Poliflw

De coalitie heeft een akkoord bereikt over een breed pakket voor de aanpassing van de asielprocedures voor kinderen en gezinnen. Fractieleider Sybrand Buma: ‘We hebben een evenwichtig akkoord bereikt, dat zowel perspectief biedt voor gezinnen en kinderen die lang in een uitzichtloze positie hebben verkeerd, maar dat tegelijkertijd het beleid aanscherpt om nieuwe schrijnende gevallen te voorkomen’. Het pakket omvat een herbeoordeling van de ruim 700 gezinnen, die op dit moment niet in aanmerking komen voor het kinderpardon. Deze aanvragen worden opnieuw beoordeeld op basis van het criterium of zij gedurende aanvraag steeds beschikbaar zijn geweest voor de vreemdelingendiensten. Dit betreft het overgrote deel van deze groep. Het overleg in de coalitie volgde op het voorstel dat onze woordvoerder Madeleine van Toorenburg samen met coalitiepartner D66 heeft gedaan voor een versoepeling van het kinderpardon. Van Toorenburg: ‘Het huidige stelsel functioneert niet meer zoals het bedoeld is. Aan de ene kant zien we dat gezinnen met kinderen die hier geworteld zijn worden vastgezet en uitgezet, terwijl aan de andere kant uitgeprocedeerde asielzoekers niet worden aangepakt en uitgezet maar wel zorgen voor veel overlast en onrust. Dit kan ik niet meer uitleggen.’ De voorstellen die vandaag zijn gepresenteerd komen tegemoet aan de zorgen van het CDA en D66. Afgesproken is dat de aanvraag van de hele groep van 700 gezinnen opnieuw wordt beoordeeld op basis van wat aangeduid kan worden als een beschikbaarheidscriterium. Tot die herbeoordeling worden de uitzettingen gestaakt. Dit betekent dat de zo lang slepende zaken opnieuw worden bekeken met een versoepeling van de eisen. Ook is overeengekomen dat na de herbeoordeling van deze groep de pardonregeling wordt beëindigd. Die leverde inmiddels toch al nauwelijks iets op. Bovendien komt de commissie-Van Zwol nog voor de zomer met voorstellen om de procedures te verkorten. Ook wordt geïnvesteerd in extra capaciteit voor de IND. Op die manier worden nieuwe schrijnende gevallen voorkomen, want gezinnen wachten nu veel te lang op een beslissing. De coalitie heeft ook overeenstemming bereikt over een wijziging van de discretionaire bevoegdheid. Deze bevoegdheid van de staatssecretaris wordt vervangen door een schrijnendheidstoets door het hoofd van de IND. Voor de toepassing van deze toets kan onafhankelijk advies worden gevraagd. Dit voorstel is in lijn met een CDA motie van vorig jaar, waarin ook werd gevraagd om de toets te verplaatsen van het eind van de procedure naar de eerste fase waarin een asielverzoek is aangevraagd. Op die manier blijft de mogelijkheid bestaan om schrijnende situaties, die buiten de regels vallen, toch mee te wegen. Daarnaast zal worden geïnvesteerd in de capaciteit van de Immigratiedienst IND. ‘We zien nu procedures vastlopen dat leidt tot lange wachttijden met als gevolg schrijnende gevallen die we zouden kunnen voorkomen. Gezinnen met kinderen moeten daarbij voorrang krijgen’, aldus van Toorenburg. Door dit nieuwe akkoord mogen er meer mensen in Nederland blijven. Daar tegenover staat dat de vrijwillige overname van vluchtelingen uit oorlogsgebieden zal worden verminderd van 750 naar 500. Dit zorgt voor een nieuwe balans en een evenwichtiger asielbeleid waar wij als CDA voor staan. Het akkoord binnen de coalitie betekent goed nieuws voor een groot deel van de gezinnen, die al lange tijd in onzekerheid verkeren. Zij krijgen een nieuw perspectief om zich in Nederland te vestigen. Maar het akkoord betekent ook dat het stelsel op een aantal punten wordt aangescherpt, waardoor we in de toekomst nieuwe schrijnende gevallen trachten te voorkomen. Dankzij de vele gesprekken, vanuit onze eigen partij, advocaten, rechters en belangenorganisaties zijn wij uiteindelijk gekomen tot dit resultaat.

