Poliflw

Door burgerlid Lydi Groenewegen

‘In het eenlinglandschap van mijn moeder is het stil’ is de beginregel uit een van mijn gedichten. Mijn moeder had Alzheimer en woonde in een verpleegtehuis toen ik het schreef. Ik dacht eraan toen ik met mijn rugzak en boodschappenlijstje op het dorpsplein van Herwijnen aankwam, niet ver van het plaatselijke verzorgingstehuis vandaan.

Het was dinsdagmiddag en de dinsdagmiddagmarktkramen stonden op gepaste afstand van elkaar opgesteld met daartussen rood-witte linten en opgestapelde kratten die ons de weg van het wachten wezen. Als eenlingen stonden we in stilte opgesteld. Alsof we in de coulissen stonden tot we op mochten komen.

Toen ik aan de beurt was kreeg ik de volle aandacht van de groentevrouw. Ze reikte me gehandschoend de appels, venkel en preien aan die als glanzende rekwisieten op me lagen te wachten. Ik zag en hoorde alles bewuster op de markt dan ik ooit eerder zag en hoorde.

Bij thuiskomst kwam er een mail binnen met de titel: ‘poëzie-uitwisseling’. Een soort kettingbrief, maar dan met gedichten, van en voor mensen die van poëzie houden. Ik liep naar mijn boekenkast en bladerde door wat bundels. Het mooie van poëzie is dat het ruimte geeft aan degene die het leest, het zijn geen meningen, maar gedachten en beelden die stemmen tot nadenken.

Diezelfde avond had ik een ZOOM-vergadering met de gemeenteraad. Allemaal zaten we in ons eenlinglandschap, met een koptelefoon op. Wachten is kijken en denken. Dat deden we allemaal, online en in stilte. Pas wanneer er een digitaal handje omhoogging kreeg iemand het woord van de voorzitter. Even hoopte ik dat deze vorm van ‘optreden’ een nieuwe dimensie aan het taalgebruik zou geven. Omdat er geen lichaamstaal ingezet kon worden - behalve dan wat gepluk aan kinnen, neuzen en brillen - viel het me nog meer op hoe uitvoerig we onszelf en elkaar herhalen, hoe dichtgemetseld de taal is die we gebruiken, hoeveel woorden er nodig zijn om weinig te zeggen.

Naast me lagen de dichtbundels die ik ’s middags had opgepakt. Op mijn scherm ging het over extra geld voor een jachthaven die gebouwd gaat worden in Geldermalsen, over het robuust op de toeristische kaart zetten van de gemeente, over de bodemkwaliteit, over het terughalen van VTH-taken. Ik hoorde vooral meningen, weinig gedachten en beelden die stemden tot nadenken. Vragen van PvdA en GroenLinks over terugschakelen en herbezinnen om mogelijke nieuwe inzichten in tijden van veranderingen kansen te geven, werden weggewoven.

Ik had op mijn handje willen drukken om onderstaand gedicht van Hester Knibbe voor te lezen. En aan iedereen vragen waar dat dode paard voor zou kunnen staan. Maar ik durfde niet.

Trekken

 

Dood paard. Maar dat zeggen we niet

het gaat om winnen verslepen

tot over de linie. Wij hebben

 

nog idealen melden we grimmig

met rooie zwetende koppen van al dat

 

dood paard. Touw om de nek dus

hakken we eerst de hoeven eraf

om hem lichter te maken, knippen

vervolgens de manen kort. Denken we

 

plots aan het hart hoe zwaar dat kan wegen.

 

Ook dat snijden we uit, kwakken het over de schouder

weg. Blijft het gegeven van die grijnzende

stinkende niet meer te sluiten bek.

 

Hester Knibbe

uit: As, Vuur - gedichten

1,1 miljoen. Nee, dit is niet het bedrag dat ex-politici per jaar opstrijken (al komt dat wel in de buurt...). Dit is ook niet het aantal Nederlanders zonder migratieachtergrond dat nog in ons land leeft (al doen sommige politici dat wel zo lijken). En nee, dit is zelfs niet het aantal vluchtelingen dat de laatste jaren in ons land is opgevangen (al doen sommige politici dat wel zo lijken). Maar wat is het dan wel?

