Poliflw

Geschreven door Muus Visser

Gemeenten hebben in toenemende mate last van bijplaatsingen: afval dat naast ondergrondse containers wordt gedumpt. Maatregelen als ‘containertuintjes’, cameratoezicht en eventueel de afschaffing van het betalen per afvalzak moeten uitkomst bieden.

Bewoners van bepaalde Arnhemse wijken spreken gekscherend inmiddels van ‘Palermo aan de Rijn’, zoveel afval belandt er op de plateaus naast de containers. Uit een steekproef van de Gelderlander bleek dat bijna 1 op de 5 containers rondom is vervuild. ‘We hebben zo’n 1400 containers in Arnhem, dus reken maar uit hoeveel dat er zijn,’ zegt raadslid Vincent Bouma.

Bijplaatsingen zijn geen specifiek Arnhems probleem. Landelijke cijfers ontbreken, maar een rondje langs nieuwssites leert dat de problematiek speelt van Roosendaal tot Enschede. De een wijst op de volle containers als oorzaak van het probleem; nieuwe zakken passen er niet meer in, waarop bewoners deze naast de container achterlaten. Met alle gevolgen van dien: irritatie bij buren, stankoverlast en ongedierte in de buurt.

Bouma: ‘Rond 20% van de afvalcontainers is het een puinhoop’

Anderen zien diftar (afkorting van gedifferentieerde tarieven) als de boosdoener. Dit systeem houdt grofweg in dat bewoners betalen per weggegooide afvalzak of hoeveelheid afval, in plaats van een vast bedrag per jaar aan afvalstoffenheffing. Volgens het Centraal Planbureau (CPB) geeft het systeem huishoudens een prijsprikkel om de hoeveelheid restafval terug te dringen. De negatieve lezing zou zijn dat het huishoudens een prikkel geeft hun afval niet in de container te deponeren, maar daarnaast of in openbare afvalbakken. Toch zou dit ‘onwenselijke neveneffect’ klein zijn in vergelijking met de behaalde positieve resultaten, aldus het CPB vorig jaar.

Lokale PvdA-politici in verschillende gemeenten herkennen het afvalprobleem in hun gemeenten. Wat zien zij als de oorzaak? En, belangrijker, zijn er oplossingen?

VANG-doelstellingen

De term bijplaatsingen vindt Arjan de Vries ‘wel heel keurig’, bijna eufemistisch eigenlijk. ‘Het is gewoon aso-gedrag,’ zegt de Almelose fractievoorzitter. Ook Almelo kent het probleem van afval dat naast de container wordt achtergelaten. ‘Maar we hebben een wethouder die er bovenop zit.’

De gemeente werkt (nog) niet met diftar, een heikel punt in de gemeenteraad, vertelt De Vries. Zelf heeft hij ook zijn twijfels bij het systeem. ‘De discussie over diftar loopt al jaren en is nog niet beslecht. De invoering zelf is kostbaar en ik denk daarnaast dat het bijplaatsingen in de hand werkt. Deze gemeenteraad gaat daar niet meer over beslissen.’

De Vries: ‘Het is gewoon aso-gedrag’

In Arnhem werd diftar juist onlangs ingevoerd; per 1 juli werkt de gemeente met het principe van betalen per afvalzak. ‘Daar zijn wij als PvdA belangrijk in geweest, want wij hebben het voorstel aan een meerderheid geholpen,’ zegt raadslid Bouma. De invoering duurde 6 jaar. ‘Het is bekend dat rond de invoer en de periode daarna het aantal bijplaatsingen flink toeneemt. Dat is ook in Arnhem het geval; die hoeveelheid is omhoog geschoten.’

Toch ziet Bouma diftar vooralsnog als het beste systeem. Ten eerste om de hoeveelheid restafval per inwoner omlaag te brengen. In 2014 stelde het kabinet Rutte II acht ‘VANG-doelstellingen’ vast, waarbij VANG staat voor ‘Van afval naar grondstof’. Een van de doelstellingen is de hoeveelheid restafval per inwoner naar 100 kg per jaar te krijgen in 2020. ‘Diftar helpt daarbij,’ stelt Bouma, ondersteund door cijfers van de Benchmark Afval.

Ten tweede moet de gemeente de afvalstoffenheffing betaalbaar houden; de kosten van de afvalophaal worden één op één doorberekend aan de inwoners. Bouma: ‘Je moet als gemeente iets doen, anders loopt het uit de klauwen.’ In 2018 werkte zo’n 50 procent van de gemeenten in Nederland met diftar.

