Pieter Herngreen, fractievoorzitter, januari 2021
Het crisisjaar 2020 voorbij
Hoe anders verliep vorig jaar dan wat we ervan verwachtten. We begonnen de raadsvergaderingen de eerste maanden tamelijk rustig. Maar in maart werd alles anders. Op de raadsagenda stond het controversiële agendapunt ‘Tankstations Oostelijke Randweg’. Er waren duidelijk tegengestelde standpunten in de raad en zelfs binnen onze fractie waren we verdeeld. Voor mijzelf was er de lastige afweging tussen het beginsel van bestuurlijke betrouwbaarheid en onze principes als D66-ers. De overweging dat we niet in de laatste plaats staan voor landschaps- en natuurbehoud, planologische zuiverheid en duurzaamheid, maakte dat we uiteindelijk overtuigd van een goede afweging tegen het bestemmingsplan stemden. Dat ging in tegen het standpunt van het merendeel van onze coalitiegenoten. Dat gaf ongemak in de coalitie, maar heeft ook de robuustheid van onze samenwerking getoond. Het coalitieakkoord bleek niet zo dwingend dat we als coalitiegenoot niet volgens onze eigen uitgangspunten hebben kunnen stemmen. Maar vervolgens kon een afspraak om te bespreken wat dit voor de coalitie zou betekenen niet doorgaan. We gingen in ‘intelligente lock-down’, fysiek bijeen komen was geen optie meer. Jammer, want ik was het gesprek graag aangegaan.
Video vergaderen werd de norm en dat laat geen diepgaande evaluatieve gesprekken toe, althans niet op dat moment. Al met al stond het afgelopen jaar in het teken van kluistering aan het beeldscherm, met fantastische hulp van onze griffie. Zoals we ook videovergaderen in de fractie en in de steunfractie. Maar echt wennen zal het wat mij betreft nooit. Zaken die we goed hebben kunnen behandelen waren onder meer de rekenkamerrapporten over Verbonden Partijen en over Participatie in Doetinchem, de rol van de gemeente in de aanpak van de coronacrisis, de oprichting van een kinderraad en niet als minste de voorjaarsnota. Die voorjaarsnota gaf een niet al te somber beeld van de financiële situatie, maar beheersing van de uitgaven stond voorop. Nog steeds sprongen de tekorten in het sociaal domein het meest in het oog.
De tweede helft
Na de zomer konden we nog fysiek vergaderen in weliswaar een aangepaste [lees: uitgedunde] opstelling, maar die vreugde was van korte duur. Belangrijk was het raadsbesluit tot oprichting van het Sportbedrijf. Met deze verbonden partij en de andere BV’en die Doetinchem eerder oprichtte, voltooide de gemeente de ontwikkeling naar een regiegemeente. De gemeente houdt daarmee de uitvoering van wezenlijke kerntaken in eigen beheer. De dienstverlening in het sociaal domein, cultuur, sport en de fysieke omgeving [BUHA] is ondergebracht in overheids- BV’en. In het najaar hebben we verder ingestemd met een initiatiefvoorstel van de SP voor een referendumverordening. Belangrijk voor Doetinchem is het besluit om een vestiging van Hotel van der Valk toe te laten bij de Europaweg, vlak bij de A18. Wij denken dat de gemeente er een goede voorziening bij krijgt die ook past bij de groeiambities in de begroting 2021 naar 70.000 inwoners die Doetinchem heeft voor de jaren tot 2037. Een begroting trouwens die op zich een redelijk gezond financieel perspectief laat zien en die de raad unaniem [!] heeft vastgesteld.
Het is niet te veel gezegd wanneer ik vaststel dat we in de coalitie een goede samenwerking hebben opgebouwd. Dat willen we zo houden. Maar tegelijkertijd weten we dat 2021 het laatste jaar voor de raadverkiezing is en dat we in maart verkiezingen voor de 2e Kamer hebben. Dat kan invloed hebben op de politieke verhoudingen. Hoe dat D66 zal vergaan moeten we zien. We hebben een gedreven lijstrekker en een helder landelijk programma. Ik hoop dat het profiel dat D66 uitdraagt voor de kiezer aantrekkelijk genoeg zal zijn. Dat is ook belangrijk voor ons in Doetinchem, hoewel de landelijke uitslag niet in alle opzichten voorspellend hoeft te zijn. D66 Doetinchem scoorde de laatste raadsverkiezing buitengewoon goed. Niettemin kán het komende jaar in politiek opzicht spannend worden! We zullen er alles aan moeten doen om D66 in Doetinchem een rol van betekenis te laten spelen.
Wat er komen gaat
Politieke spanningen gelden trouwens niet alleen in onze gemeente. Er staan ons veranderingen te wachten. De Brexit laat de economie niet ongemoeid wat ook gevolgen zal hebben voor de gemeentebegroting. Wat de Britten van hun soevereiniteit mogen verwachten, moeten ze maar zien. Voor mij is duidelijk dat we van Europa afhankelijk zijn – in positieve zin wel te verstaan en ook wat onze soevereiniteit betreft. In een globaliserende wereld waar autocraten een bedreiging voor de democratie zijn [ja, ook in de grootste democratie ter wereld], kunnen we niet verzaken op versterking van de samenwerking binnen Europa. Hoewel we ook daar bedenkelijke ontwikkelingen zien zoals aantasting van de onafhankelijke rechtspraak en persvrijheid en toenemende overheidscorruptie. Wat voor mij vast staat is dat zonder wederzijdse erkenning door de Europese naties van hun afhankelijkheid en noodzaak tot samenwerking, hun voorspoed niet vanzelfsprekend is, evenmin als hun soevereiniteit.
Maar ik wil niet somber zijn. In tegendeel. Ik zie voor Doetinchem het komende jaar met optimisme tegemoet – de pandemie hopelijk voorbij en genoeg [politieke] uitdagingen om onze schouders onder te zetten. We zullen aandacht geven aan het belang van een goede werking van het sociaal domein. Met onder meer accent op de voorzieningen in de jeugdzorg waar de wachtlijsten nog steeds te lang zijn en lang niet ieder kind op tijd op de juiste plek komt. Komend jaar zullen ook duurzaamheid, energietransitie en klimaat en vergroening van onze economie het debat bepalen. De komende discussie over het initiatief voor windturbines aan de Barlhammerweg zal laten zien hoe de gevoelens in onze gemeente liggen. Ik denk dat we als D66 kleur zullen moeten bekennen, maar dan toch eerst bij onszelf te rade gaan. Wat daarbij speelt is namelijk onder meer de vraag hoe Doetinchem haar bijdrage aan de regionale energiestrategie zal invullen. Tenslotte zullen we ons moeten inspannen om gezond uit de crisis te komen. In de eerste plaats natuurlijk individueel, met in achtneming van de maatregelen en je laten vaccineren. Maar ook als coalitiepartij in onze gemeente, met een open oog voor de noden van degenen die door corona zijn getroffen in hun gezondheid, inkomen en welbevinden. Doetinchem slaagt erin een gedegen begroting uit te voeren. De omstandigheden als gevolg van de crisis vragen daarbij om onze politieke afweging tussen wat maatschappelijk en economische wenselijk en wat financieel mogelijk is.
Ik wens iedereen een gezond, voorspoedig en gelukkig nieuw jaar toe.