Het is het aantal Nederlanders dat ónder de armoedegrens leeft. Een schokkend aantal als je je bedenkt dat Nederland een van de welvarendste landen ter wereld is en dus meer dan genoeg middelen heeft om al zijn burgers van de eerste levensbehoeften te voorzien. Toch moeten er, van die 1,1 miljoen mensen, zelfs meer dan 100.000 naar de voedselbank. Zij hebben niet eens genoeg geld om hun eigen eten te kopen. En dat terwijl een andere groep van 100.000, de miljonairs, stikt van het geld...

En nee, dit komt niet door de crisis. Door de aantrekkende economie daalt het werkloosheidspercentage in de gemeente Geldermalsen weliswaar vanaf 2014, maar de armoede neemt niet af. Sterker nog: het CBS geeft aan dat de percentage huishoudens met een laag inkomen in Geldermalsen zelfs licht steeg. Ook in Lingewaal is dit het geval, terwijl het percentage in Neerijnen gelijk bleef. Kortom: als je armoede wilt uitroeien, heb je niets aan economische groei.

Het is ook niet zo dat Geldermalsen, Lingewaal en Neerijnen niet hun best doen. Werp een blik op de site van de gemeentes en je ziet dat er van alles bestaat om mensen met lage inkomens te steunen. Van bijzondere bijstand tot een collectieve ziektenkostenverzekering, van individuele inkomenstoeslag tot kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen. Je noemt het en het is er.

Dit moet ontzettend frustrerend zijn voor onze gemeentes. Ze doen zo hun best, maar het leidt niet tot enig resultaat. Het is zelfs zo dat Geldermalsen erg soepel is met het toekennen van deze regelingen, maar dan nog lukt er niets. In Geldermalsen mag je zelfs als je 120% van de bijstandsnorm verdient nog individuele inkomenstoeslag aanvragen. In andere gemeenten is dat vaak 100, 105 of 110%.

De grote vraag is natuurlijk hoe het kan dat dit niet werkt. Eén ding is zeker: het ligt niet aan een ruim of minder ruim beleid wat betreft de regelingen voor minima. De 9 gemeentes in Nederland waar het percentage armen in de periode 2011-2016 wel afneemt (CBS, 2017), laten dit zien. Gemeente Texel heeft bijvoorbeeld een ruim beleid, terwijl de gemeente Horst aan de Maas heel strikt is. In beide gemeentes neemt het percentage af. Alhoewel, dit is zo licht dat het volgend jaar alweer anders kan zijn...

Wat is het dan? Het zijn niet de gemeentes, het is niet de economie, maar wel onze regering! Roeland van Geuns, lector armoede-interventies aan de Hogeschool van Amsterdam legt uit hoe dat zit: “De vaste lasten – huur, gas, water, licht, zorgverzekering – zijn de laatste jaren structureel gestegen. Het wettelijk minimumloon, de bijstandsnormen en toeslagen zijn daarbij achtergebleven.”

Laten we er eens twee uitpikken om te kijken of Van Geuns gelijk heeftt

Berekening geldt voor 2 volwassenen, 2 kinderen, 4000 kWh elektriciteit, 1800 m3 gas

 

  ODE stroom excl. BTW Energiebelastingstroom en gas excl. BTW Totaal 4-persoonshuishouden  incl. BTW 2017 €58,22 €859,59 €1110,55 2018 €104,10 €879,03 €1189,59 Stijging €45,88 €19,44 €79,04

 

Ditzelfde paar met 2 kinderen heeft een besteedbaar inkomen van € 1830 per maand nodig om in de basisbehoefte te kunnen voorzien (basisbehoeftebudget Sociaal Cultureel Planbureau). Lukt dat met een bijstandsuitkering? Nee. Hun bijstandsuitkering ligt op 100% van het netto minimumloon  en komt uit op € 1594,20.