Bloemetjestapijt

Een mogelijke oplossing voor minder bijplaatsingen wordt gezocht in de containertuintjes. Daarbij lijken gemeenten uit te gaan van de broken window theorie, die stelt dat een vervuilde omgeving meer vuil aan zal trekken. Omgekeerd heeft een onderhouden en schone buurt een preventief effect ten aanzien van ongewenst gedrag en kleine criminaliteit, zoals vandalisme. Een container in een net aangeharkt (kunst)tuintje zou binnen die logica moeten zorgen voor minder bijplaatsingen. En het werkt, tot op zekere hoogte, zegt André Boersma. Het Enschedese PvdA-raadslid vertelt dat het aantal bijplaatsingen rond containers met ‘bloemetjestapijt’ wel degelijk afnam. ‘De proef met tuintjes was redelijk geslaagd. Maar op een gegeven moment gaat dat kunstgras kapot en moet er gezocht worden naar geld om dat te vervangen.’

Boersma: ‘De proef met containerstuintjes is redelijk geslaagd’

Ook het Arnhems raadslid Bouma wijst op de kosten. ‘We hebben simpelweg niet de ruimte in de begroting om bij alle containers tuintjes aan te leggen.’ Hij is voorzichtig positief over de containerhofjes. ‘In een wijk waar veel bijplaatsingen plaatsvonden lijkt het nu beter te worden. Het vervelende daar is dat mensen in een rolstoel of scootmobiel niet meer bij de container konden. Daar gaan we vragen over stellen.’

In Almelo wordt ondertussen geëxperimenteerd met zwaarder geschut. Eerder plaatste de gemeente al camera’s bij twee milieustraatjes, zoals de ondergrondse containers er genoemd worden. ‘Dat schijnt een succes te zijn,’ vertelt fractievoorzitter De Vries. ‘Het bijplaatsen zelf is daardoor verminderd en we hebben wat overtreders kunnen bekeuren.’

Het heterdaadje

De camera’s zijn in Almelo niet het enige wapen in de strijd tegen bijplaatsingen; recentelijk introduceerde de gemeente het ‘heterdaadje’, een container die begint te loeien wanneer er afval naast wordt gezet. ‘Gooi je afval in de afvalbak,’ sommeert de container.

Een goed idee, vindt Boersma, die denkt dat bijplaatsingen een ‘mentaliteitsprobleem’ zijn. ‘Zo’n alarm geeft de buurt een signaal, dat laat weten dat er iets gebeurt. Misschien verhoogt het de drempel het afval naast de bak achter te laten.’ Hij pleit voor een heldere campagne die in klare taal uitlegt wat de financiële gevolgen kunnen zijn van bijplaatsingen: als je nu je afval niet in de container plaatst, betaal je op termijn zoveel euro per zak. Boersma verwacht daarnaast dat de bijplaatsingen af zullen nemen na de coronacrisis. Boersma: ‘Dan gaan de mensen weer aan het werk en is er minder tijd om het hele huis op te ruimen.’

Bouma: ‘Zonder werkbaar alternatief Diftar afschaffen is onverstandig’

In Arnhem werd ruim een maand na invoering van diftar alweer gekeken naar afschaffing van het systeem om het afvalprobleem te tackelen. De lokale SP heeft aangekondigd samen met burgers hierover een referendum te willen organiseren. Bouma: ‘Zonder dat ze hierbij een werkend alternatief presenteren.’

Om tot een referendum te komen zijn aanvankelijk 750 handtekeningen nodig, later nog eens 3000. ‘En die gaan er wel komen,’ verwacht Bouma. ‘Het referendum wordt in dat geval waarschijnlijk tegelijk gehouden met landelijke verkiezingen, anders komen er te weinig mensen op af. Dan kan diftar in Arnhem zomaar weer sneuvelen.’

Het bericht Tuintjes, camera’s en een alarm tegen afval naast de bak verscheen eerst op PvdA afdeling Enschede.

👉Ons Raadslid André heeft vragen gesteld over instabiele zoutcavernes. Zijn ze wel veilig?

