Nadat de fractie in de ochtend in gesprek ging met hoogleraar cardiologie voor vrouwen Angela Maas stond er ‘s middags iets heel anders op het programma. De D66-Statenleden bezochten windmolenfabrikant Lagerwey in Barneveld.
Oprichter en naamgever Henk Lagerweij begint zijn presentatie begin jaren zeventig als hij op het erf achter zijn huis de eerste windmolen bouwt. Die bestaat dan nog uit hout. Een grote boom is de mast, en een paar planken vormen de wieken. In 1979 wordt het allemaal een stuk professioneler. Aangespoord door de oliecrisis begint hij zijn onderneming. Duurzaamheid als woord bestaat dan nog niet. Zijn windmolens vallen dan nog onder de verzamelterm alternatieve energie.
Vallen en opstaan
Het gaat niet van een leien dakje. Wanneer de oliecrisis voorbij is, de prijs van olie fors daalt en de dollar goedkoper wordt, zijn de ogen niet meer gericht op alternatieve energie. Gas, olie en kolen lijken nog lang mee te kunnen en alternatieven als wind hebben geen schijn van kans. Lagerwey gaat failliet in 1985 en in 2003 nog een keer. Maar het verhaal van Lagerweij is ook een verhaal van een doorzetter. Henk Lagerweij knokt iedere keer weer terug. Vanaf 2006 bouwt hij weer gestaag door aan zijn onderneming.
166 meter, 4,5 Mwh
Inmiddels is Lagerwey, zeker niet een van de grootste, maar wel een van de meest innovatieve windmolenfabrikanten ter wereld. De windmolens die in Barneveld gefabriceerd worden zijn tot 166 meter hoog en leveren 4,5 MW aan stroom, genoeg om zo’n 4.500 mensen tegelijk van stroom te voorzien. Ze worden deel voor deel in elkaar gezet. Voor het allergrootste gedeelte is het handwerk dat in de hal in Barneveld plaatsvindt. Dat de vraag naar technisch personeel groot is, onderkennen ze ook bij het bedrijf. Veel vacatures krijgen ze lastig vervuld.
Dat Lagerwey voorop loopt is de concurrentie niet ontgaan. In 2017 kwam Lagerwey in handen van de veel grotere Duitse concurrent Enerco. Al spreken de Duitsers liever van een strategische samenwerking.
Tips voor succes
Lagerweij heeft ook nog een aantal tips tijdens zijn presentatie. Voor de energietransitie, want daar is waar hij het allemaal voor doet. Hij breekt een lans voor hogere windmolens. Die zijn veel efficiënter zegt hij omdat de wind op grotere hoogte simpelweg harder waait. Maar zo zegt hij ook: hoe hoger de molen hoe minder overlast. De overlast ontstaat namelijk door de wieken. Bij grotere masten kijk je daar onder door, zegt Lagerweij waardoor je ze minder ziet. Bovendien is het geluid veel minder sterk omdat de wieken door de grotere hoogte verder weg zijn. Volgens Lagerweij moet de overlast ook niet overdreven worden. Vaak gaat het over slagschaduw. Maar zo zegt Lagerweij: “Als de omwonenden last hebben van slagschaduw optische en geluidshinder, zetten we de molen gewoon stil.” Meer kans op succesvolle integratie van windmolens komt door burgerparticipatie volgens Lagerweij. Als er een wens is bij bewoners, die ook mee kunnen delen in de opbrengsten, voorkom je veel weerstand”, zo besluit hij.