De regering geeft veel geld aan gemeentes om armoede tegen te gaan, maar verhoogt      ondertussen de vaste lasten, het lage btw-tarief én schijf 1 van de inkomstenbelasting. Hypocriet? Jazeker. Effectief? Absoluut niet!

Helaas kunnen we alleen op gemeentelijk niveau iets voor je doen. Ik zou graag vandaag nog een wetsvoorstel indienen om dit vreselijke beleid van onze regering terug te draaien, maar die bevoegdheid heb ik helaas niet. En tóch is er hoop!

GroenLinks West Betuwe heeft namelijke slimme plannen om dit hardnekkige probleem toch te verhelpen. Wij begrijpen als geen ander dat het zeer stressvol is als je steeds te weinig of net genoeg geld hebt. Wij snappen dat dat je ongelukkig kan maken. Wij begrijpen dat je er slecht van slaapt. Daarom hebben wij toch wat nieuwe plannen bedacht om je te steunen.

Wij willen een debat over het basisinkomen en steunen het regionale initiatief om een pilot te starten.

Wij willen af van de onnodige en soms vernederende regels voor mensen met een bijstandsuitkering. Zij mogen bij ons wat meer bijverdienen, vrijwilligerswerk doen en er wordt minder dwang toegepast. Er komt één aanspreekpunt voor inwoners met hoog opgelopen schulden met gericht advies en persoonlijke begeleiding en GroenLinks wil het gesprek aangaan met de grote schuldeisers (Ziektekostenverzekeraars, Woningcorporaties). Samenwerking met SchuldHulpmaatjes wordt aangemoedigd en we maken gebruik van hun kennis en ervaring om de gemeentelijke werkwijze te verbeteren: meer begrip, begrijpelijke taal en oplossingen die mensen echt helpen, zijn nodig.

De gemeente kan soms (een deel van) ontstane schulden overnemen. Niet uit liefdadigheid - mensen betalen hun schulden later terug - maar als zinnige investering om mensen weer perspectief te bieden.

Bron: Verkiezingsprogramma GroenLinks West Betuwe 2018 - 2022.

21 november mag jij stemmen. Kies voor een gemeente met minder armoede. Kies GroenLinks West Betuwe.

Felix Ooteman

Nummer 4 GL West Betuwe

Medewerker Stichting Betuwe Wereldwijd

Bronnen:

Klerks, M. (2018). Aantal armen daalt maar zeer beperkt,

https://www.telegraaf.nl/financieel/1549077/aantal-armen-daalt-maar-zeer...

 

Auteur onbekend (2018). Feiten en Cijfers Voedselbanken Nederland - 2018,

https://voedselbankennederland.nl/wp-content/uploads/2018/08/Feiten-en-C...

 

Redactie nu.nl (2018). Aantal miljonairs in Nederland hoogste niveau ooit gemeten,

https://www.nu.nl/geldzaken/5456237/aantal-miljonairs-in-nederland-hoogs...

 

Waar staat je gemeente (2018). Werk en inkomen,

https://www.waarstaatjegemeente.nl/dashboard/Werk-en-inkomen/

 

CBS (2017). Laag en langdurig laag inkomen naar gemeente,

https://www.cbs.nl/nl-nl/maatwerk/2018/03/laag-en-langdurig-laag-inkomen...

 

Gemeente Geldermalsen (2018). Werk en inkomen,

https://www.geldermalsen.nl/Inwoners/Digitale_Balie/Werk_en_inkomen

 

Gemeente Neerijnen (2018). Werk en inkomen,

https://loket.neerijnen.nl/producten/werk_en_inkomen

 

Gemeente Lingewaal (2018). Werk, geld en uitkering,

https://sociaal.lingewaal.nl/is/een-vraag-over-2/werk-geld-en-uitkering

 

Gemeente Geldermalsen (2018). Individuele inkomenstoeslag,

https://www.geldermalsen.nl/Inwoners/Digitale_Balie/Werk_en_inkomen/Mini...