👉Ons raadslid Deniz heeft vragen gesteld aan het college over spookjongeren. Ook deze jongeren verdienen toekomstperspectief!📢

Onze speeltuinen. Speeltuinen betekenen heel veel voor onze stad, ze bieden een sociale ontmoetingsplek, het is een plek waar kinderen echt kind kunnen zijn en een maatschappelijke functie biedt voor de mensen die er komen. Speeltuinen zijn zoveel meer dan een plek om ongestoord te kunnen spelen. Verschillende clubjes kunnen er terecht en een speeltuin is een laagdrempelige, centrale plek in de buurt. Voor veel mensen voelt het dan ook als een thuis, ook in de zomer tijdens de Jeugd ViVa,wie is daar niet geweest als kind.

Buurten en wijken veranderen, bezoekers veranderen en Enschede verandert. Daarom willen we samen met de speeltuinen goed kijken hoe zij de Speeltuinen van de Toekomst kunnen worden. Want dat ze van belang zijn voor eigenlijk alle Enschedeërs, jong en oud, dat is duidelijk en dat geeft ons als stadsbestuur en raadsleden de verantwoordelijkheid vooruit te kijken. Wij denken dat speeltuinen onder andere op het maatschappelijke veld van onschatbare waarde kunnen zijn, waarbij actief en gevarieerd programmeren een belangrijke rol speelt. Speeltuinen zijn nu ten dele afhankelijk van wat er zich aandient. Daarom willen wij dat de wethouder, samen met het stichtingsbestuur actief op zoek gaat naar samenwerkingen met professionals, wijkteams, scholen en andere partners in de wijk, om zo te zorgen voor een brede basis voor verdere ontwikkeling.

Kijken naar de toekomst vraagt om visie, lef en durf om veranderingen in te zetten. Maar om dat te kunnen doen moet je wel enige zekerheid voelen over je voortbestaan. Wij dragen onze speeltuinen een warm hart toe en laten de Stichting Enschedese Speeltuinen niet in de steek.

In de afgelopen dagen bereikte ons het bericht dat niet iedereen zekerheid voelt over het voortbestaan van de Stichting Enschedese Speeltuinen en dat de financiële bodem in zicht is. Daarnaast zien we in een recent rapport (NUSO 2018) dat het onderlinge vertrouwen tussen de gemeente Enschede en de speeltuinen flink onder druk is komen te staan. Dit rapport staat op de agenda van de gemeenteraad, direct na de zomervakantie. Tot die tijd hebben wij de wethouder op pad gestuurd om gesprekken te voeren met het bestuur van de stichting om er gezamenlijk uit te komen. Juist zodat de speeltuinen van nu ook de speeltuinen van de toekomst zijn!

Het bericht Speeltuinen van de toekomst verscheen eerst op PvdA afdeling Enschede.

👉Gisteren heeft ons raadslid Deniz Dönmez vragen gesteld aan het college over de groeiende groep laaggeletterden. De cijfers liegen er niet om 18% van de 14 jarigen is laaggeletterd en één op de drie basisscholen heeft technisch lezen niet op orde. Ieder kind verdient een goede start op school en in de samenleving. 📚

👉De motie van onze fractie om meer geld te vragen aan Den Haag voor de jeugdhulp is unaniem aangenomen! Het is toch echt te gek voor woorden dat de gemeente zware tekorten heeft doordat Den Haag niet genoeg geld geeft aan de gemeenten 😕

👉Ons raadslid Deniz Dönmez heeft gisteren de 1 mei speech gehouden op de bijeenkomst die we samen hebben georganiseerd met de FNV, SP, GroenLinks en NCPN. Zijn bijdrage kan je hier beluisteren!😎

Ons raadslid Rienke heeft vragen gesteld aan het college over Right to Challenge. In het artikel van de Tubantia lees je hoe dat zit! 😎

De PvdA maakt zich zorgen over de stijgende energiekosten. Dit jaar zal de rekening met gemiddeld € 334,- stijgen en dat is voor veel inwoners teveel gevraagd. Energiearmoede ligt op de loer en dat moeten we voorkomen. Daarom vragen wij van het college een proactieve houding, in plaats van afwachten op wat er komen gaat. Afgelopen maandag stelden wij daarom vragen aan het college.

Onze zorgen worden door wethouder Kampman gedeeld, hij is zich ervan bewust dat sommige inwoners het moeilijk gaan krijgen. Hij is bereid via de VNG een lobby te voeren richting het Rijk en is samen met meerdere organisaties bezig met vroegsignalering om problemen te voorkomen of om er op tijd bij te zijn.

