemand ligt gewond langs de kant van de weg, maar gelukkig, er komt iemand aan. En kort daarachter nog iemand. En het zijn niet zomaar voorbijgangers, nee, het betreft een priester en een leviet. “Watte…” werd er vanuit de zaal geroepen. Ik begreep het onmiddellijk, het verhaal was tweeduizend jaar oud en priester en leviet zijn niet meer al te gangbare termen, maar moest ik nu ook nog uitleggen hoe dat precies in elkaar zat? Ik vond er wat op. “Een soort CDA’er en iemand van de ChristenUnie”, verduidelijkte ik. De zaal accepteerde de uitleg dus ik kon verder. Ik verhaalde over de man uit Samaria van wie je het absoluut niet verwachtte maar die juist heel barmhartig bleek. Opnieuw geluid uit de zaal. Inmiddels was ik bijna wanhopig. “Maar als die eerste twee van het CDA en de ChristenUnie kwamen, wie was die derde dan?”. Bijna stond ik van pure ellende met mijn voorhoofd tegen de lessenaar te bonken, maar ik vermande mijzelf. “Weet u wat? Vergeet u dat hele verhaal over die Barmhartige Samaritaan maar, ik ga gewoon verder met de WMO”. De hele zaal knikte instemmend, voor het eerst waren we het eens.

Meer dan een decennium lang heb ik hier geen enkele gedachte meer aan besteed, het kan goed zijn dat ik het verdrongen had. Maar toen gebeurde het volgende, afgelopen donderdagavond. Tijdens of na afloop van een bijeenkomst van raadsleden hier op het gemeentehuis. Raadsleden, ambtenaren en andere betrokkenen met elkaar in gesprek over een aantal van tevoren geagendeerde onderwerpen. Onze fractie, onder aanvoering van fractievoorzitter Theun Nicolai, was in vorm. De fietsbrug versus een eventuele tunnel bij Surhuizum, de beheersstructuur van het zwembad, het rumoer rond het leerlingenvervoer, niets ontsnapte aan zijn aandacht. Het was de Theun zoals we die zo goed kennen, messcherp in zijn vragen, loepzuiver in zijn analyses en glashelder in zijn conclusies. Direct na afloop had ik een volgende afspraak en ik verliet het gemeentehuis. Pas de ochtend daarna hoorde ik dat er tijdens een vervolgbijeenkomst iets heel vervelends was gebeurd. Theun was ongelukkig ten val gekomen en … had zijn heup gebroken. Hulpeloos had hij om zich heen gekeken. En wie schoot te hulp? Een CDA’er? Iemand van de ChristenUnie? Nee, de man die zich om hem bekommerde, die hem vergezelde hem naar het ziekenhuis en die wachtte op het resultaat van de foto’s was iemand anders. Zij naam is Sjoerd Groenhof, hij komt uit Harkema, hij is fractievoorzitter van de FNP en bestond het ooit om vanuit die hoedanigheid een -overigens volstrekt kansloze- motie van afkeuring tegen mij in te dienen.

En plotseling wist ik wat het antwoord op die vraag van tien jaar of meer geleden was, de Barmhartige Samaritaan kwam uit Harkema, bleek lid van de FNP en heette Sjoerd. De PvdA is hem dankbaar!

Het bericht De Barmhartige Samaritaan komt uit Harkema verscheen eerst op PvdA Achtkarspelen.