 

Gemeente Texel (2018). Voor wie is bijzondere bijstand?

https://www.texel.nl/mozard/!suite86.scherm0325?mVrg=5539

 

Gemeente Horst aan de Maas (2018). De individuele inkomenstoeslag,

https://horstaandemaas.nl/Inwoners/Werk_en_inkomen/Toeslagen/De_individu...

 

Pelgrim, C. (2018). Zo proberen gemeenten armoede tegen te gaan,

https://www.nrc.nl/nieuws/2018/06/15/zo-proberen-gemeenten-armoede-tegen...

 

Energievergelijken (2018). Je energiekosten stijgen flink in 2018,

https://www.energievergelijken.nl/blog/energiekosten-2018-stijgen-flink

 

SCP (2016). Waar ligt de armoedegrens?

https://digitaal.scp.nl/armoedeinkaart2016/waar_ligt_de_armoedegrens/

 

Rijksoverheid (2018). Wat is de bijstandsnorm?

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bijstand/vraag-en-antwoord/wat-...

 

Rijksoverheid (2018). Rekenhulp: minimumloon berekenen,

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/minimumloon/rekenhulp-minimumlo...

 

Verkiezingsprogramma GroenLinks West Betuwe (2018). Groen, Sociaal en Open,

https://westbetuwe.groenlinks.nl/sites/groenlinks.nl/files/downloads/new...

 

Sporten. De een vindt het leuk, de ander niet. De een vindt het belangrijk, de ander niet. De een kan het goed, de ander... ehm... wat minder.

Veel mensen zullen óf steeds voor de eerste optie kiezen, óf steeds voor de tweede optie. Logisch, want als je iets niet goed blijkt te kunnen, vind je het al snel niet meer leuk en waarschijnlijk ook minder belangrijk. Je zal je eerder focussen op dingen die je wel kan. Daar kan je voldoening uit halen en daarom vind je dat wel leuk

Bij mij werkt dit echter anders. Ik vind sport leuk en belangrijk, maar echt goed kan ik het niet. Dat komt omdat ik een beperking heb: CP (Celebrale Parese). Hierdoor werkt mijn rechterhelft niet optimaal. Nou heb ik geluk dat ik het héél licht heb en dat je het daardoor niet kan zien. Ik word nooit aangesproken op mijn beperking. Wel zeggen mensen af en toe dat ik zo goed loop. Ze halen mij dan door elkaar met mijn tweelingbroer, die veel zwaardere CP heeft dan ik. En nee, dat is niet leuk. Niet omdat hij anders loopt, niet omdat hij zielig zou zijn (dat is hij net als andere beperkten niet!), maar wel omdat hij er minder makkelijk bij kan horen.

Doordat ik veel te maken heb met mensen met een beperking, kan ik dat laatste met absolute zekerheid zeggen. Ik voetbal in een G-team en ik doe vrijwilligerswerk bij een goed doel waar dit soort mensen ook werken. Zodoende heb ik ook vrienden met een beperking. Door hun ervaringen, door die van mijn broer én door die van mezelf weet ik hoe belangrijk inclusie is.

Een vijftal jaar geleden moest ik op mijn middelbare school hoogspringen. Dan moet je gelijktijdig afzetten met beide benen. Onmogelijk met mijn problemen. Toch deed ik mee. Ik was net begonnen op de middelbare school en moest en zou erbij horen. Ik wilde niet weer gepest worden, zoals op de basisschool. Als je anders bent, heb je toch meer kans op pesterijen.

Natuurlijk ging dat hoogspringen niet. Ik barstte in huilen uit. Gelukkig was de gymdocente in kwestie zo handig om er iets tegen de klas over te zeggen. Dat scheelde wel.

Dit liep dus nét goed af, maar natuurlijk loopt het ook wel eens niet goed af. In groep 8 gingen mijn broer en ik bijvoorbeeld een kijkje nemen op een middelbare school. Dat was bepaald niet geslaagd: mijn broer werd uitgelachen omdat hij door zijn spasme heel anders loopt. Dat deed hem pijn. Dat deed mij pijn.