De zorgen over migratie en integratie zijn groot. En het zijn zeer terechte zorgen. Veel mensen hebben het gevoel dat het ze over de schoenen begint te lopen. Dat migratie naar Nederland onbeheersbaar wordt, terwijl integratie van nieuwkomers nog steeds problematisch is. Betrokken mensen zijn nog altijd bereid om echte vluchtelingen te helpen, maar problemen veroorzaakt door lieden die niet als vluchteling erkend worden, stuiten velen tegen de borst. Ook ons bereiken de berichten over jonge Noord-Afrikaanse mannen die in en rond asielzoekerscentra onrust veroorzaken en zelfs misdrijven plegen. Het is onbestaanbaar dat daartegen zo lastig kan worden opgetreden, omdat landen van herkomst weigeren ze terug te nemen.De realiteit is dat de migratiecrisis waar wij mee te maken hebben zo omvangrijk is, dat Nederland het niet alleen kan oplossen. Dat is echt onmogelijk. En ook op Europees niveau is het lastig eenduidige effectieve oplossingen te vinden om de migratie te controleren en reguleren. Het is een mondiaal vraagstuk. Daarom zullen we wereldwijd moeten samenwerken om ervoor te zorgen dat de druk op met name West Europa, afneemt.Het migratiepact van de Verenigde Naties is een begin van de oplossing. Wat nu voorligt kan op de steun van het CDA rekenen. Het biedt eindelijk de mogelijkheid om ook andere landen op hun verantwoordlijkheden te wijzen. Bijvoorbeeld om de voedingsbodem voor migratie weg te nemen, mensenrechten te respecteren, fatsoenlijke regels te maken voor arbeidsmigranten uit de regio en eigen onderdanen terug te nemen. Nu zo’n 180 landen de uitgangspunten van het pact willen onderschrijven, hebben we voor het eerst een diplomatiek instrument in handen om de druk op te voeren. Dat betekent niet dat we niet kritisch zijn op wat er voor ligt. Wij hebben ook punten van zorg die moeten worden weggenomen. Zeker na de onrust die ontstaan is over de vraag of individuele migranten er rechten aan zouden kunnen ontlenen. Daarom is mede op verzoek van het CDA extra uitgezocht of dat kan. Het antwoord daarop is: Nee. Zo moet glashelder zijn dat migranten hieraan geen individuele rechten kunnen ontlenen, omdat het pact daar niet voor bedoeld is. Het is een kader om tot samenwerking te komen, samenwerking die bitter noodzakelijk is. Ook moeten maatregelen die in ons Regeerakkoord zijn aangekondigd uitgevoerd kunnen worden en moet ons asielbeleid aangescherpt kunnen worden. Daartoe dient de standpuntverklaring die verschillende landen, waaronder Nederland, aan het pact toevoegen. Daar hechten wij sterk aan. En dat zullen wij ook blijven benadrukken.Het is geen vrijblijvend pact. De afspraken die worden gemaakt moeten bijdragen aan het controleren en regulieren van de migratie. En die afspraken zijn, zoals gezegd, hard nodig. Want als we niets doen en aan de zijlijn blijven staan kijken, dan wordt het probleem van migratie en de zorgen die mensen hebben alleen maar groter. Het CDA blijft kritisch volgen of het doel wordt bereikt en landen zich aan de afspraken houden. Wij hebben daarom afgesproken dat wij door de staatssecretaris op de hoogte gehouden moeten worden van de effectiviteit van dit pact. Want dat zijn wij aan de mensen met al hun terechte zorgen verplicht.

Het CDA en D66 pleiten voor een inburgeringsverplichting voor Turkse nieuwkomers. Tweede Kamerlid Pieter Heerma: "We zien dat de zorgwekkende ontwikkelingen in Turkije leiden tot meer spanningen, ook in ons land. Het is daarbij een probleem dat juist Turkse nieuwkomers op dit moment totaal zijn vrijgesteld van de inburgeringsplicht." D66 en het CDA benadrukken dat het aantal mensen wat vanuit Turkije naar Nederland komt groeit door de onrust in het land. Op dit moment zijn Turkse migranten vrijgesteld van de inburgeringsplicht door afspraken uit een associatieverdrag tussen Turkije en Nederland. Echter spreken zij vaak de taal slecht en hebben ze moeite om aan een baan te komen. De nieuwe inburgeringswet maakt het mogelijk om dit aan te passen en inburgering verplicht te maken voor Turkse nieuwkomers.