Wij zullen de landelijke ontwikkelingen scherp in de gaten houden en zullen waar nodig weer aandacht vragen voor dit onderwerp.

Lees meer:

Gezien de recente onrust rondom deze onverwachte stijging wil de PvdA van het college het volgende weten:

Deelt het college de zorgen van de PvdA dat een deel van de inwoners van Enschede deze verhoging niet kan betalen? Zo ja, wat gaat het college doen met deze zorgen? Zo nee, waarom heeft het college deze zorgen niet? Naar aanleiding van de berichtgeving afgelopen weekend blijkt onze vraag om compensatie nog te vroeg,  het Rijk is namelijk voornemens eerst te wachten op de koopkrachtberekening in maart. Blijft de vraag aan het college, wat  kunnen wij in de tussentijd pro actief doen om te voorkomen dat mensen in de problemen komen, of wat kunnen we doen als mensen daadwerkelijk al in de problemen zijn? Is het college bezig met een lobby richting Den Haag, om deze kosten zo snel mogelijk vergoed te krijgen of een toezegging te krijgen dat de compensatie zo snel mogelijk naar gemeenten wordt overgemaakt? Is het college bereid zo snel mogelijk afspraken te maken met energiebedrijven om bij betalingsproblemen sneller dan gebruikelijk te kunnen reageren, om boetes en afsluiting te voorkomen?

Het bericht Zorgen over stijgende energiekosten verscheen eerst op PvdA afdeling Enschede.

Op 16 juli 2018 werd ik opnieuw lid van de gemeenteraad van Enschede. Na de raadsperiode 2006/2010 en de maanden september 2013 tot maart 2014 trad ik nogmaals toe als raadslid. Deze keer omdat Arjan Kampman wethouder werd en ik de eerste opvolger was. Ik deed het van harte, omdat ik nog steeds dezelfde ambitie en drive voel voor de PvdA en voor Enschede.

Er is in de loop der  jaren wel veel veranderd. Zo waren we in de raadsperiode 2006/2010 nog met 15 fractieleden en nu nog met 4, en zaten er in die periode 8 partijen in de gemeenteraad tegen 12 nu. Dat maakt de spoeling dun en het is moeilijker een coalitie te vormen. Dat lukte uiteindelijk na 4 maanden met specifieke portefeuilles voor 5 wethouders. De PvdA kreeg het pakket sociaal domein. Een zware portefeuille met veel haken en ogen, maar de PvdA zou de PvdA niet zijn als we dat niet aankunnen.

Door de lange formatie kwam de programmabegroting al snel. Daarbij werd duidelijk dat de financiële positie van de gemeente onder druk staat. We moeten roeien met de riemen de we hebben en voor nieuwe initiatieven is weinig geld. Dat is lastig, want we hebben ideeën genoeg!

In de gemeenteraadsvergaderingen gaat het vaak over reeds genomen besluiten die opnieuw worden geagendeerd met als gevolg oeverloze discussies en moties over en weer.

Door de lange formatieperiode heeft ook de ontwikkeling van nieuw beleid vertraging opgelopen. Het college is nog ver weg van doelstellingen zoals het ontwikkelen van een gemeentelijke energievisie om de doelen van de klimaatafspraken te behalen.

Maar ook zijn er successen behaald. Er is een Enschede Akkoord tot stand gekomen, dat de burger meer mogelijkheden wil bieden om zich te mengen in besluitvormingsprocessen, er komen een paar vuurwerkvrije zones, en er is meer grip op de ondergrond met voorwaarden waaraan bedrijven als AKZO zich moeten houden. Na een lange discussie over de gemeentelijke belastingen (de OZB) en de rechtsongelijkheid daarin voor de agrarische sector heb ik namens de PvdA met succes een motie ingediend, waarmee de wethouder op landelijk niveau moet lobbyen voor een derde OZB categorie die meer recht doet aan deze sector. Een uitdaging is de komst van de nieuwe Omgevingswet, die burgers meer participatie moet geven bij de ontwikkeling van Enschede.

Nu, na 150 dagen, is het even wachten op de gemeentelijke jaarrekening om te kijken of het afgelopen jaar geld over is gebleven om te besteden aan initiatieven voor onze mooie stad. Er is nog veel werk te doen. Wij zullen daar als PvdA de schouders onder zetten!

 

Het bericht Na de eerste 150 dagen gemeenteraad..  verscheen eerst op PvdA afdeling Enschede.