Dat was 6 à 7 jaar geleden. Is er in de tussentijd veel verbeterd? Nee. Nivel en het Trimbos-instituut voerden in opdracht van het College van de Rechten van de Mens een onderzoek uit onder Nederlanders met en zonder beperking (2016). Hier komen een aantal schokkende resultaten uit naar voren:

 

 

Totale bevolking

Mensen met lichamelijke beperking

Mensen met psychische aandoening

Betaald werk

75%

36%

22%

Bezoekt regelmatig buurtvoorziening

74%

66%

40%

 

 

Volgens Nivel waren de cijfers 4 jaar daarvoor vrijwel hetzelfde!

Nu is mijn gemeente, Geldermalsen, een van de koplopergemeentes op het gebied van inclusie. De VNG (Vereniging Nederlandse Gemeentes) heeft Geldermalsen en 24 andere gemeentes deze opdracht gegeven. Wat het inhoudt? Dat Geldermalsen zelf invulling mag geven aan het VN-Verdrag Handicap uit 2016. Volgens dit verdrag moeten ‘mensen met fysieke, psychische en verstandelijke beperkingen volwaardig en gelijkwaardig kunnen meedoen en meebeslissen in de samenleving’. Dan moet er nog wel wat gebeuren, gezien de cijfers!

Geldermalsen heeft hiervoor een inclusieoverleggroep ingesteld. Hierin zitten ervaringsdeskundigen en hulpverleners. Samen bedenken zij hoe Geldermalsen en straks West Betuwe mensen met een beperking wél kan laten meedoen. Zeer belangrijk, want dat wat mijn broer overkwam, mag niet weer gebeuren!

21 november, de dag dat de inwoners van West Betuwe een nieuwe gemeente kiezen, gaat ook hierover. Elke partij zal zeggen dat ze voor inclusie is. Maar besteedt elke partij er ook aandacht aan in de campagne? Denk het niet. Het zal gaan over woningbouw, over de AVRI, maar over de rechten van mensen met een beperking...? Ho maar, daar valt haast geen stem mee te winnen zullen ze denken. Daar zullen ze wellicht enigszins gelijk in hebben, maar dat maakt het niet minder belangrijk! Politiek gaat niet om stemmen winnen. Politiek gaat om problemen oplossen en om het zo gelukkig mogelijk maken van de bevolking. Lossen we hier een probleem mee op? Ja, een hardnekkig probleem zelfs! Maken we hier mensen gelukkig mee? Ja, nogal. Niemand met een beperking zal meer uitgelachen worden, niemand zal meer vanwege zijn beperking afgewezen worden voor een baan.

Daarom moet de nieuwe gemeente van inclusie een prioriteit maken. Het moet niet onderop de stapel belanden. Want al die mensen met een beperking, die kunnen niet wachten! Die willen er nú bijhoren, die willen nú een baan!

Ps Als je inclusie ook belangrijk vindt, stem dan vooral NIET op de partijen die schandalig genoeg tegen de volgende motie hebben gestemd.

SP: voor DENK: voor SGP: voor FvD: tegen PvdA: voor 50Plus: voor CDA: voor GL: voor D66: voor CU: voor PvdD: voor VVD: tegen PVV: voor

Felix Ooteman Nummer 4 GroenLinks West-Betuwe Medewerker Stichting Betuwe Wereldwijd

Bronnen

Redactie Nieuwsblad Geldermalsen (2018). Geldermalsen koploper op het gebied van inclusieGemeente Geldermalsen (2018). Actielijst Iedereen doet mee 2018Kok, J. (2018). Geldermalsen zet zich in voor een 'Inclusieve samenleving'Tweede Kamer der Staten-Generaal (2018). Motie van het lid Renkema over per arbeidsmarktregio inventariseren hoe mensen met een arbeidsbeperking aan werk worden geholpenRedactie Nivel (2018). Meedoen in de samenleving met een beperking nog altijd niet vanzelfsprekend