Ons asielbeleid, maar zeker ook individuele beslissingen, laten niemand onberoerd. Ook mij niet als woordvoerder asiel. Ik ben geregeld aangedaan door wat ik zie en voorgelegd krijg. Het is een voortdurende zoektocht naar een humaan beleid. Mensen die vluchten voor oorlog en geweld, willen we een veilig heenkomen bieden. En er is ruimte voor reguliere migratie, zoals gezinshereniging en arbeidsmigratie. Bij dit alles speelt draagvlak een grote rol. Dat zie ik afkalven door groepen jonge mannen uit Noord-Afrika die vanuit asielcentra onrust stoken. Maar ook door de ‘We Are Here’-groep, die keer op keer panden kraakt. Vaak gaat het ook om individuele gevallen. Veelal kinderen die hier al lange tijd zijn. Een aantal is hier zelfs geboren. Zij hebben bij herhaling te horen gekregen geen vergunning te krijgen. Dat is zeer schrijnend. Deze kinderen, geregeld afkomstig uit relatief veilige landen, willen daar helemaal niet naar terug. Begrijpelijk, want na jarenlange procedures zijn ze hier geworteld en leven hun leven. Het kinderpardon bleek om verschillende redenen voor hen geen oplossing. Kan voor hen dan toch niet alsnog een uitzondering worden gemaakt? Een nieuw kinderpardon? Maar wat doen we dan met kinderen die net weer buiten die regeling vallen? En is uitzetting van anderen dan nog wel gerechtvaardigd wanneer zij naar een nog lastiger herkomstland moeten terugkeren? Bovendien, zeggen we met een nieuw pardon eigenlijk niet dat weigeren te vertrekken en procedures stapelen uiteindelijk zal worden beloond? Sterker nog, dat kinderen dus als ticket door hun ouders kunnen worden gebruikt?Afgewogen oordeelOns asielbeleid is opgebouwd uit regels die de toets der kritiek kunnen weerstaan, maar die af en toe in een individueel geval toch onbarmhartig lijken uit te pakken. Dan wordt daar eenzijdig en soms met weinig kennis van de echte feiten, een scherp oordeel over geveld. Mijn stelling is dat we uiterst gevoelige zaken niet publiekelijk moeten aanvechten, maar in handen moeten laten van de rechter en de staatssecretaris. Alleen zij kennen alle details en maken een afgewogen oordeel. Ik vind dat we zuinig en zorgvuldig moeten omgaan met de discretionaire bevoegdheid van een staatssecretaris. Eerder heb ik zelfs vrij scherp gezegd dat we deze bevoegdheid moeten koesteren en niet moeten bezoedelen met partijpolitiek. Stilte is hier de kracht en een voorwaarde voor een zorgvuldige weging. Natuurlijk zijn er organisaties die wel van zich laten horen en kerken die zich over hulpzoekende mensen ontfermen. Waardevol, want een afwijzing op een vergunningsaanvraag hoeft niet te betekenen dat alle deuren gesloten blijven. Het is mijn taak als Kamerlid om erop toe te zien dat de staatssecretaris zijn bevoegdheid serieus overweegt. Natuurlijk komt het voor dat ook ik aandacht vraag voor wat overkomt als bijzonder schrijnend, maar dan altijd achter de schermen. Zeker wanneer een kind zelf zijn of haar zorgen deelt, is het moeilijk een uitkomst te aanvaarden. Maar wat de bewindspersoon uiteindelijk besluit en wat ter toetsing aan de rechter wordt voorgelegd, kunnen wij niet bepalen.Stapeling van proceduresWat in elk geval moet gebeuren, is dat de duur en de stapeling van procedures opnieuw tegen het licht gehouden ­worden. Eerder dachten we dat rechtsmiddelen, zoals hoger beroep en nieuwe procedures wegens gewijzigde omstandigheden, het systeem rechtvaardiger zouden maken. Inmiddels weten we beter. Maar we moeten realistisch zijn. Ook een strakkere en vlottere procedure zal schrijnende (grens)gevallen geven die om het maken van een uitzondering vragen. Dan is het zaak dat we beschikken over een discretionaire bevoegdheid die uitkomst kan bieden. Laten we daar dus zuinig op zijn. Een rechtvaardig systeem kan niet zonder.